در انتظار ورود پنج‌میلیون گردشگر به کوبا

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: اول ژانویه هر سال مصادف است با روز استقلال جمهوری کوبا؛ کشوری که تاریخ آن سرشته شده با انقلاب و مقاومت و چهره‌هایی چون کاستروها، چه گوآرا، مارکز و بسیاری دیگر. در فرصتی که از طریق سفارت کوبا در تهران در اختیار روزنامه آفتاب یزد قرار گرفت رو در روی «آلکسیس باندریچ وگا» سفیرکوبا نشستیم تا سال‌های پشت سر گذاشته شده از 1959 و چشم‌اندازهای پیش رو و نوع روابط با ایران را بررسی کنیم.
آنچه در پی می‌آید حاصل گفت و گویی دو ساعته است. در همین جا از کادر سفارت کوبا صمیمانه سپاسگزاری می‌نماییم:

با نگاهی به گذشته و سیر تاریخی روابط تهران ـ ‌هاوانا، وضعیت فعلی این رابطه را چگونه ارزیابی می‌کنید و چشم‌اندازه آینده به ما چگونه و چه سطحی از رابطه دوسویه ارائه می‌دهد؟!


ما دو کشوری هستیم که مدت زمانی طولانی با امپریالیسم ایالات متحده روبرو هستیم و تحت رژیم تحریم‌های اقتصادی اِعمال شده از سوی آن‌ها قرار داریم که نه تنها مانع روابط تجاری با آن کشور می‌شود، بلکه روابط مالی ما با کشورهای دیگر نیز بسیار دشوار است. در هر صورت وقتی شما شاخص‌های اقتصادی ایران و کوبا را مقایسه می‌کنید، تفاوت بسیاری مشاهده می‌کنید. این امر تعیین می‌کند که تنها بر اساس فلسفه‌ برنده‌برنده نیست امّا باید بر پایه‌ اتحاد، همبستگی و همکاری باشد.
منافع مشترکی در برخی نقاط وجود دارد، مانند موضوعات مرتبط با توسعه‌ علمی و فناوری به دست آمده از سوی هر دو کشور در زمینه‌های بهداشت و فناوری نانو، به دو نمونه اشاره می‌شود: از سوی دیگر کوبا در زمینه‌ توسعه و سرمایه‌گذاری قدرتمند است. نیروی کارآماده، امن و پایدار است که در آن پدیده‌ فساد حضور ندارد.
سرمایه‌گذاران ایرانی در کوبا می‌توانند فرصت‌های خوبی در بخش گردشگری بیابند که به نوبه‌ خود توسعه‌ بخش‌های دیگر را تسهیل می‌کند. ما دارای یک منطقه‌ توسعه‌ ویژه در «مریل»، غرب‌هاوانا هستیم که در ایجاد زیرساخت‌های اساسی و ایجاد کاربران به‌ واسطه‌ بخش‌های استراتژیک طرح توسعه‌ ملی پیشرفت‌های خوبی داشته است. در حمل و نقل و تدارکات مربوط به ساخت و ساز، تمامی بخش‌های صنعت، مصرف‌کننده، تولیدکالاها و مصرف خانگی، محصولات شیمیایی، فناوری‌های ساختمانی و صنعت ویروسی بیوتکنولوژی و داروخانه.امسال سرمایه‌گذاری مشترک کوبا و آمریکا برای تولید واکسن‌های سرطانی ایالات متحده آمریکا شکل گرفت.
گردشگری یکی از بخش‌هایی است که بیشترین سرمایه‌گذاری در سال را دارا است که عمدتاً از طریق وام‌ها و تسهیلات خارجی است. این شاخص با حداکثر سازگاری در ساخت و ساز و فعالیت مونتاژ 92٪ است. با توجه به سرمایه‌گذاری‌ها که فقط در مورد ساخت هتل‌های جدید نیست که در سراسر کشور تبلیغ می‌شوند، درصد زیادی از برنامه‌های سرمایه‌گذاری هر ساله مورد تایید قرار می‌گیرد و به منظور ارتقاء و به روز‌رسانی هتل‌های موجود است.
اداره‌ هتل‌ها و قراردادهای بازاریابی با تامین مالی، به عنوان یک روش تجاری، در برنامه‌ کار قرار گرفته‌اند. از آنجا که دوازده هزار گردشگری پیشرفته‌ در‌هاوانا توسعه یافته است، 44درصد اتاق‌های آن،
2 و 3ستاره است و در حال حاضر یک شاخص مخصوص بازرگانان وجود دارد. تقاضای هتل لوکس دیده می‌شود. 36هتل در حال ساخت هستند که 18هزار اتاق جدید اضافه خواهد شد.
آژانس‌های مسافرتی با دو هزار صاحبان ملک، 400 رستوران و 900 حمل و نقل خصوصی قرارداد بسته‌اند. صنعت گردشگری در کوبا بر اساس استفاده از منابع طبیعی است. ما 114قطب گردشگری شناخته‌شده در مناطق ساحلی و آفتابی داریم. کوبا در سال 2019 فرصت‌های سرمایه‌گذاری با 525پروژه و طرح برای خارجیان ایجاد کرده که برای سرمایه‌گذاران ایرانی بسیار جالب‌توجه خواهد بود.

در اوت 2015 میلادی آغاز نوع جدیدی از رابطه بین کوبا و ایالات متحده آمریکا به 54سال قطع ارتباط دیپلماتیک بین این دو کشور پایان داد. اگر این تاریخ را یک مبدا به شمار آوریم قبل و بعد این تاریخ را چگونه ارزیابی می‌کنید(سطح روابط؟ تعاملات دیپلماتیکی؟ مشکلات فی مابین؟)
سیاست ایالتی که رئیس‌جمهور ترامپ در ماه ژوئن سال 2017 اعلام کرد به بهانه‌ رفع مسئولیت حوادث بهداشت و سلامت است که بر دیپلمات‌های آمریکا تاثیر می‌گذارد. آثار سخنان توهین‌آمیز و شرایط مسئولان عالی‌رتبه‌ دولت ایالات متحده در برابر کوبا در‌هاوانا یک شکست جدی در روابط دوجانبه است.
مقررات صادر شده توسط وزارت خزانه داری، بازرگانی و امور خارجه برای اعمال اقدامات اعلام شده توسط ترامپ، تشدید محاصره، اعمال موانع اضافی فرصت‌های محدود بخش تجاری ایالات متحده در کوبا و محدود کردن حق دیگران برای سفر به کشور ما است.
تصمیم وزارت امور خارجه (مارس 2018) برای پایین نگه‌داشتن انگیزه‌‌ سیاسی دیپلماتیک ایالات متحده در ‌هاوانا است و هیچ ارتباطی با ایمنی مقامات آمریکایی ندارد. ارزیابی مجدد کوبا در سطح سوم نظام اخطار مسافرین جدید وزارت امور خارجه است که «سفر تجدیدنظر» را بر اساس استدلال او در مورد حملات ادعایی علیه دیپلمات‌های ایالات متحده در‌هاوانا توصیه می‌کند، این امر غیرمنصفانه است زیرا به شدت به دلایل سیاسی تحریک شده است. کوبا کشوری است که از نظر امنیتی و رفتار دوستانه نسبت به همگان در جهان ثات شده است.
برای کسانی که از کوبا بازدید می‌کنند، به طور گسترده‌ای شناخته شده است که دولت کوبا دقیقاً مسئولیت‌های خود را در مراقبت و حفاظت از نظام دیپلماتیک انجام می‌دهد. بدون تردید، دولت کنونی ایالات متحده‌ آمریکا در حال توسعه‌ زبانی بسیار تهاجمی و غیر قابل انکار است، وی اعلام کرد که اقدامات جدیدی را تقویت کرده است که همراه با وقایع و تهدیدات دیگر پیش بینی می‌کند که دولت آن کشور به سمت رویکرد مقابله با کوبا حرکت می‌کند. این امر ما را تهدید نمی‌کند، این موضوع را آن‌ها باید به درستی می‌دانستند؛ اگر آن‌ها تاریخ ما را بهتر می‌شناختند.

کوبا تمایل خود را برای بهبود روابط با آمریکا بر اساس احترام حفظ می‌کند. روابط مابین برابر و بدون شرایط است. در همین حال، ما به انجام دادن آن قادریم که اجازه می‌دهد تا به جلو حرکت کنیم و بر محدودیت‌های خود در مواجهه با جنگ اقتصادی، آزار و شکنجه‌ مالی و محاصره‌ غیرقانونی غلبه کنیم.
چشم‌انداز کوبا، مقاومت، پیشرفت و غلبه بر محدودیت‌ها است.

در جایی گفته بودید؛«کاستروها بخش جدایی ناپذیر از تاریخ، حال و آینده کوبا هستند. اقدامات و نظریات آن‌ها همواره در سرنوشت انقلاب کوبا و مردمش موثر بوده است.»(در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا21آوریل2018)که سخن درستی است زیرا این خانواده به‌اندازه تمام سن رئیس جمهور فعلی این کشور (58سال) برای آزادی و سعادتمندی کوبا تلاش کرده‌اند. تحلیلگران آقای میگل دایاز‌کانل را شاگرد سربلند مکتب کاستروها می‌دانند حتی اگر او را در دنیای سیاست جوان محسوب کنند حال سوال این جا است با این وجود که این اولین بار پس از انقلاب سال ۱۹۵۹ است که فردی خارج از خانواده کاسترو زمام امور را در کوبا به دست می‌گیرد تا چه‌اندازه برنامه‌ها، عقاید و افکار کاستروها در برنامه‌های رئیس جمهور فعلی نمود و عینیت دارد؟!
انقلاب کوبا موضوع خانوادگی نیست. این اشتباه جدی است که آن را بدین‌گونه درک کنید. بیش از نیم قرن تقلید از نسل‌ها در برابر مشکلات و اختلالات نسلی، قادر به سرنگونی انقلاب نیستند که با شان بنیانگذاران آن، با گذشت سال‌ها در معرض خطر شناخته شده‌ و نابود شده‌اند.
نسل تاریخی هنوز وجود دارد و در حال حاضر با تبرئه و فروتنی است که کوبا انتظار دارد رهبران کنونی خود مانند آن نسل باشند. قادرند در تمام جنگ‌هایی که در انتظار ما هستند، مبارزه کنند. رهبری جدید انقلاب با ایجاد و کار خستگی ناپذیر پاسخ داده است. با پاسخ دادن به خواسته‌ها و نیازهای مردم، در پیوند دائمی و نزدیک با مردم فروتن، سخاوتمند و نجیب خود است.
تعهد به دست آمده‌ رهبری جدید انقلاب برای دومین بار، از سوی مردم و آینده‌اش فراموش نمی‌شود. آن‌ها را در تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به جامعه به طور کلی و زندگی روزمره‌ در کوبا عمیق می‌کند، موجب بحث گسترده و جدی در مورد آن‌ها و تشویق تمام راه‌های ممکن برای حل و یا کاهش می‌شود.
وظیفه‌ای که مردم به او داده‌اند این است که در یک لحظه‌ حیاتی تاریخی، تداوم انقلاب کوبا را فراهم کند که با همه‌ آنچه که ما می‌توانیم در به روز‌رسانی مدل اقتصادی و اجتماعی، بهبود و تقویت کارمان در تمام زمینه‌های زندگی مشخص کنیم از ملت انقلابیون کوبا خواهند بود. به عنوان نمونه، فرمانده فیدل کاسترو روز، رهبر تاریخ انقلاب ما و همچنین به عنوان مثال، شجاعت و آموزه‌های ژنرال ارتش، رائول کاسترو روز، رهبر فعلی انقلاب.
رائول کاسترو این فرآیند تداوم نسلی را با استحکام، وابستگی به موقعیت و مسئولیت‌ها و با حس عمیق وظیفه و لحظه‌ای تاریخی هدایت کرده است. با آرامش، بلوغ، اعتماد به نفس، سرخوردگی انقلابی، بی اعتقادی و فروتنی. به همین دلیل است که مشروعیت و شایستگی خود را در مقابل جبهه پولوایک قرار می‌دهد!
بین دو کشور ایران و کوبا مشترکات فرهنگی و انقلابی بسیاری وجود دارد که همواره این دو کشور را در کنار هم قرار می‌داده است آیا قبول دارید از منظر اقتصادی می‌توانیم در جایگاه ارزشمندتری به مبادلات مالی و کالایی قرار داشته باشیم حتی اگر فاصله دو کشور هزاران کیلومتر باشد؟ در هر صورت این دو کشور گذشته تاریخی بسیار شبیه به هم داشته‌اند با دغدغه‌هایی که‌اندک تفاوت‌هایی با هم دارد و این بهترین دلیل است که در روابط اقتصادی و دیپلماتیک بی فاصله تر از همیشه در کنار هم باشیم!؟
توصیه می‌کنم که جواب سوال اوّل و این سوال را خودتان تفسیر کنید و به یکدیگر پیوند دهید.

ایران از 1979 و کوبا از 1952در مواجهه با آمریکا دست به گریبان مشکل مشترکی بوده‌اند به نام تحریم، اساساً بین تحریم‌های اعمال شده علیه کوبا و تحریم‌های اعمال شده علیه ایران چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد؟ سوال دیگر این که این دو کشور به دلیل مواجه بودن با یک مانع بزرگ به نام تحریم‌هایی کاملاً ظالمانه چه کمک‌هایی می‌توانند به هم داشته باشند؟!
ما 60 سال است که در معرض یک تحریم و محاصره‌ اقتصادی و تجاری قرار گرفته‌ایم که مانع پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور است. شباهت‌های متعددی وجود دارد، امّا من فکر می‌کنم که اهداف اصلی آن سیاست و راه رسیدن به آن‌ها است. چند سال پیش، سندی از ششم آوریل سال 1960 میلادی، از وزیر امور خارجه‌ آن زمان، لستر مالوری شناخته شده بود. جایی که سیاست توسط دولت‌های آمریکای شمالی توسعه داده شد، دستور داد تا انقلاب کوبا را تخریب کند. سند به طور مستقل در ذیل بیان شده است: «اکثریت کوبایی‌ها از کاسترو حمایت می‌کنند... هیچ مخالفت سیاسی موثر وجود ندارد... تنها تاثیری که موجب از دست دادن حمایت داخلی (به دولت) می‌شود، ناامیدی و ناتوانی در تحریک اقتصادی است... تمام ابعاد احتمالی را باید به سرعت اجرا کرد تا زندگی اقتصادی را تضعیف کند... با انکار کوبا پول و منابع به منظور کاهش دستمزد اسمی و واقعی، با هدف تحریک گرسنگی، ناامیدی و سرنگونی حکومت است.»
این خط‌مشی منسوخ و جنایتکارانه آسیب زیادی به ما تحمیل کرد؛ امّا اهداف سیاسی آن را به دست نیامده است. از طرف دیگر، منجر به رد شدن در مجامع بین‌المللی شده است، در همان سال تعداد 27 قطعنامه مجمع عمومی بین المللی تهیه شدند.

آقای سفیر! کشور متبوع شما تا چه‌اندازه تحولات منطقه خاورمیانه را دنبال می‌کند؟ نظر شما در این رابطه چیست؟ موضع ایران در تحولات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن هم پس از خروج یک جانبه و مسئولیت ناشناسانه آمریکا از برجام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کوبا با توجه بسیار زیادی رویدادهای داخلی را دنبال می‌کند که در چندین کشور منطقه جای می‌گیرند و دیگران را به صلح و سازش فرا‌می‌خوانند. مذاکره، ساختارمندی و احترام از راهکارهای آن‌ها است. توجه به این امور تنها راهکار کشورهای منطقه برای ملت‌شان است. اساس و ریشه‌ وضعیت موجود در خاور‌میانه بر انتقاد از خط‌مشی بازی با ورقی متکی است که توسط ایالات متحده آمریکا در منطقه و متحدانش صورت می‌پذیرد.
کوبا هرگونه تلاش برای سودمندی از احترام و توجهی‌ که توسط کشورهای منطقه توسط غلبه و تسلط ایالات متحده و متحدانش ایجاد شده را نمی‌پذیرد و رد خواهد کرد.
کوبا از قوانین بین‌الملل تقاضا دارد که در مورد اسرائیل رایزنی کنند و به فعالیت‌ تروریستی‌شان علیه مردم عرب فلسطین خاتمه دهند.
کوبا خواهان موقعیتی همراه با صلح و سازش برای تمامی مردم منطقه‌ خاور‌میانه است. ما خواهان صلح و سازش و راهکار سیاسی برای رفع درگیری‌ها و تنش‌ها بدون مداخله‌ کشورهای خارجی هستیم. کوبا بر توانایی و خردمندی رهبران منطقه خاورمیانه برای حل این مسئله متکی است که این امر به صلح و سازش و امنیت در منطقه وابسته است.
در مورد ایران، کوبا عمیقاً عدم پذیرش تصمیم دولت ایالات متحده‌ آمریکا را با اتخاذ برنامه‌ جامع (PAJC) یا توافق هسته‌ای با ایران و تصمیم به اعمال تحریم‌ها یا اقدامات یک‌جانبه اقتصادی اجباری اعلام می‌کند. عدم تطابق با این تعهد بین‌المللی، قوانین همزیستی بین آن‌ها را نقض می‌کند و می‌تواند عواقب جدی برای ثبات و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشد.کوبا از تمامی کشورهای امضا کننده در‌خواست کرده تا توافق هسته‌ای با ایران را مورد احترام قرار دهند و استفاده از انرژی هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز همچنان به رسمیت بشناسند.

28 فروردین/18 آوریل2018 پرزیدنت میگل دایاز‌کانل به عنوان نوزدهمین رئیس جمهور کوبا برگزیده و یک روز بعد سوگند ریاست جمهور یاد کرد تا چه‌اندازه ایشان را موفق در رهبری کشوری که بیشتر از نیم قرن با کاستروها خو گرفته بود می‌دانید هرچند می‌دانیم میگل دایاز‌کانل یکی از نزدیک ترین چهره‌ها به خاندان کاستروها بوده است؟! بزرگترین و شاخص ترین شعار رئیس جمهور فعلی جمهوری کوبا در تعامل با جهان مشخصاً چیست خاصه در مواجهه با زورگویی‌ها و زیاده‌خواهی آمریکایی‌ها که گویی تمامی ندارد!؟
توصیه می‌کنم پاسخ این سوال را با تفسیر سئوال سوم پیوند دهید.

بیشتر از 550سال از کشف کوبا توسط ماجراجوی معروف اسپانیایی یعنی کریستف کلمب می‌گذرد و این یعنی حداقل 550سال تاریخی که پیش روی بشریت است حتما می‌دانیم تاریخ کوبا ارزشمندترین یادگارها و اسناد و بناها را در خود جای داده ایران نیز کشوری است با چندهزارسال تاریخ و تمدن از تمامی ابعاد رابطه‌ای اعم از اقتصادی و دیپلماتیک که بگذریم این دو کشور در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی می‌توانند بسیار به هم کمک کنند به عنوان نماینده دولت جمهوری کوبا نظرتان چیست و برای ارتقا سطح روابط فرهنگی، آموزشی و تاریخی چه راهکارهایی در ذهن دارید که می‌تواند برای هر دو طرف جذاب باشد؟!
گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد اقتصاد کوبا است. ما انتظار داریم در سال 2019 پنج میلیون و صد هزار بازدیدکننده‌ بین‌المللی داشته باشیم. (رشد 4.7 درصد ) است. همچنین برآورد شده است که برای اولین بار درآمد گردشگری بیش از سه میلیارد دلار خواهد بود. (افزایش 17 درصدی).
سال 2018 به دلیل تاثیر ویران‌گرانه‌ توفان ایرما که در سپتامبر 2017 به کشور ضربه زده بود، سال دشواری بود. همچنین اقدامات امضا شده توسط ترامپ که در ماه نوامبر 2017 به اجرا درآمد، موثر بود. قبل از آن تاریخ، ورود یک آمریکایی به این جزیره 175٪ رشد داشت و هنگامی که محدودیت‌ها اعمال می‌شدند، آن بیش از 40٪ شد.
به دلیل تحریم ایالات متحده، آمریکایی‌ها نمی‌توانند به عنوان گردشگران به جزیره سفر کنند.با این حال، تا ماه دسامبر رشد انباشته 6٪ بود. که به 4 میلیون و هفتصد هزار بازدید‌کننده‌ داخلی رسیده است. کوبا یازده سال متوالی است که در این شاخص ثبت شده است. درآمد گردشگری در سال جاری حدود 5.8 درصد بوده است. گردشگری کوبا با ارزش‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی و همچنین امنیت آن متمایز است. نظرسنجی ماهانه‌ حدود 5 هزار گردشگر تایید می‌کند که بهبودی در حال انجام است. در حقیقت فرهنگ کوبا نتیجه‌ تلفیق دو ریشه‌ ضروری است؛ یکی از اسپانیا و دیگری از آفریقا ‌ که هر دو توسط چند فرهنگی شناخته شده است. این یک نمونه از ترجمه مجدد است، زیرا این فرآیند است که برای چندین قرن، با تقسیم‌شدن در برخی موارد و رد شدن در دیگران، اجزای مختلف قومی فرهنگی، هویت فرهنگی کوبا را شکل می‌دهند.
هر دو اسپانیایی و آفریقایی ریشه‌های عمیقاً مردمی داشتند. مسلماً کوبایی به میزان زیادی ترکیبی از محبوبیت اسپانیایی / عناصر فرهنگی سیاه است.
در هر دو نیمکره (گردشگری و فرهنگ) در کشورمان جاده‌های بسیاری برای سفر وجود دارد و موضوعات بسیاری که ما را منحصر بفرد می‌سازد با احترام بسیاری که برای سنت‌های فرهنگی و نیازمندی‌هایمان قائلیم.

آفتاب یزد: روزنامه سراسری آفتاب یزد برخاسته از شهری است که اینک در میراث تاریخی یونسکو به عنوان یک میراث جهانی به ثبت رسیده است. از شما دعوت می‌شود تا در فرصتی که مناسب می‌دانید حتما دیداری از شهر یزد که شهری است تاریخی و دیدنی، داشته باشید، این را به عنوان هدیه روزنامه آفتاب یزد به عنوان کادوی روز استقلال جمهوری کوبا از ما قبول کنید ضمن آن که گرم‌ترین و صمیمانه‌ترین شادباش‌ها را به رئیس جمهور و مردمان خوب کوبا تقدیم می‌کنیم که این مهربانی را برای رساندن پیام ما شما بر عهده خواهید گرفت. شاد و سربلند و مهربان باشید.
سپاسگزارم. من به شما قول می‌دهم که زودتر از قبل از یزد بازدید کنیم و این فرصت را داریم که زیبایی آن را تحسین کنیم. امّا بالاتر از همه مهمان نوازی و مهربانی‌ای است که ایرانیان ما را بدان عادت داده‌اند. مردمی با فرهنگی قابل توجه و تاثیرگذار، دعوتی برای صلح و دوستی هستند.
از این مصاحبه با روزنامه‌ «آفتاب یزد» لذت بردم و امیدوارم که برای عموم ایرانیان به فارسی ترجمه شود.