روزنامه بهار
1396/09/01
خودنمایی‌های پسندیده
فضای مجازی و تاثیرات آن بر خانواده‌ها و جوانان همیشه دغدغه مسئولین بوده و هست اما این روزها که بحران و ترس از گوشه و کنار کشور سرباز کرده نمي‌توان تاثیر مثبت فضای مجازی را انکار کرد.اواسط سال گذشته بود که فاجعه پلاسکو به بار آمد و در گیرودار این فاجعه شاهد بودیم که عده‌اي برای بیش تر دیده شدن در فضای مجازی به محل حادثه مي‌رفتند و با ساختمان در آتش سوخته و مخروبه پلاسکو عکس سلفی مي‌گرفتند و در فضای مجازی منتشر مي‌کردند.حتی دیده شده بود که عده‌اي هنگام ریزش این ساختمان از آن فیلم گرفته بودند تنها برای این که در فضای مجازی به انتشار بگذارند و فالور بیشتری جذب کنند.همین موضوع هم با سرزنش قشر عظیمی از افرادجامعه همراه شد و عکس سلفی در هنگام رخداد یک فاجعه بارها مورد توبیخ و تنبیه و گاه توهین قرار گرفت.حتی به یاد مي‌آوریم عده‌اي عکس سلفی بگیران را گوسفند خطاب کرده و به نوعی همه جامعه را با یک چوب زده بودند، اما این بار در پی حادثه زلزله استان های غرب کشورانگار کارکرد فضای مجازی برای مردم تغییر کرده و دیگر کسی به هدف گرفتن عکس سلفی به محل حادثه نمی‌رود و می توان گفت با تغییر کاربری فضای مجازی بین مردم به نوعی همدلی ایجاد شده که در نوع خود بي‌نظیر است.مروری بر زلزله در فضای مجازی
هنوز چند ساعت از وقوع زلزله نگذشته بود که در فضای مجازی التهاب خاصی به وجود آمد، دیگر خبری از بحث‌هاي سیاسی و جناحی و عکس های سلفی و غیره نبود.این بار همه از یک فاجعه سخن مي‌گفتند که نه تنها تن مردم غرب کشوررا لرزانده بود بلکه تن تمام مردم ایران را هم به لرزه انداخته بود.زلزله‌اي به بزرگی 7.3 ریشتر که سقف خانه‌ها را روی سر اهالی خانه خراب کرده بود و خیلی از شکودکان را بي‌پدر و مادر کرده بود.هر چه بیش‌تر مي‌گذشت موج راه افتاد در فضای مجازی قوت بیش تری مي‌گرفت و همه از کمک حرف مي‌زدند.اخبار مربوط به زلزله زدگان ثانیه به ثانیه منتشر مي‌شد و دیگر همه از وقایع با خبر بودند.کم کم فیلم ها و عکس هایی از مناطق آسیب دیده منتشر شد.این فیلم ها و عکس‌ها در تمام کانال‌ها و گروه‌هاي تلگرامی و حتی پیج‌هاي اینستاگرامی به انتشار گذاشته مي‌شد و همه ابراز همدردی مي‌کردند.اما فردای آن شب دیگر کسی همدردی نکرد.همه به فکر کمک بودند.جوانانی که تا دیروز عکس های متفاوتی از خود منتشر می کردند و به نوعی تشنه دیده شدن بودند امروز به فکری راهی برای کمک به زلزله زدگان بودند.به یک باره انگار تاریخ عقب گرد کرده بود و به زمان جنگ برگشته بودیم.همان شور و هیجان کمک رسانی، همان از خود گذشتگی‌ها و همان ایثار‌ها و کمک‌ها این بار به جای مناطق جنگ زده و رزمندگان برای مردم زلزله زده و خسته از جنگ کرد فرستاده مي‌شد.
کمک‌ها ی پر شور مردم
خبر‌ها ثانیه به ثانیه انتشار پیدا مي‌کرد و این بار علاوه بر خبر رخداد ها، عکس‌ها و فیلم هایی هم از کمک‌هاي مردمی به انتشار گذاشته مي‌شد.فیلم زن هایی که در شهرستان‌هاي مختلف در حال بسته کردن کمک‌ها مردمی بودند، فیلم افرادی که قومیت کردی داشتند و برای کمک به هم شهریان خود به شهر‌هاي زلزله زده رفته بودند، فیلم مردم زلزله زده‌اي که در خواست کمک داشتند، پیر مردی که مي‌گفت چادری به او بدهند امضا مي‌دهد که بعد از این که از این بي‌سر و سامانی نجات پیدا کرد آن را پس بدهد، پسر بچه‌اي که روی ویرانه‌هاي بر جا مانده از خانشان سه تار مي‌زد، عکس زنی که دو کودکش را از دست داده بود و گریه مي‌کرد، فیلم جشن تولدی که در شب زلزله خانشان روی سر خود و مهمان ها خراب شد،مدیریت بحرانی که وجود نداشت،مردمی که در سرما مانده بودند و آذوقه‌اي نداشتند، کودکانی که برای فرار از سرما در گونی مي‌خوابیدند، مسئولان کت و شلواری که تنها وعده و وعید مي‌دادند، مسکن مهری که خراب شده و بیش ترین آمار کشته و زخمی را داشت و ارتشی که یک تنه و با دست خالی برای کمک به مردم تلاش مي‌کرد، همه و همه بر قلب ملت ایران چنگ مي‌زد و بیش از پیش مردم را برای کمک آماده مي‌کرد.طولی نکشید که ماشین‌ها پر از آذوقه و لباس گرم و چادر شدو سیل جمعیت به سوی شهر‌هاي زلزله زده روانه شدند به این بهانه که شاید باری از دوش کسی بردارند و همین هم شد.پس از آن هر چه بود خبر کمک و امداد رسانی بود.لحظه به لحظه اقلام مایحتاج زلزله‌زدگان در فضای مجازی انتشار مي‌یافت و مردم در پی رفع این مایحتاج بر مي‌آمدند.
سلبریتی‌هاي امداد گر
«دوستان من فردا عازم كرمانشاه هستم، اگر مايل هستيد كمك‌هاتون رو به شماره حساب...واريز كنيد»، «يكي از دوستان مورد اعتماد من مقداري كمك جمع كرده تا خودش به دست زلزله‌زده‌ها برسونه، اگر مايل به كمك هستيد وجوه نقديتون رو به شماره حساب...واريز كنيد تا اقلام ضروري رو خريداري كنه» این جمله‌هاي آشنایی است که در طول یک هفته گذشته بارها و بارها در فضای مجازی شاهد آن بودیم.بسیاری از به اصطلاح شاخ‌هاي مجازی با این عنوان‌ها مبالغ بسیاری پول جمع کردند و برای کمک به زلزله زده‌ها راهی غرب کشور شدند و خودشان با دستان خودشان کمک‌ها را به مردم اهدا کردند.در برخی موارد هم از این کمک‌ها عکس و فیلم تهیه کردند و برای این که خیال اهدا کنندگان کمک‌هاي نقدی راحت شود در صفحه شخصی خود به انتشار گذاشتند.کم کم پای سلبریتی‌ها وافراد مشهور به میان آمد.علی دایی، نوید محمدزاده و صادق زیبا کلام معروف ترین سلبریتی‌هایی بودند که برای کمک به زلزله‌زدگان شمار کارت حساب شخصی خود را انتشار دادند و در مدت زمان کوتاهی میلیارد‌ها تومان پول به حساب آن‌ها واریز شد! صادق زیبا کلام در این باره مي‌گوید: از این اعتماد مردم به خود شگفت زده شدم.
به راستی هم اعتماد مردم به سلبریتی‌ها شگفت انگیز بود، اعتمادی که با کمک و همیاری همین سلبریتی‌ها در مناطق زلزله زده همراه بود.چیزی طول نکشید که صادق زیبا کلام با دو دختر خود عازم شهر‌هاي زلزله زده شد و پس از آن هم نوید محمد زاده با چند کانتینر وسایل مورد نیاز و پس از آن هم علی دایی با کانتینر هایی مملو از چادر و پتو و لباس گرم وارد شهر های زلزله زده و روستاهای اطراف آن شدند.جواد خیابانی هم از جمله کسانی بود که به شهر‌هاي زلزله رفت و از نزدیک غم مردم را احساس کرد و پس از باز گشت به تهران با انتشار عکسی در فضای مجازی گفت: در کنار یک ستاد جمع آوری کمک‌هاي مردمی واقع در شهرک غرب از صبح تا شب مي‌نشینم تا بیایید و کمک‌هایتان را اهدا کنید.
به غیر از سلبریتی‌هاي داخلی، خیلی از هنرپیشه‌هاي خارجی هم با هشتگ کرمانشاه این مصیبت را به مردم کشور ما تسلیت و ابراز همدردی کردند که از جمله آن‌ها مي‌توان به میسی ویلیامز بازیگر سریال بازی تاج و تخت اشاره کرد.لی یونگ آئه بازیگر معروف نقش یانگم هم مبلغ 106 میلیون وون به یک خیریه محلی اهدا کرد تا برای کمک به زلزله زدگان پوهانگ کره و کرمانشاه ایران صرف شود.
شو آف‌هاي پسندیده
با همه این کمک‌ها و همدلی ها، در گوشه و کناری هم برای اعتماد به این سلبریتی‌ها و گاها شو آف هایی که انجام می‌شد صدای اعتراض هایی بلند بود.مثلا زمانی که عکس نوید محمد زاده با پیر مردی که در خواست چادر داده بود در فضای مجازی منتشر شد عده‌اي اعتراض کردند که این نوعی خودنمایی است اما عده‌اي دیگر این کار را تشویق کردند که حتی اگر خود نمایی و شوآف هم باشد کار بسیار پسندیده‌اي است.علی شادمان بازیگر دیگری بود که از همان ابتدا در محل حادثه حضور پیدا کرده بود و لحظه به لحظه از این محل و مایحتاج مردم عکس و فیلم تهیه مي‌کرد و برای آگاهی بیش تر مردمی که مي‌خواستند کمک کنند در پیج شخصی خود به انتشار مي‌گذاشت امادر این بین او هم از این اعتراض‌ها بي‌بهره نماند.در پی انتشار همین عکس و فیلم ها بود که عده‌اي او را مورد هجمه قرار دادند که کاری برای زلزله زده‌ها انجام نمي‌دهد و تنها عکس و فیلم مي‌گیرد.اما عده ی دیگری هم از او تشکر کرده بودند که مردم را لحظه به لحظه از اوضاع آن مکان آگاه مي‌سازد.این نوع اعتراض ها، تشویق‌ها و تشکر‌ها این روزها در فضای مجازی زیاد دیده میشود اما بزرگ ترین محور اصلی همه مردم، همدلی برای کمک به اقشار آسیب دیده در زلزله است.
اگر فضای مجازی نبود
فضای مجازی که تا دیروز جایی برای خودنمایی افراد با عکس‌هاي سلفی متفاوت بود امروز معنای تازه‌اي پیدا کرده و کمک به هم نوع در آن موج می‌زند.در واقع مي‌توان گفت برای اولین بار است که همه اقشارکشور از فضای مجازی به درستی استفاده مي‌کنند.اگر این روزها فضای مجازی در کار نبود هیچ وقت کمک‌هاي مردمی به این گونه و با این شتاب انجام نمي‌شد و مردم هیچ گاه از اخبار لحظه به لحظه آن منطقه با خبر نمي‌شدند، مایحتاج زلزله زدگان به این زودی تامین نمي‌شد و شاید کمک رسانی به 430 روستای آن منطقه هیچ وقت صورت نمي‌گرفت! اگر فضای مجازی نبود شاید شایعات امروز پر رنگ تر از هر زمانی رخ نمایی مي‌کردند و فرعیات جای اصل، یعنی کمک کردن به مردم را مي‌گرفتند.اگر چه در برخی موارد دیده شد فضای مجازی به مامنی برای جر و بحث‌هاي سیاسی مسئولان تبدیل شده اما این گونه بحث‌ها در بین مردم جایی نداشت و به جدیت مي‌توان گفت اگر فضای مجازی نبود شاید امروز کمک‌هاي گسترده مردمی صورت نمي‌گرفت.
سایر اخبار این روزنامه
اهواز در گرد و غبار غرق شد
این تنها داعش نبود که ضربه خورد
زلزله افول اعتماد
بازی رسمی و بازیگران غیر رسمی
نان از امروز گران میشود
سلبریتی‌ها؛ هم فرصت و هم تهدید
پایان داعش پایان بحران نیست
آینده سوریه در روسیه رقم می‌خورد؟
مسکن مهر احمدی‌نژاد، برجام روحانی است
خودنمایی‌های پسندیده
درس‌هایی از زلزله
