مخالفت چندباره با مکانیسم ماشه

گروه سیاسی/ کشورهای  طرف توافق هسته‌ای در نشست وین بار دیگر بر لزوم حفظ این توافق تأکید کردند و به امریکا یادآور شدند که این کشور بعد از خروج یکجانبه از برجام حقی برای به جریان انداختن مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران ندارد. نشست کمیسیون مشترک برجام روز سه‌شنبه به ریاست هلگا اشمید، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد. نشستی که محورهای اصلی مورد گفت‌وگو در آن به تحولات اخیر شورای امنیت و تلاش‌های ناکام امریکا برای به شکست رساندن برجام اختصاص یافت. نمایندگان سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در کنار چین و روسیه بعد از برگزاری نشست اخیر در وین در بیانیه‌ای با یادآوری اینکه برجام یک عنصر کلیدی از ساختار عدم اشاعه جهانی است که توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد نیز تأیید شده است، به تحولات اخیر در شورای امنیت اشاره کردند و اعلام کردند که امریکا در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه، توقف مشارکت خود در برجام را اعلام کرد و از آن پس، در هیچ یک از فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نداشته است. بنابراین امریکا را نمی‌توان یک دولت عضو برجام محسوب کرد. کشورهای عضو برجام همچنین بیانیه‌ها و مکاتبات مختلف قبلی خود با شورای امنیت ملل متحد در این خصوص، از جمله بیانیه مورخ ۲۰ اوت ۲۰۲۰  نماینده عالی اتحادیه اروپایی که بیان می‌کند امریکا نمی‌تواند فرآیند بازگشت تحریم‌های ملل متحد تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را آغاز نماید، مورد تأکید مجدد قرار دادند.  کشورهای طرف توافق هسته‌ای همچنین با استقبال از بیانیه اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعضا، اهمیت پروژه‌های عدم اشاعه هسته‌ای، بویژه، پروژه مدرن‌سازی راکتور اراک و پروژه ایزوتوپ‌های پایدار در فردو را تکرار کردند.
 روسیه: تلاش امریکا برای «اسنپ بک» باطل است
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش نیز در پیامی در توئیتر به نشست اخیر کمیسیون برجام در وین اتریش اشاره کرد و نوشت: «کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک بار دیگر بر اعتقاد مشترک مشارکت‌کنندگان خود تأکید کرد که امریکا از این توافق در 8 مه 2018 (18 اردیبهشت 1397) خارج شده و نمی‌تواند به عنوان مشارکت‌کننده در توافق هسته‌ای در نظر گرفته شود. تلاش امریکا برای اسنپ بک باطل و بلااثر است.» «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه نیز تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران در روز ۲۰ سپتامبر را از لحاظ حقوقی بلااثر دانست و گفت: «همه اعضای برجام مشروعیت تلاش اخیر امریکا برای کلید زدن مکانیسم ماشه در سازمان ملل را رد کرده‌اند.» «فو کانگ»، نماینده چین در نشست کمیسیون مشترک برجام نیز در گفت‌وگویی با «بلومبرگ» اشاره کرده است که «هیأت‌های همه کشورها تعهد خودشان را به برجام ابراز کردند و راهکارهای مقابله با کارشکنی امریکا را مورد بررسی قرار دادند.» همزمان هیأت چین در سازمان ملل هم در صفحه توئیترش نشست اخیر کمیسیون مشترک برجام را نشستی ثمربخش در یک موقعیت بحرانی مهم تلقی کرده و نوشت: «تمام اعضا بر اهمیت حفظ توافق هسته‌ای و اجرای کامل آن تأکید کردند.» هیأت چین در ادامه نوشت: «این باور مشترک وجود دارد که امریکا نمی‌تواند روند بازگردانی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را تحت قطعنامه ۲۲۳۱ امریکا انجام دهد.»
عراقچی: مواضع همه اعضای برجام درباره امریکا یکدست بود


معاون وزارت خارجه ایران هم بعد از پایان این نشست به مواضع یکدست همه اعضای برجام در مخالفت با امریکا اشاره کرد و گفت:«همه اعضای برجام امریکا را به عنوان کشور عضو و مشارکت‌کننده در برجام نمی‌شناسند و حقی برای استفاده آن کشور از سازوکارهای درون برجام یا درون قطعنامه ۲۲۳۱ قائل نیستند و تلاش این کشور را در نیویورک غیرقانونی می‌دانند و تقاضای آن کشور برای به اصطلاح شروع مکانیسم ماشه را بلااثر می‌دانند و معتقدند این اقدام نمی‌تواند مؤثر واقع شود و جلو برود» به گزارش ایرنا، عراقچی با بیان اینکه این مواضع یکپارچه بود، اظهار داشت: «به نظرم پیام بسیار مهمی بود که اعضای توافق هسته‌ای یک‌شکل و یکپارچه به جهانیان دادند که همه بدانند مواضع کشورهای عضو برجام چیست. این مواضع البته مواضع اکثریت قاطع جامعه بین‌الملل است و در داخل شورای امنیت نیز همینطور است.»
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه در ابعاد مختلفی این موضوع بحث شد، اظهار داشت: «درباره اقداماتی که ممکن است امریکا در آینده انجام دهد بحث و بررسی صورت گرفت. همه اعضا متفق‌القول هستند که برجام یک دستاورد بزرگ دیپلماسی است و باید حفظ شود و همه اعضا اراده خود را یک بار دیگر اعلام کردند که می‌‌خواهند برجام را حفظ کنند، ارزش برجام را می‌فهمند و با هرگونه تضعیف آن موافق نیستند و خواهان اجرای کامل برجام هستند.»
عراقچی درباره راهکارهای مواجهه با اقدامات امریکا توضیح داد: «در این زمینه‌ ایده‌هایی مطرح و مشورت‌هایی صورت گرفت، اعضای دائم، چین و روسیه و انگلیس و فرانسه یک جور با هم در تماس هستند به اضافه آلمان جور دیگری با هم رایزنی و مشورت دارند و با بقیه اعضای شورای امنیت به شکل دیگری رایزنی دارند. ما به عنوان عضو برجام نیز رایزنی‌ها‌ی خاص خودمان را داریم.» این مقام دیپلماتیک ایران همچنین با اشاره به سازوکار مالی «اینستکس» و آینده آن خاطرنشان کرد: «الان دو سال است از شروع این ایده گذشته و اینستکس الان وجود دارد و اولین تبادل مالی صورت گرفته و چند تبادل مالی دیگر در دستور کار قرار دارد، ولی واقعیت این است که بسیار کمتر از انتظارات ما توانسته مؤثر واقع شود.» او افزود: «خود اروپایی‌ها نیز این را قبول دارند، به خاطر اینکه تأثیرگذاری اینستکس را بیشتر کنند در حال انجام کار درباره چند ایده هستند، یکی از آنها این است که اینستکس را به روی چین و روسیه باز کنند و این دو کشور بتوانند تبادلات خود را از این طریق انجام دهند. ایده دیگر این است که تعداد سهامداران را بیشتر کنند.
موانع اداری موجود را رفع کنند و اگر بتوانند یک سری منابع مالی جدید برای اینستکس تأمین کنند که اصرار ما این است که بتواند فعال‌تر نقش خود را ایفا کند.»
عراقچی فضای همکاری جاری میان ایران و آژانس را هم سازنده دانست و بعد از دیداری که در جریان سفر به وین با «رافائل گروسی»، مدیر آژانس داشت، گفت: «فهم جدیدی بین ایران و آژانس پدید آمده و در حال تقویت است و امیدوارم ما این دو سه موضوعی که پیش آمده و الان داریم درباره آن همکاری می‌کنیم را حل و فصل کنیم و یک رابطه کاملاً عادی با آژانس مجدد برقرار شود.»

برش
مخالفت رئیس نیجری شورای امنیت با اقدام امریکا علیه ایران

رئیس نیجری دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل برای ماه سپتامبر گفت که از بیانیه رئیس دوره‌ای شورای امنیت در ماه گذشته حمایت می‌کند. «دایان تریانسیا دیجانی» سفیر اندونزی در سازمان ملل که رئیس دوره‌ای شورای امنیت در ماه آگوست بود گفته بود که او در موقعیتی نیست که در برابر خواسته امریکا برای بازگرداندن تحریم‌های ایران اقدام بیشتری انجام دهد چراکه ۱۳ عضو شورا مخالفت‌شان را اعلام کرده بودند به گزارش ایرنا، «ابدو اباری» سفیر نیجر در سازمان ملل بدون اعلام اقدامی مبنی بر ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای تحت روند اسنپ بک برای تداوم لغو تحریم‌های ایران، اظهار کرد: ما از این تصمیم که ماه پیش از سوی رئیس شورای امنیت اعلام شد حمایت می‌کنیم. ۱۳ عضو شورای امنیت این طور استدلال می‌کنند که تلاش واشنگتن برای اعمال تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران از آنجا که امریکا از یک مکانیسم در توافق هسته‌ای استفاده می‌کند و در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شده، بی‌اثر است. رئیس جمهوری کشورمان نیز اخیراً با همتای نیجری گفت و گو کرده است.