مجید ابهری =رفتارشناس

سخنان رئیس‌جمهور هنگام تقدیم لایحه بودجه سال 97 در مجلس شورای اسلامی، بارقه‌های امید را در دل‌ها روشن کرد. اما امیدواریم این سخنان در دفتر شعارهای انتخاباتی ایشان بایگانی نگشته و به مرحله اجرا در بیاید. از نگاه رفتارشناسی اجتماعی آنچه که مردم را آزار می‌دهد، گرانی، تورم و آلودگی‌ها نیست (هرچند این مشکلات گاهی زندگی و عرصه آن را بر مردم تنگ و برای آنها مشکلات روحی ایجاد می‌کند ) بلکه تبعیض و فسادی است که صبر از کفشان برده و نمی‌توانند شاهد رانت‌ها و اختلاس‌های میلیاردی باشند. به‌راستی این فساد و اختلاس‌ها از کجا سرچشمه گرفت و چگونه همچون سرطان به بدنه اداری و اجرایی کشورمان راه یافت؟ طی سالهای گذشته گاه شاهد امضاهای طلایی بوده‌ایم. البته آنچه که درباره امضاهای طلایی گفته می‌شود مربوط به دولت نهم و دهم است که با یک امضا، میلیون‌ها تومان رد و بدل می‌شد و به جیب یک یا چند نفر می‌رفت. همان‌هایی که یک شبه صاحب میلیاردها تومان شده‌اند. پیچیدگی قوانین، شفاف نبودن آنها یا دشواری درک قوانین برای عامه مردم، باعث می‌گردد افرادی با روابط خاص به ویژه‌خواری پیچیده شوند. چرا که وقتی قوانین به طور شفاف و واضح نباشند برای عده‌ای مجاری درآمدزایی ایجاد می‌کند. متاسفانه در این بین مشاهده شده که کسانی بدون صلاحیت تخصصی و اداری به مسئولیت‌هایی رسیده و از این رهگذر به سادگی توانسته‌اند نابرده رنج، گنج ببرند. آنچنان گنجی که آنها را به بیرون از کشور کشاند. بنابراین در واگذاری مسئولیت‌ها اگر صلاحیت تخصصی و تعهد مورد ملاحظه و بررسی قرار نگیرد فساد قطعی خواهد بود. از نظر بسیاری از کارشناسان، واگذاری مسئولیت براساس روابط ضابطه‌مند خود نوعی ضابطه و استاندارد تلقی می‌گردد که هیچ مانعی ندارد اما جایی که رابطه فقط و فقط مورد نظر باشد و مسئولیتی بدون ضابطه و معیارهای خاص واگذار گردد، آنگاه است که کج روی‌ها تولد می‌یابند و رشد می‌کنند. از سوی دیگر باید گفت؛ در شرایطی که فساد سازمان یافته در جامعه جاری است، شاهد چندین میلیون نفر در فقر هستیم. به واقع دیگر طبقه متوسطی وجود ندارد. پس با توجه به تبعیض‌ها و عمیق‌تر شدن شکاف‌های اجتماعی و ریزش طبقه متوسط به طبقه فقیر باید این مسئله مورد ارزش یابی قرار گیرد. امروز شاهد مشکلاتی هستیم که از ناحیه رانت خواران و اختلاس گران به بیت‌المال تحمیل شده است. چرا باید وضعیت به گونه‌ای باشد که بودجه‌های خاص در اختیار بعضی از افراد قرار بگیرد. اما پدر یا مادری برای تامین هزینه درمان فرزندش مجبور باشد دست به انواع استقراض‌ها بزند یا مادری برای تهیه جهیزیه دخترش کلیه خود را بفروشد! اگر سری به بیمارستان‌ها بزنیم اطلاعیه‌های رنگارنگ مبنی بر فروش کلیه یا دیگر اعضای بدن را بر در و دیوار می‌بینیم که باید به حال این اتفاق گریست. آن‌وقت بعضی‌ها در خارج از کشور در بهترین هتل‌ها رفت و آمد می‌کنند و از دسترنج همین مردم زندگی کاذب اشرافی برای خود فراهم کرده‌اند. آقای رئیس‌جمهور باید در این دوره بسیار شفاف و قانون مند با اهالی فساد به هر شکل در هر جا و مکان برخورد و از کسانی که با فساد مبارزه می‌کنند با تمام قامت حمایت کند. چرا که اگر قرار باشد مردم‌ها پای صندوق‌های رای بیایند دیگر فریب شعارهای رنگارنگ را نخواهند خورد. به هر حال مردم منتظرند تا ببینند رئیس‌جمهور در این دولت چه می‌کند. حتی قاطبه نخبگان اجتماعی و فرهنگی امیدوارند به جای حرف شاهد عمل در زمینه‌های فرهنگی و مقابله با آسیب‌های اجتماعی باشند. فقر و فساد دو برادر توامان هستند که همواره با یکدیگر حرکت می‌کنند اما برخی از فسادها ناشی از روحیه اشرافی‌گری و خوی فاصله گرفتن از آرمان‌های دینی است. بنابراین امیدواریم هرچه زودتر شاهد صدق گفتار آقای رئیس‌جمهور در مجلس باشیم.