احمدي‌نژاد با زبانش دشمن تراشيد

هوشنگ امیر احمدی:

احمدي‌نژاد با زبانش دشمن تراشيد

احمدی‌نژاد خیلی ضد آمریکایی نبود
مشکل احمدی‌نژاد دهانش بود
هوشنگ امیراحمدی را می‌توان اولین ایرانی‌ای دانست که در خصوص رابطه ایران و آمریکا کار کرده است. وی استادیار دانشگاه رادکرنز ایالت نیوجرسی آمریکا است و تالیفات متعددی در حوزه سیاسی و اقتصادی دارد. «نامه‌نیوز» نوشت که به‌گفته خودش به تمامی دولت‌های پس از انقلاب مشورت داده و رابطه خوبی با آنها دارد. او به سوالاتی درباره احمدی‌نژاد و روحانی پاسخ داده است که در ادامه می‌خوانید.


با توجه به رفتارهای اخیر آقای احمدی‌نژاد شما چه‌ اندازه احتمال می‌دهید که ایشان به فضای سیاست برگردد؟
بستگی به‌نظر رهبری و شورای نگهبان دارد. این مساله برمی‌گردد به اینکه نظام چطور تصمیم می‌گیرد و مساله پیچیده‌ای است. به‌نظرم اگر اجازه پیدا کند و بتواند خودش را کاندید کند، بخش زیادی از جامعه ایران که فقیر و فقرا و طبقه متوسط جامعه هستند به ایشان رأی می‌دهند. همین الان هم ایشان بیشتر از آقای روحانی آدم دارد. در این‌باره شک نکنید. واقعا برای من عجیب است که هرکسی از تاجر و صنعتگر که به من می‌رسد، می‌گوید وضع بدتر شده و می‌گوید هیچ‌پروژه‌ای وجود ندارد. من از طریق آقای ظریف و به‌صورت غیرمستقیم به آقای روحانی پیام دادم که برای دور بعد کاندیدا نشوند. من اگر جای ایشان بودم رئیس‌جمهور نمی‌شدم. مخصوصا آقای ظریف هم همینطور. در دور اول ایشان خوب یا بد چیزی [برجام] را ساخته بود، باید خودش را کنار می‌کشید. متاسفانه ما در کشور چیزی به نام حفظ نخبه سیاسی نداریم، همه آنقدر باید بیایند که خراب شوند. نکته من این است که آقای احمدی‌نژاد در جامعه‌ای که اقتصادش موفق نیست و مرتب هم پایین می‌رود و جامعه‌ای که در حال فقیر شدن است و نابرابری‌های سیاسی و اجتماعی خیلی عمده شده به‌عنوان یک آدم پوپولیست موفق‌تر است. الان در دنیا هم به این نتیجه رسیده‌اند که نیروهای پوپولیست و رادیکال قدرت بیشتری پیدا می‌کنند چرا که تعداد آدم‌هایی که فقیر شده‌اند و آدم‌هایی که گرفتاری دارند، زیاد شده است. فکر می‌کنم 60-70‌درصد از مردم ایران در وضعیت نامناسبی قرار دارند که به‌دنبال احمدی‌نژاد -نظیر احمدی‌نژاد با شخص او کاری ندارم- هستند. آن طرف هم 5 یا 10‌درصد داریم که زندگی خوبی دارند و برجام برای آنها خوب است. کاخ‌های آنها در خیابان فرشته تهران، ویلای کنار دریا دارند و زندگی بسیار شاهانه و رویایی برای خودشان درست کرده‌اند و کاخ‌نشین شده‌اند. در چنین وضعیتی خیلی طبیعی است که مردم به سمت امثال احمدی‌نژاد بروند که رادیکال هستند و حرف مردم را می‌زنند. لذا اگر به آنها اجازه دهند که در انتخابات شرکت کنند به‌نظرم شانس بالایی برای برگشت به حکومت دارند.
اگر ایشان مجدد به قدرت بازگردد وضعیت سیاست خارجی که در حال حاضر نسبتا آرام است به چه صورت خواهد بود؟ آیا به سمت تقابل با آمریکا می‌روند؟
من در این جریانات بسیار با ایشان بوده‌ام. واقعیت این است که احمدی‌نژاد خیلی ضد آمریکایی نبود و یا بیشتر از سایرین نبود. آقای احمدی‌نژاد فکر می‌کرد که ایران باید قدرتمند باشد و بیشتر یک انسان پوپولیست ناسیونالیست بود. می‌خواست با قدرت با آمریکایی‌ها صحبت کند اما به هر دلیلی نشد. ایشان به آن صورت که در کشور می‌گویند ضدآمریکایی نبود و کارهایی هم علیه آمریکا نکرد. احمدی‌نژاد داشت کاری را انجام می‌داد که هر ایرانی باید انجام می‌داد و آن توسعه یک صنعت بود. حالا در اینجا غنی‌سازی باشد. غنی‌سازی حق ایران بود.
تلقی خود آمریکایی‌ها هم این بود که احمدی‌نژاد ضد آمریکایی نیست؟
فکر نمی‌کنم؛ آنها هم او را ضد آمریکایی نمی‌دانستند. مشکل او با اسرائیل بود و اشتباهش اینجا بود که خودش را به آمریکا و اسرائیل قفل کرد. مشکل احمدی‌نژاد دهانش بود و هر حرفی که به دهانش می‌آمد می‌گفت -من عذرخواهی می‌کنم و قصد توهین به ایشان را ندارم- بنابراین با زبانش برای خودش دشمن درست می‌کرد اما در عمل کار خاصی انجام نمی‌داد. تصادفا او خیلی به آمریکا نزدیک می‌شد. احمدی‌نژاد تنها رئیس‌جمهوری بود که هر سال به آمریکا آمد و گاهی دو بار می‌آمد و تاجایی هم که امکان داشت ارتباط می‌گرفت. اگر هم نمی‌شد خب، نشد.
آقای روحانی گردش به راست داشته‌اند و به‌نوعی دیدگاه‌های رادیکال خود را تعدیل کرده‌اند و مواضع ضد آمریکایی می‌گیرد. تحلیل شما از رفتار ایشان چیست؟
راست را باید تعریف کنیم. ما یک راست سیاسی داریم و یک راست اقتصادی. آقای روحانی از همان ابتدای زندگی‌اش یک راست اقتصادی بوده است. مثل آقای هاشمی رفسنجانی. در واقع ایشان راست‌ترین رئیس دولت تاریخ ایران است. از نظر سیاسی وقتی می‌گوییم راست، در ایران به معنی طرفدار نیروهای مذهبی است. البته این هم معنای درستی نیست چرا که بر اساس این تعریف، احمدی‌نژاد هم راست می‌شود. این اشتباه است و برخی مفاهیم به درستی استفاده نشده‌اند. لذا من می‌گویم آقای روحانی به سمت قدرت رفته است. ایشان بعد از اینکه قدری به سمت مردم رفت و رأی آنها را گرفت، تغییر موضع داد. ایشان به سمت قدرت رفته‌اند.