روزنامه آفتاب یزد
1397/06/26
با یک 100 دلاری می‌توانند بخشی از بازار مرزی ما را بخرند!
آفتاب یزد- گروه اقتصادی: مدتی است بحث مخاطرات و چالش‌های مربوط به فروش کالاهای ایرانی در مرزهای کشور به‌ویژه مرزهای غربی و جنوبی مطرح شده اما همچنان تدابیری برای مدیریت این موضوع‌اندیشیده نشده است.در همین راستا ماه گذشته، فرماندار مریوان هشدار داد که خرید کالاهای اساسی از سوی مسافرانی که از مرز عراق وارد مریوان می‌شوند، باعث نایاب شدن کالاهای اساسی در این شهر شده است. محمد شفیعی گفت که روزانه حدود ۱۱۰۰ نفر از مرز باشماق وارد مریوان در استان کردستان در غرب ایران می‌شوند تا حجم زیادی از کالاهای اساسی زندگی خود را در این شهر فراهم کنند. فرماندار مریوان حجم تردد مسافران عراقی برای خرید کالاهای اساسی را بی‌سابقه خوانده و درباره یک بحران جدی هشدار داده بود. سقوط ارزش پول ایران در ماه‌های گذشته دلیل اصلی افزایش تردد مسافران عراقی از مرزهای کردستان و خوزستان به داخل ایران برای خرید کالا عنوان شده است. پیش از این نیز مصطفی فتح‌الله‌زاده، یک مدیر آژانس مسافرتی اعلام کرده بود که روزانه ده‌ها هزار عراقی برای خرید مایحتاج خود وارد منطقه آزاد اروند در استان خوزستان می‌شوند. وی گفته بود: « این افراد بازارها را خالی می‌کنند و شب مجددا از مرز به کشور خود بازمی‌گردند. مسافران عراقی از بصره و جنوب عراق وارد منطقه آزاد اروند، خرمشهر و آبادان می‌شوند و در آنجا گوشت، مرغ و حتی نان و نمک روزانه خود را تهیه می‌کنند. به‌دلیل بی‌ارزش شدن پول ایران، خرید عراقی‌ها به دینار مفت درمی‌آید.» پس از این موارد، روز گذشته نیز یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انتقاد به موضوع مورد بحث اظهار کرد: «کاهش ارزش پول ملی، بازارهای داخلی را مورد هجوم مرزنشینان خارجی قرار داده است.» مجید کیان پور افزود: «واقعیت این است که در شرایط کنونی هموطنان ما در استان‌های مرزی توان خرید مایحتاج خود را ندارند و توان خرید آنان برای تامین اقلام مورد نیاز خود حداقلی است اما در مقابل مرزنشینان کشورهای همسایه با سایر ارزهای معاملاتی حداکثر بهره را از بازار کشور می‌برند. اکنون شرایط به گونه‌ای شده که تجار کشورهای دیگر به راحتی مایحتاج خود را با پرداخت کمترین بها از بازارهای ایران خریداری می‌کنند که این موضوع بسیار نگران کننده است.» کیان‌پور ادامه داد: «اقشار مختلف مردم به لحاظ معیشتی در تنگنا قرار دارند از اینرو ضرورت ایجاب می‌کند دولت و دولتمردان برای حل مشکلات معیشتی مردم راهکارهای عملی ارائه کنند. نباید اجازه دهیم اقلام و مایحتاج مردم کشور با قیمت پایین به مرزنشینان کشورهای همسایه فروخته شود زیرا این یک خیانت و ظلم آشکار است که هم دولت و هم مجلس باید پاسخگوی آن باشند.»
در این راستا، آفتاب یزد گفت‌وگویی را با غلامرضا‌شرفی، نماینده آبادان به عنوان یکی از مناطق مواجه شده با چالش مذکور، انجام داده که در ادامه شرح آن را می‌خوانید.
در مناطق مرزی تجارت اخیرا چه تغییراتی کرده و فروش کالا به کشورهای همسایه چگونه انجام میشود؟
بخشی از زندگی مرزنشینان از گذشته در یک مراوده قانونی نانوشته با کشورهای هم‌جوار صورت می‌گرفته است و داد و ستدهایی با همسایگان خارجی خود داشتند. در منطقه ما این داد و ستدها با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صورت می‌گرفت که معمولا از طریق شناورهایی که مبادرت به حمل و نقل کالا می‌کردند، انجام می‌شد. اما اخیرا به‌دلیل افت ارزش پول ملی، واحد پول کشوری مانند عراق تقریبا 10 برابر پول ما ارزش پیدا کرده است. در گذشته 27 هزار تومان ما 10هزار دینار عراق بود اما اکنون 100هزار تومان ما معادل 15 هزار دینار عراق است. در نتیجه، قدرت خرید کشورهای همسایه‌ای مانند عراق افزایش می‌یابد و با توجه به اینکه این کشورها محتاج کالاهای ایران هستند و هیچ زیرساختی برای تهیه کالاهای اولیه، مواد مصرفی، لوازم خانگی و... ندارند، به سوی بازار کشور هم‌جوار خود جذب می‌شوند.
وضعیت کنونی این گونه مراودات چه تاثیری بر اقتصاد کشور خواهد داشت؟
متاسفانه مناطق آزاد تجاری که در جوار مرز هستند، موقعیت مناسبی را برای تامین کالاهای موردنیاز کشورهای همسایه فراهم می‌کنند. این درحالی است که موقعیت مذکور برای ما تهدیدکننده است؛ زیرا جنس‌ها به‌راحتی از دسترس مردم خارج میشود و با توجه به ارزش بالای پول خریداران اجناس ایرانی در مقابل سقوط ارزش ریال، متاسفانه عدم تعادل در بازار ایجاد میشود که در آن هیچ تعادلی قابل اجرا و حفظ نخواهد بود.
در مورد مناطقی مانند آبادان، جزئیات تجارت مرزی به چه شکل است و آیا تدبیری برای مشکلات این تجارت‌اندیشیده شده است؟
در منطقه ما، اکنون خرید مواد پروتئینی مانند ماهی و گوشت ومرغ توسط کشورهای همسایه ممنوع شده است. در شرایط کنونی، این پرسش مطرح میشود که چرا با توجه به تعداد بالای اقتصاددانان و دانشمندان این حوزه در کشورمان تا به حال به آسیب‌شناسی موضوع مذکور نپرداخته‌ایم تا اکنون مبتلا به چنین محدودیت‌هایی نشویم؟ در این صورت حتی می‌توان از احتمال بروز کدورت میان ایران و کشورهای همسایه و ایجاد سوءتفاهم جلوگیری کرد.
به طور کلی، آیا بروز چنین رویدادهایی پس از کاهش ارزش پول ملی یک کشور طبیعی است؟
در هر صورت، برخی مسائل در مقاطعی میان برخی کشورها اتفاق می‌افتد. در یک بازه زمانی، ممکن است ارزش پول یک کشور و همچنین ارزش محصولات و GDP آن کشور افزایش یابد و تراز اقتصادی کشور بالا رود. برعکس آن نیز صادق است و این امری طبیعی است. اما وقتی چنین تفاوت نرخی در این گونه مجموعه‌ها قابل پیش‌بینی هست، باید منطقی‌تر به این چالش پیش رو نگاه شود.
در شرایط فعلی، راهکار مدیریت بحث فروش مرزی کالاهای ایرانی چیست و چگونه می‌تواند به شکلی موفقیت‌آمیز اجرایی شود؟
ما نیاز داریم که با کشورهای همسایه در مراوده باشیم و مناطق آزاد تجاری، یکی از این سرپل‌هاست که به نمایندگی از کشورمان جهت ایجاد کار، جذب توریست و سرمایه‌گذار، رونق بازار داخلی و تولیدات داخلی برای عرضه به سایر کشورها شکل گرفته‌اند. اما در این زمینه شرط و شروط‌ها حتما باید رعایت شوند.
در غیر این صورت شاهد اتفاقاتی از قبیل مراودات فعلی خواهیم بود. به عنوان مثال، درحال حاضر خریداران خارجی تنها با یک 100 دلاری می‌توانند بخشی از بازار مرزی ما را بخرند. در نتیجه، اقلام بسیار زیادی به ازای پرداخت مبالغ‌اندکی از مرزهای ما خارج می‌شوند. این درحالی است که سال گذشته، همین کشورهای همسایه ما از جمله عراق توانایی چنین مراودات تجاری را نداشتند.
علت قرارگرفتن در این شرایط و افت ارزش پول ملی کشورمان جدای از بحث تحریم‌ها چه بوده است؟
متاسفانه ما نتوانستیم ارزش واقعی ریال خود را از طریق پشتوانه تولید داخلی و حمایت از کالای ایرانی حفظ کنیم. چرا که تولید پشتوانه ارزش پول ملی ماست و اگر نتوانیم محاسبه دقیقی از ارزش و عرضه تولیداتمان داشته باشیم، حتی کالای استاندارد و باکیفیت ما نیز به درستی عرضه نخواهد شد و به دلیل اینکه نمی‌توانیم عرضه را متناسب با تقاضا و ارزش کالا به یک تناسب و تعادل برسانیم، سقوط ارزش پول در چنین بازارهایی محتمل است. این درحالی است که درآمدهای ارزی ما نسبت به گذشته کاهش نیافته و بیشتر هم شده است. حداقل در بخش صادرات غیرنفتی، توانمندی‌های ما افزایش یافته است. اما در کمتر از دو ماه رویدادهایی اتفاق می‌افتد که دست و پای اقتصاد کشور را می‌بندد.
اکنون چه باید کرد و آیا با توجه به فشار تحریم‌ها امیدی به اجرایی شدن سیاست‌های اقتصادی مناسب وجود دارد؟
می‌بایست مجهولات و چالش‌های معادلات کنونی را با برنامه‌ریزی از قبل رفع می‌کردیم اما اکنون نیز دیر نشده است و می‌توانیم با کمک‌اندیشمندان و صاحبنظران اقتصادی، مشکلات مذکور را حل کنیم. در این صورت می‌توانیم از دام تحریم‌ها رها شویم. چرا که تحریم برای ما تهدید نیست، حتی اگر سختی آفرین باشد. تحریم 360 درجه هرگز نخواهد توانست بر یک کشور حاکم شود. تحریم‌ها امروز در دنیا به راحتی قابل دور زدن است و می‌توان با محاسبات دقیق از طریق گسترش مراودات با سایر کشورهای جهان از آسیب تحریم‌ها دور ماند. این برای ما فرصت یک زورآزمایی در عرصه بین‌الملل و در حوزه اقتصادی است تا بتوانیم قدرت و توان خود را مجددا اثبات کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
محمد علی وکیلی=نماینده مجلس شورای اسلامی
فاطمه ذوالقدر=نماینده مجلس شورای اسلامی
سید علیرضا کریمی=سردبیر
گل گهر سیرجان با دی.19 یزد چه تفاوتی دارد؟
با یک 100 دلاری می‌توانند بخشی از بازار مرزی ما را بخرند!
صدور کالا کارت از سوی دولت برای 10 میلیون نفر؛ هر برج 100 هزار تومان شارژ میشود
شلیک به یک زن بی گناه
چرا جامعه آمریکا انتقادات اخیر جمهوری‌خواهان از وزیر خارجه سابق این کشور را نمی‌پذیرد؟
دست احتکار و تحریم بر سر بیماران
نماینده آمریکا گفته است کمبود نفت ناشی از تحریم ایراناز سوی عربستان و روسیه جبران میشود. روس‌ها در مورداین موضع‌گیری سکوت کرده اما ایران هشدار داده است
لج بازی دولت و واردکنندگان
بازی تولیدکنندگان کالا با روان مردم با حربه قفسه‌های خالی
افراد متخصص را با گزینش‌های کذایی از تصدی مسئولیت محروم کردند
