روزنامه آفتاب یزد
1396/05/28
ارسطو شهابی
چندی پیش وزیر محترم امور خارجه ،جناب آقای دکترمحمد جواد ظریف ریشه این باور را که شعر "بنی آدم "بر سردر سازمان ملل نقش بسته را در قالب خاطره ای شخصی روایت کردند.کاش بیان خاطره و توضیح جناب آقای ظریف را می توانستیم پایانی بر بحث قدیمی "بودن یا نبودن" شعر"بنی آدم" سعدی بر سردر ورودی سازمان ملل تلقی کنیم ولی در نوشته پیش روخواهیم دید این پرسش به شکلی دیگر کماکان پابرجاست.
1.مطلب اینستاگرام ایشان در روزنامه ها و شبکه های اجتماعی منتشر شده و مجالی نیست تمامی آن آورده شود.به اختصار اینکه در سال 1361 که برای نخستین بار به نیویورک و سازمان ملل رفته بودند با آن پیش زمینه به جای مانده از کودکی که این شعر بر ورودی سازمان ملل نقش بسته همه ساختمان را به دنبال نشانی از آن می گردند و چیزی نمی یابند. بعدها در سال 1383 و در دوران سفارتشان در سازمان ملل،جناب آقای محمد صیرفیان از تجار اصفهان فرشی نفیس و مزین به شعر سعدی را به آن سازمان هدیه می دهند. پیشنهاد می کنم داستان پر کش و قوس نصب آن فرش در کنار فرش دیوار چین را بخوانید که طبق اشاره جناب آقای دکتر ظریف " بالاخره شعر سعدی به سازمان ملل متحد رفت". 2.ولی قصه این شعر به پیشتر برمی گردد.جناب آقای فریدون مجلسی دیپلمات ،پژوهشگر باسابقه درهمایش "سعدی و ویکتور هوگو" در فروردین امسال اشاره داشتند به اینکه در دوره های گوناگون که خود ایشان و پسرشان به عنوان دیپلمات قضیه این شعر را دنبال می کردند چیزی پیدا نمی کنند ولی در نهایت متوجه می شوند ذکاءالملک فروغی در سخنرانی خود همزمان با برگزاری جلسه
برای جامعه ملل این شعر سعدی را به عنوان مصداقی بر تفکر جامعه ملل برمی شمرند.
3.چند سال قبل جناب آقای دکتر مصطفی دبیری،کارمند بازنشسته سازمان ملل در مقاله ای
در نشریه "حافظ" به تفصیل به این موضوع پرداخته بود.ایشان در سال 1351 رابطه این شعر و سازمان ملل را از جناب آقای محمد علی جمالزاده نیز استعلام کرده بود که جمالزاده "بسیار متعجب" شده و از وجود هر نشانه در ژنو اظهار
بی اطلاعی می فرمایند.جناب آقای دکتر دبیری در ادامه با همت فراوان به تحقیق در اسناد و صورت جلسات رسمی جامعه ملل مشغول می شوند.از یافته های جالب ایشان یکی پاسخ فروغی به نانسن نماینده نروژ در سپتامبر 1928 برابر مهر 1307 را می توان ذکر کرد.نانسن اطلاعاتی نادرست به عنوان جفای ایرانیان در حق ارامنه به حضار می دهد و فروغی ریشه های تاریخی حمایت از ارامنه در ایران را به نانسن یادآوری می کند.سخنان پخته فروغی اعتماد به نفسی به هیئت ایرانی می دهد و ایشان با اشاره به فرهنگ و حس صلح جویی و نوع دوستی ایرانیان مسئله خلع سلاح که موضوع
روز بوده را پیگیر می شوند. البته در صورت جلسات بر جای مانده از آن زمان نقل قولی از سعدی دیده نشده.
4.سیل معروف چین در میانه درگیریهای جمهوری خواهان و کمونیستها در داخل و ژاپنیها از خارج،دوازدهمین اجلاس جامعه ملل را تحت تاثیر قرار داده بود. طغیان رود یانگ تسه
تلفات زیادی بر جا گذاشته و نقشی مهم درمسیر سیاسی آینده چین داشت .حسین علاء
نماینده ایران درهفده شهریور 1310 در بیانیه خود که به زبان فرانسوی ایراد شد شعر "بنی آدم" را خواند و همدردی ملت ایران و چین را اعلام کرد و افزود "من امیدوارم و اطمینان دارم که هموطنانم این احساس را عملا نیز نشان خواهند داد".در صورتجلسه رسمی مجمع نام سعدی،sati آورده شده که احتمالا به این علت بوده که تنظیم صورتجلسه از راه استماع سخنرانی صورت پذیرفته.به نظر می رسد این علاء بوده که هشتاد و شش سال پیش اولین باردرجامعه ملل رسما از سعدی یاد می کند.
5.در اینکه شعر سعدی بر در و دیوار سازمان ملل در نیویورک و در ژنو حک نشده همه دیپلماتهای گذشته و حال اتفاق نظر دارندو این قصه که چند دهه دهان به دهان منتقل شده بی اساس است ولی هنوز آنگونه که نوشته شد موضوع شفاف نشده! به نظر می رسد هر چه شاهدان عینی
در توضیح مطلب می کوشند گره ای دیگر اضافه میشود. ولی باور کنید موضوع از اول آنقدرها هم پیچیده نبوده، مشکل اینجاست که بدون منبع و سند خیلی چیزها را قبول می کنیم. مخصوصا اگر حس غرورمان را تحریک کند.
سایر اخبار این روزنامه
مجیزگویی به جای نقد!
چرا حملات تروریستی به بارسلون
عده‌ای به دروغ می‌گویند شاد باشید
مردم از آقای نخست‌وزیر جانانه حمایت می‌کردند
مجلس آرام
عده‌ای به دروغ می‌گویند شاد باشید
پیرزنی عشوه‌گر درخور تکریم نیست!
بازگشت تروریسم به اروپا؛ این بار، اسپانیا
روز تعریف و تمجید
حسن خمینی : باید قبل از رحلت ، خیابانی به نام آیت اله هاشمی نامگذاری می شد
توهین تماشاچیان لبنانی در زمین بسکتبال
صدا و سیما تبلیغ اعتیاد می‌کند؟!
بدن‌شان را با اره‌برقی تکه تکه کردم
خدایار سعیدوزیری
ارسطو شهابی
چرا حملات تروریستی به بارسلون
