چرایی انفعال ترامپ

آفتاب‌یزد-گروه سیاسی: سکوت چند روزه و بعد هم صرفا یک توئیت به ظاهر نصفه و نیمه که شاید چندان جدی و سرسختانه به نظر نمی‌آمد شاید نشان دهد دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا واکنشی نرمتر از خیلی از چهره‌های دولت جمهوری خواه آمریکا، در قبال حوادث هفته گذشته ایران داشت. رئیس جمهور آمریکا که به خاطر حمله به یک پهپاد بدون سرنشین، موج جدیدی از تحریم‌ها را علیه مقامات کشورمان اعمال کرد و حتی ادعا شده بود قصد حمله به ایران را داشته و بنا به دلایلی از حمله منصرف شده حالا در قبال اتفاقاتی که در ایران افتاده است موضع متفاوتی گرفته است. بسیاری این سوال را مطرح کرده‌اند که این عملکرد ترامپ چرا تا این حد متفاوت بوده است؟ رئیس جمهور آمریکا حتی در برخی اتفاقات نیز زبان تندتری را نسبت به آنها داشته است.
اما در اتفاقات اخیر که منشاء آن دخالت‌های خارجی بوده است و رسما آمریکایی‌ها دخالت خود را نشان دادند هرچند در این مدت افرادی مانند مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، اظهارات شدیدتر و ادعاهایی را بعد از اتفاقات در هفته گذشته ایران داشته‌اند اما بررسی چرایی واکنش متفاوت تر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مورد پرسش است.
>نشانه‌های موفقیت؟
فریدون مجلسی دیپلمات سابق درباره نوع واکنش ترامپ، به آفتاب یزد گفت: تصور می‌کنم وی از اقدام عملی، نتیجه عکس بگیرد، برای همین ترجیح می‌دهد تا در مسائل داخلی ایران - مانند آنچه طی هفته گذشته اتفاق افتاد- برعکس مسائل خارجی که یک سر آن ایران است بیشتر سکوت کند و خیلی محتاطتر عمل نماید تا معادلاتی که به دنبال آن است برهم نخورد برای همین صرفا با یک توئیت برای خالی نبودن عریضه هم که شده واکنش‌هایش را نسبت به این موضوع تمام کند.


وی اضافه می‌کند: او منتظر نشسته است تا با تداوم این روند عایدی نصیب خود کند؛ هرچند موفق نمی‌شود.
>اصلا برای ترامپ مهم نیست
مجلسی می‌گوید: هدف اصلی آمریکا چیز دیگری است. هدف اصلی آمریکا حفاظت از ماهیت اسرائیل است و اگر آمریکا ضمانت این موضوع را به دست بیاورد دیگر دلیلی برای این سخت گیری‌ها و فشارها علیه نظام نمی‌بیند. برنامه‌های آمریکا نیز هماهنگ با اسرائیل و متحدان منطقه‌ای‌اش است. بدیهی است که آمریکا وضعیت غیرملتهب‌تر در منطقه را بیشتر به سود خود می‌داند منوط براینکه بداند برنامه‌هایش محقق می‌شود. از همین رو اگر ترامپ از بابت نظام ایران مطمئن شود و آن را به عنوان یک خطر به ویژه برای اسرائیل احساس نکند به التهاب و شورش به این حد علاقه‌ای ندارد. وی ادامه می‌دهد: ترامپ در آرزوی مذاکره و توافق و کشاندن کشورمان به سمت سیاست‌های خود درشرایط فعلی از خودش صبر و شکیبایی بیشتری نسبت به گذشته نشان داده و و اکنش خاصی بروز نمی‌دهد، همان طور که در قبال انفجار کشتی‌های امارات این کار را کرده است. یا انفجار پهپاد کشورش، مطمئنا آن اتفاقات بهانه‌های بهتری برای ترامپ در جهت ضربه زدن به ایران بود؛ چرا که خارج از مرزهای ایران رخ داد، ترامپ بیشتر به دنبال افزایش فشارها به خیال خود به هر طریقی و از هرکجا به ایران است تا جمهوری اسلامی را وادار کند که به آنچه برنامه و خواست آمریکاست عمل کند.
این دیپلمات سابق اظهار کرد فعلا و در ظاهر براندازی هیچ وقت اولویت ترامپ نبوده و نیست اما نسبت به عملکرد ایران در منطقه بسیار حساس است. به عبارتی مسئله مستقیمی بین ترامپ و ایران مطرح نیست بلکه مسئله قیومیت آمریکا بر اسرائیل و حفاظت آن و سپس نگاه‌های تبلیغاتی انتخاباتی وی برای 2020 مطرح است.
فریدون مجلسی درباره اینکه حوادث اخیر تا چه اندازه به عنوان یک فشار بر ایران؛ ترامپ را امیدوار به مذاکره با جمهوری اسلامی کرده است گفت: دراینگونه مواقع ترامپ باید بداند که اینجا بیش از سیاست بحث ایدئولوژی‌ها مطرح است.
>ترامپ شکست خورده
از سویی سید جلال ساداتیان نماینده سابق مجلس و کارشناس مسائل بین‌الملل هم با اشاره به اینکه ترامپ در عرصه سیاست خارجه کاملا شکست خورده است به آفتاب یزد گفت: از پیمان آب و هوایی پاریس و موضوع کره شمالی، تا حتی مسئله فلسطین که تا می‌شد به نتانیاهو باج داد و سفارتش را به بیت المقدس آورد و.... ولی هیچ یک ازاین‌ها نتوانست باعث موفقیت ترامپ شود. او یک عقل بیزینسی دارد و همواره دنبال بیزینسش است. او در حال حاضر ایران را به عنوان برگ برنده خود در عرصه سیاست خارجه تلقی می‌کند هرچند اشتباه می‌کند.
او اظهار می‌کند: ترامپ می‌داند ایران از یک موقعیت ژئوپلیتیک خاص برخورداراست، بنابراین اساسا او به دنبال این است که ایران را به سمت خودش متمایل کند، هیچ‌گاه هم به دنبال براندازی نبود. حتی دیدیم با مشاوران تندرواش مثل جان بولتون و دیگرانی که تلاش شان را بر نابودی نظام ایران قرار داده بودند همراهی نکرد و دست آخر هم آن‌ها را تغییر داد. به یاد داریم نیکی هیلی مخالف سرسخت نظام ایران تصور می‌کرد اگر جلسه شورای امنیت را با ریاست ترامپ برگزار کند، می‌تواند بزرگترین فشارها را برایران بیاورد اما مشاهده کردیم که نه ترامپ آن طور که او تصور می‌کرد ظاهر شد و نه اینکه ترزامی انگلیسی در آن موقع پشت ایران را خالی کرد. به جایش اندکی بعد ترامپ، نیکی هیلی را از دولت حذف کرد.
ساداتیان افزود: از سویی دیگر رئیس جمهور فعلی آمریکا می‌داند، اساسا نظام ایران به این اشکال رفتنی نیست. از همین رو در حوادث اخیر نیز با توجه به همان عقل بیزینسی‌اش ترجیح داد سکوت کند، حوادث را رصد نماید و از همین رو اکنون کسانی که تصور می‌کردند این اتفاقات منجربه واکنش تمام کننده یا عملی ترامپ می‌شود متحیر از این عمل او هستند.
ساداتیان در ادامه گفت: اینکه ترامپ یا هر دولت دیگری در آمریکا می‌خواهند ابرقدرت باشند و برای دنیا دیکته بنویسند که سایر کشورها چگونه باشند امری حتمی است. در این میان برخی کشورها از آمریکا تمکین می‌کنند کما اینکه امروز اروپایی‌ها نیز از آمریکا تمکین می‌کنند. اما ایران هیچ گاه تمکین نکرده. ترامپ تلاش می‌کند تا نظام ایران را به سمت و سوی خود بکشد و کاری کند تا آن‌ها نیز از آمریکا تبعیت کنند مشکل از جایی است که نظام ایران چنین انجام نمی‌دهد.
>اگر همراهی بود
سفیر سابق ایران در انگلستان گفت: طبیعی است اگر نظام ایران با آمریکا همراه شود، ترامپ هم راضی خواهد بود، اما در غیر اینصورت مطمئنا از روی کار آمدن نظامی که به خواست آن‌ها عمل کنند استقبال می‌کنند. ولی حقیقت این است که ترامپ وقتی سوریه یا این روزها عراق را می‌بینید که علی‌رغم تمام حوادثی که در آن رخ داده منجر به تغییر نظام نشده است، می‌فهمد که رقیب خیلی سرسختی دارد و بنا نیست با اینگونه چیزها تغییرات و دگرگونی‌های عجیب در ایران به‌وجود بیاید اساسا ترامپ امیدی به این گونه تغییرات ندارد و برای این موضوع هم نمی‌خواهد هزینه کند.
ساداتیان می‌گوید: انتهای داستان ترامپ تلاش برای همراهی ایران با خود و سیاست‌هایش است. دیگر برایش فرقی ندارد طرف مقابل چه کسی باشد.ترامپ به دنبال دیکته کردن سیاست‌هایش به ایران به عنوان ابرقدرت دنیاست. برایش اصلا مهم نیست که جمهوری اسلامی بماند یا نماند، ترامپ به دنبال تغییر رفتار طرف مقابل است می‌خواهد ببیند با این فشارها می‌تواند تغییر رفتار در ایران ایجاد کند یانه، اما کسانی مثل جان بولتون و هیلی و شاید برخی چهره‌های کنونی در کاخ سفید و اطرافیان ترامپ به دنبال تغییر ساختار در ایران هستند، حقیقتا ترامپ دیدش متفاوت تر است. او می‌خواهد تا برنامه ریزی‌اش پیش رود، حالا هرکسی که می‌خواهد برسر کار باشد.
و این درحالی است که آمریکا باید بداند جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به آمریکا اعتماد ندانشته و نخواهد داشت.