تلاش جهانی آمریکا برای اجرای مکانیسم ماشه

 
 
 
 


 
«ما نياز به حمايت ديگر اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل نداريم، آمريکا مي‌تواند مستقلا ماشه را بچکاند». جمله منتسب به باراک اوباما در سال 94 که وال‌استريت ژورنال با استناد به آن نوشته قطعنامه‌هاي شوراي امنيت براي به‌کارگيري مکانيزم ماشه مستقل از توافق برجام است. سخني که در متن برجام هم هست ولي از جهت حقوقي جاي بحث دارد چون آمريکا دو سال پيش به‌طور رسمي از برجام خارج شده و اين سوال مطرح است که آيا اين حق را دارد که به بخشي از برجام توجه کند و بخواهد مکانيسم ماشه را به اجرا درآورد؟ موضوعي که بر سر آن اختلافاتي بين آمريکا و اتحاديه اروپا وجود دارد و روسيه وچين هم با توجه به اينکه از حق وتو برخوردارند، با آن مخالفند. آمريکا اکنون مشغول يک ديپلماسي بسيار پيچيده و پنهاني با روسيه و اتحاديه اروپاست تا بلکه بتواند زمينه را براي اجرايي کردن مکانيسم ماشه مهيا کند. از طرف ديگر مکانيسم ماشه براي ترامپ در آستانه انتخابات جنبه حياتي پيدا کرده و اگر اين کار را نکند، براي محافل داخلي آمريکا هم که به اين نتيجه رسيده‌اند فشار حداکثري عليه ايران آنطور که بايد و شايد کارساز نبوده، به منزله ضعف اوست. بايد ديد ظرف يکماه آينده تصميم ترامپ به کجا خواهد کشيد. سناتور گراهان که از مشاورين نزديک ترامپ و از جمهوريخواهان بسيار محافظه‌کار و افراطي که وابستگي‌هاي شديدي به لابي‌هاي يهودي دارد چندي پيش اعلام کرد براي آمريکا هيچ راهي جز حمله نظامي به ايران باقي نمانده. از طرفي انتخاب آبرامز به جاي برايان هوک به دليل اينکه از يهوديان تند و تيز است، بوده تا ترامپ را در آستانه انتخابات آماده حمله به ايران کند. تهديداتي که در آستانه انتخابات جدي به نظر نمي‌رسد و منطقه به آتش کشيده مي‌شود. اما اگر ترامپ يکبار ديگر به کاخ سفيد برگردد آن‌وقت احتمال نظامي کردن رفتارش با ايران بالاتر خواهد رفت و چنانچه بتواند مکانيسم ماشه را اجرايي کند، مي‌تواند دو توافق شوراي امنيت و اتحاديه اروپا را بگيرد. هدف ترامپ اين است که از کانون‌هاي چهارگانه تحريم متشکل از شوراي امنيت، اتحاديه اروپا، کنگره آمريکا و کاخ سفيد عليه ايران استفاده کند و ايران را در نهايت فشار قرار دهد و از طرف ديگر تلاش مي‌کند هر روز حلقه‌هاي محاصره ايران را تنگ‌تر کند که از آن جمله برقراري روابط رژيم‌صهيونيستي و امارات است. ولي تا قبل از انتخابات به هيچ وجه احتمال حمله نظامي وجود ندارد چون لطمه شديدي به حيثيت و آراي ترامپ وارد خواهد کرد. از اين رو به نظر نمي‌رسد در شرايط فعلي آمريکا آمادگي اقدام نظامي عليه ايران را داشته باشد اما از آن جهت که انتخابات آمريکا به طور دقيق قابل پيش‌بيني نيست، در شکست و پيروزي ترامپ نمي‌توان اظهارنظر رسمي کرد ولي تا بيستم ژانويه 2021 که رئيس‌جمهور جديد وارد کاخ سفيد شود، به هيچ‌وجه اتفاقي نخواهد افتاد. ترامپ در صورت شکست در فاصله نتيجه انتخابات تا استقرار رئيس‌جمهور جديد در کاخ سفيد که خيلي طولاني نيست، ميراث بدي براي جانشين خود به جاي نمي‌گذارد. خروج ايران از برجام و ان‌پي‌تي زيان‌آور است و اميدوارم عملي نشود.