طاعون در 7 استان کشور از نشخوارکنندگان کوچک قربانی می‌گیرد

زهره افشار
خبرنگار
بیماری طاعون نشخوار‌کنندگان کوچک در 7 استان کشور بلای جان حیات وحش و حیوانات اهلی شده است و کماکان موجب تلفات در میان کل و بز و قوچ می‌شود. این در حالی است که در سال گذشته تنها 5 استان درگیر بوده و با وجود اقدامات کنترلی علیه این بیماری از جمله افزایش واکسیناسیون دام‌ها، خشکسالی موجب روی آوردن حیات‌وحش به مراتع و آبشخورهای دام‌های اهلی شده و گستره این بیماری را افزایش داده است.
 علیرضا اکبر شاهی مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور به «ایران» می‌گوید: بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک یک بیماری ویروسی بسیار واگیر در جمعیت دامی گوسفند و بز و حیات وحش مانند کل و بز است که خوشبختانه به هیچ عنوان به انسان‌ها یا حیوانات دیگر سرایت نمی‌کند. این بیماری در کشور ما بیش از 15 سال است که شناسایی شده است. در سال 1390 حدود 2500 کانون از این بیماری شناسایی شده بود. وی افزود، هر چند همه‌گیری PPR با کنترل جابه‌جایی حیوانات، دفن صحیح لاشه و استفاده از واکسن قابل کنترل است اما مؤثرترین روش برای کنترل این بیماری، واکسیناسیون است که ما این مهم را در دستور کار داریم. وی با اشاره به اینکه امکان واکسیناسیون حیات‌وحش علیه این بیماری وجود ندارد، افزود: به همین علت اولویت واکسیناسیون دام‌های اهلی را در مناطق همجوار حیات وحش قرار داده‌ایم. براساس برنامه‌های سازمان جهانی بهداشت دام این بیماری باید تا سال 2030 ریشه کن شود که ایران نیز در این راه پیشقدم است. به گفته وی واکسیناسیون دام‌های اهلی کشور بسیار رشد داشته و از 3میلیون و 500هزار دام واکسینه در سال 90 به 35میلیون رأس دام سبک در سال 99 رسیده است و تعداد کانون‌ها هم 86 در صد کاهش داشته اما ما حدود 70میلیون رأس دام سبک داریم که باید آمار واکسیناسیون باز هم بالاتر برود.


وی تأکید کرد ما در سال‌جاری براساس تعهدی که در قالب برنامه ملی کنترل و ریشه‌کنی بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک داشتیم از ابتدای امسال تاکنون بیش از 60میلیون رأس دام را واکسینه کرده‌ایم و امیدواریم با ادامه واکسیناسیون دام عشایری پوشش واکسن را به بالای 95 درصد برسانیم و در6 سال آینده در مرحله ریشه‌کنی بالینی این بیماری باشیم. وی اما تصریح کرد: مشکل ما در کنترل بیماری حیات وحش آبشخور مشترک و مراتع مشترک و عدم امکان واکسیناسیون حیات‌وحش است و متأسفانه اگر کل و بزی به‌دلیل این بیماری تلف شود لاشه‌اش طعمه حیوانات دیگر می‌شود و این خودش سبب گسترش بیماری می‌شود. ما در سال گذشته 5 کانون بیماری در استان‌های آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری، فارس، کرمان و گیلان داشتیم. امسال با خشکسالی و فقیر شدن مراتع، دام‌های حیات وحش به آبشخورهای دام‌های اهلی نزدیک شدند و به‌دلیل اینکه محل گذر دام عشایر هم مراتع مشترک با حیات وحش است این بیماری گسترده‌تر شده و الان این بیماری در 9 کانون تأیید شده و در 2کانون مورد بررسی است. این کانون‌ها در استان‌های اصفهان، البرز، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، سمنان، فارس و مازندران است. وی از کوهنوردان و دوستداران طبیعت خواست به محض مواجه شدن با لاشه دام‌های سبک موارد را به دامپزشکی یا محیط‌ زیست منطقه اطلاع دهند. وی با اشاره به اینکه ما مشکلی در تأمین واکسن داخلی طاعون نداریم خاطرنشان کرد، امیدواریم با گسترش واکسیناسیون و همکاری عشایر و دامداران برای واکسینه کردن رایگان دام‌های خود از ماه‌های آتی شاهد کاهش این بیماری در حیات وحش هم باشیم.
 گسترش بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در مازندران
 مازندران استانی است که در سال 1400 بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک را برای نخستین بار در حیات‌وحش خود دیده و همچنان این بیماری در حال گسترش است «کوروس ربیعی» رئیس اداره حیات‌وحش اداره کل محیط زیست مازندران به «ایران» گفت: این بیماری برای نخستین بار در منطقه «دلیر» چالوس که همجوار با منطقه شکار ممنوع طالقان البرز است دیده شد و سپس به منطقه «ناتر» کشیده شد. در حال حاضر نیز لاشه‌هایی در کلاردشت دیده شده است. آخرین آمار نشان می‌دهد 11لاشه در مناطق دلیر و ناتر دیده شده و 27 لاشه در کلاردشت که در مجموع 38لاشه می‌شود. ما در این مناطق با همکاری دامپزشکی اقدام به خارج کردن دام‌های اهلی کردیم و از سوی دیگر لاشه‌هایی را که پیدا شده دفن بهداشتی کردیم.
 خراسان شمالی کماکان درگیر بیماری
در همین حال حسن پهلوانی، رئیس روابط عمومی اداره کل محیط‌ زیست خراسان شمالی هم به «ایران» گفت: براساس آخرین آمار 40 رأس تلفات در میان حیات‌وحش استان داشته‌ایم و کماکان پایش برای بررسی کانون‌های احتمالی در حال انجام است. ما تمامی آبشخورهای حیات‌وحش استان را هر روز ضدعفونی و اقدام به دفن بهداشتی لاشه‌ها می‌کنیم.