اولتیماتوم برای بازگشت به بیروت

سعد حریری حدود دو هفته پیش
(۴ نوامبر/ ۱۳ آبان) با انتقاد شدید از حزب‌الله و ایران از سمت خود به عنوان نخست‌وزیر لبنان استعفا داد. اعلام کناره‌گیری حریری از طریق شبکه تلویزیونی العربیه عربستان‌ و عدم بازگشت او به کشورش به گمانه‌زنی‌ها درباره نقش ریاض در این ماجرا و اقامت اجباری نخست‌وزیر مستعفی لبنان در این کشور دامن زد.
زیگمار گابریل پنچ‌شنبه گذشته پس از ملاقات با همتای لبنانی خود، جبران باسیل، تاکید کرد که لازم است این پیام به طور مشترک از سوی کشورهای اروپایی ارسال شود که ماجراجویی‌های ماه‌های گذشته در لبنان به سادگی و در سکوت پذیرفته نخواهد شد. وزیر خارجه آلمان پس از دیدار با همتای لبنانی خود با لحنی کم‌سابقه از نقش عربستان سعودی در تحولات اخیر لبنان انتقاد کرد. عربستان متهم می‌شود که نخست‌وزیر لبنان، سعد حریری را مجبور به کناره‌گیری کرده است.
اوج گرفتن بحران


گابریل با اشاره به اوضاع بحرانی حاصل از جنگ در یمن و مناقشه عربستان و هم‌پیمانانش با قطر، رفتاری که با لبنان در پیش گرفته شده را نقطه اوج بحران در منطقه توصیف کرد.
پنجشنبه گذشته میشل عون، رییس‌جمهور لبنان، برای نخستین‌بار پس از اعلام خبر کناره‌گیری حریری، عربستان را متهم کرد که او را گروگان گرفته و در بازداشت خانگی نگه می‌دارد. سعد حریری سه‌شنبه گذشته در یک پیام ‌توئیتری گفته بود به‌زودی به بیروت بازخواهد گشت. وزیر خارجه لبنان چهارشنبه گذشته و پس از دیدار با رییس‌جمهور فرانسه، وضعیت حریری در عربستان را مبهم خوانده و گفته بود تنها بازگشت او به بیروت می‌تواند آزاد بودنش را ثابت کند.
سفر حریری به فرانسه
به گزارش الجزیره، جبران باسیل از اتحادیه اروپا و فرانسه خواست برای پایان دادن به تردیدها و حمایت از ثبات لبنان به بازگشت امن سعد حریری به کشورش یاری رسانند.
پاریس به تازگی از حریری دعوت کرده که به این کشور سفر کند. منابع نزدیک به نخست‌وزیر مستعفی لبنان این خبر را تایید کرده و گفته‌اند او به زودی به پاریس می‌رود و بعد از آن به بیروت باز خواهد گشت. گفته می‌شود امانوئل ماکرون از سعد حریری دعوت کرده همراه خانواده‌اش برای چند روز به فرانسه برود. رییس‌جمهور فرانسه چهارشنبه گذشته در حاشیه کنفرانس تغییرات اقلیمی بن، با تایید این خبر گفت این اصلا به معنای تبعید خانواده حریری نیست.
رییس‌جمهور لبنان اعلام کرده تا زمانی که سعد حریری به لبنان بازنگردد و بر اساس موازین قانونی استعفا ندهد و دلایل استعفای خود را طرح نکند، این استعفا را نمی‌پذیرد.
از طرفی وزیر خارجه لبنان نیز گفته است اگر حریری تا روز یک‌شنبه ۱۹ نوامبر به لبنان بازنگردد، بیروت تصمیمات و گام‌های جدیدی را که در این زمینه در نظر دارد، اعلام خواهد کرد. از چند و چون این گام‌های جدید اطلاع دقیقی در دست نیست اما برخی ناظران ارجاع این مساله به سازمان ملل را منتفی نمی‌دانند.
وزیر خارجه فرانسه پنج‌شنبه گذشته پس از مذاکره با ولیعهد عربستان در ریاض، با سعد حریری هم دیدار کرد. او در ادامه به خبرنگاران گفت حریری و اعضای خانواده‌اش امروز به پاریس سفر می‌کنند. مطابق برخی گمانه‌زنی‌ها حضور اجباری حریری در عربستان و استعفای او به درخواست محمد بن سلطان انجام شده که قصد دارد از این طریق اوضاع لبنان را بحرانی کند و بهانه‌ای برای رویارویی با نیروی‌های حزب‌الله به دست آورد.
ژان ایو لودریان در کنفرانس خبری با عادل الجبیر تصریح کرد: با عربستان درمورد ثبات در لبنان اجماع نظر یافتیم.
وی درخصوص بازگشت سعد حریری به فرانسه نیز گفت: از حریری و خانواده‌اش برای سفر به فرانسه دعوت شده است و در فرانسه از وی به عنوان دوست کشور ما استقبال می‌شود. لودریان همچنین خاطرنشان کرد: زمان آغاز روندی برای مقدمه‌چینی سیاسی در سوریه فرارسیده است.
در همین حال، عادل الجبیر مدعی شد: حریری بنا به اراده خود در عربستان است و تصمیم بازگشت او به دست خودش گرفته می‌شود. او هر زمان که بخواهد می‌تواند لبنان را ترک کند. وزیر خارجه عربستان گفت، اتهام‌هایی علیه عربستان مبنی بر اینکه حریری را بازداشت کرده است، صحت ندارد.
وی در راستای ادامه فرافکنی‌ها درخصوص مسوولیت عربستان در لبنان مدعی شد: بحران اصلی در لبنان مربوط به حزب‌الله است. با حضور حزب‌الله، این سیاست‌های کنونی در لبنان ادامه خواهد داشت. الجبیر که کشورش نخست‌وزیر قانونی لبنان را وادار به استعفا از منصبش کرده است، مدعی شد: حزب‌الله در مسیر روند سیاسی در لبنان مانع‌تراشی می‌کند. وزیر خارجه سعودی تاکید کرد: ما موضع فرانسه را که مخالف هدف قرار گرفتن ریاض با موشک حوثی‌هاست، می‌ستاییم.
آغاز بحران سیاسی لبنان
از طرفی رییس پارلمان لبنان بازگشت سعد حریری را شبه قطعی دانست و تاکید کرد: سخن گفتن درباره شرایط پس از بازگشت سعد حریری به بیروت پیش از اینکه این اتفاق افتاده باشد و به سخنان حریری درباره شرایط استعفایش گوش نداده باشیم، مردود است.
به نظر می‌رسد منظور نبیه بری از آغاز بحران سیاسی در لبنان، احتمال بالا گرفتن اختلاف‌های سیاسی بعد از بازگشت حریری به بیروت و بحث درباره تشکیل دولت جدید باشد. رییس‌جمهور‌ لبنان تاکنون از پذیرش استعفای حریری امتناع ورزیده و گفته که منتظر بازگشت او به بیروت است و آن زمان تصمیم‌گیری خواهد کرد.
در صورت تقدیم استعفای حریری، رییس‌جمهور‌ باید فرمان تشکیل دولت موقت (دولت اداره امور) تا معرفی نخست‌وزیر جدید را صادر کند. هنوز معلوم نیست آیا حریری ریاست دولت موقت را برعهده خواهد داشت یا نه. این در حالی است که لبنان قرار است شش ماه دیگر شاهد انتخابات پارلمانی باشد.