روزنامه آفتاب یزد
1398/10/11
عمان بعد از سلطان قابوس
عمان «سوئیس خاورمیانه» باقی خواهد ماند؟آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک عضو هیئت علمی دانشگاه و مدرس اندیشه سیاست بین‌الملل در گفت و گو با آفتاب یزد با رد ایجاد هرگونه تغییری در دیدگاه‌ها و سیاست‌های سلطان نشین«عمان» می‌گوید: «شک نکنید؛ با یا بدون «سلطان قابوس بن سعید»، عمان به عنوان سوئیس خاورمیانه؛ «سوئیس خاورمیانه» باقی خواهد ماند.»
دکتر علی بیگدلی در یک گفت و گوی کوتاه با موضوع جانشینان احتمالی سلطان قابوس با اشاره به ساختار خیلی خاص و قبیله‌ای در کشور عمان، در تشریح احتمال ایجاد تغییراتی وسیع در سیاست‌های داخلی و بین المللی این کشور می‌گوید:« هرم قدرت در سلطان نشین عمان، هرمی کاملاً خاص و قومی قبیله‌ای است و چنین سیستم‌های حکومتی، معمولاً با جانشینی و جایگزینی‌ها، دچار تغییرات معنادار و چالش‌برانگیزی نخواهند شد.
>پس از سلطان قابوس چه کسی سلطنت
عمان را در اختیار خواهد گرفت؟
به گزارش الوقت، بحث‌های مفصلی در دیوان عمان در مورد جانشین احتمالی سلطان قابوس بن سعید در حال انجام است؛ او نزدیک به ۵۰ سال بر این کشور حاکم بوده، اما بیماری طولانی مدتش وخیم‌تر شده است.
اوایل دی ماه، گاردین گزارش داده بود که اگر این دیوان نتواند درون خود به اجماع برسد، روند جانشینی شامل باز کردن نامه‌های مهر و موم شده در این دادگاه مسقط است که می‌تواند گزینه جانشین قابوس بن سعید، سلطان عمان را مشخص کند.
سلطان قابوس، از اصلی‌ترین چهره‌های سیاست خاورمیانه در چهار دهه گذشته، چند هفته قبل/اواخر آذرماه، از بلژیک بازگشت. او در آن جا به دلیل عود مجدد سرطان روده بزرگ که به مدت چهار سال است از آن رنج می‌برد، تحت معالجه قرار گرفت، اما سفر او کوتاه شد در حالی که انتظار می‌رفت تا پایان ژانویه در آنجا
بماند.
سلطان قابوس هیچ فرزندی ندارد و به طور علنی هم جانشینی منصوب نکرده است، اما به‌طور خصوصی در نامه مهر و موم شده خطاب به شورای خاندان سلطنتی عمان انتخاب خودش را اعلام کرده است. خاندان آل سعید از اواسط قرن۱۸ میلادی بر عمان حکومت
داشته است.
>ماده ۶ قانون اساسی عمان
ماده ۶ قانون اساسی عمان تاکید دارد، خاندان سلطنتی باید ظرف سه روز از خالی ماندن این جایگاه، سلطان جدید را انتخاب کند. اگر آن‌ها نتوانند به توافق برسند، شورای دفاع ملت، رئیس دیوان عالی و روسای دو اتاق شورای مشورتی می‌توانند اولین پاکت حاوی انتخاب سلطان قابوس را باز کنند و سپس شخص مورد نظر او را بر تخت سلطنت بنشانند.
در همین رابطه، مجله عمانی «مواطن» چاپ لندن در گزارشی با اشاره به اینکه جانشین سلطان قابوس بایستی بر اساس ماده پنج اساسنامه دولت صادره در سال ۱۹۹۶ دارای شرایط باشد، نوشت که این شرایط عبارت است از اینکه فرد جانشین سلطان قابوس بایستی مسلمان، عاقل و بالغ و فرزند مشروع پدر و مادر مسلمان عمانی و از فرزندان ذکور ترکی بن سعید بن سلطان (حاکم عمان از
سال 1888-1871) باشد.
>چهار جانشین احتمالی:
بر اساس این گزارش از سال ۲۰۱۴ تا کنون که سلطان قابوس حداقل دو بار برای درمان بیماری خود، عمان را ترک کرده است، برخی منابع عمانی اسامی چهار نفر را به عنوان جانشین احتمالی او مطرح کردند که سه نفر از آن‌ها از پسرعموهای سلطان قابوس هستند و اسامی آن‌ها عبارت است از:
۱ـ اسعدبن طارق ۶۵ ساله: پسرعموی سلطان قابوس که از اقبال بیشتری برای جانشینی سلطان برخودار است. او در مارس ۲۰۱۷ به عنوان معاون نخست‌وزیر در امور روابط و همکاری‌های بین‌المللی تعیین شد و از سال ۲۰۰۲ نماینده شخصی سلطان قابوس است و فرماندهی گارد زرهی ویژه سلطان را بر عهده دارد و گفته میشود که او از ارتباط تنگاتنگی با قبایل عرب برخوردار است.
۲- هیثم بن طارق ۶۵ ساله: وزیر میراث و فرهنگ و برادر ناتنی اسعد بن طارق که در برخی موارد به عنوان فرستاده ویژه سلطان قابوس ماموریت‌هایی را انجام داده و در گذشته نیز در وزارت خارجه فعالیت داشته است.
۳-شهاب بن طارق ۶۳ ساله: او در سال ۲۰۰۴ از منصب خود به عنوان فرمانده نیروی دریایی بازنشسته شد و اکنون مشاور شخصی سلطان قابوس در زمینه تحقیقات است.
۴- تیمور بن اسعد بن طارق ۳۸ ساله: نوه عموی سلطان قابوس که از جمله جوان‌ترین نامزدهای احتمالی جانشینی سلطان قابوس است.
مواطن همچنین می‌نویسد:« صرف نظر از اینکه چه کسی جانشین سلطان قابوس خواهد شد، تعیین جانشین برای او بسیار دشوار است زیرا؛ بسیاری از عمانی‌ها با توجه به ایفای نقش قابوس در پایان دادن به جنگ داخلی و تبدیل عمان از یک کشور فقیر به یک کشور در حال رشد با درآمد متوسط، او را به منزله پدر خود می‌دانند.»
>سیستم حکومت عمان بر اساس
یک مدل پایدار بنا نهاده شده است
دکتر بیگدلی در ادامه تشریح اتفاقاتی که می‌تواند پس از تعیین جانشین برای سلطان قابوس بن سعید در عمان رخ دهد، می‌گوید: «برخلاف دیگر کشورهای عربی پادشاهی، در کشور عمان یک سیستم پایدار بنا نهاده شده فلذا هرگونه تغییر اساسی در سیاست‌ها، عکس العمل‌ها، واکنش‌ها و موضع گیری‌ها توسط حکومت جانشین نیز بسیار بعید به نظر می‌رسد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به آن چه در دنیای عرب و غرب به «بهار عربی» تعبیر شد، خاطرنشان می‌سازد: «اگر به خاطر داشته باشید دو کشور اردن و عمان از تندباد بهار عربی کنار ماندند و این یعنی ساختار قدرت در این دو کشور اولاً متمایز از دیگر کشورهای عربی منطقه است و ثانیاً به دلیل قبیله‌ای بودن حکومت، قطعاً در بدیهیات و اساس حکومت عمان شاهد تغییرات وسیعی نخواهیم بود.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی و استاد تاریخ در پایان به این نکته بسیار مهم اشاره می‌کند که: «به دلیل نقش و جایگاه عمان در منطقه‌ای حساس به نام خلیج فارس و نوع تعاملاتی که با بسیاری از کشورهایی که عملاً روابط دوستانه‌ای با هم ندارند! هم جانشینان احتمالی سلطان قابوس بن سعید، هم کشورهای منطقه و هم کشورهایی که ارتباطات بسیار نزدیکی با عمان دارند هیچ تلاشی برای فشار بر هسته اصلی قدرت برای روی کار آوردن حکومتی ورای آن چه در ذهن داریم، نخواهند کرد. به تعبیری ساده‌تر، به نفع منطقه، جهان عرب و دنیای سیاست است که عمان به عنوان سوئیس خاورمیانه، همچنان سوئیس خاورمیانه باقی بماند.»
فراز پایانی گفت و گو با این استاد دانشگاه به این تذکر ختم میشود که:« حداقل آمریکایی‌ها، ایرانی‌ها، انگلیسی‌ها و بسیاری از دیگر کشورها، به دلیل تاثیر به سزایی که مسقط در
حل و فصل اختلافات گاه ریشه‌ای و عمیق داشته است، ترجیح می‌دهند هیچ تغییر قابل ذکری در سیستم حکومتی سلطان نشین عمان به معنای یک تغییر به معنای واقعی کلمه رخ ندهد و عمان به عنوان یک کشور امن، آرام، صلح دوست و دارای روابط حسنه با بسیاری از کشورهای دنیا باقی بماند.»
بر اساس آن چه دکتر بیگدلی در این مصاحبه روی آن تاکید دارد، پس از ایجاد اختلافات سیاسی فی مابین ایران و عربستان و ایران و امارات متحده عربی، اینک ایرانی‌های بسیاری، سرمایه‌گذاری‌های خود را از دبی و ابوظبی به مسقط و دیگر شهرهای عمان منتقل کرده‌اند فلذا این امیدواری وجود دارد که همه مسائل در کمال آرامش و به خیر خوشی برگزار شود!
آخرین خبر: سلطنت عمان در پی انتشار اخباری درباره وخامت حال سلطان قابوس، بیانیه‌ای صادر و صحت و سلامتی او را اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: «الحمد لله وضعیت جسمانی سلطان قابوس پایدار است و برنامه درمانی او ادامه دارد».
سایر اخبار این روزنامه
از خودرو ملی ترک‌ها تا طراحی ۲۵۰ میلیون دلاری صندوق عقب پژو ۲۰۶ ایرانی‌ها!
گزارش آفتاب یزد از موج وسیع سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های ابداعی برای سردرگم شدن مشتریان
زمین و خانه رایگان به محرومان می‌دهیم
از دوسالگی چندین هکتار زمین داشتم
پیامک‌های تهدیدآمیز به نمایندگان از یک نقطه ارسال میشود
9 گنده لات تهرانی 18 ماشین را له کردند!
یک تمنا از جناب آقای رئیس جمهور تقی بهرامی نوشهر
مردم عراق با تجمع مقابل سفارت آمریکا خواستار تعطیلی آن شدند
تشکر حضوری ظریف از روسیه و چین
ادامه سیاست با ابزاری دیگر!
آنچه آمریکا به دنبال آن است
جایی برای زندگی!؟
درباره طرح مسکن محرومان
عمان بعد از سلطان قابوس
هیئت اجرایی در روند تعیین صلاحیت‌ها بسیار بد عمل کرد
