جراحی بورس ایران توسط فرانسوی‌ها

گروه بورس- سامانه معاملاتی بورس بعد از اینکه در چند سال اخیر با بحران‌های متعدد و ادامه‌داری در روند خرید و فروش سهام مواجه شد، بعد از نزدیک به 10 سال توسط فرانسوی‌ها با یک به‌روزرسانی عمده با هدف رفع اشکالات عمده در آن در یک مسیر تازه قرار گرفت تا سهامداران و فعالان این بازار احتمالا دیگر با شوک‌های معاملاتی مواجه نشوند‌. این اتفاق که از آن می‌توان به عنوان یکی از ثمرات «برجام» نام برد در حقیقت بزرگ‌ترین چالش بازار سرمایه ایران در حوزه سامانه معاملاتی را تاحدود زیادی حل می‌کند‌. فرانسوی‌ها که پیش از این به خاطر تحریم‌ها و فشارهای متعدد از سوی آمریکایی‌ها از ارتقای سیستم معاملاتی بورس در ایران خودداری می‌کردند در فضای فعلی و گشایش‌های سیاسی و اقتصادی ایران در مواجهه با جامعه جهانی، با انجام این پروژه یکی از دغدغه‌های مهم بازار سهام ایران را با این جراحی تاثیرگذار برطرف کرده‌اند که البته باید کمی زمان بیشتری طی شود تا مشخص شود آیا این به‌روزرسانی در واقعیت هم تاثیرگذار بوده است‌.
جزییات به‌روزرسانی
در این ارتباط روز گذشته از سوی یکی از مقامات سازمان بورس اعلام شد نسخه جدید و ارتقا یافته سامانه معاملات از دیروز به‌طور رسمی مورد بهره‌برداری قرار گرفت و سرویس‌دهی به سهامداران، کاربران و ذی‌نفعان بازار سرمایه را آغاز کرد‌. به گزارش سنا، سعید فلاح‌پور، عضو هیات‌مدیره سازمان بورس اظهار داشت: وجود برخی‌ نقاط ضعف و نواقص نرم‌افزاری، سرعت پایین سامانه و عدم پشتیبانی شرکت تامین‌کننده، موجب شده بود طرح به‌روزرسانی سامانه معاملات به عنوان برنامه‌ ضروری کوتاه‌مدت در دستور کار قرار گیرد‌. وی تصریح کرد: گشایش‌های ایجادشده پس از برجام در فضای بین‌المللی موجب شد روند مذاکرات با شرکت‌های ارائه‌کننده سامانه‌های معاملات بهبود یابد‌. در همین راستا قراردادی بین دو شرکت بورس تهران و فرابورس از یک سو و شرکت فرانسوی به عنوان ارائه‌کننده سامانه، از طرف دیگر منعقد شد که اجرای آن برعهده شرکت مدیریت فناوری بورس تهران گذاشته شد‌.
ارتقا بعد از ۹ سال


معاون اجرایی سازمان بورس با اشاره به اینکه سامانه معاملات حدود ۹ سال پیش راه‌اندازی شده بود، افزود: طی مذاکرات صورت‌گرفته شرکت اتوس- یورونکست متعهد شد آخرین نسخه موجود این نرم‌افزار را ارائه دهد‌. به این ترتیب سامانه جدید معاملات به عنوان نسخه به‌روز، پس از طی تست‌های متعدد کسب‌‌وکار، فنی و عملیاتی، از دیروز، به‌طور رسمی زیر بار قرار گرفت و معاملات بورس اوراق بهادار تهران روی نسخه جدید انجام شد‌. وی ابراز داشت: از اهم فعالیت‌ها و آزمون‌های به عمل آمده جهت به‌روزرسانی این سامانه می‌توان به تدوین و اجرای برنامه آموزش و انتقال دانش، راه‌اندازی و آزمون مستقل سامانه جدید در محیط تست در چند مرحله مطابق با ‌روش‌ها و رویه‌های معمول، مهاجرت داده و تنظیم پایگاه‌های داده به‌‌روز شده، مهاجرت فایل‌های پس از معاملات به فرمت جدید، آزمون یکپارچه با سامانه پس از معاملات و سامانه‌های جانبی، آزمون یکپارچه با شرکت‌های برخط و کارگزاران، آزمون نهایی عملگرها و آزمون کارایی و عملیاتی اشاره کرد که با تلاش‌ بی‌وقفه کارشناسان فنی در شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و همکاری سایر ارکان بازار سرمایه، طی یک سال اخیر صورت گرفت‌.
انعطاف سامانه
عضو هیات‌مدیره سازمان بورس، رفع وابستگی سامانه به سخت‌افزارهای خاص و پشتیبانی از فناوری‌های جدید در حوزه زیرساخت، ارتقای زیرساخت و سیستم‌عامل سامانه، برطرف‌سازی برخی مشکلات نرم‌افزاری، فراهم شدن قابلیت پیاده‌سازی مدل‌های ارتباطی جدید و مطابق با رویه‌های استاندارد، ایجاد اصلاحات لازم جهت تسهیل ارتباط برخط با سامانه پس از معاملات در کنار انعطاف پارامتریک عملگرها، انعطاف بیشتر در مدیریت سامانه و سرویس‌ها و نیز بهبود سرعت و کارایی نسبی سامانه و ارتقای پایداری و امنیت آن را از جمله قابلیت‌های سامانه به‌روزرسانی شده برشمرد‌. این مقام در ادامه افزود: سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان متولی بازار سرمایه کشور همواره در راستای ارتقای پایداری و بهبود زیرساخت‌های سامانه‌های مرتبط تلاش کرده است که به‌روزرسانی سامانه معاملاتی به عنوان بستر معاملات بورس در کشور یکی از گام‌های عملی در تحقق اهداف سازمان به‌شمار می‌آید‌.
ظرفیت‌های بازار سرمایه
در سویی دیگر یک کارشناس بازار سرمایه درباره تاثیر تحولات بیرونی در بازار سهام گفت : دولت در بودجه سال آینده برای انتشار 80 هزار میلیارد تومان انواع اوراق برنامه‌ریزی کرده است که این رقم نسبت به سال‌جاری به دو برابر افزایش پیدا کرده است‌. علیرضا سیری، مدیرعامل تامین سرمایه سپهر با بیان مطلب فوق درباره تاثیر انتشار انواع اوراق در بودجه 97 در بازار سرمایه به سنا، گفت: برخلاف اعتقاد برخی از صاحب‌نظران و کارشناسان بازار سرمایه که انتشار اوراق و مشخصا اوراق منتشر شده در بازار سرمایه را عاملی برای برهم خوردن نظم این بازار می‌دانند، معتقدم چنین اتفاقی نمی‌افتد‌. وی در ادامه توضیح داد: طی سال‌جاری مجموع اوراق منتشر شده دولت، دستگاه‌ها، نهادها و وزارتخانه‌های تابعه به 40 هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود که این رقم در بودجه پیشنهادی برای سال آینده به 80 هزار میلیارد تومان می‌رسد و بعید به نظر می‌رسد دولت برای فروش آن به مشکلی برخورد کند‌. سیری در این باره تصریح کرد: دولت بر اساس بودجه اعلامی به مجلس قصد دارد امسال 38 هزار و 500 میلیارد تومان اوراق منتشر کند که این رقم به غیر از درخواست انتشار هفت هزار میلیارد تومان وزارتخانه‌ها، 8 هزار میلیارد تومان شهرداری‌ها، سه هزار میلیارد تومان اوراق ارزی – ریالی وزارت نفت و شرکت‌های تابعه آن، 10 هزار میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی با سررسید کوتاه‌مدت (یک تا دو ماهه) و پنج هزار میلیارد تومان بابت بازپرداخت سود اصل و فرع اوراق با سررسید سال‌های قبل است‌. مدیرعامل تامین سرمایه سپهر به تطبیق برنامه‌های دولت برای انتشار اوراق در سال 96 و 97 پرداخت و گفت: دولت از ابتدای سال تا پایان نیمه نخست سال‌جاری، 25 هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کرده است که از جمع 34 هزار میلیارد تومان مجوز اوراق بودجه امسال، 9 هزار میلیارد تومان باقی مانده است‌. با احتساب این رقم در کنار تحقق اوراق دستگاه‌های دولتی تا پایان سال امکان انتشار 20 هزار میلیارد تومان اوراق دیگر وجود دارد‌. وی با اشاره به 2 برابر شدن حجم پیش‌بینی شده برای انتشار اوراق در سال آینده نسبت به سال‌جاری گفت: ظرفیت برای خرید کل این اوراق وجود دارد اما نکته اصلی و مهم آن نرخ بازدهی اوراق است‌. به عبارتی دولت برای فروش این اوراق به مشکلی برنمی خورد اما نکته مهم میزان نرخ آن است که 15 درصد تعیین شود یا بیشتر از نرخ بانکی باشد‌.
اوراق تهدید نیست
سیری درباره اثرگذاری انتشار این حجم از اوراق در بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه خریداران این اوراق لزوما خریداران سهام نیستند، انتشار این اوراق بر روند بازار سرمایه اثرگذار نیست‌. وی با اشاره به اینکه برخی کارشناسان، از انتشار این اوراق به عنوان یک تهدید طی سال‌جاری یاد کردند، گفت: این برداشت، اشتباه است چون حجم قابل توجهی از اوراق را صندوق‌های با درآمد ثابت می‌خرند که حداکثر می‌توانند 10 درصد پرتفوی خود را سهم بخرند، بنابراین طیفی که این اوراق را می‌خرند از خریداران سهام جدا هستند‌. همچنین مدیرعامل تامین سرمایه سپهر با بیان اینکه اقدام دولت در جهت شفاف‌سازی بدهی‌هایش کار بسیار مثبتی است، گفت: همین که دولت برنامه می‌دهد و به اقشار مختلف اعلام می‌کند که چه برنامه‌هایی دارد می‌تواند کمک بزرگی به تصمیم‌گیری در سطوح مختلف باشد‌.