آزمون بزرگ شورای شهر

یک روایت منصفانه از بهترین نسخه برای درمان پیکر بی جان تهران قالیباف زده
آزمون بزرگ شورای شهر
آفتاب یزد- محمدمَهدی حسین نیا: اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، امروز تهران پس از چند ماه بحث یا شاید بهتر باشد این طور عنوان شود که پس از دوازده سال مدیریت قالیباف- اگر احمدی نژاد هم در شمار بیاید پس از 14سال - می‌تواند یک شهردار کارآمد را به خود ببیند. در دوراهی اصلی شورای شهر پنجم میان نجفی و مهرعلیزاده، تهران برنده اصلی ماجراست و البته پرسش نجفی یا مهرعلیزاده و چرا مهرعلیزاده یا چرا نجفی، همچنان به قوت خود باقی است. دو گزینه
از چهار کاندیدای شهرداری پایتخت، روز گذشته پس از سپری شدن چند روز از ارائه برنامه‌هایشان، در دیدار با اعضای شورای شهر و خبرنگاران، به تشریح آن پرداخته و نقطه نظرات دقیق‌تر خود را در رابطه با مدیریت پایتخت ابراز کردند.


شورای شهر جدید عملکرد پرفراز و کم نشیبی در دو ماه اخیر برای خود ثبت کرده است. شورای پنجم که کار خود را با حواشی پر سر و صدای چگونه بسته شدن لیست آن از سوی برخی سهم‌خواهان شروع کرد و چالش هایی جدی در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح طلبان به وجود آورد، با
ملزم کردن محسن هاشمی برای دست برداشتن از
سودای شهردار شدن و حفظ ترکیب 21 نفره ای که حاصل اعتماد و رای مردم بود،‌گام درستی در ابتدای کار خود برداشت. تا به این جای کار موضع‌گیری‌ها و رفتار نمایندگان عمدتا همسو، منطقی و کم حاشیه بوده و بسیاری از مواضع و اظهارنظرهای منتخبین پایتخت در راستای مطالبات مردم به نظر آمده است. با این حال در خصوص انتخاب شهردار تهران
این طور برداشت می شود که هنوز نمی توان گفت عملکرد شورا در قسمت فراز ماجراست یا میل به نشیب خواهد کرد!
**
آزمون بزرگ شورا
همان طور که در خصوص بستن لیست اولیه شورا خبر آمد که بعضی ها با دریافت پول می‌توانند افراد را جا به جا کنند یا لااقل این طور ادعا می‌کنند، ترس و نگرانی از تلاش برای چنین بازی هایی بر سر مدیریت تهران بی رمق این سال ها نیز وجود دارد. تهران از میان هفت گزینه اولیه شورا برای شهرداری، با کنار رفتن محمد علی افشانی و حضور محمد شریعتمداری و حبیب الله بیطرف در دولت، حالا قرار است یکی را از میان محسن مهرعلیزاده، محمدعلی نجفی، حسین مرعشی یا الهه کولایی به خود ببیند. در این میان اما اگر قرار باشد همچنان عملکرد شورا در پیوستار فراز و نشیب بررسی شود، ابتدا به ساکن حضور نمایشی کولایی نکته منفی ماجرا به حساب می آید. از سوی دیگر همان طور که در خصوص ویژگی های شهردار اعلام شد، چهره ملی بودن، توانایی ارتباط و تعامل با نهادها و سازمان های دیگر و همچنین دولت، از ویژگی‌های لازم برای تصدی این سمت برشمرده شده است. به همین خاطر می توان از حالا حسین مرعشی را نیز از این جمع جدا کرد. با این حال همان نگرانی که در خصوص اخلال در روند فعالیت مرعشی برای شهرداری
در نظر گرفته می شود، برای نجفی نیز وجود دارد.
اتفاقی که در سازمان میراث فرهنگی تجربه شد و نجفی با تمام توانایی هایش نتوانست فشارها را تحمل کند و در نهایت به دلیل مشکل قلبی از سمت خود استعفا داد. از سوی دیگر وابستگی های پررنگ حزبی و جناحی می تواند مسئله ای حاشیه ساز برای بهشت گمشده تهران به حساب بیاد. علیرغم توافق نظر ضمنی کارگزارانی ها و اتحاد ملتی‌ها
بر سر نجفی، جلسه سعادت آباد معروف که با حضور نجفی، مرعشی و هاشمی برگزار شد قابل فراموشی نیست. چند روز پس از این جلسه،‌ مرعشی نه تنها از اعلام کاندیداتوری نجفی پرده برداشت، بلکه اعلام کرد برنامه او و نجفی یکسان خواهد بود.
رویکردی که آن قدر رو و غیرحساب شده بود که واکنش منفی شخص نجفی را به دنبال داشت. سیاست در آب نمکِ نجفی ماندن هنوز برای محسن‌ها‌شمی و حسین مرعشی جدی به نظر می‌رسد و بیم آن می‌رود که نجفی بازیچه سیاست‌ورزی‌های منفعت طلبانه شود. با در نظر گرفتن سابقه حزب کارگزاران در چنین بازی‌ها‌یی، این شائبه آن قدر جدی بود که نجفی در نشست خبری اعلام برنامه‌ها‌یش به خبرنگاران بگوید: «صراحتا می‌گویم ارتباط تشکیلاتی با هیچ حزبی ندارم. از روزی که شهردار شوم دیگر سیاسی نخواهم بود.» البته که نجفی بیراه نمی‌گوید؛ این تشکیلات کارگزاران و شاید دو، سه نام برجسته آن است که به دنبال بهره برداری از کاراکتر نجفی است و شاید به همین خاطر باشد که محسن‌ها‌شمی دقایقی کوتاه پس از اتمام نشست خبری نجفی به رسانه‌ها‌ اعلام کرد: «نگاه کارشناسی دقیقی به مسائل تهران در برنامه او وجود داشت و به نظر می‌رسد اعضای شورای شهر هم این برنامه را پسندیدند.» آن هم در شرایطی که هنوز نشست دیگر گزینه‌ها‌ برگزار نشده بود!
در روزهای گذشته یکی از اعضای شورای شهر که خواست نامش فاش نشود تاکید کرد که از میان برنامه‌ها‌ی ارائه شده به شورا، ‌محسن مهرعلیزاده بهترین و قوی‌ترین برنامه را برای مدیریت تهران و ساماندهی شرایط نابسمان پایتخت ارائه کرده است. حالا اما یک عضو دیگر شورا همین عناوین را برای نجفی به کار می‌برد. به همین خاطر و با توجه به رویکردهای حزبی و سیاسی موجود که شخص نجفی نیز تلویحا به آن اشاره می‌کند، انتظار می‌رود که شورا در طیف مثبت و فراز پیوستار عملکردی‌اش قرار بگیرد و از نشیب و سیاسی کاری بر حذر باشد. این مسئله شاید بعدها بزرگ ترین آزمون شورای شهر پنجم در تمام روزهای کاری‌اش به حساب بیاید.
**
سوابق و تحصیلات؛
کفه سنگین ترازوی شهرداری از آن کیست؟
نجفی کلاس کاری خود را دارد. او که دارای مدرک دکترای ریاضی از آمریکاست، معاونت آموزشی صدا و سیما، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، ‌وزارت آموزش و پرورش، معاونت رئیس دولت اصلاحات، نمایندگی در شورای شهر سوم، سرپرستی موقت وزارت علوم که با حکم مقام معظم رهبری تمدید شد، ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (که پس از یکسال به علت بیماری استعفا داد) و... را در کارنامه خود دارد. بنابر همین تجارب، بسیاری انتظار داشتند حسن روحانی در دولت دوم خود، نجفی را یا به وزارت آموزش و پرورش بفرستد تا جبران مافات مجلس عجیب و غریب نهم رخ دهد یا او را جایگزین نوبخت در سازمان برنامه کند که البته هیچ کدام از این دو انتظار برآورده نشد و در نهایت نیز نسخه سعادت آباد برای نجفی بیشتر جلوه کرد.
در سوی دیگر ماجرا اما، محسن مهرعلیزاده با مدرک کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از دانشگاه تبریز و دکترای اقتصاد مهندسی از دانشگاه تیلبرگ هلند قرار دارد. مهرعلیزاده که در دولت تدبیر و امید به عضویت هیئت مدیره سازمان منطقه آزاد کیش که خود سهم انکار ناپذیر و قابل تقدیری در تاسیس، رشد و درآمدزایی آن داشت و می‌توان گفت که کیش امروز حاصل تدبیر و تلاش و مدیریت اوست، منصوب شد. در چهار سال اول دولت اصلاحات، استانداری خراسان را پشت سر گذاشت و پس از آن در دولت هشتم علاوه بر معاونت رئیس جمهوری، به ریاست سازمان تربیت بدنی هم رسید.
علاوه بر اینها اما محسن مهرعلیزاده سوابق درخشان و تجارب مدیریتی خاص خود را دارد که از قضا دارای فضای مدیریتی و عملیاتی بیشتری به نظر می‌رسد و شاید به همین خاطر برای شرایط فعلی تهران شهردارتر از نجفی به حساب بیاید. عضویت در هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی ایران، معاونت وزارت صنایع سنگین در امور صنعتی و بهره‌برداری، ریاست هیئت مدیره و مدیر عامل سازمان عمران کیش، معاونت سازمان انرژی اتمی ایران در امور نیروگاه‌ها، 16 سال مدیر عاملی دو بنگاه بزرگ اقتصادی، تاسیس بانک دی، ایجاد و توسعه شهرک صنعتی و در اصل ایجاد منطقه آزاد کیش، آغاز و پیگیری و نظارت بر انجام پروژه راه آهن بافق- مشهد، توسعه روابط اقتصادی خراسان با کشورهای مختلف جهان و منطقه، ایجاد اولین بازار بورس منطقه‌ای در کشور در استان خراسان، راه اندازی اولین گروه منظم تورهای سیاحتی خارجی بعد از انقلاب در کشور جهت بازدید از کیش، ایجاد مجتمع تفریحی- ورزشی بزرگ کیش و برگزاری مسابقات ورزشی، ایجاد صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزشی، بازتعریف جایگاه اداری و مدیریتی ورزش در سطح کلان کشور و دولت از طریق اجرای بخش ساختاری نظام جامع و موارد بسیار دیگر در حوزه‌ها‌ی اقتصادی، عمرانی و مدیریتی که اشاره به آنها به اطناب خواهد کشید. بنا بر این سوابق، بهتر می‌شود تصور کرد که از شهرداری پایتخت درصورت سکان‌داری هرکدام از این دو گزینه چه انتظاراتی می‌توان داشت.
**
اسلحه مخفی شورا!
مجید فراهانی عضو شورای جدید شهر تهران، در گفتگویی رسانه‌ای مدعی شد که امکان انتخاب شهردار غیر از گزینه‌های موجود نیز وجود دارد. اظهارنظری که در وهله اول شائبه برانگیز به نظر می‌رسید اما حقیقت ماجرا آن است که امکان آن وجود دارد. اگر برای هرکدام از کاندیداهای فعلی مشکل یا محدودیتی غیر منتظره پیش بیاید و گزینه‌های دیگر نیز به حد نصاب تعداد رای دست نیابند، شورا ناگزیر از طولانی کردن روند انتخاب شهردار و بررسی گزینه‌ها‌یی جدید خواهد بود. از طرفی نجفی و کولایی در نشست خبری خود نکته شاذ و نادری از برنامه شان ارائه نکرده و بیشتر به تبیین نگاه‌ها‌ی مدیریتی و سخنرانی در باب مدیریت شهری پرداختند.
**
یک اشتباه استراتژیک اما سهوی!
محمدعلی نجفی، علیرغم تمام وجوه مثبتش به نظر می‌رسد که در شتاب اهالی «سعادت آباد» گرفتار شده است. او در کنفرانس خبری خود برای ارائه توضیحات پیرامون برنامه خود برای شهرداری و پاسخ گویی به پرسش خبرنگاران، علاوه بر آن که از غیرضروری بودن روزنامه همشهری به عنوان یک روزنامه سیاسی صحبت کرد، از کاهش چندهزار نفری حقوق بگیران و کارمندان شهرداری بدون داشتن طرح ایجاد شغل جایگزین برای آن‌ها‌ سخن گفت. نکته‌ای که بعید بود از چشم نجفی اقتصاددان و نزدیک به «کار»گزاران دور بماند اما ماند!
در ماه‌ها‌ی گذشته و پس از تغییر و تحولات گسترده در دانشگاه آزاد، اهالی رسانه با موجی از اخراج و بی کار شدن همکاران‌شان در رسانه‌های وابسته به دانشگاه رو به رو شدند و اگر قرار باشد این مسئله برای روزنامه نگاران و رسانه‌های دیگر نیز تکرار شود، فارغ از سمت و سوی سیاسی و عملکرد آنها، بدون شک اتفاقی دردآور و ناراحت‌کننده خواهد بود. از طرفی تعدیل نیرو در شهرداری به بهانه بازتعریف و اصلاح ساختار اداری اگرچه یک نیاز جدی و فوری برای این سازمان به نظر می‌رسد، اما بدیهی است که این اتفاق باید همپای ایجاد شغل جایگزین برای چندین هزار ایرانی شاغل در این سمت‌ها صورت گیرد تا تبدیل به بحرانی اجتماعی نشود و تا این جا نجفی نشان داده که این مسئله از نگاه او مغفول مانده است.
**
یک بی‌اخلاقی استراتژیک، اما سهوی؟!
پس از درگرفتن این بحث در فضای مجازی و برگشتن جو مثبت رسانه‌ای از محمدعلی نجفی، به طرز مشکوکی خبر استعفا و کناره گیری محسن مهرعلیزاده از کاندیداتوری شورای شهر در برخی پایگاه‌های خبری منتشر شد. خبری که با پیگیری آفتاب یزد از نادرست بودنش اطمینان به عمل آمد و این طور به نظر می‌رسد که عده‌ای_از سعادت آباد یا هر کجای دیگر_ بنا داشتند با چنین رفتار دور از اخلاقی، نجفی را در صحنه نگه دارند. شاید بزرگ ترین آفتی که اتفاقا آفتاب یزد نیز پیش‌تر به نفع نجفی به آن اشاره کرده بود،‌ همین بهره برداری‌ها‌، منفعت‌طلبی‌ها و مخدوش کردن چهره نجفی از سوی اطرافیانش باشد. بی تردید نجفی برای در اختیار گرفتن هر سمتی نیاز به این قبیل رفتارها ندارد اما،‌ انتشار چنین خبری خود می‌تواند دال بر سنگین‌تر بودن وزن برنامه و مرتبط تر بودن سوابق مهرعلیزاده باشد که عده‌ای منافع‌شان را در شهردار شدن او نمی‌بینند. البته تا پیش از انتشار برنامه یا حداقل برگزاری نشست خبری مهرعلیزاده که اتفاقا برخلاف نظر برخی جریان‌ها سکوت پیشه کرده و منتظر تصمیم شوراست، نمی‌توان قضاوت درستی از برنامه‌های او به دست آورد اما، در کارآمدی و توانمندی و مناسب بودن سوابقش برای مدیریت بر تهران آشفته این سال‌ها‌ نه تنها تردیدی وجود ندارد، بلکه می‌توان برای آن ابراز امیدواری نیز کرد.
**
شورای شهر شفاف
همان طور که ذکر شد می‌توان این طور عنوان کرد که شورای شهر تهران در معرض آزمونی بزرگ و شاید مهم ترین تصمیم دوران خود قرار گرفته است. برای آن که شورا بتواند خود را از حاشیه‌ها‌، شایعه‌ها‌ و بدگمانی‌ها‌ی احتمالی مبرا بداند، ناگزیر از در پیش گرفتن مشی شفاف سازی امور است و به همین خاطر بهتر آن که علاوه بر برگزاری نشست خبری و توضیحات کاندیداها در مورد برنامه‌هایشان، برنامه‌های این افراد در اختیار عموم قرار گیرد تا مردم نیز بتوانند عملکرد و قدرت تصمیم‌گیری نمایندگان‌شان را در شورا بسنجند. در غیر این صورت درگیر شدن در سیلاب حواشی شورای قبلی، برای منتخبین مردم که امید و اعتماد مردم را در کیسه خود می‌بینند، ‌مسئله‌ای دور از ذهن نیست.