روزنامه آفتاب یزد
1398/01/19
پیام پامپئو برای عربستان
سخنان اخیر پامپئو وزیر خارجه آمریکا مبنی براینکه واشنگتن هرگز اجازه نخواهد داد که عربستان سعودی به یک قدرت اتمی بدل شود تا از این طریق، تلآویو را تهدید کند، باعث تعجب بسیاری شده است؛ عدهای این گفته رادرتناقض با اقدامات دولت ترامپ با عربستان میدانند.در پاسخ به چرایی این موضوع باید گفت در واقعگرایی سیاسی دوست و دشمن دائمی وجود ندارد، در عصر مدرن و پیشرفته این گزاره معنادار در نزد آمریکاییها مطرح بود که نه دوست دائم داریم و نه دشمن دائم. آنچه که برای ما دائمی است منافع دائمی است. حتی از منظر ادبیات سیاسی حاکم در محافل تصمیم ساز و تصمیم گیرنده علمی در ایالات متحده امریکا واندیشکده و پژوهشکدههایی که اساسا این ادبیات را تولید میکنند دیگر منافع دائمی هم وجود ندارد. استراتژیستهایی مانند مینتز برگ میگویند استراتژیها مرده به دنیا میآیند به این معنا که استراتژیها آنی باز تولید میشوند. بنابراین آنچه که امروز پامپئو درباره قدرت هستهای عربستان میگوید ممکن است پارادوکسیکال جلوه کند اما درون خود تناقضی ندارد، ایالات متحده آمریکا معیار رفتار سیاسی و کنشهای امنیتی نظامی خود را بر مبنای منافع تعریف شده خود در محیط کنونی نظام بین الملل و دامنه جهانی و جایگاه امریکا در این مضمون جهانی تعریف میکند و بنابراین با هر دولتی بر مبنای منافع خود و دیدگاههای مطرح در باز تعریف این منافع وارد بازی میشود. تاکید میکنم که از همین رو برای هیچکسی دوستی دائم، دشمنی دائم و حتی منفعت دائم قائل نیست، به همین دلیل برای من طبیعی است اگر ده روز دیگر بگویند که ایالات متحده آمریکا کاملا در برابرعربستان ایستاده است یا یک سال دیگر بگویند دو کشور متخاصم با یکدیگر سر یک میز به مذاکرهدر جهت یک ائتلاف استراتژیک روی آوردهاند چراکه آمریکاییها اساسا در جهت منفعت خود در باز تعریف آنی از منافع در زمانهای هستند که در آن قرار دارند .
بنابراین آمریکا هستهای شدن عربستان را بهگونهای دنبال میکند که این هستهای شدن در گرو پذیرش مسئولیتهای مورد توجه ایالات متحده آمریکا باشد. عربستان امروز نه دشمن اسرائیل که دوست اسرائیل محسوب میشود و در همراهی با ایالات متحده آمریکا تا آناندازه پیش میرود که چندین گام جلوتر از آمریکا علیه تهران سخن میگوید و حتی حاضر است هزینههای درگیری آمریکا با ایران را رسما پرداخت کند.
اما آنچه که در پیام اخیر پامپئو نهفته است پاسخ به ایران است. ایران اینگونه بیان کرده بود که دادن ابزار نظامی و فربه کردن هستهای عربستان توسط آمریکا در آینده بر علیه خود آمریکا تمام میشود. این گفته پامپئو در واقع دربرگیرنده این پیام است که ما در حرکت خود نسبت به عربستان این چشمانداز را نیز از نظر دور نمیداریم و اگر در عربستان در زمینههای گوناگون کمک میکنیم، این موضوع نه به معنای آزاد گذاشتن عربستان بلکه به معنای سیاستهای آمریکا در منطقه است. در دهه گذشته این اولین باری است که آمریکاییها با هماهنگی اسرائیل به صحبت درباره فروش اسلحههای تهاجمی به عربستان روی آوردند تا آن زمان ایالات متحده هیچ گاه به هیچ کشورعربی به ویژه عربستان سلاحهای تهاجمی نمیفروخت زمانی که این سلاحها به عربستان فروخته شد این معنا را بازتعریف میکرد که در آینده، عربستان تغییر و تحولات بیشتری را در چارچوب نزدیکی به اسرائیل دنبال خواهد کرد. فروش اسلحه تهاجمی به عربستان همان زمان نشان داد که عربستان در پس پرده با آمریکا در جهت نزدیکی به اسرائیل در حال فعالیت است اما ضرورتی نداشت تا این موضوع را برای اهل فن روشن کند.
همان زمان تاکید کردم که در پس پرده ریاض در حال نزدیکی و دوستی بیشتر با تل آویو است. اما این موضوع آن موقع رد شد چون هیچ خبری ازنزدیکی ریاض و تلآویو منتشر نشده بود. امروز تعاملات آمریکا و عربستان هم در چارچوب همین نزدیکی سعودیها به اسرائیل است و نه بیشتر. بنابراین اظهارنظر امروز پمپئو نیز باید در چارچوب علمی آن مورد بررسی قرار گیرد و تحلیل شود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
چند نکته درباره سیلهای اخیر
سودجویی دفاتر هواپیمایی از سیل در کشور
گوجه هم به پیاز حسادت کرد!
دو هفته پس از سیل چراغ مجلس روشن شد
سه چالش پس از بحران سیل
دست بسته مدیری؛ دیوار کوتاه دولت
«ارتش فدای ملت» به روایت تصویر
نظامیان آمریکایی همان داعش هستند
همتی: امسال سال سرنوشت است
دولت آمریکا مسئول نتایج مخرب سیلهای اخیر ایران است
دست مریزاد به بیرانوند
برو به جهنم
دکتر امان قرایی مقدم، جامعه شناس و استاد دانشگاه
تهدید مدیری و نوشداروی مشایخی!
آینده رقابت تهران و ریاض در عراق
سیلی خداوند
پیام پامپئو برای عربستان
خبر آخر