روزنامه آفتاب یزد
1397/10/12
آیا فیلتریگ راه حل نهایی است؟
آفتاب یزد- گروه شبکه: فیلترینگ شبکههای اجتماعی به یکی از دغدغههای مسئولان و مدیران در سطوح مختلف تبدیل شده، در حالی که بخش سختتر جریان اصولگرایی با تلقی اینکه شبکههای اجتماعی تهدید هستند تلاش زیادی برای فیلترینگ بسیاری از شبکههای اجتماعی دارند. این درحالی است که بعد از فیلترینگ فیسبوک، توئیتر و بعد هم وایبر و تلگرام، مخاطبان گسترده آنها هرگز تن به ترک این فضاها نداده و با استفاده از ویپیان (vpn) و فیلترشکن در شبکههای اجتماعی حضور مییابند و فیلترینگ چون از پشتوانه مردمی برخوردار نیست عملا در ایران موفق نبوده و تنها هزینههایی روی دست تصمیمگیران گذاشته است.بعد از اینکه در اردیبهشت ماه تلگرام که بیشترین مخاطبانش کاربران ایرانی هستند، فیلتر شد، رسانههای زنجیرهای اصولگرایی با تبلیغات گسترده بر روی این موضوع تاکید داشتند که سایر پیامرسانها و اپلیکیشنهای خارجی نیز باید مسدود شوند. این درحالی است که با گذشت چندماه همان رسانهها و افرادی که برای فیلتر تلگرام تلاش میکردند، دوباره به تلگرام بازگشتند.
حتی افرادی که از تریبونهای رسمی کشور مخالفت خود را با تلگرام و سایر پیامرسانهای خارجی اعلام کردند، پس از اینکه دیدند پیامرسانهای داخلی (به دلیل کیفیت کم و نداشتن توان کافی برای پشتیبانی تعداد زیاد کاربران) از اقبال عمومی برخوردار نیستند، مجددا به تلگرام بازگشتند و حتی در این شبکه به تبلیغ صفحات دیگر خود در سایر شبکهها اجتماعی خارجی پرداختند!
با همه این تفاسیر مدتی است دوباره زمزمه فیلتر یکی دیگر از شبکههای اجتماعی پرطرفدار یعنی اینستاگرام به گوش میرسد. اینستاگرام که سابقه حضور طولانیتری نسبت به تلگرام در ایران دارد بعد از فیلتر شدن فیسبوک، محبوبیت بیشتری در میان کاربران ایرانی پیدا کرد.
با اینکه تصمیم گیران مسدودسازی شبکههای اجتماعی همواره متوجه این موضوع بودهاند که فیلترینگ نتوانسته از حضور مردم در این محیطها بکاهد اما تلاش دارند با فیلتر کردن، بر نارضایتی گروهی از مردم دامن بزنند.
> نظر مسئولان کشور درمورد شبکههای اجتماعی
با توجه به اینکه حضور مسئولان عالی رتبه کشور در شبکههای اجتماعی پررنگ است و حتی برخی از آنها حضور پررنگی در این شبکهها دارند، برای مردم این سوال وجود دارد که این دوگانگی فیلترینگ به عنوان امری غیرقانونی و حضور مسئولان کشور در این شبکهها چگونه قابل پذیرش است؟ این یک بام و دو هوا را چگونه میتوان پاسخ داد؟
بسیاری از مسئولان کشور از جمله حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان، بارها مخالفت خود را با فیلترینگ شبکههای اجتماعی ابراز داشته و تاکید داشتهاند که مسدود سازی شبکههای اجتماعی بیشتر از سود برای جامعه ضرر به همراه دارد، و به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور تاکید داشته که این شبکهها تهدیدی برای امنیت کشور به حساب نمیآیند و در بیانیهای گفت: « تشخیص تهدید امنیت ملی، سیاستگذاری و اقدام متناسب، صرفا بر عهده شورای عالی امنیت ملی است و دیگران موظف به هماهنگی با این نهاد عالی هستند. متاسفانه وجود اختلاف نظر در مورد حدود صلاحیتها و تشخیص مصالح عمومی منجر به تداخل وظایف، صدور احکام و اقدامات مختلف و بعضا متعارض در مورد دسترسی عمومی به پایگاهها و شبکههای اجتماعی شده است. ایجاد ابهام و تردید در جامعه به هیچ وجه صحیح و به مصلحت نیست و اثربخشی هر گونه اقدام در عرصه عمومی منوط به اقناع، همراهی و مشارکت مردم است. هرگونه سیاست گذاری در حوزه فضای مجازی باید هوشمندانه، متکی بر تجربیات جهانی و با رعایت ملاحظات، واقعیات، امکانات فنی و ظرفیتهای اجتماعی اتخاذ شود. تضمین شفافیت، پاسخگویی و حق نظارت عمومی مردم بر کلیه امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وحرمت شرعی و منع قانونی نقض حریم خصوصی شهروندان و کاربران از جمله دیگر اصول سیاستها و برنامه دولت در حوزه فضای مجازی است.»
از طرفی نیز محمدجواد آذریجهرمی وزیر ارتباطات دولت، بارها مخالفت خود را با مسدودسازی این شبکهها به طرق مختلف اعلام کرده و حتی کمپینی برای رفع فیلترینگ توئیتر به راهانداخت که با استقبال گسترده مردم، نمایندگان مجلس و دولتیها روبرو شد.
اما از سوی دیگر رئیس سابق کمیسیون فرهنگی مجلس با اعلام اینکه دشمنان اسلام امروز با فضای مجازی قلبها و فکر و باورهای مردم را میبرند، گفت: ما در یک جنگ سخت روانی، عملیاتی و نرمی هستیم که باید به ساختارها و ابزارهای خودشان مسلح شده و از این طریق حرف خود را به جهانیان برسانیم و در این مبارزه پیروز شویم. فضای مجازی، نابودگر و متلاشی کننده و بسیار خطرناک است و این روزها که به سمت خارج شدن از انحصار تلگرام هستیم و بهدنبال ترویج شبکههای داخلی هستیم باید تمام تلاش خود را بکنیم. ما باید با خروج از تلگرام و اینستاگرام از زیر بار مدیریت بیگانه در فرهنگ سازی خارج شویم.
اما محمدرضا عارف رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات گفت: «من با فیلتر کردن موافق نیستم و راهکار این نیست. راهکار منع جواب نمیدهد و باید راهکار ارائه کالا برای جایگزینکردن کالای دیگر را پیش ببریم. قطعا اگر کالای ارزشمند و خوب ارائه کنیم استقبال به سمت کالای داخلی خواهد بود. اما زمانی که شبکههای اجتماعی داخلی پاسخگو نیست یا اطلاعاتی که میخواهیم در این شبکه نیست، طبیعتا گرایش به سمت شبکههای اجتماعی خارجی بیشتر میشود.»
با همه گیر شدن شبکههای اجتماعی موج شفاف سازی در کشور به راه افتاد به طوری که با انتشار فیلم، عکس و متن افراد در این شبکهها مسئولان را در مقابل مردم پاسخگوتر کرده است. به عنوان نمونه انتشار زندگی لاکچری برخی از آقازادهها توانست وجهه واقعی برخی از مسئولان را به خوبی نشان دهد و از طرفی نیز آنها را در مقابل افکار عمومی پاسخگو کند.
> آیا فیلتر شدن اینستاگرام به معنی
پایان محبوبیت اینستاگرام در ایران است؟
هر چند که پیشبینی کردن کار سخت و در بیشتر موارد نادرست است اما با توجه به خروجی فیلتر شدن تلگرام باید گفت که شانس آنکه محبوبیت اینستاگرام در میان کاربران ایرانی کاهش چشمگیری پیدا کند بسیار پایین است و این شبکه اجتماعی چه فیلتر شود و چه نشود، همچنان بین بسیاری از کاربران ایرانی محبوب خواهد ماند. تنها اتفاق احتمالی که با فیلتر شدن اینستاگرام روی خواهد داد آن است که برخی از کاربران که چگونگی استفاده از فیلترشکن و یا ویپیان را نمیدانند، پشت درهای فیلترینگ بمانند؛ هر چند که به مرور زمان آنها نیز راه فرار را یاد میگیرند.
> آسیب دیگر فیلترینگ در کشور
با توجه به اینکه اغلب استفاده کنندگان از شبکههای اجتماعی جوانان و نوجوانان هستند، با مسدود سازی این شبکه و استفاده کاربران از فیلترشکن، دسترسی آنها به سایتهای غیراخلاقی را نیز باز میکند که این معضل به مراتب معضل بزرگتری است که میتواند گریبان جوانان کشور را بگیرد.
بنابراین به نظر میرسد راهکار مناسب برای کنترل شبکههای اجتماعی استفاده از ابزارهای فرهنگی و ایجاد بستر مناسب جهت فرهنگ سازی استفاده درست از این شبکهها در کشور است، چرا که فیلترینگ آنها جز ایجاد نارضایتی و آسیب به کسب و کارهای اجتماعی و استارتآپها و همچنین گذاشتن هزینههای گزاف روی دست دولت، هیچ عایدی و سودی در پی نداشته است.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
ابراهیم العساف و چرایی انتصابش
پدرخواندگی برخی احزاب تهدیدی برای شورای شهر
فرشتههای سرمایهگذار
آیا فیلتریگ راه حل نهایی است؟
با یک تلفن به من گفتند دیگر دانشگاه نیایید
آیا بدهی قطعهساز به خودروساز امکان پذیر است؟
جاده بافق همچنان قربانی می گیرد
سمت تازه مدیر سابق صدا و سیمای کیش؛تنها 48 ساعت پس از برکناری !
روحانی استعفای وزیر بهداشت را بپذیرد یا خیر؟
در انتظار ورود پنجمیلیون گردشگر به کوبا
چرا دانشگاه نوک کوه ساخته شد؟