روزنامه جهان صنعت
1397/01/14
تمام حاشیه‌های سریال «پایتخت5»؛
گروه فرهنگی- اغراق نیست اگر بگوییم سریال پایتخت در سالیان گذشته پرمخاطب‌ترین سریال ساخت تلویزیون بوده است. سریالی به گارگردانی سیروس مقدم و تاثیرگذاری محسن تنابنده به عنوان بازیگر و نویسنده. اما این سریال از فصل سوم به بعد دچار تغییراتی شد. جنبه‌های تبلیغاتی در قصه پررنگ شد و فیلمنامه را تحت‌الشعاع قرار داد. حتما مخاطبان به یاد دارند که در پایتخت 3 اغلب داستان حول محور اطلس مال بود. اینکه میزان تبلیغات در سریالی عمومی که از شبکه‌های صداوسیما پخش میشود به چه میزان می‌تواند باشد بستگی به مرامنامه صداوسیما دارد. اما اینکه چه کالایی و چطور تبلیغ میشود قدری به میزان رضایت مخاطب هم بستگی دارد.سریال پایتخت نمونه بارز سوءاستفاده از اقبال مخاطبان و منحرف کردن ساخته‌ای قابل قبول است. تازه‌ترین فصل این سریال توسط موسسه «اوج» ساخته شده است؛ موسسه‌ای که در چند سال گذشته با بودجه‌ای هنگفت وارد کار تصویر شده و توانسته چه در سینما، چه در تلویزیون و حتی در نمایش خانگی گوی سبقت را از دیگران برباید. موسسه‌ای که امسال چندین فیلم در جشنواره فجر داشت و امروز نیز چند سریال در دست ساخت و پخش دارد.
ورود موسسه‌ای اینچنینی در حوزه تصویر به خودی خود دچار اشکال نیست. اما میشود با نگاه به عملکرد و جهت گیری ساخته‌هایش در مورد آن نظر داد.
سریالی برای گردشگری ترکیه
سال 97 از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال «حمایت از کالای ایرانی» نامگذاری شده است. شعاری که در توضیحش هم مردم و هم مسوولان خطاب قرار گرفتند. اما پخش سریال پایتخت 5 و قصه اش در مخالفت با نامگذاری سال جدید و سیاست‌های کلی کشور است. سال‌هاست که مسوولان از سفر روز افزون مردم به شهرهای ترکیه می‌نالند. صنعت گردشگری ترکیه سالانه میزبان چند میلیون ایرانی است. حتی اضافه کردن تعرفه خروج هم نتوانست موج حضور ایرانی‌ها در ترکیه را کاهش دهد. حملات تروریستی، بمبگذاری، کودتا و مسایل دیگر هم از استقبال ایرانی‌ها برای سفر به ترکیه کم نکرد. این در حالی است که شهرهای ایران با دارا بودن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی می‌تواند میزبان مردم باشد.
در این اوضاع پایتخت5 دربست در اختیار تبلیغ شهر آدانای ترکیه است؛ شهری ساحلی با هتل‌های آنچنانی و رستوران‌های شلوغ. داستان پایتخت جوری جلو رفت که خانواده معمولی سر از ترکیه در بیاورند. در فرودگاه استانبول بمبگذاری رخ داد و هواپیمای حامل آنها به شهر آدانا رفت! اتفاقی عجیب که هیچ‌گاه در واقعیت روی نخواهد داد. مسافت میان این دو شهر بسیار زیاد است و طبیعتا اگر قرار باشد هواپیما در فرودگاه دیگری فرود اضطراری کند به جنوب ترکیه و این شهر نخواهد رفت. باید مسوولان صداوسیما پاسخگو باشند که چرا پرمخاطب‌ترین سریال نوروزی صداوسیما قصه اش در جهت تبلیغ گردشگری ترکیه است؟ آیا مراودات مالی در میان بوده است. نقش سازندگان سریال و سرمایه‌گذار در جهت گیری قصه چیست؟ سوالاتی که شاید با مرور زمان به جواب برسند.
در بخش تیتراژ پایانی سریال نیز چندین بار از بسیاری از موسسه‌ها و شخصیت‌های ترکیه‌ای تشکر شده که این موضوع موید وجود مناسبات مالی و کاری میان عوامل سریال با این افراد است.
تنها یکی از نام‌هایی که در تیتراژ پایانی به آن اشاره شده است، موسسه یونس امره ترکیه است. این موسسه بزرگ ترکیه در حال حاضر به ریاست فردی به عنوان شرف آتش در بسیاری از شهرهای جهان از جمله تهران نمایندگی و دفتر تبلیغاتی راه‌اندازی کرده و در تعامل نزدیک با وزارت خارجه ترکیه رسالت تبلیغ سفر به این کشور و افزایش تعامل مردم جهان با کشور ترکیه را دنبال می‌کند؛ موسسه‌ای که با حضور و حمایتش از سریال پایتخت 5 باید اعتراف کرد در رابطه با کشور ایران رسالتش را به نحو احسن انجام می‌دهد.
با توضیحاتی که آمد، باید پرسید موسسه اوج که وابستگی مالی و مدیریتی به یکی از نهادهای نظامی کشور دارد، چگونه حاضر شده به حمایت مالی از این سریال بپردازد؟
حضور منشی مخصوص سعید کریمیان
پایتخت قرار گذاشته است تمام خط قرمزهای صداوسیما را بشکند و کسی هم به آن اعتراض نکند. در قسمت‌های پایانی این سریال خانمی ایرانی زبان به عنوان مترجم حضور پیدا کرد و 10 دقیقه‌ای جلوی دوربین رفت. او خودش را در سریال ارمنی خواند و کسی که در ایران بزرگ شده است. اما در تیتراژ سریال نامش نگین میرزایی درج شده بود. با پیگیری کنشگران فضای مجازی مشخص شد او کسی نیست جز منشی سعید کریمیان رییس کشته شده شبکه جم؛ شبکه‌ای که به عنوان دشمن خانواده‌های ایرانی شناخته میشود و در سال‌های گذشته توانسته چند بازیگر و کارگردان ایرانی را برای کار به ترکیه ببرد.
نمایش خانمی ایرانی بدون حجاب اولین بار است که در صداوسیما رخ می‌دهد. اگر سازندگان این سریال بخش خصوصی بودند و هیچ ارتباطی با ارگان و نهادی دولتی نداشتند فردای پخش تصاویر نگین میرزایی چه اتفاقی روی می‌داد؟ در پخش تکرار این قسمت نام نگین میرزایی از تیتراژ سریال حذف شد اما کار از کار گذشته بود.
تشویق به ازدواج کودکان؟
از دیگر اعتراضات به فصل جدید پایتخت ترویج ازدواج کودکان است. برادران دوقلوی هومن حاجی عبداللهی که در سریال نقش رحمت را بازی می‌کند خواستگار دختران نوجوان نقی معمولی هستند. از همان قسمت اول ماجرای خواستگاری این دو برادر در سرال مطرح شد و باعث واکنش مردم در فضای مجازی شد. اما در ادامه محسن تنابنده به این اعتراضات پاسخ داد و گفت:
«هرگز این پدیده کثیف را تبلیغ نمی‌کنیم؛ منتقدان حاضر نیستند تا پایان سریال صبر کنند. در قسمت دهم سریال همه‌چیز حل میشود. مساله ازدواج دختران کم‌سن را مطرح کردم چون مخالف سرسخت آن هستم و بالاخره باید کسی آن را مطرح می‌کرد.»
از اوج راضی هستم!
سیروس مقدم کارگردان سریال پایتخت در مصاحبه‌ای در مورد همکاری با سازمان اوج گفت: «واقعیت این بود که شرایط تولید پایتخت 5 به گونه‌ای بود که اگر ما حمایت نمی‌شدیم نمی‌توانستیم پایتخت را با این شرایط بسازیم چراکه کار سختی بود و از لحاظ نرم‌افزاری و سخت‌افزاری به تجهیزاتی احتیاج داشتیم اعم از تانک، توپ و هلی کوپتر. از طرفی چون بحث داعش در قصه بود، اوج به لحاظ فکری با برگزاری جلسه‌ها و کارشناس‌هایی که در اختیار ما گذاشت، کمک کرد تا بتوانیم تسلط خوبی روی موضوع پیدا کنیم. در کل همکاری با اوج از نظر مادی و معنوی برای ما خوب بود. «پایتخت» سریالی است که از افراطی‌ترین آدم‌های این جامعه تا ضد نظام‌ترین‌ها، از سلطنت طلب‌ها گرفته و... همه با آن ارتباط برقرار کرده‌اند. هدف اوج از ورود به این اثر کمک به وفاق ملی بوده است. سازمان اوج از طریق داستان و قصه‌ای که در «پایتخت» به تصویر کشیده میشود، می‌تواند اهداف خود را تحقق بخشد. ایرانیان منافع مشترکی در ملیت و دین دارند، از طرفی هم «پایتخت» به روابط درست خانواده و دفاع از آن و همچنین ارزش‌گذاری روی مسایل دینی و ملی می‌پردازد که همگی از اهداف و آرمان‌های اوج است. «پایتخت» تکلیفش مشخص است و رفتارهای کاراکترهایش مبلغی برای زندگی صحیح ایرانی اسلامی است. هدف سازمان اوج با ما همسو است و آنها هم می‌خواهند فرهنگ درستی را به جامعه ارائه کنند.»
نقش داعش در پایتخت5
آن‌طور که قبل تر صحبت شده قرار است ماجرای خانواده معمولی به داعش هم برسد. اینکه روایت یک سریال چطور پیش می‌رود به نویسندگان و سازندگانش بستگی دارد اما قبول آن از طرف مخاطب حرف دیگری است. سیروس مقدم در مورد حضور داعش در قصه گفته است: «باید ببینید تا متوجه شوید. درصدی نیست که بگوییم یک درصد یا دو درصد است، مهم جایگاه و اهمیت مساله است. ممکن است شما یک صحنه داشته باشید و به اندازه کل سریال اهمیت داشته باشد، ممکن هم هست در سریالی صد تا سکانس ببینید، اما ارزش یک سکانس را هم نداشته باشد.»
سایر اخبار این روزنامه
تاکید بر همکاری های منطقه ای
قطع برق شهر برای لغو کنسرت گروه لیان؛
گام‌های آهسته بازار سهام
ورود اسکناس با طراحی جدید از سال ۹۷
چهل میلیون کاربر ایرانی نگران فیلترشدن تلگرام؛
جنگ تجاری بالا گرفت
استفاده 4 برابری مسافران از جاده‌ها نسبت به خطوط ریلی؛
نگاهی به وضعیت راه‌ها و آمار تصادفات در نوروز 97
آرزوی خداحافظی
سالی که نکوست...
وعده‌های پوچ دولت
بررسی تغییرات قیمت کالاهای اساسی در تعطیلات نوروزی؛
تمام حاشیه‌های سریال «پایتخت5»؛
وعده نوسازی صنایع در سال حمایت از کالای ایرانی؛
نشست سه جانبه آنکارا و اهداف ترکیه
مهندسی و بازمهندسی آن
اقتصاد سیاسی و حمایت از کالای داخلی
نشست سه جانبه آنکارا و اهداف ترکیه
حمایت واقعی از تولید ملی چگونه؟
نشست سه جانبه آنکارا و اهداف ترکیه
نشست سه جانبه آنکارا و اهداف ترکیه
