بررسی تغییرات قیمت کالاهای اساسی در تعطیلات نوروزی؛

گروه بازرگانی- اگرچه در اواخر سال گذشته افزایش قیمت کالاها و خدمات صنفی تا پایان فروردین‌ماه سال ۹۷ ممنوع اعلام شده بود اما واقعیت این است که بازار کالاهای اساسی در ایام نوروز چندان هم مناسب نبود به طوری که مرغ به عنوان یکی از کالاهای مورد نیاز سفره مردم با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌رو شد و یک روز مانده به تحویل سال، قیمت آن در برخی مناطق تهران به آستانه کیلویی 10 هزار تومان هم رسید. البته در اول فروردین گوشت تنظیم بازاری در فروشگاه‌‌های زنجیره‌ای موجود بود در حالی که قیمت هر کیلو گوشت در قصابی‌های سطح شهر به کیلویی 58 هزار تومان رسیده بود اما به گفته مصرف‌کنندگان گوشت و مرغ تنظیم بازاری به میزان لازم در فروشگاه‌ها وجود نداشت به طوری که در روز اول فروردین خبری از مرغ تنظیم بازاری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نبود. از سوی دیگر بررسی‌های میدانی حاکی از آن است که تخفیفات ۵۰درصدی شش قلم میوه که باید برای نوروز عملی می‌شد، محقق نشد و میوه‌های تنظیم بازاری نیز به میزان کافی در بازار موجود نبود. همچنین آخرین بررسی از بازار میوه و تره‌بار در آستانه روز طبیعت نیز حاکی از آن بود که کاهو و برخی میوه‌ها با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌رو شدند.
مشکل خاصی وجود نداشت
این شرایط در حالی رخ داد که که رییس اتاق اصناف ایران درباره وضعیت تنظیم بازار شب عید و ایام نوروز امسال گفت: امسال تنظیم بازار مناسبی صورت گرفت و تنها گوشت مرغ با افزایش قیمت مواجه شده بود که مجددا ارزان شد. علی فاضلی اظهار کرد: امسال در ایام و هفته‌های قبل از عید و ایام نوروز، وضعیت بازار انواع محصولات و کالاهای مختلف مناسب بود و مشکل خاصی وجود نداشت و این نشان می‌دهد که تنظیم بازار نوروزی به خوبی صورت گرفته بود.
فاضلی گفت: بازار امسال در شب عید و ایام نوروز با کمترین مشکل مواجه شد و نوسان قیمت چندانی نداشتیم که در این زمینه می‌توانیم به بازار میوه و تره‌بار اشاره کنیم که نوسانات تخلفات چندانی را در آن شاهد نبودیم. از این پس نیز نظارت‌ها و بازرسی‌ها در بازار سراسر کشور ادامه دارد و اجازه نمی‌دهیم تعادل در بازار به زیان مردم یا تولید‌‌کنندگان به هم بخورد.


همچنین رییس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی نیز در مورد این بازار گفت: با توجه به تعطیلات نوروز و کاهش تقاضا، نرخ مرغ از ثبات نسبی در بازار برخوردار است. به گفته محمد یوسفی، با توجه به تعطیلات و کاهش تقاضا، نرخ مرغ از ثبات نسبی در بازار برخوردار بوده به گونه‌ای که هیچ‌گونه التهابی ندارد. یوسفی همچنین گفت: با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های تولید پیش‌بینی می‌شود که قیمت مرغ دستخوش برخی تغییر و تحولات در بازار قرار گیرد در حالی‌که تا پایان تعطیلات هیچ‌گونه افزایش قیمتی نخواهیم داشت.
مهم‌ترین تخلف گرانفروشی
اما مردم معتقدند که در سال‌جاری اگرچه اوضاع نسبت به سال‌های گذشته بهتر بوده اما همچنان شاهد افزایش قیمت قابل توجه در بازار بوده‌اند. بر همین اساس مدیر کل تعزیرات حکومتی استان تهران گفت: افزایش قیمت مرغ در نوروز 97 مهم‌ترین تخلف گرانفروشی بوده است.
محمدعلی اسفنانی اظهار کرد: در آخرین روز سال گذشته براساس اتفاق برنامه‌ریزی شده برخی از کشتارگاه‌ها نسبت به انجام وظیفه خود برای کشتار به صورت کشیک، کوتاهی و برخی افراد نیز اقدام به تعیین قیمت مرغ کرده بودند که شاهد افزایش قیمت حتی در کشتارگاه‌ها بودیم.
وی ادامه داد: در پی بروز مشکل گرانی مرغ سازمان تعزیرات با هماهنگی سازمان امور دام وارد عمل شد و مرغ به مقدار کافی در سطح تهران و برخی شهر‌های دیگر که این موضوع اتفاق افتاده بود توزیع شد.
اسفنانی افزود: با اقدام به موقع قیمت مرغ فروکش کرد به طوری‌که شاهد افت ۵۰۰ تومانی قیمت مرغ تا روز‌های گذشته بودیم، در حال حاضر نیز مرغ به وفور در بازار موجود است و امیدواریم تا پایان تعطیلات نوروز این موضوع مدیریت شود تا مردم با مشکلی مواجه نشوند.
اسفنانی همچنین در مورد بازار تخم‌مرغ گفت: با وجود تاکیدات فراوان، واردات مناسب تخم‌مرغ و توزیع آن در بازار، برخی از فروشگاه‌ها هنوز تخم‌مرغ را با قیمت بالاتر از حد مصوب به فروش می‌رسانند که تخلف گرانفروشی است و بهتر است مردم از مراکزی که تخم‌مرغ را به صورت تعدیل بازاری عرضه می‌کنند تهیه کنند.
همچنین یاسر رایگانی سخنگوی طرح نظارت نوروزی سازمان تعزیرات حکومتی نیز چندی پیش گفت: از ابتدای آغاز طرح نوروزی تعزیرات، طی 20 روز نخست اجرای طرح بالغ بر 2 هزار پرونده در حوزه بهداشت و سلامت تشکیل شده است. به گفته وی، بیشترین تعداد پرونده‌ها به ترتیب مربوط به استان‌های تهران، اصفهان، خراسان‌رضوی، گلستان و اردبیل بوده است.
اعمال نشدن تخفیفات
از سوی دیگر بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که تخفیفات ۵۰درصدی ۶ قلم میوه که باید برای نوروز عملی می‌شد، محقق نشده است. این در حالی است که در آخرین روزهای اسفندماه، عبدالحسین رحیمی مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره‌بار در نشست خبری با خبرنگاران گفت: تعداد بازارها به عدد ۲۵۰ رسیده است، چند بازار در روزهای آتی به بهره‌برداری می‌رسد و امسال ۲۳ بازار در ۲۳ نقطه تهران ساخته شده و ما اهداف برنامه را تمام کردیم. وی یکی از اقدامات مهم را که برای نخستین بار در میادین میوه و تره‌بار اتفاق می‌افتد جشنواره تخفیفات نوروز ۹۷ سازمان میادین خواند و گفت: این جشنواره تا ۵ فروردین ادامه دارد. وی گفت: ما یک تفاوت قیمتی را با کالاهای خرده‌فروش در سطح شهر داریم به عنوان مثال در زمینه سیب قرمز، سیب زرد و پرتقال اختلاف قیمت ما با بازار ۴۷ تا ۵۰ درصد است در مورد گوجه ۴۰ و در مورد سیب زمینی ۲۸ درصد است. در واقع به طور میانگین ما ۳۹ درصد نسبت به بازار ارزان‌تر محصولات را ارائه می‌دهیم.
رحیمی با بیان اینکه این مزیت ماست که بعد از دستچین باز هم قیمت‌ها تا این میزان پایین است، گفت: ما برای شب عید شش قلم کالا شامل سیب قرمز، سیب زرد، پرتقال تامسون، سیب زمینی، پیاز و گوجه فرنگی را در جشنواره تخفیفات قرار دادیم و ۲۰ درصد تخفیف ویژه دوباره برای آنها قائل شدیم.
مدیرعامل سازمان مدیریت میادین میوه و تره‌بار گفت: این تخفیفات که بر اساس تدابیر شهرداری تهران محقق شده با صرف هزینه از طرف سازمان همراه است و ما یک ماه اجاره غرفه‌ها را کاهش می‌دهیم و این را عیدی سازمان به مردم می‌دانیم.
این در حالی است که به گفته یکی از شهروندان تهرانی، طرح تخفیف که از آن به عنوان عیدی شهرداری به شهروندان نام برده شده بود، صحت ندارد. کافی است مقایسه‌ای بین قیمت‌ها در بازارهای میوه و تره‌بار و دیگر مراکز صورت ‌گیرد تا مشخص شود این طرح تخفیف که از آن به عنوان عیدی شهرداری به شهروندان نام برده شده صحت ندارد. از این رو به نظر می‌رسد که یا طرح نوروزی تخفیفات ۵۰ درصدی اجرایی نشده است یا اینکه دلالان به واسطه عدم نظارت دقیق مانع از تحقق این وعده مدیریت شهری شده‌اند.
گرانی بی‌سابقه کاهو و میوه
در این میان نگاهی به بازار میوه و تره‌بار در آستانه روز طبیعت نیز حاکی از گرانی بی‌سابقه کاهو و میوه بود به طوری که بسیاری از مردم برای خرید برخی اقلام با سرگردانی روبه‌رو شدند که به خصوص این موضوع در بازار میوه مشهود بود.
آخرین بررسی از بازار میوه حاکی از آن است که نرخ هر کیلو کیوی چهار تا چهار هزار و 500، سیب دو تا شش هزار، پرتقال سه هزار و 500 تا 6هزار، لیموشیرین 3هزار، موز شش هزار و 500، خیار 3 تا 3هزار و 500، هندوانه هزار و 500 تا دو هزار، چغاله بادام 30 تا 40هزار و کاهو 4 تا 5 هزار تومان است.
بر همین اساس علی فتعلی نایب رییس اتحادیه بارفروشان تهران معتقد است همچنان بر بازار میوه و تره‌بار، رکود حاکم است. به گفته وی، با توجه به فراوانی عرضه و کاهش تقاضا رکود سنگینی بر بازار حاکم است.
وی نرخ هر کیلو پرتقال رسمی هزار تا هزار و 500 تومان اعلام کرد و افزود: نرخ هر کیلو پرتقال جنوب 2هزار و 500 تا 3هزار و 500، پرتقال تامسون شمال هزار و 500 تا هزار و 600، پرتقال خونی شمال 2 هزار و 500 تا 3هزار و 500 و توت فرنگی 5 تا 15هزار تومان است.
وی با اشاره به نرخ سایر میوه‌ها در بازار، بیان کرد: هم‌اکنون هر کیلو سیب لبنانی زرد با نرخ هزار و 200 تا دو هزار و 500، سیب لبنانی قرمز هزار تا دو هزار و 500، کیوی دو تا سه هزار و 500، موز پنج هزار و 500 تا شش هزار، نارنگی بندری شش تا 9 هزار، نارنگی تخم پاکستانی سه هزار و 500 تا چهار هزار و 500 و هندوانه 800 تا هزار و 600 تومان در میدان عرضه می‌شود.
فتعلی نرخ هر کیلو خیار گلخانه هزار و 700 تا 2 هزار و 500 تومان در بازار اعلام کرد و گفت: نرخ هر کیلو خیار رسمی 800 تا هزار و 500، بادمجان دلمه‌ای هزار و500 تا 2هزار، بادمجان گلخانه 2 تا 2 هزار و 500، پیاز زرد 700 تا هزار، پیاز قرمز 2 تا 2هزار و 500، فلفل دلمه رنگی 2هزار و 500 تا 4 هزار و 500، فلفل دلمه سبز هزار تا 2هزار و 500، کاهو هزار و 500 تا 2هزار، گوجه فرنگی گلخانه 2 تا 2 هزار و 500 و گوجه فرنگی نو 800 تا هزار و 300 تومان است.
به طور کلی اگرچه توزیع میوه و گوشت و مرغ تنظیم بازاری در نوروز سال 97 وضعیت بهتری نسبت به سال گذشته داشت و شاهد کمبود و گرانی میوه‌هایی همچون پرتقال در اوایل سال‌جاری نبودیم اما واقعیت این است که همچنان تنظیم بازار کالاهای اساسی به درستی انجام نمی‌شود و بازار با نواقص و مشکلات زیادی روبه‌رو است که منجر به ایجاد مشکل برای مردم می‌شود. از این رو این انتظار وجود دارد که با تلاش و هماهنگی مسوولان در دولت دوازدهم، شاهد آرامش بازار در طول سال‌جاری و همچنین ایام نوروز سال آینده باشیم.