عاشورای دیروز نیاز های امروز

حرکت حماسی امام حسین (ع)در عاشورای صدر اسلام همچنان از ممتاز ترین صحنه های ماندگار تاریخ بشریت به شمار می‌رود.
= آیین گرامیداشت این حرکت عظیم و تاثیر گذار در ماه محرم در اقصی نقاط دنیا بویژه جوامع مسلمان شیعه با تفاوت هایی در شکل و محتوا برگزار می‌گردد.در ایران امروز بدلائلی از جمله حسن رابطه و ایجاد تحولات سیاسی اجتماعی در کشور همسایه،عراق و گشایش در ایاب و ذهاب به عتبات عالیات،بیش از گذشته شور و حال حسینی تشدید گردیده به نحوی که می‌توان فضای نشاط و تحرک معنوی را در قالب سوگواری و عزاداری مشاهده نمود.
=نهضت امام حسین (ع)دارای جنبه های مختلف و متنوعی از حیث تفکری و رفتاری می‌باشد که زمینه ماندگاری آن را در طول چند صد قرن فراهم نموده است. پرداختن موثر به ریشه ها و آثار و نتایج این حرکت فوق طاقت بشری از مقدمات و ضرورت های پاسداشت و ابراز همدردی و هم آوایی سازنده با این تراژدی عظیم است و بی توجهی یا سطحی نگری در این زمینه موجبات رویکرد سطحی و عوامانه و به تبع آن تشدید و ازدیاد شور و ولع صرف را فراهم می‌کند و در چنین شرایطی عمده همت ها و فرصت ها به ظواهر عزاداری و نذر و نیاز در دهه اول محرم همراه با آسیب ها و تعارضات فرهنگی و اجتماعی خلاصه می‌شود؛ رویکردی که امروز به وفور قابل مشاهده است.به عبارت دیگر در صورت نپرداختن به اهداف و محتوای عاشورا صرفا در ایام عزاداری به اقدامات شکلی - که در نوع و اندازه خود لازم است - مشغول شده و مابقی ایام سال با این سرمایه قابل بهره برداری بیگانه خواهیم بود. مطالعه قیام حماسی عاشورا از لحظه حرکت امام از مدینه به مکه و سیر آن تا پایان راه در کربلا ،حاوی نکات مهم و تامل برانگیزی در جغرافیای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن روز جامعه اسلامی است.
=یکی از فراز های بلند و درس آموز این سفر پر رمز و راز، دعای پر مغز عرفه است.تاملی کوتاه در مضامین این مناجات عاشقانه بین مخلوق و خالق، نشانگر آگاهی و عزم و استواری در اندیشه و عمل شخصیت محوری عاشوراست.


=شاید بهترین پایان برای عارف عرفه همانی بود که در کربلا رقم خورد. بازشناسی عناصر و مولفه های قیام عاشورا نه فقط از منظر شور و حماسه بلکه از زاویه نگاه عقلانی و منطقی هم موید نتایج و دستاورد هایی ارزشمند در زمینه های مختلف آرمانخواهی و عمل گرایی و عرصه سیاست واجتماع، فکر و فرهنگ،خانواده و عاطفه ،حماسه و رزم و...می باشد.
از جمله مصادیق این رویکردهای متنوع و سازنده می‌توان به این موارد اشاره نمود:خودداری از آغاز جنگ و تلاش برای جلوگیری از وقوع آن با ارائه پیشنهادات مختلف و تعدیل کننده، تلاش برای انتقال مسالمت آمیز پیام حرکت و مدیریت افکار عمومی، استفاده حداکثری از فن و فضای مذاکره و اقناع سازی و تالیف قلوب، استواری در حرکت و صیانت از اعتقاد و عقیده تا انتهای خط نمایش عالی ترین شکل ازدلبستگی ،وابستگی و وفاداری خانوادگی و سببی و نسبی از جمله بین پدر و فرزند،برادر و برادر، برادر و خواهر، زن وشوهر ،عمه و برادر زاده ها، عمو و برادر زاده ها و...،باز گذاشتن دست اطرافیان برای ادامه همراهی یا انصراف از آن و اجرای اصل آزادی در انتخاب، نماد حضور موثر و مدیریت کارآمد زنان و جوانان،نمایش آزادگی و مردانگی و رشادت و شهامت در میدان رزم نابرابر و اصرار دشمن به جهل و کج فهمی و جنگ طلبی وقیحانه، تاکید بر ارزش ها و مراتب انسانی و اخلاقی در کنار دینداری و اعتقادات شرعی بویژه مفهوم آزادگی، ایثار و گذشتن از همه چیز در راه هدف و معبود و...
لذا امروز که سینه زدن زیر علم حضرت امام حسین (ع) از فرصت ها و توفیقات فراگیر در جامعه محسوب می‌شود،آسیب شناسی و پرسش از نسبت وضع فکری و اجتماعی موجود جامعه با آنچه که در نهضت حسینی به بخشی از آن اشاره شد ضرورت دارد بویژه که جامعه امروز با انواع آسیب های اجتماعی و فرهنگی و کاستی های اقتصادی و معیشتی دست و پنجه نرم می کند؛در چنین شرایطی عزادار واقعی و اقامه کننده اصولی عزای امام همام و یاران با وفایش قاعدتا نمی‌تواند نسبت به این نا بایستگی ها،کاستی ها و نیاز ها بی تفاوت باشد.
ضمن اینکه در اصلاح سبک زندگی بعنوان ضرورتی انکار ناپذیر درمسیر پیشرفت مادی و معنوی جامعه - بخوبی می‌توان از میراث واقعی عاشورا در عین اقامه عزا و ایجاد شور و نوای متناسب و با تعدیل و حذف و نکوهش
پیرایه ها و انحرافات و عوام زدگی های بازدارنده بهره مند شد هر چند این اصلاح و تغییر رویکرد در بسیاری دیگر از مقولات فرهنگی و اجتماعی و
رفتاری حاکم بر جامعه نیز باید رخ دهد و در این راستا گسترش نسبی سطح دانش،آگاهی و اطلاعات عمومی شهروندان و وجود ابزارهای رسانه ای فراگیر،فرصت و ظرفیت خوبی برای آگاهان و روشن بینان،متدینین بصیر و اهالی خرد و منطق و آینده نگری
خواهد بود.
* عضوشورای مرکزی مجمع نیروهای
خط امام (ره) کشور