سؤال حاشیه ساز از آقای دیپلمات

 
 
 
 


وزير امور خارجه روز يکشنبه براي هشتمين بار طي سه ماه اخير براي پاسخگويي به سؤالات نمايندگان به مجلس شوراي اسلامي رفت. سؤال و جواب کردن از دستگاه‌هاي اجرايي نه تنها هيچ ايرادي ندارد، بلکه حق و وظيفه نمايندگان است. آن‌ها مي‌توانند از مسئولان دستگاه‌هاي اجرايي سؤال کنند، بر رفتارها و حسن انجام امور توسط مسئول اجرايي نظارت داشته باشند و حتي فرآيند استيضاح او را کليد بزنند. همه اين اختيارات در قانون اساسي پيش‌بيني شده و نبايد گلايه‌اي در اين خصوص از نمايندگان داشته باشيم. با اين وجود در خصوص مورد خاص دکتر محمدجواد ظريف بايد دو نکته را مد نظر داشته باشيم:
1. تعيين سياست‌هاي راهبردي نظام در حوزه ديپلماسي بر اساس قانون اساسي نظام جمهوري اسلامي ايران و تفسير شوراي نگهبان در حيطه اختيارات مقام معظم رهبري است و در اين خصوص دستگاه اجرايي نقش عامل و مجري سياست‌ها را دارد. همانطور که دکتر ظريف در صحن علني مجلس مطرح کرد شخص وزير امور خارجه «مسئول دنبال کردن سياست خارجي جمهوري اسلامي است» و نقش «مجري سياست‌هاي نظام» را بر عهده دارد. براي نمونه در حوزه موضوع کاهش گام به گام تعهدات هسته‌اي که از وزير امور خارجه انتقاد شد، بايد توجه کرد که اين موضوع تصميم و مصوبه شوراي عالي امنيت ملي بوده که با امضاي رهبري اعتبار يافته است. انتقاد از وزير امور خارجه در اين حوزه به نوعي اداي دموکراسي را در آوردن است و گويا برخي نمايندگان مي‌خواهند نقشي شبيه نمايندگان پارلمان‌هاي کشورهاي توسعه يافته و دموکراتيک را ايفا کنند و وزير را به چالش بکشند.
2. با نزديک شدن ايام انتخابات و زماني که افکار عمومي اعتراضات جدي به برخي سياست‌ها در کشور دارد، برخي مسئولان و نمايندگان به جاي پاسخگويي و برعهده گرفتن مسئوليت تصميمات خود در نقش معترض ظاهر مي‌شوند و به انتقاد از وضعيت موجود مي‌پردازند. اين رفتار نوعي فرافکني بوده که به هيچ وجه قابل توجيه نيست. بخشي از سؤالاتي که در آستانه انتخابات‌ها از سوي نمايندگان مطرح مي‌شود نيز اين گونه است و نمايندگان با طرح سؤال در آن حوزه‌ها مي‌خواهند خود را در قامت يک منتقد نشان دهند. جلب توجه براي آراي مخاطبين نکته مهمي است که بايد به آن توجه کرد.
با در نظر گرفتن اين دو نکته يعني اولا «سؤال متناسب با اختيارات مسئولان اجرايي» و همچنين در نظر گرفتن تأثير «پروپاگانداي جريان‌هاي سياسي» مي‌توان دريافت که همه سؤالات از مسئولان اجرايي بر اساس وظيفه نمايندگي نيست و برخي نيات سياسي نيز در اذهان بعضي نمايندگان نهفته است.