روزنامه جهان صنعت
1396/02/16
انتخابات ایران و رابطه با آمریکا
دکتر صلاح‌الدین هرسنی*- سطح روابط با آمریکا یکی از متغیر‌های تاثیر‌گذار بر انتخابات ریاست جمهوری پیش رو است.این تاثیر‌گذاری در شرایطی که روابط ایران و آمریکا طی 38 سال گذشته همواره در وضعیت تعارض و تضاد قرار داشته، به مراتب بیشتر و تعیین‌کننده‌تر از هر زمان دیگری است. در واقع به نظر می‌رسد مردم در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری، سوگیری و سیاست‌های نامزدهای انتخابات نسبت به گروه حاکم بر کاخ سفید را ارزیابی کرده و به حامیان و بعضا معترضان به آن سیاست‌ها رای می‌دهند.
از طرفی اما در شرایط حاضر و با توجه به سیاست خارجی سازنده و تعامل‌گرای دولت یازدهم تلاش برای کاهش تنش در روابط ایران و آمریکا آن‌هم زیر سایه مذاکرات برجام افزایش یافته و پر‌رنگ‌تر از دوره‌های گذشته شده است. با همه شرایط مناسب و حساسی که برای کاهش تنش در روابط ایران و آمریکا وجود دارد به نظر نمی‌رسد انتخابات دوازدهم و سمت‌و‌سو‌های نامزدها بتواند فرصتی را برای بازسازی رفتار دیپلماتیک دو کشور ایجاد کند. در این راستا هرگونه امید به بهبود و امتناع در کاهش تنش بیشتر ناشی از جایگاه ایران و آمریکا در تفکر راهبردی آنان است که البته در این میان جایگاه آمریکا در تفکر ایران نقش بیشتری دارد و با وجود برخی از فرصت‌هایی که در بزنگاه‌های خاص و دیریاب به دست آمده و می‌آید، آن تلاش‌ها هیچ بهره و ثمره‌ای به همراه نداشته است. در این ارتباط بسیاری از مقامات تراز اول ایران رویکرد سرسختانه‌ای نسبت به آمریکا دارند. مقامات، این کشور را به دلایل ایدئولوژیک، ملی و امنیتی بزرگ‌ترین دشمن کشور می‌دانند. براساس چنین رویکردی، ترجیح می‌دهند موقعیت آمریکا در منطقه کاهش یابد و موفقیتی در حل مشکلات امنیتی خود به دست نیاورد.
در همین ارتباط نگرش تهدید ایران در تفکر راهبردی آمریکا را نیز باید برای امتناع در کاهش تنش دو کشور افزود. هم‌اینک بررسی‌ها مبین این است که تضاد‌های امنیتی خاورمیانه بر اساس معادله قدرت و ظهور بازیگران جدیدی مانند ایران دگرگون شده است لذا ایران بیشترین حجم تضاد امنیتی با منافع ملی آمریکا در منطقه را ایجاد کرده است. ضمن آنکه همین راهبرد‌شناسان الگو‌های امنیتی ایران را مبتنی بر جلوه‌ها و نشانه‌هایی از رادیکالیسم منطقه‌ای تحلیل کرده و اعتقاد دارند که فرآیند‌های سیاسی و امنیتی ایران ماهیت گیج‌کننده داشته و در دوره‌های طولانی، این کشور محور انتقام مردم خاورمیانه از آمریکا بوده است. در کنار این نگرش، ساختار و سازو‌کار‌های توزیع قدرت در ایران را هم باید به آن افزود. آن‌گونه که راهبرد‌شناسان آمریکا عنوان می‌کنند، هرگونه تصمیم‌گیری در رفتار سیاست خارجی ایران، تابعی از جایگاه و موقعیت مقامات اصلی ایران است. این راهبرد‌شناسان معتقدند رهبری ایران نسبت به آمریکا بسیار بدبین بوده و تصمیات سیاسی خود را بر اساس مولفه‌های ایدئولوژیک و همچنین ضرورت‌های راهبردی تدوین و تنظیم می‌کند. این امر جلوه‌هایی از عملگرایی در شرایط بحران را منعکس می‌کند و در عین حال نشان می‌دهد که نباید انتظار تغییر یا کاهش تنش در روابط ایران و آمریکا را براساس روی کار آمدن رییس‌جمهور جدید داشت.
*مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
مناظره یا تسویه‌حساب انتخاباتی
انتخابات ایران و رابطه با آمریکا
تصاحب قدرت، دغدغه نامزدهای اصولگرا
انتخاب شهر آفتاب برای نمایشگاه کتاب چگونه توجیه میشود؛
استمرار آنچه انجام گرفته
تصاحب قدرت، دغدغه نامزدهای اصولگرا
مناظره یا تسویه‌حساب انتخاباتی
ایران در سوگ کشته شدن کارگران معدن یورت آزادشهر؛
آب از آب تکان نمی‌خورد!
روحانی در مناظره دوم از تداوم دولت یازدهم دفاع کرد؛
با پیروزی اصولگرایان نرخ دلار به کجا می‌رود
آسیب‌شناسی سرانه مطالعه در کشور
مناظره یا تسویه‌حساب انتخاباتی
واکنش تند آخوندی به تغییر رویکرد رییس شورای شهر در حمایت از قالیباف؛
آغاز به کار نمایشگاه بین‌المللی
اصولگرایان در دوراهی ماندن و رفتن
گلایه زنگنه از کم‌توجهی دولت گذشته به صنعت نفت؛
ترامپ به عربستان، اسراییل و واتیکان می‌رود
