روزنامه جهان صنعت
1397/07/25
ریزش کاربران در پیام‌رسان‌های داخلی
گروه فناوری- آمارها بیانگر آن هستند که پیام‌رسان‌های داخلی با ریزش مخاطبان و کاربران مواجه شده‌اند اما کاربرانی که در تلگرام عضو بوده‌اند پس از فیلترینگ این پیام‌رسان نیز همچنان وفاداری خود را به این پیام‌رسان غیربومی حفظ کرده‌اند.بر اساس آمارهای مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) که مجری نظرسنجی درباره میزان عضویت کاربران در پیام‌رسان‌های داخلی و جهانی است؛ کاربران پیام‌رسان سروش از 13/5 درصد به 4/3 درصد، ایتا از 9/2 درصد به 09/0 درصد،ای گپ از 5/2 درصد به 4/0 درصد ، بله از 8/1 درصد به4/0 درصد، گپ از 4/1 درصد به 2/0 و بیسفون و ساینا از 6/0 درصد به 1/0 درصد رسیده است. در مقابل حدود 47 درصد از کاربران پیام‌رسان‌ها در کشورمان همچنان این پیام‌رسان را ترجیح می‌دهند.
اگر از خود مردم بپرسید آمار کاربران ایرانی تلگرام بسیار بیشتر از 47 درصد است. واتس‌آپ نیز به پیام‌رسان محبوبی تبدیل شده و آمار کاربران آن از 12 به 30 درصد رسیده است. 36 درصد از کاربران اینترنتی نیز اظهار کرده‌اند که در حال حاضر از هیچ پیام‌رسانی استفاده نمی‌کنند.
میزان استفاده از اینستاگرام بعد از فیلتر تلگرام رشد صعودی داشته و از ۷/۱۷ درصد در فروردین‌ماه سال‌جاری به ۲/۳۲ درصد در خردادماه رسیده بود اما این عدد طبق نتایج اخیر ایسپا از خرداد تا مهر نسبتا ثابت مانده است.
جدای تمامی چالش‌ها و همزمانی فیلترینگ تلگرام با آغاز به کار پیام‌رسان‌های داخلی، به نظر کمی عجیب و پرسش‌برانگیز می‌رسد که چگونه کاربران ایرانی یک پیام‌رسان بین‌المللی با مالک روسی را به پیام‌رسان‌های داخلی و ملی خود ترجیح می‌دهند؟ مرغ همسایه غاز است یا مرغ خانگی مشکلی دارد؟ پیام‌رسان‌های داخلی دو مشکل اساسی دارند. نخست آنکه کیفیت فنی آنها به پای تلگرام نمی‌رسد و راه طولانی در پیش است تا این پیام‌رسان‌ها بتوانند از نظر فنی رشد کنند.
مشکل دوم که مهم‌تر است، اعتماد است. پیام‌رسان‌های داخلی در جلب اعتماد کاربران ناموفق بوده‌اند. یکی از دلایل این امر همزمانی رویدادها بوده است؛ تلگرام همزمان با فعالیت پنج پیام‌رسان داخلی فیلتر شد و در همان زمان نیز پنج میلیارد تومان تسهیلات به هر پیام‌رسان ارائه شد. با این همه مدیران برخی از پیام‌رسان‌های داخلی درخواست وام بیشتر داشته و حتی عنوان می‌کردند که دولت از آنها حمایت نمی‌کند!
پس از آغاز به فعالیت این پیام‌رسان‌ها «سروش» چند روزی دچار اختلال شد. سید میثم سیدصالحی مدیرعامل سابق این پیام‌رسان درباره دلایل اختلالات در پیام‌رسان «سروش» در توئیتر خود اظهار کرد: اختلال در زیرساخت ارتباطی کشور، اپراتورها و «سروش»، ناشی از چالش‌های نرم‌افزاری ما، کم لطفی اپراتورهای همراه و عدم اختصاص حداقل‌های زیرساختی از سوی دولت است. ما ۲۴ ساعته علاوه بر تلاش برای حل چالش‌های نرم‌افزاری، پیگیر تامین نیازهای فنی از سوی اپراتورها و دولت هستیم که ظاهرا بدون کمک آقای آذری‌جهرمی، این مشکلات برطرف نمی‌شود. هفته گذشته با پیش‌بینی این روند، نامه‌ای برای ایشان و مسوولان مرتبط ارسال کرد‌م که منتظر مساعدت دولت هستم.
سال گذشته فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی از ابلاغ مصوبه‌ای به این شورا درباره حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی خبر داد و اعلام کرد با ابلاغ این مصوبه وام بدون بهره تا سقف پنج میلیارد تومان بدون ضمانتنامه سخت و با سفته به تمامی پیام‌رسان‌های داخلی داده میشود. و پس از آن هم عباسی شاهکوه، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت نیز اعلام کرد که امکانات رایگان، زیرساخت لازم و وام چند میلیاردی در اختیار ۹ پیام‌رسان بومی قرار گرفته است.از سوی دیگر یکی از کاربران که در دنیا به آنها هکرهای کلاه سفید گفته میشود با هک کردن پیام‌رسان سروش حفره‌های امنیتی آن را در فضای مجازی منتشر کرد اما این امر با انتقادات گسترده‌ای از سوی مدیران فضای مجازی مواجه شد. این در حالی است که بسیاری از مدیران شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها در دنیا جوایز بزرگی را برای هکرهای کلاه‌سفید در نظر گرفته‌اند تا با شناسایی حفره‌های امنیتی، آنها را به اطلاع این مدیران برسانند.
نقصان فنی و نبود اعتماد
به گفته کارشناسان فضای مجازی، کیفیت فنی و نبود اعتماد دو مشکل اصلی پیام‌رسان‌های داخلی بوده است.
جواد دادگر، کارشناس فضای مجازی در گفت‌وگو با «جهان صنعت» اظهار کرد: پیام‌رسان‌های داخلی دو مشکل بزرگ و اساسی دارند؛ نخستین مشکل آنها اعتمادسازی است. پیام‌رسان‌های داخلی در جلب اعتماد کاربران خود ناموفق بوده‌اند.
او افزود: اگر به صحبت‌های مردم گوش دهید متوجه خواهید شد که اعتماد کافی به پیام‌رسان‌های داخلی ندارند و این امر دلایل بسیاری دارد. یکی از آنها وجود حفره‌های امنیتی و باگ‌های سطح پایین و پیش‌پاافتاده است. دادگر در ادامه بیان کرد: مشکل دوم پیام‌رسان‌های داخلی کیفیت فنی آنها و طراحی نامناسب آن است؛ ظاهر این پیام‌رسان‌ها به حدی ساده است که گویی هیچ تفکر و تلاشی برای طراحی مناسب آنها انجام نشده است.
او با اشاره به اینکه پیام‌رسان‌ها از نظر فنی مشکلات بسیاری دارند اظهار کرد: به نظر می‌رسد برخی از مدیران و مسوولان کشورمان صبح از خواب بیدار شده و به این نتیجه رسیده‌اند که پیام‌رسان داخلی ایجاد کنند. اجرای ناگهانی و فوری این ایده نیز موجب شده پیام‌رسان‌های بومی از نظر فنی مشکلات بسیاری داشته باشند.
دادگر گفت: کیفیت پیام‌رسان‌های داخلی به شدت پایین است و این امر از دید کاربران اینترنتی پنهان نمانده و همین موجب شده کاربران ناراضی این پیام‌رسان‌ها را ترک کنند. او درباره زمانی که آمار کاربران پیام‌رسان‌های داخلی افزایش یافته بود بیان کرد: به نظر می‌رسد فیلترینگ شدید تلگرام کاربران را قانع کرده بود به پیام‌رسان‌های داخلی بپیوندند. این در حالی است که تلگرام با ارائه پرکسی‌ها در داخل تلگرام مشکل فیلترینگ آن را تا حدودی رفع کرد.
این کارشناس امنیت سایبری تاکید کرد: پیوستن کانال‌های اطلاع‌رسانی سازمان‌ها و نهادهای داخلی نیز آمار کاربران پیام‌رسان‌های داخلی را تا میزان قابل توجهی افزایش داد. از سوی دیگر این پرسش نیز مطرح میشود که آمارهایی که در اردیبهشت و خرداد ماه از میزان کاربران پیام‌رسان‌های داخلی منتشر شده بود صحیح بوده یا خیر.
سخن آخر
پیام‌رسان‌های داخلی با وجود تمامی اقدامات مقامات همچون فیلترینگ تلگرام، ارائه تسهیلات پنج میلیارد تومانی و برخورد دستوری با کاربران داخلی باز هم در جذب مخاطبان داخلی ناموفق بودند. زمان آن رسیده که مسوولان به این نتیجه برسند با سیاست حذف رقیب و برخوردهای دستوری نمی‌توان کاربران را مجبور به کوچ اجباری از تلگرام به پیام‌رسان‌های داخلی کرد و دوران این برخوردها به سر رسیده است.
سایر اخبار این روزنامه
زنگنه با تاکید بر محدودیت ظرفیت تولیدکنندگان:
معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی:
همه راه‌ها به بن‌سلمان می‌رسد
ریزش کاربران در پیام‌رسان‌های داخلی
عرضه نفت خام در بورس قطعی شد
سیستان‌وبلوچستان و گلستان دارای بیشترین میزان سل در کشور
فاتحه اصلاح‌طلبی!
همکاری میراث فرهنگی و شهرداری برای تخریب سرای سیگارچی
چرا مردم با یک جرقه راهی بازار می‌شوند
بازار به هم نمی‌ریزد
واکنش وزیر کشاورزی به انتقادات بخش خصوصی از سیاست‌های تجاری دولت؛
امتیاز رقابت‌‌پذیری ایران اندکی بهبود یافت
بررسی وضعیت توزیع و مصرف متادون در کشور
اقتصاد ایران درگیر آمارهای ناقص
ماجرای خاشقجی فرصتی برای ایران؟
از دست نمی‌گیریم، از پا هم نگیریم
