هفت خطي در خط ۷ مترو

 قريب به چهارماه پس از تذكر جدي رحمت ا... حافظي،عضو پيشين شوراي اسلامي شهر تهران به ناايمن بودن خط هفت مترو تهران و درخواست براي تعطيلي اين خط، عصر ديروز شركت بهره برداري مترو تهران اعلام كرد كه خط هفت مترو تهران تا اطلاع ثانوي تعطيل است. روزهاي قبل و بعد انتخابات 29 ارديبهشت، گروهي از منتقدان مديريت شهري تهران، نقد جدي و فني به افتتاح هاي پياپي طرح هاي عمراني از سوي قاليباف، شهردار وقت پايتخت مطرح كرده و رعايت نشدن برخي ضوابط فني و ايمني در اجراي پروژه ها و شتاب در «روبان پاره كردن ها» را خطرساز برشمردند. شهردار وقت تهران اما بي توجه به اين نقدهاي كارشناسي، برنامه هاي افتتاحيه را يكي پس از ديگري پشت سر گذاشت تا صداي اعتراض كارشناسان و البته برخي نمايندگان مردم در پارلمان شهري بلند‌تر شود. روزهاي ميانه تيرماه امسال، شوراي شهر تهران جلسات پرحاشيه اي را درباره ايمني خط هفت مترو كه تازه افتتاح شده بود، پشت سر گذاشت. در آن روزها، حافظي در قامت رييس كميته سلامت شوراي شهر و در يكي از اعتراض هايش به افتتاحيه هاي زودهنگام، مستنداتي از ايمن نبودن خط هفت مترو تهران ارائه كرد و با «نمايشي» خواندن آن در روزهاي پاياني شهرداري «قاليباف» كه توام با انتخابات رياست جمهوري بود، خواست تا اين خط تعطيل شود.آن روزها، مديران وقت مترو تهران، اظهارات عضو شوراي شهر و مستنداتش درباره ناامني خط هفت مترو را «غيركارشناسي» و حتي «سياسي» خواندند و مدعي شدند كه اين خط از مترو كه هر 45 دقيقه مسافرگيري مي كرد، امن است! پس از آن، مسئولان وقت مترو، زيربار تعطيلي خط نرفتند و نبود «هواكش براي تونل هاي مترو»، «نقص در سيستم برقي» و چندين موضوع ديگر را دليلي بر ناامني خط ندانستند. ماه ها از افتتاح «نمايشي» و «ناامن» خط هفت مترو تهران گذشت و خدا را شكر تا ديروز، حادثه اي در آن رخ نداد اما تداوم اظهار نظرهاي كارشناسان مبني بر ايمن نبودن خط هفت مترو و نامه اخير عضو شوراي شهر درباره ضرورت پيگيري ايمني اين خط، مسئولان جديد معاونت ترافيك و شركت بهره برداري مترو را بر آن داشت تا پيگيري جدي بر ايمني اين خط داشته باشند. چندي قبل، شهربانو اماني در نامه اي تاكيد كرد كه از نظر زیرساختی، سه محدوده خروجی برج میلاد و خط شرقی – غربی بریانک، هلال‌احمر و خط شرقی – غربی ۱۷ شهریور، قیام از سوی کارشناسان مترو با ریسک بالا تشخیص داده شده‌‌اند و راهبران قطار برای جلوگیری از سانحه مجبورند در این نواحی سرعت قطار را بین ۱۵تا ۲۰ کیلومتر کاهش دهند، در حالی که سرعت نرمال قطار در این خط ۴۰ کیلومتر بر ساعت است.اين عضو کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران در ادامه با تاکید بر اینکه هواسازها و هواکش‌ها در خط هفت غیرفعال هستند و خط هفت امکانات لازم را برای مقابله با آتش‌سوزی ندارد، تاكيد كرد كه اکثریت فایرباکس‌ها در مسیر خط از تجهیزات خالی هستند و فقط به چند کپسول آتش‌نشانی در ایستگاه‌ها اکتفا شده‌است.همچنین برخی از ایستگاه‌ها همچون محمدیه، تربیت‌مدرس، بسیج، بریانک و رودکی دارای دوربین‌های کنترل و نظارت در راهرو نیستند و همین عدم نظارت و مانیتورینگ شرایط را برای تردد مسافران سخت کرده است. وجود مشکل در زیرساخت‌ها، ریل، ارتعاشات عرضی و آلودگی‌های هوا در داخل تونل به علت عدم ورود هواکش، مشکلات عدیده‌ای را برای قطارها ایجاد کرده‌ است. حتی امکان دارد در کوتاه‌مدت موجب فلت‌شدن چرخ‌های قطار شود و با توجه به نبود پایانه یا پارکینگ مناسب برای قطارها سرویس‌دهی مناسب و ایمن مختل شود.این عضو شورای شهر با اشاره به اینکه هنوز سیستم سیگنالینگ در این خط راه‌اندازی نشده است، گفت كه از مجموع طول خط هفت که ۲۲ کیلومتر است، فقط در شش کیلومتر از مسیر به صورت ناپیوسته مدار راه وجود دارد و از سويي با توجه به نبود سیستم سیگنالینگ، مرکز فرمان امکان رویت موقعیت قطار در بسیاری از نقاط را ندارد و در حد فاصل ایستگاه محمدیه تا ایستگاه بسیج یعنی مسیری به طول شش کیلومتر هیچ مدار راهی وجود نداشته و ارتباط میان قطار و مرکز فرمان تنها از طریق بیسیم ممکن است.اماني در اين نامه ضعيف بودن روشنایی تونل خط هفت را از دلايل ايمني پايين اين خط دانست و خواستار توجه جدي به ناامني ها شد. در نهايت اعتراض ها و انتقادات اعضاي قبلي و فعلي شوراي شهر و نقد هاي كارشناسان، بالاخره مسئولان شهرداري تهران را بر آن داشت تا تصميم «تعطيلي خط هفت مترو» را اجرايي كنند. بر اين اساس، شرکت بهره‌برداری متروی تهران اعلام كرد که در نتیجه بررسی‌هاي كارشناسان مشخص شده است که راه‌اندازی خط ۷ مترو از ابتدا مغایر با استانداردهای ضروری و ناقض اصول ایمنی بهره‌برداری بوده است. پورسیدآقایی، معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در دستوری که برای تعطیلی این خط مترو صادركرده، تاکید کرده است که «برای ما چیزی مهم‌تر از امنیت و سلامت مردم نیست». بنابراین از آنجا که سفرهای شهروندان با این خط مترو هم‌اکنون خارج از استانداردهای تضمین ‌کننده است، تعطیلی فوری این خط در دستور کار قرار گرفته است .در ابلاغ معاونت حمل و نقل شهردار تهران به مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تصریح شده است که نواقص خط هفت متروی تهران باید ظرف مدت شش ماه برطرف شده باشد تا خط هفت مجددا آماده انتقال مسافر شود. شركت بهره برداري مترو تهران اعلام كرده كه بر اساس اعلام کارشناسان، متخصصان و بازرسان فنی که بازدیدهای مکرری از این خط داشته‌اند، مشخص شده است که خط ۷ مترو به لحاظ مواردی همچون «عدم وجود سامانه علامت‌دهی (سیگنالینگ) و سامانه کنترل حفاظت خودکار (ATP)، عدم نصب حتی یک هواکش در تونل‌ها که در تعارض با استانداردهای موجود است، نواقص سیستم برق‌رسانی و عدم راه‌اندازی سیستم کنترلی برق (اسکادا) و بالاخره نامه صریح مهندس مشاور که بهره‌برداری را تنها در سرفاصله زمانی ۵۵ دقیقه تایید می‌کند و عملا به معنای نمایشی بودن استفاده از این خط مترو است» از ابتدا هم حايز شرایط صحیح بهره‌برداری نبوده است و لذا معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با جمع‌بندی بررسی‌های تخصصی و شرایط موجود، اعلام کرد که این خط باید تا زمان برطرف شدن اشکالات موجود و تضمین ایمنی سفرهای شهروندان، متوقف شود.