روزنامه آفتاب یزد
1398/11/27
ضرورت توسعه فرهنگ پژوهش
رضا جعفری- پژوهش موتورِ محرکِ توسعه همه جانبه، متوازن و پایدار در هر کشوری است که بدون آن یا توسعه رخ نخواهد داد و یا همه جانبه، متوازن و پایدار نخواهد بود.با نگاهی به حجم پژوهش های
صورت گرفته در کشورهای توسعه یافته و مقایسه
آن با کشورهای پیرامونی یا در حال توسعه، می‌توان به وضوح به رابطه مستقیم بینِ میزانِ پژوهش ها و تحقیقاتِ علمی‌و رشدِ متوازن و پایدار در کشورهای توسعه یافته و حلقه مفقوده پژوهش در کشورهای در حال توسعه پی برد.
آموزش و پرورش به عنوان مهمترین نهادِ آموزشِ رسمی‌نقشِ مهمی‌در تربیت و آموزشِ سرمایه‌های انسانیِ خلاق و پژوهشگر و معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی - سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی- در برنامه ریزی درسی و تولید محتوای کتب درسی با رویکرد پژوهشی را بر عهده دارند که به عنوان نمونه می‌توان به افزوده شدن درسی با نام تفکر و پژوهش در پایه ششم ابتدایی و به صورت نیمه تجویزی در فعالیتهای سایر کتابهای درسی از سوی این معاونت اشاره کرد.
بر همین مبنا بود که سیاستگذاران امر آموزش در وزارت مذکور، با تاسیس پژوهشکده آموزش و پرورش (که بعدها به پژوهشگاه تبدیل و در راستای بهبود و ارتقایِ محتوای کتب درسی، با هدف پژوهش های بنیادیِ مسئله یابی، چالش‌ها و راهبردهای آموزشی، به ساختارِ سازمانِ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، ملحق شد)...
طرح معلم پژوهنده، تاسیس پژوهش سراهای دانش آموزی و...
اضافه شدن معاونت پژوهش به ساختارِ استانی وزارت آموزش و پرورش- به منظور هدایت و رهگیریِ سیاست‌های برنامه ریزی و پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در کفِ مدارس در استانها - گام برداشتند؛ اما متاسفانه در طول سالیان متمادی با وجود تبلیغات و شعارهای فراوان نسبت به امر پژوهش و ضرورتِ آموزش و انجام آن به عنوان زیربنای توسعه و حل بسیاری از مسائل و علی رغم برخورداری آموزش و پرورش از اسناد بالادستیِ راهبردی، از جمله سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی، این نهاد نتوانسته است در آموزش و توسعه فرهنگِ پژوهش به عنوان ضرورتی انکارناپذیر در پیشبرد اهداف عالیِ نظام آموزش و پرورش و کشور به‌گونه‌ای موفق عمل کند که در این خصوص باید با تکیه بر روش‌ها و پژوهش‌های علمی به آسیب شناسی این مهم بالاخص از سوی پژوهشگاه آموزش و پرورش به عنوان متولی از منظری درون ساختاری و دانشگاه‌ها از منظری بیرونی پرداخته شود. در این خصوص آنچه در وهله اول بدیهی می‌نماید این است که فرهنگ پژوهش زمانی گسترش یافته و نهادینه خواهد شد که
اولا: زمینه و بستر مناسب برای آن تدارک دیده شود؛
ثانیا:معلمان و متولیان امر آموزش توانایی و اراده ایجاد انگیزه و نهادینه کردن تحقیق و پژوهش را در میان دانش آموزان داشته باشند.
ثالثا: سیاستگذاران امر حکومت و دولت بر این باور و اعتقاد باشند که پژوهش می‌تواند راهگشای حل بسیاری از مسائل کشور باشد.
حال سوالی که باید به آن پاسخ داده شود این است که مانع یا موانع آموزشِ تحقیق و گسترشِ فرهنگ پژوهش و پژوهش محوری در سیاست‌گذاری‌های کشور کدامند؟ چرا تاکنون نهادِ موثرِ آموزش و پرورش نتوانسته است در این راستا موفق عمل کند؟
به نظر می‌رسد گزاره‌هایی چون تغییرات سریع و پی‌درپی در سیستم آموزشی، مدیریتی، کتب درسی و ساختار از یک سو و از سوی دیگر و مهمتر از همه، عدم باور به مقوله پژوهش و نبود برنامه عملیاتی با فهم مشترک از همه مقوله‌ها به سند تحول بنیادین به عنوان یکی از مهمترین اسناد بالادستی از جمله موانع باشد.
چرا که با‌اندک تامل در «راهکار 1-23- استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود برای گسترش فرهنگ تفکر و پژوهش در بین مدیران، مربیان و تامین پژوهشگرِ موردنیاز نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی و حمایت از پژوهشگران فعال و مجرب، راهکار 2-23- تدوین نظام جامع حمایت از پژوهشگران حوزه آموزش و پرورش و هدایت موضوعات و اهداف پژوهشی در راستای تحقق اهداف تعلیم و تربیت رسمی، راهکار ۳-23-حمایت‌های مادی و معنوی از طرح‌های موفق و نوآوری‌های تربیتی بومی مستندسازی و انتشار یافته‌های پژوهشی در داخل و خارج از کشور و ایجاد بانک اطلاعاتی فعال و کارآمد، راهکار 4-23- حمایت‌های مادی و معنوی از کرسی‌های نظریه‌پردازی در علوم تربیتی و روش‌های تعلیم و تربیت و فراهم آوردن زمینه کاربست یافته‌های جدید و نوآوری در مدارس و نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی با همکاری حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی» به عنوان راهکارهای توسعه ظرفیت پژوهش و نوآوری و نظریه پردازی و مستند سازی تجربیات تربیتی بومی ملاحظه میشود که در تمام این راهکارها بر ضرورت امر پژوهش تاکید و در«راهکار 3-18- ایجاد شبکه پژوهشی فعال و فراگیر در درون ساختار نظام تعلیم و تربیت رسمیِ عمومی با استفاده از فناوری‌های نوین و در قالب شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات» در گسترش امر پژوهش به صورت شفاف اشاره شده است.
لذا با عنایت به آنچه که بر ضرورت پژوهش در سند تحول بنیادین اشاره شد، تقویت و گسترش معاونت پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش و حضور نمایندگان و پژوهشگران این معاونت تحت عنوان معاونین پژوهشی در استانها به عنوان متولیِ برخوردار از ابزارهای لازم از جمله پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و برنامه ریزی درسی و تولید محتوای کتب درسی امری ضروری و اجتناب ناپذیر می‌نماید تا امر مهم پژوهش در آموزش و پرورش به عنوان نهادِ آینده سازِ کشور، محور حل بسیاری از مسایل و چراغ راه توسعه همه جانبه، متوازن و پایدارقرارگرفته و به فرهنگ فرد فرد افراد جامعه تبدیل شود.
سایر اخبار این روزنامه
قاچاق انسان؛ خطری برای ورود کرونا به کشور
۵۰میلیون حقوق می‌گیرند و می‌گویند پولی نیست
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار هزاران نقر از مداحان و ذاکران اهل‌بیت(ع) بیان کردند:
بالارفتن پرچم تسلیم پاستور
لیست ائتلافی هشت حزب اصلاح‌طلب اعلام شد، اما راهبرد صحیح اصلاح‌طلبان برای حرکت بر مسیر آرمان‌هایش چه خواهد بود؟
گزارش آفتاب یزد از پیگیری‌ها در خصوص اجرای قانون اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی
مردان و جوانان زحمتکش سیریک و دیگر بنادر جنوبی، اگر به دریا نروند و صید نکنند، چکار بکنند؟
بهره‌مندی از تجربیات حتی افراد سابقا نظامی
ضرورت توسعه فرهنگ پژوهش
اخم در جشنواره!
ردگم‌کنی با شعار «روحانی باید برود»
وصیت نامه سردار سلیمانی نقشه راهی برای مسئولان و مردم
موازنه در سیاست‌خارجی به چه معناست و چرا امروز هم به کار می‌آید
