روزنامه آفتاب یزد
1398/11/27
لیست ائتلافی هشت حزب اصلاحطلب اعلام شد، اما راهبرد صحیح اصلاحطلبان برای حرکت بر مسیر آرمانهایش چه خواهد بود؟
اصلاحطلبان؛ یک انتخابات دو راهبرد!آفتاب یزد-گروه سیاسی: واپسین روزهای مانده به انتخابات درحالی میگذرد که هنوز گمانهزنی درباره آن بسیار است، اینکه مشارکت چه میزان است، کدام گروه شانس بیشتری دارد، مجلس آینده چه جایگاهی در عرصه سیاسی کشور خواهد داشت؟ همه سوالهایی است که در محافل سیاسی به آن پرداخته میشود. اصلاحطلبان درحالی که نسبت به انتخابات مجلس دهم رویکرد فعالی داشتند این بار نتیجه ردصلاحیت بسیاری از چهرههای آنان بیش از همیشه بر توان این جریان تاثیر گذاشته است و ارائه لیست واحد از سوی بالاترین مرجع اصلاحات یعنی شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان رد شد. سال 1392 وقتی بعد از گذشت هشت سال از ریاست جمهوری محمود احمدینژاد اصلاحطلبان با اصولگرایان میانهرو ائتلاف کردند و از حسن روحانی حمایت کردند، از آن به عنوان گام اول یاد شد. گام دوم اما انتخابات مجلس 1394 بود که اصلاحطلبان بار دیگر همراه با اعتدالیون لیستهایی برای مجلس دادند که «لیست امید» نام گرفت. این لیست البته وقتی مجلس آغاز شد آب رفت و تعداد اعضای لیست امید با اعضای فراکسیون امید همخوانی نداشت و خیلیها وقتی به بهارستان رسیدند راهشان را جدا کردند و زیربار «امید» نرفتند. با این حال گام سوم انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر 96 بود که با حمایت مجدد از حسن روحانی همراه بود. این گام اما به نظر میرسد پایانی بر گامهایی بود که گویی مسیرش رو به بن بست بود. مسیر ائتلاف با اصولگرایان میانه رو جواب نداد، نه مجلس دهم توانست آنچنان تاثیرگذار باشد و نه دولت روحانی بویی از دولت اصلاحات برد! نتیجه اینکه گویی سه گام به عقب رفته شد و بدنه اجتماعی اصلاحطلبان که در طول 22سال اخیر مهمترین سرمایه این جریان بود به طور قابل تاملی آسیب دید. به همین دلیل اینبار اصلاحطلبان گفتند از ائتلاف خبری نیست و صرفا لیستهای اصلاحطلبانه خواهیم داد اما حالا این جریان میگوید روند تاییدصلاحیتها اجازه چنین سیاستی را نداد بنابراین لیست مشترک نخواهیم داشت.
>راهبردی که به پایان رسید
در یک جمله کوتاه به نظر میرسد باید گفت راهبردی که اصلاحطلبان در سال 92 پیش گرفتند در 98 اذعان به عدم نتیجه آن از گوشه و کنار به گوش میرسد. به عنوان نمونه اخیرا موسوی لاری وزیر کشور دولت اصلاحات در مصاحبهای تاکید کرد: «باور من این است هیچ ائتلافی با اصولگرایان انجام نخواهد شد و هر حزب اصلاحطلبی با نام خود یا در کنار نام بعضی دیگر از احزاب اصلاحطلب در انتخابات شرکت خواهد کرد. حتی اگر رای نیاورد حاضر نخواهند شد با بیرق اصولگرایان به میدان بروند که این کار برای آنها چیزی به ارمغان نخواهد آورد.» یا در مورد دیگر صادق زیباکلام در یادداشتی در شهریور 98 نوشته بود:«با همه اینها، تجربهای که ظرف ۶ سال گذشته از سر گذراندهایم (چه در دولت اول و بهخصوص دولت دوم آقای روحانی و چه در مجلس دهم) بسیار تجربه تلخ و ناموفقی بوده است. به گونهای که بهواسطه عملکرد بخش اقتصادی دولت دوم آقای روحانی، و افزایش نارضایتیها، اصلاحطلبان اعتبار اجتماعیشان را از دست دادهاند. آنها هزینه سنگینی پرداخت کردند بدون اینکه هیچ پیشرفت و دستاورد سیاسی داشته باشند.»
>لیستهایی با شانس کم؟
اصلاحطلبان در شرایطی در سال 92 تصمیم به ائتلاف با اصولگرایان میانه رو گرفتند که در سالهای پسا 88 قرار گرفته بودند و تلاش کردند از قِبل این راهبرد بتوانند بار دیگر به صحنه سیاسی کشور بازگردند و بتوانند در تصمیمسازی موثر واقع شوند، به عبارت بهتر به عنوان یک جریان متشکل از احزاب سیاسی بنابر ماهیت هر حزب دنبال این بودند که قدرت را به دست گرفته تا براساس آرمانهای خود و منافع مردمی اصلاحات لازمه را انجام دهند. اما این راهبرد همانطور که بحث شد به نتیجه دلخواه نرسید. درباره حضور مستقل آنها برای بازیگری در عرصه سیاسی کشور نیز با توجه به برخی موانع چالشهای مختلفی وجود دارد. به عنوان نمونه شورای عالی سیاست گذاری اصلاحطلبان تصمیم گرفت لیست واحد اعلام نکند و به احزاب واگذار کرد تا با توجه به ظرفیتهای خود لیست بدهند نتیجه قابل تامل بود. آذر منصوری قائم مقام حزب اتحاد ملت به تازگی توئیت کرد:«تاکنون علاوه بر تهران، شورای اصلاحطلبان یزد، البرز، زنجان، اصفهان، آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، فارس، همدان، گیلان و شهارهای مشهد و ملایر در بیانیههای جداگانه اعلام کردند به دلیل رد صلاحیت کاندیداهای خود در انتخابات مجلس یازدهم لیستی نخواهند داشت.» با این حال در تهران برخی احزاب تصمیم گرفتند که با بضاعت خود لیستی را سرهم کنند! البته کارگزاران کما فی سابق که در بسیاری از امور ساز مخالف میزند در این مورد نیز همین رویه را پیش گرفت و با بیانیهای که از اصلاحطلبان انتقاد کرد لیست مجزایی را برای خود معرفی کرد. دیروز نیز در خبری جدید اعلام شد لیست ائتلاف هشت حزب اصلاحطلب برای تهران آمده است. فرج کمیجانی رئیس ستاد انتخاباتی «ائتلاف برای ایران» طی نشست خبری با اهالی رسانه در ارتباط با فعالیت احزاب اصلاحطلب در انتخابات مجلس شورای اسلامی پیشرو، اظهار کرد:«برای برگزاری باشکوه انتخابات تعدادی از احزاب اصلاحطلب ائتلاف جدیدی شکل دادند به نام «ائتلاف برای ایران» که مراحل قانونی آن در حال پیگیری است.» او ادامه داد:«این ائتلاف جهت پرشور برگزار شدن انتخابات و در راستای منافع ملی شکل گرفته است؛ چرا که تهدیدات خارجی ایجاب میکند که انتخابات پرشور برگزار شود. کمیجانی گفت: هشت حزب اصلاحطلب گرد هم آمدیم و ائتلاف ایران را تشکیل دادیم.»
سرلیستی به مجید انصاری رسیده که عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است و حالا میخواهد وارد خانه ملت شود. با این حال بعید به نظر میرسد اصلاحطلبان بتوانند درصد زیادی از مجلس را در اختیار بگیرند. دیروز موسوی لاری درباره پیش بینیاش نسبت به ترکیب مجلس یازدهم گفت: «ترکیب مجلس آینده از الان تا حد زیادی مشخص است و در بسیاری از حوزهها تکلیف روشن است. اصلاحطلبان شانس کمی دارند و احتمالاً اقلیت محدودی از مجلس آینده را در اختیار
خواهند داشت.»
>نیاز اصلاحطلبان
به همراهی با بدنه اجتماعی
اما اصلاحطلبان با نیروهای تقریبا دست دوم خود و با تعداد کمتری نسبت به مجلس دهم چه پتانسیلی برای حرکت در مسیر اهداف این جریان خواهند داشت. درباره راهبردهای این جریان گفتگو کردیم به یک فعال سیاسی اصلاحطلب. علی تاجرنیا به «آفتاب یزد» گفت:«نمی توان فرآیند ثابتی را نسبت به سیاست ورزی در ایران درنظر گرفت چرا که با توجه به سطح توسعه سیاسی در کشور ما هنوز ساختار حزبی و مانیفست مشخص برای حرکت سیاسی وجود ندارد چه در میان اصولگرایان و اصلاحطلبان گرایشهای مختلف فکری و حزبی وجود دارد که الزاما دارای دیدگاههای مشخصی نیستند اما بنا به رویارویی با رقیب مشترک به طور جبههای ائتلاف میکنند هرچند که ممکن است در میان خودشان دیدگاههای مختلف اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و یا سیاست خارجی وجود داشته باشد و به همین دلیل در بزنگاهها طبیعتا دچار اختلاف میشوند.» او افزود: «واقعیت این است که با توجه به شرایط کشور کسی متصور نمیکرد روند صلاحیتها را تا این میزان پیش گیرند که خود همین وضعیت باعث یک نوع شکاف در میان اصلاحطلبان شده است.» این نماینده مجلس ششم در ادامه تصریح کرد:«دو نوع راهبرد درحال اتخاذ است، اولی مبتنی بر عملگرایی که کارگزاران سردمدار آن است و دیگرانی چون خانه کارگر همراهی میکنند. این نوع رویکرد بیشتر نگاهش به این است که در هر شکلی در قدرت باشیم تا بتوانیم تغییر ایجاد کنیم اما رویکرد دیگری وجود دارد که احزابی نظیر اتحاد ملت و اعتماد ملی دارند و مشارکت در عرصه قدرت را منوط به تاثیرگذاری میکند و معتقد است اگر مشارکت در قدرت نتواند تاثیرگذار باشد نباید در آن حضور یافت اما چون به روشهای غیرمسالمتآمیز اعتقادی ندارد سیاست صبر و انتظار را پیش میگیرد تا شاید با تغییر شرایط بتواند به عنوان یک بازیگر فعال و موثر در عرصه سیاسی نقشآفرینی کند. در حال حاضر نسبت به انتخابات پیش روی هر دو این رویکردها به موازات هم در جریان اصلاحطلب در حال حرکت است. تاجرنیا در یادآور شد: «در شرایط فعلی راهبرد موثرتر بیش از آنکه حضور در قدرت باشد همراهی با بدنه اجتماعی است که در سالهای اخیر آسیب دید هرچند که وضعیت طوری است که لیست ندادن هم هزینه دار شده و اگر نخواهی در ارائه لیست مشارکت کنی باید هزینه داد.» تاجرنیا در پایان درباره توفیقات اصلاحطلبان نیز گفت: «توفیقات نسبی در فضای کشور داشتیم به هرحال یک جایی یک سیاست کاستیهایی را بهبود میبخشد اما در برخی موارد نیز کارساز نیست، سیاست ورزی در ایران را به میدان مین نامنظم تشبیه میکنم که حضور در آن بسیار دشوار است. بی شک جریانی در داخل اصلاحات با استراتژی جدید مجدد بخشی از سرمایه اجتماعی خود را بازیابی میکنند تا این جریان به عنوان یک آلترناتیو بالقوه برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 از سرمایه اجتماعی خود استفاده کند.»
انتخابات مجلس یازدهم به زودی برگزار خواهد شد اما بیش از آنکه این انتخابات اهمیت داشته باشد موضوع مهمتر جایگاه اصلاحات و اصلاحطلبان در عرصه سیاسی ایران باید مورد توجه قرار گیرد. اینکه این جریان با چه اهدافی در ساختار سیاسی شناخته شد و چه مسیری را در فرصتهایی که داشته طی کرده است. فعلا اما نتیجه این سیاستورزی آسیب دیدگی بدنه اجتماعی این جریان است؛ برگ برندهای که اصلاحطلبان را در طول 20سال قدرت در برابر برخی کانونهای قدرت حفظ کرده بود!
اگر قدر رای مردم را میدانستند...
علی صوفی- انتخابات مجلس یازدهم درحالی روز جمعه این هفته برگزار خواهد شد که راهبرد اصلاحطلبان نسبت به عرصه سیاسی کشور با توجه به روند تایید صلاحیت کاندیداهای این جریان مورد پرسش است که چگونه اصلاحات میتواند راه خود را پیش گیرد. در واقع حضور در قدرت مهم است، کسب و مشارکت قدرت برای نقد و اصلاح آن اهمیت ویژهای دارد اما به هرحال این راه برای اصلاحطلبان چندان هموار نیست، هرچند اصلاحطلبان تلاش کردند در قدرت اثر بگذارند و توفیقاتی نیز داشتند و توانستند در مقابل جریان محافظه کار و قبضه قدرت توسط آنها بایستند. از سال 92 یک مانع جدی برسر راه اصولگرایان بودند که آقای روحانی آمد و دولت را در اختیار گرفت و مجلس دهم نیز توانست چهرههای محافظه کار را تا حد زیادی تغییر دهد و این رویه ادامه یافت. اما اکنون شرایط به نحوی شده که اصلاحطلبان نمیتوانند اقلیت قابل توجهی را در مجلس به خود اختصاص دهند. نتیجه این راهبرد این بود که محافظه کاران را توانستیم کنار بگذاریم در واقع از نظر سلبی ما توانستیم کارمان را انجام دهیم و روحانی هم در دور اول مواضع و عملکرد خوبی داشت اگر آن راه را ادامه میداد میتوانستیم بگوییم به لحاظ ایجابی نیز موفق بودیم اما به هر دلیل او نتوانست و مجلس هم به نظر مردم کارایی لازم را نداشت و اینها آسیب رسان بود.
با این حال همه چیز حضور در قدرت نیست بخشی از اصلاحات با حضور در قدرت و بخش مهم دیگر رویکرد اصلاحطلبان نسبت به مردم است. در کنار مردم قرار گرفتن، حرف آنها را زدن و صدای آنها بودن به وسیله نهادهایی که وجود دارد یا میتوان ایجاد کرد. از این طریق هم میتوان بر قدرت اثر کرد و آن را اصلاح کرد. نمیتوان گفت همه چیز در دولت و مجلس است فعلا مجلس یکطرفه شده است البته شاهد مجالس هفتم، هشتم و نهم بودیم. با این حال میتوان امیدوار بود برای حضور در قدرت 1400 برنامه ریزی کرد. باید توجه کرد مهمترین موضوع بودن در کنار مردم است، اگر اصلاحطلبان و همین فراکسیون امید و دولت قدر مردم را میدانستند، قدر رای مردم را میدانستند، اگر با مردم همدردی میکردند، صدای مردم میشدند مردم را بینیاز میکردند اکنون وضع ما خیلی خیلی بهتر بود. اما اصلاحطلبانی که در قدرت قرار گرفتند نتوانستند رابطه با مردم را حفظ کنند، ادامه دهند و احساس مردم را درک کنند، رنج آنها را کم کنند و مشکلات را حل کنند؛ بنابراین همین موجب دلخوری مردم شد. اصلاحطلبان باید سعی کنند به دامان مردم برگردند، صدای مردم باشند و به آنها نزدیک شوند و معیشت مردم را دریابند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
قاچاق انسان؛ خطری برای ورود کرونا به کشور
۵۰میلیون حقوق میگیرند و میگویند پولی نیست
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار هزاران نقر از مداحان و ذاکران اهلبیت(ع) بیان کردند:
بالارفتن پرچم تسلیم پاستور
لیست ائتلافی هشت حزب اصلاحطلب اعلام شد، اما راهبرد صحیح اصلاحطلبان برای حرکت بر مسیر آرمانهایش چه خواهد بود؟
گزارش آفتاب یزد از پیگیریها در خصوص اجرای قانون اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی
مردان و جوانان زحمتکش سیریک و دیگر بنادر جنوبی، اگر به دریا نروند و صید نکنند، چکار بکنند؟
بهرهمندی از تجربیات حتی افراد سابقا نظامی
ضرورت توسعه فرهنگ پژوهش
اخم در جشنواره!
ردگمکنی با شعار «روحانی باید برود»
وصیت نامه سردار سلیمانی نقشه راهی برای مسئولان و مردم
موازنه در سیاستخارجی به چه معناست و چرا امروز هم به کار میآید