روزنامه خراسان
1402/12/28
نفس‌کشیدن در هوای داستان‌های ایرانی
الهه آرانیان - calture@khorasannews.com انسان‌ها در هر مقطعی از زندگی‌شان به داستان علاقه دارند؛ ما از کودکی تا پیری با داستان‌ها و قصه‌ها زندگی می‌کنیم؛ حتی گاهی اوقات مسائل و مشکلات زندگی‌مان را داستان‌وار برای دیگران تعریف می‌کنیم و از این‌که گوش شنوایی برای شنیدن داستان و قصه ما هست، خوشحال می‌شویم. بچه‌ها از دیگر مخاطبان جدی داستان‌ها هستند. آن‌ها از طریق شنیدن و خواندن داستان، مفاهیم مختلف را آموزش می‌بینند و بخش مهمی از شخصیت شان از این راه شکل می‌گیرد. قفسه کتاب‌های داستانی در کتابخانه‌ها و کتاب فروشی‌ها همیشه طرفدار دارد. کتاب‌های داستان و رمان همیشه در صدر پرفروش‌ترین آثار نه‌تنها در ایران، بلکه در جهان هستند. در آستانه سال نو و نیز روز جهانی داستان‌سرایی(20 مارس)، چند اثر داستانی از نویسنده‌های ایرانی را برای مطالعه در تعطیلات نوروز به شما پیشنهاد می‌کنیم. «چشم‌هایش»، از 1321 تا امروز وقتی از داستان‌نویس‌های بزرگ و مؤثر بر جریان داستان‌نویسی ایران حرف می‌زنیم، نمی‌توانیم بزرگ علوی را نادیده بگیریم. آثار این نویسنده مشهور ایرانی که 27سال از درگذشتش می‌گذرد، همچنان بین خوانندگان ایرانی محبوب است. «چشم‌هایش» و «گیله‌مرد» از مشهورترین آثار بزرگ علوی هستند. داستان بلند «چشم‌هایش» اولین بار در 1331منتشر شد. این اثر زندگی یک استاد بزرگ نقاشی به نام استاد ماکان را در دوره رضاخان روایت می‌کند. او که مبارز سیاسی هم هست، در تبعید به طرز مشکوکی می‌میرد و یکی از دوستدارانش به دنبال راز مرگ استاد می‌رود. «چشم‌هایش» بعد از 81سال هنوز تجدید چاپ و به زبان‌های مختلف ترجمه میشود. بزرگ علوی، در نظرسنجی مجله «راهنمای کتاب» سال چهارم شماره ۳ (خرداد ۱۳۴۰) صفحه ۲۰۹و۲۱۰ درباره بهترین اثرش نوشته: «از یک اصل کلی گذشته «چشم هایش» را بیشتر از دیگران می‌پسندم. با وجود بعضی خطوط ناشیانه‌ای که در قیافه‌های فرنگیس و ماکان دیده میشود هنوز هم من عاشق زیبایی این زن هستم و به یکدندگی استاد احترام می‌گذارم. به نظرم چوب‌بست تمام داستان استوار و پابرجاست. این کتاب چه در ایران و چه در اروپا مکرر مورد انتقاد قرار گرفته است و اغلب منتقدین نظر خطاپوش داشته‌اند و کمتر ایراد به پایه‌های داستان گرفته‌اند. استقبال خوانندگان نیز نظر مرا تأیید می‌کند. تا آن جا که من اطلاع دارم این کتاب در عرض 10سال چهار بار در ایران منتشر شده است و تعداد نسخ آن در اروپا تا سال ۱۹۶۲ به صدهزار خواهد رسید.» مرادی کرمانی و بقچه‌های داستانش قصه‌ها و داستان‌های هوشنگ مرادی کرمانی، شیرین مثل قند است؛ او بلد است حتی تلخی‌های زندگی را هم شیرین بنویسد. این نویسنده نام‌آشنای ایرانی از سال 1347 که اولین اثرش را به نام «کوچه ما خوشبخت‌ها» به چاپ رساند، تا امروز که داستان‌های کوتاه و بلندش را بقچه‌پیچ کرده و در دو جلد «بقچه» منتشر کرده، همواره سعی کرده با زبانی روان و ساده، خوشبختی‌ها و دلخوشی‌های کوچک زندگی را به مخاطبانش یادآور شود و گوشزد کند که زندگی شاید همین باشد. آثار داستانی متنوعی از هوشنگ مرادی کرمانی در تعطیلات نوروز می‌توانید بخوانید؛ از داستان‌های قدیمی‌اش مانند «پلوخورش»، «قصه‌های مجید»، «مهمان مامان»، «مربای شیرین» و «لبخند انار» گرفته تا داستان‌های جدیدترش مانند «قاشق چای خوری». از خواندن زندگی نامه داستانی مرادی کرمانی به نام «شما که غریبه نیستید» هم غافل نشوید که بسیار خواندنی است. برای دوستداران داستان‌های افسانه‌ای ابوتراب خسروی، نویسنده پیشرو در خلق فضاها و موقعیت‌های داستانی تازه، برای دوستداران داستان‌های خیالی و افسانه‌ای نامی آشناست. دو اثر «اسفار کاتبان» و «ملکان عذاب»، نوشته خسروی جزو بهترین آثار داستانی سال‌های اخیر به‌شمار می‌روند. «اسفار کاتبان» در سال 79 به چاپ رسید و از جمله ویژگی‌های این رمان جذاب که در سال 1380 برنده جایزه مهرگان ادب شد، می‌توان به تعدد روایت، جابه‌جایی زمانی در روایت، شباهت شخصیت‌ها به همدیگر، درهم‌آمیزی نثر معاصر و کهن و... اشاره کرد. دیگر رمان شاخص ابوتراب خسروی، «ملکان عذاب» نام دارد که در هفتمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد و نیز جایزه کتاب سال ایران، برگزیده شد. «ملکان عذاب» صیقل‌یافته‌ترین اثر کارنامه خسروی است. زبان در این اثر ساده‌تر از زبان آثار قبلی اوست. این رمان شانه‌به‌شانه و رقیب با آثار بزرگ ادبیات داستانی معاصر جهان درباره سه نسل از یک خانواده است که هرکدام راوی سرنوشت خود و دیگری‌اند و راوی دیگرانی که سرنوشتشان به نوعی با سرنوشت آن‌ها گره خورده‌است. «آواز پر جبرئیل» و «رود راوی» از دیگر آثار ابوتراب خسروی هستند که خواندنشان را پیشنهاد می‌کنیم. داستان‌های ترسناک یک نویسنده سابقاً چاق! اگر به خواندن داستان‌های ترسناک علاقه دارید، آثار رامبد خانلری را به شما پیشنهاد می‌کنیم. اولین مجموعه داستان خانلری به نام «سرطان جن»، حسابی ترس و وحشت به جانتان می‌اندازد. «سرطان جن» مجموعه‌ای از 12 داستان کوتاه از جمله «ظن‌آباد»، «رقصان روی شیب ملایم تپه»، «ایستگاه متروی برج میلاد» و... است. دیگر اثر وحشتناک خانلری، «سورمه‌سرا» است که در سال 96 منتشر شد. این کتاب داستان مردی است که بعد از از دست دادن همسرش، به جهان پس از مرگ سفر می‌کند. اما رامبد خانلری تنها داستان ترسناک ننوشته، بلکه یکی از پرمخاطب‌ترین آثار او در سال‌های اخیر کتاب «هنر چاق بودن» است. او پس از کاهش وزنی چشمگیر این کتاب را نوشت. او معتقد است چاقی بیشترین تأثیر را در موفقیتش داشته و باعث شده مسیر حرفه‌ای‌اش تغییر کند. اثر داستانی «دم اسبی» آخرین کتاب منتشرشده رامبد خانلری است که در سال 1402 در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت. قصه‌های شیرین شرمین اگر در سال‌های ابتدایی دهه ۹۰، بیننده برنامه تلویزیونی «رادیو هفت» از شبکه آموزش بوده باشید، حتماً بخش «قصه‌های خان‌جون» با صدای مسعود فروتن را به یاد خواهید آورد؛ قصه‌هایی که نویسنده‌شان شرمین نادری بود. این نویسنده که استاد نوشتن روایت‌هایی شیرین و روان، با حال و هوای تاریخ و ادبیات کهن ایرانی از آدم‌های روزگاران دور گرفته تا افسانه‌های جن و پری است، حالا حدود ۲۰ سالی میشود که برای بزرگ‌سالان و بچه‌ها می‌‌نویسد. «خان‌جون و خواب شمرون»، «خان‌جون و بوی ریحون»، «ماه‌گرفته‌ها»، «ماه‌شرف»، «زار»، «تاریخ ماریخِ مستطاب کفش و کلاه» و «قمر در عقرب» از جمله کتاب‌های شرمین نادری هستند. او نه تنها قصه‌نویس خوبی است بلکه قصه‌گوی توانایی هم هست و به ویژه قصه‌هایش در نرم‌افزار «آی‌قصه» بین بچه‌ها حسابی طرفدار دارد. خواندن قصه‌های شیرین و روان شرمین نادری را در نوروز به شدت توصیه می‌کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
تا آغاز مجلس دوازدهم ورودی به موضوع ریاست مجلس نمی کنم
نفس‌کشیدن در هوای داستان‌های ایرانی
تلخ و شیرین 1402 به‌صورت کاملاً فشرده
برگ هایی از ایران 1402
از دریچه فرهنگ
نوروز سلام
مسیریابی اقتصاد ایران در 1403
برترین های سینمای 1402 از نگاه خبرنگاران
خراسان رضوی؛ تقاطع جاذبه های طبیعی و تاریخی
بی سامانی ادامه دار خانه مسافرها در مشهد
امضایم جعل شده، دادستان ورود کند
بیانیه کمیته ویژه منتخب رئیس جمهور برای بررسی ناآرامی های سال ۱۴۰۱، منتشر شد
تهدید ترامپ به حمام خون و حل معمای جانشینی اون
