چهارمین روز از جشنواره فیلم فجر؛

گروه فرهنگ- چهارمین روز جشنواره فیلم فجر در سینمای رسانه‌ها با اعلام آرای مردمی و ابراز تعجب عده‌ای از نبود برخی فیلم‌ها در این فهرست ۱۰ فیلمی همراه بود. ساعات اولیه چهارمین روز جشنواره ۱۰ فیلم برتر در رای‌گیری مردمی بدون اولویت معرفی شدند که نبود فیلمی همچون مصادره با وجود آنکه هنوز در پردیس سینمایی ملت به نمایش درنیامده باعث واکنش برخی رسانه‌ها شد ‌که‌ شاید آن هم بیشتر به دلیل گروه بازیگری این فیلم‌ به کارگردانی مهران احمدی باشد. این روز با نمایش فیلم «امیر» به کارگردانی نیما اقلیما به عنوان یک فیلم اولی آغاز شد که با وجود بازی نسبتا خوب میلاد کی‌مرام خیلی رضایت اهالی رسانه را به دست نیاورد. در این فیلم شخصیت محور استفاده زیاد از سیگار دیده می‌شد که البته هر بار از سوی شخصیتی دیگر تذکر به سیگار نکشیدن داده می‌شد و این موضوع حتی در نشست پرسش و پاسخ فیلم هم مورد اشاره قرار گرفت. سحر دولتشاهی دومین فیلم خود را در این جشنواره با فیلم امیر داشت که نقش یک دختر با مشکل ناراحتی اعصاب را ایفا می‌کرد.
دومین فیلم روز چهارم جشنواره، تنها فیلم کاملا کمدی این روزهای جشنواره یا نام «خجالت نکش» رضا مقصودی بود که البته ساختارش، فیلم و سریال‌های برزو نیک‌نژاد را به‌ یاد می‌آورد که چند سال قبل هم پس از سریال سازی فیلمی در جشنواره داشت. در این فیلم بخش‌هایی از سخنرانی رییس‌جمهور دولت‌های نهم و دهم پخش شد که در آن به افزایش جمعیت اشاره می‌کرد و کل فیلم بر محوریت شعار «ما می‌توانیم» او روایت می‌شد و یادآوری همان سخنان و شعارها باعث خنده زیاد تماشاگران شد.
نشست خبری «به وقت شام»
اما سومین فیلم‌ و پرحاشیه‌ترین نشست خبری روز چهارم جشنواره به آخرین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا یعنی «به وقت شام» ارتباط داشت که از ساختار سینمایی قابل توجهی برخوردار بود.


این فیلم، دومین نشست شلوغ جشنواره فیلم فجر پس از فیلم لانتوری بود که در یک نوبت صحبت زیاد عده‌ای در گوشه سالن باعث اعتراض حاتمی‌کیا شد. او البته در مقابل هر کدام از پرسش‌های خبرنگاران علاوه بر دفاع از فیلم خود به پرسش‌کننده می‌گوید که هرآنچه در باب مخالفت یا ایراد از فیلم گفته می‌شود نظر شخصی اوست به ویژه آنجا که یکی از خبرنگاران این پرسش را مطرح کرد که چرا نسل ما که با فیلم‌های حاتمی‌کیا عاشق سینما شده در سال‌های گذشته نمی‌تواند قهرمان‌های او را باور کند و چرا گل درشت حرف‌هایش را می‌زند. این پرسش با تاکید حاتمی‌کیا مبنی بر طرح پرسش با اول شخص مفرد همراه بود و گفت: باید بگویی، من‌. نه ما...
او همچنین نسبت به توقیف فیلم گزارش یک جشن خود گله کرد و گفت،‌ هنوز حاتمی‌کیاست اما خجالت می‌کشد که جلوی پخش فیلمی مثل گزارش یک جشن گرفته شده است.
ابراهیم حاتمی‌کیا با بیان اینکه خود را سرباز نظام می‌داند، گفت: «شرمم می‌آید و خجالت می‌کشم که جلوی پخش فیلم «گزارش یک‌ جشن» را گرفتند و افتخار نمی‌کنم در جمهوری اسلامی فیلمی ساخته‌ام که اکران نشده است.»
حاتمی کیا: من سرباز نظام هستم
حاتمی‌کیا در ابتدای نشست پرسش و پاسخ فیلم خود که با حضور جمع زیادی همراه بود، گفت: «سال ۶۵ بود که اولین فیلمم یعنی «هویت» را ساختم که مصادف بود با عملیات کربلای ۵. آن زمان همه به عملیات رفته بودند و من باید برای تکمیل فیلم در تهران می‌ماندم. همان زمان هم خیلی تلاش می‌کردم گمنام کار کنم و می‌خواهم بگویم فیلم به وقت شام را یک‌ سرباز ساخته است و من خود را سرباز نظام‌ می‌دانم.»
او با اشاره به این که می‌داند در این نشست بیشتر سوال‌های سیاسی پرسیده می‌شود، افزود: «من را سربازی بدانید که ۳۱ سال است مانده‌ام و همچنان دلم به احوال آن دوران می‌تپد.»
کارگردان به وقت شام در این نشست در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت اکران فیلم توقیف شده‌اش یعنی گزارش یک جشن و اینکه آیا هنوز سر حرف‌هایش در آن فیلم هست، گفت: «تا اطلاع ثانوی همچنان حاتمی‌کیا هستم و دلم می‌خواهد فیلمم پخش شود چون دچار سوءتفاهم شده است. خجالت می‌کشم از اینکه چرا جلوی پخش فیلمی مثل گزارش یک جشن را گرفته‌اند و از این بابت افتخار نمی‌کنم که در جمهوری اسلامی فیلمی دارم که پخش نشده است. البته این اتفاق به آقای شمقدری مربوط نبود، چون عده‌ای فشار آوردند که این فیلم نمایش داده نشود.»
او سپس درباره ساخت فیلم به وقت شام و جلوه‌های ویژه‌اش که شبیه بازی کامپیوتری است و اینکه آیا بهتر نبود برای امنیت، گروه را به خارج از ایران نمی‌برد و فیلمش را در ایران می‌ساخت، گفت: «این استطاعت سینمای ماست و افتخار می‌کنم یک دلار خرج فیلم‌ در خارج از ایران نکردم‌. اگر شما بازی کامپیوتری زیاد می‌بینید، من آن را درک نمی‌کنم چون نمی‌بینم ولی با وجود طعنه‌های شما هم حاضر بودم این فیلم ایرانی ساخته شود.»
او درباره این که داعشی‌های فیلمش باورپذیر نبودند، بیان کرد: «یک روز کل گروه را جمع کردم و خواستم‌ فیلم‌هایی که داعشی‌ها ساختند را ببینند و حتی اجبار کردم به ویژه سر بریدن‌ها را ببینند. واقعیت این است که جریان داعش به شدت اگزجره است. من بین داعش زندگی نکرده‌ام اما تا جایی که ممکن بود برای بهتر تصویر کردن، تلاش کردم و به ویژه سخت‌ترین موقعیت ایجاد لحظه‌ای برای برقراری دیالوگ بین ایرانی و داعش بود.»
حاتمی‌کیا هم‌چنین درباره تشابه فیلمش با برخی آثار ‌هالیوودی گفت: «نمی‌دانم چرا واژه‌ هالیوود را به کار می‌برید ولی من اصرار داشتم فیلم داستان‌گویی بسازم؛ هر چند در نهایت نظر مردم مهم است.»
این فیلمساز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مظلومیت بچه‌های حرم‌ در فیلم به وقت شام خیلی بیشتر شد، چون جز دو ایرانی سرباز ایرانی دیگری دیده نشد و آیا معذوریتی در این‌ باره داشته است، بیان کرد: «در این باره خیلی معذوریت داشتم‌. در حالی که با آن احوال زندگی کردم ولی به دلایلی که علاقه ندارم اینجا توضیح دهم، مصلحت دیدم کلی‌تر به موضوع بپردازم.» حاتمی‌کیا در بخشی دیگر از این نشست با تاکید بر اینکه برخی جملات و ظرافت‌ها دقیقا همان چیزی بود که می‌خواسته در فیلم مطرح کند، درباره نظر یکی از خبرنگاران که گفت داعشی‌ها را خنگ‌ نشان داده است، بیان کرد: «این را قبول ندارم ولی اگر یک عکس از خودت با داعش نشان‌دهی من این فیلم را به شما تقدیم می‌کنم یا اسمم را چیزی می‌گذارم که بخواهید.»
الان فیلم ‌مرا مسخره کنید ولی فراموش نکنیم که داعش یک بار تا دم خانه‌هایمان آمد
این کارگردان با اشاره به دیدارش با سردار سلیمانی گفت: ‌به حاج‌قاسم ‌گفتم چرا نمی‌گذارید ما برویم آنجا فیلم بسازیم؟ به من می‌گویند چرا سوریه نمی‌روی فیلم بسازی؟ به من طعنه زدند در همین جشنواره. اُف به این زبان‌هایی که طعنه‌هایشان از سر دلسوزی نیست. من هم ایمان اینها را دارم ولی محدودیت‌هایی هست که من بابتش مجبور شدم یک‌ پلان چهار ثانیه‌ای از حرم حضرت زینب نشان دهم. الان فیلم ‌من را مسخره کنید ولی فراموش نکنیم که داعش یک بار تا دم خانه‌هایمان آمد و ما برای ساخت این فیلم هر چه در چله داشتیم رها کردیم.
او درباره میزان خشونت در فیلمش نیز گفت‌ این صحنه‌ها برایش سخت بوده اما چاره‌ای هم نداشته و اصرار دارد زیر ۱۳ ساله‌ها این فیلم را تماشا نکنند.
حاتمی‌کیا همچنین درباره پیشنهادی که برای ساخت فیلمی از حادثه سانچی گرفته است، گفت: در این باره درخواستی مطرح شد که من سورپرایز شدم و باید ببینیم در آینده چه پیش می‌آید.
همچنین ‌هادی حجازی‌فر که در روزهای اخیر اظهارنظر او درباره اینکه از بازی خود در این فیلم راضی نیست، منتشر شده بود، گفت: واضح می‌گویم که به شدت از ایفای این نقش می‌ترسیدم‌ آن هم از اینکه به فیلم حاتمی‌کیا ضربه بزنم. ما تایم‌ زیادی نداشتیم و روز دوم آقای حاتمی‌کیا از من خواست به او اعتماد کنم که بعد از آن دیگر ترس من هم برطرف شد‌ ولی تیتر زدند که من از بازی خودم راضی نیستم‌ در صورتی که بازی در این فیلم و همکاری با حاتمی‌کیا یکی از آرزوهای من بود و عجیب است که خودم را در این فیلم دوست دارم.
در این نشست برخی دیگر از عوامل فیلم هم حاضر بودند که پرسش خاصی از آنها مطرح نشد و بیشتر سوالات از کارگردان پرسیده شد. یکی از اتفاقات طنز نشست پرسش و پاسخ فیلم به وقت شام که باعث خنده زیاد عکاسان و خبرنگاران شد، اشتباه محمود گبرلو در نام بردن اسم فیلم این کارگردان در همان اول نشست بود که به جای «به وقت شام» گفت: «‌بفرمایید شام.»
در این نشست علاوه بر حضور دقایق پایانی دبیر جشنواره، فریدون جیرانی که هر شب ساعت ۲۳ برنامه اینترنتی ۳۵ را به صورت زنده اجرا می‌کند، شرکت داشت.
با گذشت چند روز از شروع جشنواره در پردیس ملت کم‌‌کم اهالی رسانه به فضای این محل عادت کردند و برای پارکینگ و اینترنت هم اقداماتی در جهت بهبود خدمات انجام شده است. روز گذشته شنیده می‌شد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تماشای فیلم به وقت شام به پردیس ملت بیاید اما نیامد.