نگاهی به واکنش‌های مختلف چهره‌های هنری به خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی در فضای مجازی

سلبریتی‌های ایرانی و سانسورچی‌های مدرن
همدلی|علی نامجو: از دو روز قبل که خبر شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی در رسانه‌های مختلف جهان منتشر شد، موجی از واکنش‌های متفاوت در فضای مجازی شکل گرفت. گروهی از جمله سلبریتی‌ها شروع کردند به انتشار تصویر این شهید در صفحه‌های اینستاگرام و توئیترشان و گروهی دیگر قصه «فالو، آنفالو» را به راه انداختند. این قصه برای جامعه ایران، نشان‌دهنده نوعی سطحی‌نگری عمیق است؛ بعضی با شنیدن خبر درگذشت یک چهره شناخته‌شده، جملاتی برای نشان دادن تاثرشان در فضای مجازی منتشر می‌کنند و گروهی که با آن جمله‌ها مخالف‌اند دست‌به‌کار سانسور و در اصطلاح آنفالو کردن این گروه می‌شوند. درباره کاری که دسته اول انجام می‌دهند در ادامه توضیحاتی داده خواهد شد اما در ابتدا به واکنش گروه دوم برسیم. این کار با ماجرای سانسور تصاویر و جملاتی که مخاطبان اینستاگرام به یاد شهیدحاج قاسم سلیمانی در صفحه‌های شخصی خودشان چه فرقی می‌کند؟ شیوه اینستاگرام هم خیلی جالب است. اینستاگرام که ادعا دارد پیرو آزادی بیان است، یک تبصره به این شعار کلی‌اش متمم می‌کند و آن عدم‌تخطی از تحریم‌های آمریکاست. آدم یادش می‌افتد به ممنوع‌التصویری برخی از چهره‌های هنری که لااقل بعد از مرگشان در رسانه‌های ایران روی جلد می‌آیند. هرچند اینستاگرام بارها و بارها پست‌های مرتبط با شهادت حاج قاسم را حذف کرد، اما این فضا تنها بخشی از پلتفورم رسانه‌ای دنیاست.
یکی از چهره‌های شناخته‌شده در دنیا که به این اتفاق واکنش‌هایی منفی نشان دادند، وزیر امور خارجه پیشین انگلیس بود. جرمی هانت، وزیر امور خارجه پیشین انگلیس درباره این اقدام امریکایی‌ها گفت: «واضح است که ایران باید واکنش نشان دهد و آمریکا می‌بایست آن را محاسبه کند. این وضعیتی بسیار دشوار برای متحدان آمریکا همچون خودمان است.»
جنگ خوب است


از میان پست‌هایی که یا اینستاگرام دیر متوجه‌شان شد یا فراموش کرد سانسور کند، واکنش‌های تند مایکل مور بود. مایکل مور کارگردان امریکایی سینمای مستند جهان اما جدی‌ترین واکنش را به این جنایت امریکایی نشان داد.
او در یکی از چند پستی که در واکنش به این اتفاق در صفحه‌اش گذاشت، نوشت: «سلام بر همشهریان آمریکایی. این مرد را می‌شناسید؟ آیا می‌دانستید که او دشمن شماست؟ چی؟ هرگز درباره او نشنیده‌اید؟ تا پایان امروز به شما آموزش داده می‌شود که از او متنفر باشید. خوشحال خواهید شد که ترامپ او را ترور کرد. شما همان‌طور که گفته شد انجام خواهید داد. بنشین! رفتن و آوردن! پرش! آماده شوید تا در تعطیلات برای رفتن به خانه خود در هواپیما سوار شوید. آماده شوید تا پسران و دختران خود را برای مرگ در یک جنگ جدید بفرستید. جنگ ثروتمندان را ثروتمندتر می‌کند. جنگ خوب است. جنگ یک حواس‌پرتی ضروری است. جنگ صلح است. ترامپ فرمانده ماست! دهه جدید مبارک. اکنون طولانی نخواهد شد. بخواب... هیچ تبانی نبود... تماس کامل بود... من فقط به یک مرد در خیابان 5 شلیک کردم فقط به این دلیل که می‌توانم... متاسفم، اما به خاطر این مسئله اورژانس ملی ما انتخابات را به تعویق انداخت...». او این متن را با عکسی از شهید حاج قاسم سلیمانی همراه کرد. این نوشته از سوی مایکل مور زمانی آن‌قدر در فضای مجازی دیده شد که ریکی مارتین آن را در صفحه‌اش به‌صورت استوری منتشر کرد.
حقیری که به ویتنام نرفت
استیون کینگ را هم می‌شود جزو چهره‌های شناخته‌شده عرصه سینما در سطح جهان به‌حساب آورد که در توئیتر به ترامپ تاخت. او نوشت: «فردی که این درگیری تازه را راه می‌اندازد، همان فرد حقیر و بی‌ارزشی است که به جنگ ویتنام نرفت».
ماجرای جعل گواهی پزشکی از سوی ترامپ برای فرار از جنگ ویتنام در سال‌های گذشته یکی از موضوعات پر سر و صدای مطبوعات آمریکا بود و باعث شد بسیاری پیش از این هم از او به خاطر این تقلب انتقاد کنند. استیون کینگ خالق آثار شناخته‌شده‌ای در عرصه ادبیات و نویسنده فیلم‌های سینمایی معروفی ازجمله «رستگاری در شاوشنک» و «درخشش» است.
در میان چهره‌های هنری که به ترور حاج قاسم سلیمانی از سوی امریکایی‌ها واکنش نشان دادند شاید، ریکی مارتین را بشود عجیب‌ترین نمونه به حساب آورد. انریکه مارتین مورالس با نام هنری «ریکی مارتین» که لقبِ پادشاه پاپ لاتین را به او داده‌اند، پُستِ مایکی مور کارگردان و مستندساز امریکایی را در استوری صفحه رسمی‌اش در اینستاگرام قرار داد.
ریکی مارتین، از زمان آغاز به کارش در عرصه خوانندگی موسیقی پاپ در سال 1991 تا امروز بیش از 85 میلیون آلبوم فروخته است و این آمار، او را به یکی از پرفروش‌ترین هنرمندان لاتین تاریخ بدل کرده است. او، سفیر حسن نیت یونیسف است و بنیاد ریکی مارتین را در پورتوریکو برای حمایت از رفاه کودکان در سراسر جهان تاسیس کرده است. او با سازمان بین‌المللی مهاجرت در کمپین (جلگه) هم همکاری می‌کند که هدفش تسهیل ممانعت از سوداگری انسان و محافظت از قربانیان کم‌سن‌وسال، سوداگری کودکان و تعقیب سوداگران است.
یکی که عاشق مردمش بود، رفت و ماندند کسانی که نباید
از دو روز قبل تا امروز بسیاری از چهره‌های شناخته‌شده یا در اصطلاح سلبریتی در فضای مجازی واکنش‌های زیادی به این اقدام تروریستی امریکا انجام داده‌اند اما از میان این تعداد، کم‌اند کسانی که همچون پرویز پرستویی واقعاً گزاره‌های پرسش‌گرانه‌ای را به فکر موافقان با این اقدام هولناک انداخته‌اند. او در صفحه رسمی‌اش در اینستاگرام عکسی را منتشر کرد که یک داعشی تیغه خنجرش را به گلوی انسانی گرفته و می‌خواهد او را سر ببرد. پرستویی زیر آن عکس نوشت: «شمایی که از شهادت حاج قاسم سلیمانی خوشحالی لطفاً همه چی رو به هم ربط ندین. این تصویر می‌تونست یه اتفاق عادی و روزانه تو کشورمون باشه. حاج قاسم سلیمانی هیچ ربطی به کینه‌های ما از وضعیت کشورمون نداره. باز هم مثل همیشه یکی که عاشق مردمش بود، رفت و ماندند کسانی که نباید. اگه از شهادت حاج قاسم سلیمانی خوشحالی یادت باشه می‌تونستی جای این باشی و اینجا هم وسط میدون آزادی باشه».
خوب است چهره‌هایی که از آنها با نام سلبریتی یاد می‌شود یا مثل مایکل مور و استیون کینگ چالش جدی را در این فضا دربیندازند یا لااقل همچون پرویز پرستویی تلاش کنند که عده معدودی که احیانا موضع انفعالی یا دشمن شادکن گرفته‌اند، بفهمانند که شهید قاسم سلیمانی در وهله اول یک ایرانی بود و هیچ بیگانه‌ای حق ندارد به بهانه صلح‌طلبی و دلسوزی برای مردم ایران، یک شهروند ایرانی را ترور کند. از سوی دیگر نباید فراموش کرد که شهید سلیمانی برخلاف بسیاری از چهرهای نظامی در طول این سال‌ها باوجود گرایش خاص سیاسی خودش وارد فضای سیاست نشد و با اعتقاد به راهی که در آن گام برمی‌داشت تا لحظات آخر نفس کشید. خوب است گروه سلبریتی بین سکوت و واکنش جدی فارغ از تبریک و تسلیت، یکی را انتخاب کنند.