ما را به خیر شما امید نیست؛ شر مرسانید

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: شاید چشم‌ها این روز‌ها به دیدن کودکان کار پشت چراغ‌های قرمز عادت کرده باشد اما واقعیت وجودی این کودکان همچنان تغییر پیدا نکرده است. هنوز هم فقر دلیل اصلی ورود کودکان به عرصه کار است و هنوز هم مهاجرت بزرگترین عامل این موضوع است. با این وجود اما هر از گاهی یکی از مسئولان به خصوص مسئولان مدیریت شهری اطلاعاتی ارائه می‌دهد که به گفته فعالین حقوق کودکان دور از واقعیت است، روز گذشته یکی از مسئولین این حوزه صحبت از کار کودکان بدون نیاز مالی کرده بود که فعالین حقوق کودکان را در شوک و نا باوری فرو برد چرا که این امر نشان می‌دهد مدیران مسئول این مسئله تا چه اندازه از اصل ماجرا دور هستند!
>پدیده‌ای نوظهور در کارِ کودک
روز گذشته سید مالک حسینی سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران گفت:«بر اساس پژوهش‌های متعددی که انجام شده، عمده دلیل کار کودکان، فقر است که بخشی از آن به فقر معیشتی و بخشی از آن به فقر فرهنگی باز می‌گردد، اما براساس گزارشی که از سازمان‌های غیردولتی در برخی از محلات تهران داریم، خانواده‌های برخی از این کودکان از این شرایط و آینده کودکان مطلع هستند، اما در برخی موارد به عنوان پدیده‌ای نوظهور، کودکانی هستند که به سبب عدم‌نظارت مناسب خانواده‌هایشان و تحت تاثیر سایر کودکان کار خیابانی بدون نیاز مالی خانواده و مبتنی بر اثرپذیری از همسالان خود در خیابان‌ها به ویژه چهارراه‌ها کار می‌کنند. این موضوع هر چند در حال حاضر محدود به چند منطقه خاص است، اما می‌تواند به جریانی خطرناک در مناطق کم‌برخوردار تبدیل شود، چرا که کودکان از کاری که انجام می‌دهند به دلیل منافعی که برایشان ایجاد می‌شود احساس رضایت هم می‌کنند.» حسینی ادامه داد: «در برخی از مناطق تهران به صورت محدود و موردی گزارشاتی از سوی سمن‌های فعال در حوزه کودکان داشتیم که برخی از این کودکان کار، بدون نیاز مالی به آن معنایی که درباره کودکان کار تعریف می‌شود، به دلیل فضای کودکانه‌ای که بینشان حاکم هست و به ویژه به سبب کمک‌های مردمی، مانند پول نقد، غذا، اسباب بازی و البسه که دریافت می‌کنند، در عمل به کودکان کار خیابانی تبدیل شده‌اند. برای همه ما مشخص است که ریشه این اقدام فقر است، تا زمانی که خانواده‌ها به لحاظ مالی و فرهنگی مورد حمایت قرار نگیرند، با هر کمک مقطعی که به توانمندی اقتصادی خانواده‌ها منجر نشود، این کودکان مجددا به چرخه کار خیابانی باز می‌گردند. لذا کار همزمان توانمندسازی خانواده‌ها برای رسیدن به درآمد پایدار بعلاوه انجام کار فرهنگی و مددکاری برای خانواده‌هاست که به آنها آموزش داده شود تا اجازه ندهند کودکانشان به این چرخه وارد شوند. »
>مسئولان قدری از واقعیت موجود دور هستند


این در حالی است که فعالین حقوق کودکان به شدت با این موضوع مخالف هستند و چنین امری را به دور از واقعیت می‌دانند. سمانه اصغری، عضو انجمن حمایت از کودکان در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« من از خواندن چنین جملاتی آن هم از جانب یکی از مقامات مسئول حیرت کردم، البته این بار اولی نیست که ما چنین جملاتی را از افرادی می‌شنویم که تصمیم ساز هستند. مسئولان بدون شک باید شناخت و درک بیشتری از آن چه که در سطح شهر در حال رخ دادن است، داشته باشند چون تصمیم‌های مهمی میگیرند که زندگی افراد را تحت الشعاع قرار می‌دهد اما متاسفانه به قدری از واقعیت موجود دور هستند و پشت میزهایشان نشسته‌اند و بعضا اگر گزارشی باشد به گزارش‌ها تکیه می‌کرده‌اند که می‌توان گفت این نوع صحبت‌های بدون پشتوانه‌ای از جانب آن‌ها بعید نیست.»
>مسئولانی که اطلاع ندارند تصمیم‌گیری می‌کنند!
او در ادامه افزود:« اینکه کودکان از سر چشم و هم چشمی سر چهار راه کار کنند و یا زباله گردی کنند فقط می‌تواند از دهان کسی شنیده شود که هیچ تعریف و شناختی از کاری که کودک انجام میدهد نداشته باشد. خروجی یک عقل سلیم بدون شک چنین جمله‌ای نیست، مسئولانی که این حرف‌ها را می‌زنند بروند و دست‌های یکی از این بچه‌ها را نگاه کنند، من میخواهم بدانم اگر از زور، اجبار و فشار گرسنگی نباشد کدام کودکی به خاطر چشم و هم چشمی تن به چنین کار‌های سخت و سنگینی می‌دهد. فقط کافی است مسئولین یک بار از پشت میزشان بلند شوند و به یکی از گود‌های زباله گردی بروند و دست یکی از کودکان را ببینند. چطور یک خانواده در صورتی که نیاز نداشته باشد می‌تواند اجازه بدهد که بچه‌اش زباله گردی کند و یا سر چهار راه‌ها کار کند! گاراژ‌های زباله گردی هم فضای کار این بچه‌ها هستند و هم فضای زندگی آن‌هاست، یعنی بچه‌ها گونی زباله را یک کناری می‌گذارند و یک متر آن طرف ترش خودشان می‌خوابند! نکته ناراحت‌کننده این است که چنین افرادی که هیچ اطلاعی از سطح شهر و آسیب‌ها و مشکلات ندارند تصمیم‌گیری می‌کنند!»
او در ادامه افزود:« دلیل اصلی که همه راهکار‌ها برای کودک کار و کودک زباله گرد به جایی نمی‌رسد در درجه اول به دلیل فسادی است که در شهرداری وجود دارد و در درجه دوم به دلیل شناختی است که مسئولان از پیرامونشان ندارند. ما بار‌ها به آن‌ها گفته‌ایم که پیمانکاران یک مرکز رسمی دارند که شما می‌توانید بروید بازرسی کنید اما چند مرکز غیر رسمی هم دارند که شما اصلا نمی‌دانید کجاست! بگردید می‌توانید پیدا کنید اما نمی‌گردید و فقط می‌گوئید پیمانکار! این‌ها نشان می‌دهد که شما می‌دانید مشکل کجاست اما نمی‌خواهید پیگیری کنید. اینجاست که باید به مسئولان گفت مارا به خیر تو امید نیست، شر مرسان.»
>مسئولان پشت سمن‌ها قایم می‌شوند
این فعال حقوق کودکان افزود:« ما به طور معمول به دلیل اینکه اکثر کودکان به خصوص کودکان زباله گرد افغانستانی هستند، شاهد برخورد‌های بدی با آن‌ها هستیم، حالا فکر کنید چنین مسائلی هم به آن دامن می‌زند، مردم وقتی چنین مسائلی را می‌شنوند چطور با کودکان کار برخورد خواهند کرد؟ مسئولان اگر از موضوعی خبر ندارند بهتر است درباره آن صحبت نکنند. تازگی‌ها مد شده است مسئولین هر مطلبی هم می‌خواهند ارائه بدهند پشت سمن‌ها قایم می‌شوند اما هیچ وقت نمی‌گویند این آمار و اطلاعات را به صورت شفاف و دقیق کدام سمن به آن‌ها ارائه داده است. در رابطه با همین موضوع بگویند کدام پژوهش و گزارش این موضوع را ذکر کرده است و یا کدام
سمن این اطلاعات را ارائه داده است، ما خودمان مشاور، روانشناس و مددکار می‌فرستیم و موضوع را پیگیری می‌کنیم تا مسئولان هم تا این اندازه نگران و ناراحت نباشند! قایم شدن پشت سمن‌ها برای اینکه به گفته‌های خودشان وزن بدهند تازگی‌ها مد شده است و مسئولان ما هم به وفور این کار را انجام می‌دهند. یک گزارش کار نمی‌دهند، در گزارش هایشان می‌گویند که ما به بچه‌ها البسه و غذای گرم می‌دهیم اما هیچ چیز آن مشخص نیست! زباله گردی این روز‌ها مد شده است و هر مسئولی برای نشان دادن خودش می‌خواهد بگوید من برای کودکان زباله گرد کاری انجام داده ام، ولی واقعیت ماجرا این نیست، مسئولان اگر نمیخواهند یا به هر دلیل نمی‌توانند کاری انجام بدهند خودشان را کنار بکشند تا ما خودمان بدانیم چه کاری باید انجام بدهیم. این گونه رفتار‌ها و فعالیت‌های نصفه و نیمه تنها سبب می‌شود که حمایت‌ها از کودکان زباله گرد به پشتوانه حمایت‌های دولتی کاهش پیدا کند و در عمل آن‌ها هم مورد حمایت قرار نگیرند. مسئولان از اعتماد مردم نسبت به سمن‌ها سوء استفاده می‌کنند و این اصلا کار درستی نیست.» هر از ‌گاهی یکی از مسئولان مدیریت شهری موضوعی را در خصوص کودکان کار بیان می‌کند که خیلی دور از واقعیت است اما هیچ یک از آن‌ها نمی‌گویند که چنین مطالبی را با کدام پشتوانه اطلاعاتی بیان می‌کنند و این موضوع تنها حکم نمکی را دارد بر زخم عمیق کار کودکان.