بیانیه کمیته ویژه منتخب رئیس جمهور برای بررسی ناآرامی های سال ۱۴۰۱، منتشر شد

اردیبهشت امسال رئیس دولت برای بررسی ناآرامی های سال 1401، در حکمی، کمیته ویژه‌ای را در سطح ملی و فرادستگاهی ایجاد کردند. پس از گذشت 10 ماه از تشکیل این کمیته، «حسین مظفر»، رئیس این کمیته ویژه،  در بیانیه ای جمع بندی بررسی انجام شده را منتشر کرد. در این گزارش علل شکل گیری این ناآرامی، میزان خسارت های جانی و مالی که به مردم و کشور وارد شده و همچنین کم و کیف روند رسیدگی به پرونده ها مورد توجه و بررسی قرار گرفته است که در ادامه بخش هایی از آن را می خوانید:   بررسی وضعیت جان باختگان و مصدومان بررسی کمیته ویژه نشان می دهد که متاسفانه در جریان اغتشاشات سال ۱۴۰۱، تعداد ۲۰۲ نفر از مردم جان خود را از دست دادند. بررسی های کمیته ویژه با ملاحظه اسناد مربوطه، حاکی از این است که جان باختگان در قالب های زیر دسته بندی می شوند: * ۹۰ نفر از جان باختگان افرادی بودند که ضمن حمل و استفاده از سلاح (سرد یا گرم)، در اقدام تروریستی، درگیری و حمله به مقرهای نظامی و انتظامی، زیرساخت های حیاتی یا افراد مجری قانون کشته شده اند. * ۱۱۲ نفر از جان باختگان، رهگذرانی بودند که در جریان ناآرامی ها توسط اغتشاشگران و به وسیله سلاح های غیرمجازی که توسط سازمان نیروهای مجری قانون استفاده نمی شوند یا با هدف کشته سازی عامدانه و آگاهانه، برای فضاسازی منفی علیه نظام توسط تروریست‌های مسلح جان خود را از دست داده اند. در جریان اغتشاشات، ۷۹ نفر از نیروهای مجری قانون و مردم توسط خشونت طلبان یا با اقدامات تروریستی به شهادت رسیدند که به شرح زیر است: *    ۲۵ نفر از جان باختگان مربوط به حوادث تروریستی شیراز (۱۳ نفر) و ایذه (۷ نفر) و سایر شهدای مردمی (۵ نفر) هستند که در اثر حملات تروریستی یا به دست اغتشاشگران به شهادت رسیده اند. *۵۴ نفر از نیروهای مجری قانون نیز در نتیجه خشونت گسترده اغتشاشگران و تروریست ها به شهادت رسیدند. در جریان ناآرامی های سال ۱۴۰۱، تعداد قابل توجهی از نیروهای مجری قانون مجروح شدند و آسیب دیدند. اطلاعات دریافتی کمیته ویژه از فراجا نشان می دهد که تا زمان تهیه این گزارش، حدود ۵۲۰۰ نفر از نیروهای فراجا دچار مجروحیت و مصدومیت شدند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در پاسخ به استعلام کمیته ویژه با ارسال گزارشی اظهار کرد: در جریان ناآرامی ها تعداد قابل توجهی از کارکنان سپاه و بسیج توسط اغتشاشگران مجروح شدند که تعداد ۱۵۴۰ نفر از آنان به علت جراحت های شدید غیرقابل جبران جسمی مانند قطع نخاع، نابینایی، شکستگی اعضا و ... دچار آسیب جدی شدند و برای آن ها پرونده تشکیل شد.   خسارت 2 هزار میلیاردی به اموال و اماکن عمومی و خصوصی در جریان ناآرامی های خشونت آمیز، اماکن و اموال عمومی و خصوصی متعددی به آتش کشیده شد یا به غارت رفت از جمله به مراکز غیرنظامی اداری و خدمات عمومی مثل بانک ها، ماشین های خودپرداز، آمبولانس ها (به رغم حمل بیمار)، وسایل حمل و نقل عمومی، خودروهای پلیس، خودروهای آتش نشانی و اماکن دینی،  تهاجمات نظام مند و گسترده ای شد و بسیاری از این مراکز دچار تخریب و آتش سوزی شدند. براساس بررسی های کمیته ویژه تا تاریخ 25/۱۰/۱۴۰۱ افزون بر 000/20 میلیارد ریال شامل ۱۰۹۶۷۸۴۳ میلیون ریال خسارت به اموال دولتی، عمومی و خصوصی  و ۹۰۶۶۳۵۱ میلیون ریال خسارت به اماکن دولتی، عمومی و خصوصی وارد شده است.   بررسی وضعیت بازداشت شدگان بررسی های کمیته ویژه نشان می دهد که در جریان ناآرامی های سال ۱۴۰۱ برای حدود ۳۴ هزار نفر پرونده تشکیل شد(تشکیل پرونده به مفهوم بازداشت نیست) که وضعیت آنان به شرح زیر است: * بسیاری از افرادی که در بازداشتگاه حضور داشتند در همان مراحل اولیه با صدور قرارهای متناسب آزاد شدند. بدین ترتیب، بیش از ۹۰ درصد از افراد تحت قرار از همان ابتدا وارد زندان نشده و با قرارهای تامین مناسب خارج از زندان به سر می بردند و متعاقباً بسیاری از آنان با صدور قرارهای منع تعقیب، تعیین تکلیف شدند. با مشاهده مستندات و گزارش های موجود، محرز شد که در همان روزهای اولیه با هدف تعیین تکلیف هرچه سریع تر بازداشت‌شدگان و رسیدگی به شکایات احتمالی، ضابطان و مسئولان ذی ربط قضایی به طور ۲۴ ساعته در بازداشتگاه ها حاضر شدند. در واقع، در ایام ناآرامی ها عملاً کمتر از ۳۰۰۰ نفر در بازداشتگاه به سر می بردند. *با موافقت عفو گسترده مقام معظم رهبری در بهمن ۱۴۰۱، پرونده های کیفری تشکیل شده برای ۲۲ هزار نفر از متهمان و محکومان مرتبط با ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱، چه افراد تحت بازداشت و چه افرادی که با قید وثیقه یا سایر قرارهای متناسب آزاد شده بودند در هر مرحله ای که بود اعم از این که حکم آن ها صادر شده یا در جریان رسیدگی قرار داشت، مختومه و از سابقه کیفری آن ها رفع اثر شده است. * بررسی های کمیته ویژه نشان می دهد که تا زمان تهیه این گزارش، تنها ۲۹۲ نفر از افراد به دلیل ارتکاب اعمال خشن مجرمانه از جمله ایراد خسارت گسترده، تحریق و مبادرت ورزیدن به جرایم امنیتی و اقدامات تروریستی همچنان در زندان به سر می برند که برای ۱۵۸ نفر از آنان احکام محکومیت به حبس و برای بقیه نیز کیفرخواست صادر شده و پرونده آنان در فرایند رسیدگی قضایی قرار دارد.    اقدامات صیانتی، مسئولیت پذیری و جبران خسارت بررسی های کمیته ویژه نشان می دهد نظام قضایی رسیدگی به بیش از ۲۴۴ پرونده با موضوع شکایت مردمی علیه مأموران مجری قانون مرتبط با ناآرامی های سال ۱۴۰۱ با عناوین اتهامی از جمله ضرب و جرح، توهین، تخریب، بازداشت، قتل و... را در دستورکار قرار داده  است.   ریشه‌ها و عوامل بروز ناآرامی‌ها کمیته ویژه با لحاظ نظرات پژوهشگران و استادان دانشگاه در حوزه های مختلف مبنی بر تاثیر برخی زمینه های اقتصادی ناشی از تحریم های یک جانبه و سایر عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی بر ناآرامی های سال ۱۴۰۱، در مجموع به این نتیجه رسید آن چه که جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته با آن مواجه شد، پروژه برنامه ریزی و طراحی شده‌ از سوی بعضی کشورهای خارجی بر بستر سوء استفاده آنان از مطالبات مردمی بوده است. کمیته ویژه از شواهد، قرائن و نظرات کارشناسان دریافت که القاء «کشته شدن» مهسا امینی در مقر پلیس امنیت عمومی بدون ارائه ادله و شواهد و قرائن مستدل و متقن بوده و گویای آن است که دشمنان ایران همواره ظرفیت های خود را برای ضربه زدن به ج.ا.ایران آماده نگه داشته و از این واقعه حداکثر سوء استفاده را در راستای اهداف از قبل طراحی شده به عمل آوردند. همچنین کمیته ویژه در بررسی های خود به این نتیجه رسیده است که نقش بیگانگان، تحریکات و تحرکات برخی دولت ها در تداوم و تشدید اعتراضات در ناآرامی های سال ۱۴۰۱ محرز است. کمیته ویژه در تحقیقات خود تایید می کند که در جریان ناآرامی های ۱۴۰۱ در ایران نقش آشکار و پنهان عوامل تروریستی و تکفیری و اراذل و اوباش و مداخله بیگانگان در تخریب و آشوب، به شرح زیر قابل اشاره است: * بازداشت بیش از ۵۰  نفر از عوامل و مرتبطان گروهک تروریستی منافقین که در تولید اخبار جعلی تحریک‌کننده‌ اغتشاشگران تا سازمان‌دهی ترور و تخریب، حضور مستقیم در صحنه‌های ناآرامی های خیابانی و تخریب اموال عمومی، تامین تجهیزات مختلف برای مقابله با پلیس و مواد محترقه برای به آتش کشیدن اماکن و خودروهای عمومی و شخصی، فعالیت داشته‌اند. * بازداشت  بیش از ۷۷ نفر از عوامل گروهک های تروریستی اعم از کومله، دموکرات، پاک و پژاک که در دو سوی مرزهای غربی کشور مشغول طراحی، سازمان دهی و هدایت هسته‌های آشوبگر برای منطقه غرب کشور بوده اند. *دستگیری ۵ عضو گروهک‌های تکفیری ـ تروریستی همراه با ۳۶ کیلوگرم مواد منفجره که با استفاده از فرصت ناآرامی ها، درصدد بمب‌گذاری در محافل مردمی و نیز در جمع آشوبگران و انتساب انفجارها به طرف‌های مقابل، برای تشدید نزاع و درگیری طرفین بودند. * 9 تبعه‌ بیگانه از اتباع برخی کشورهای غربی در صحنه‌ ناآرامی ها یا در پشت‌صحنه‌های توطئه بازداشت شدند. *شناسایی و بازداشت ۱۶۴ نفر از اراذل و اوباشی که سابقه‌ زندان، خرید و فروش و مصرف مواد مخدر، اوباش‌گری، تجاوز به عنف و ... را دارا هستند در صحنه‌ ناآرامی ها. * کشف  چندین کارگاهِ تولید کوکتل مولوتف و تعداد قابل‌توجهی کلت کمری، انواع مسلسل، فشنگ‌های مربوطه و تفنگ‌های ساچمه‌زنی از اغتشاشگران.  با توجه به بررسی های انجام شده، کمیته ویژه بر این باور است اگرچه تجمعات اعتراض آمیز در روزهای اولیه آرام بود، اما با ورود عوامل بیرونی، سرویس های اطلاعاتی خارجی و گروهک های تروریستی، به سرعت به سمت و سوی اغتشاش و تخریب انجامید.