روزنامه همدلی
1398/10/15
بعد از حدود 10 سال از تصویب قانون «احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده» فقط 40درصد در نوسازی رشد داشت، امیدها به 1400بسته شد
نوسازی در اغماهمدلی| مظاهر گودرزی-زندگی کردن زیر سقف سست خانه‌های فرسوده اگرچه برای ساکنان آن سرپناهی به حساب می‌آید اما هر لحظه ممکن است فرو بریزد و برای زندگی آنها پایان غم‌انگیزی بشود، خانه‌هایی که دیگر تحمل ایستادن در برابر تکانه‌های زمین و زمان را ندارند. خبر تخریب و فروریختن سقف یا دیوار خانه‌ها یا نشست زمین در بافت‌های فرسوده هر از چند گاهی به گوش می‌رسد و فقط تلنگری به ما می‌زند و می‌رود و ما هم همچنان فراموش کار هستیم، سهم 5درصدی بافت فرسوده از مساحت کلانشهری به نام تهران که چیزی نزدیک به 15 درصد از جمعیت این شهر را در خود جای داده است می‌تواند نوید روزهای سختی را به ما بدهد که اگر قرار باشد این بار تهران بشود کانون زلزله‌های اخیر.
ما در حالی زلزله بم را فراموش کردیم که با وجود عبور 16ساله از آن هنوز داغش بر قلبمان باقی است، دیدن آن حجم وسیع از خانه‌های ناپایدار و فرو ریخته در برابر زلزله و قامت خم شده مردان و زنان و فرزندان شهر از غم از دست دادن عزیزانشان باید سیلی محکمی به گوش حرف گوش نکن ما می‌بود، حال تصور اینکه یکی از همین زلزله‌های چند ریشتری این بار بافت فرسوده در تهران را هدف بگیرد سخت است، چراکه می‌تواند چنان فاجعه‌ای رقم بزند که شاید تاریخ آن را خیلی پررنگ‌تر از بم برایمان بنویسد.
تهران چند هکتار بافت فرسوده دارد؟
چند روزی بیشتر از فوت کودک اهوازی نمی‌گذرد، کودک دو ساله‌ای که به دلیل فروریختن سقف فرسوده یک خانه جان خود را از دست داد. این دست از حوادث هر بار که سبب مرگ کسی بشود دوباره ما را به یاد این می‌اندازد که چرا از کنار این خطر جدی به سادگی عبور می‌کنیم، امروز نزدیک به 9 سال است که از تصویب قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده در تاریخ 29 دی 1389 می‌گذرد و هنوز پایتخت نتوانسته است خود را از نگرانی یک خطر بزرگ که بالاخره می‌رسد حتی اگر ما نخواهیم نجات بدهد.
علی عطا سخنگوی شورای شهر تهران خرداد امسال در مصاحبه با خبرگزاری‌ها گفته بود: « 3668 هکتار یا به عبارتی حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را بافت فرسوده تشکیل می¬دهد و از جمعیت هشت میلیون و هشتصد هزار نفری تهران حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر در بافت فرسوده و حدود دو میلیون وهفتصد هزار نفر در بافت ناپایدار زندگی می‌کنند و لازم است هر چه سریعتر برای نوسازی بافت فرسوده و مقاوم سازی ساختمان‌های ناایمن چاره‌ای اندیشید.»
همچنین در خصوص وسعت بافت فرسوده در تهران «زهرا نژاد بهرام» عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «همدلی» اضافه می‌کند: «ما علاوه بر اینکه حدود 3600 هکتار بافت فرسوده داریم، حدود 10هزار هکتار هم بافت ناپایدار داریم که در واقع اینها باید در دستور کار سازمان نوسازی و شهرداری تهران قرار بگیرد.»
با توجه به وسعت گفته شده برای بافت فرسوده از سوی مسئولین شورای شهر، هر کدام از مناطق شهری تهران از این وسعت، سهمی حداقلی یا حداکثری برای خود دارند، از این رو در حالی که به نظر می‌رسد منطقه 22 شهرداری تهران کمترین مساحت بافت فرسوده را به خود اختصاص داده باشد، به گفته «کاوه حاجی‌علی‌اکبری»، رئیس سازمان نوسازی شهر تهران بیشترین سهم از مساحت بافت فرسوده مربوط میشود به مناطق 12، 10، 14، 17 و 15 شهرداری این کلانشهر.
در یک دهه 40 درصد موفقیت داشتیم
حال باید دید روند نوسازی مناطق گفته شده به روایت مسئولین مربوطه چگونه پیش رفته است. با توجه به آئین نامه اجرایی قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده که توسط هیئت دولت در سال 93 به تصویب رسید، مجریان قانون ذکر شده، وزارت مسکن و شهرسازی و همچنین شهرداری‌ها هستند که به اذعان رئیس سازمان نوسازی بعد از گذشت نزدیک به ده سال توفیق 40 درصدی در وظیفه محوله پیدا کرده‌اند. به گزارش ایسنا، حاجی‌علی‌اکبری در خصوص عملکرد سازمان نوسازی شهر تهران که اوایل دی ماه امسال ارائه کرد، گفت: « تا به امروز حدود ۴۳درصد از بافت‌های فرسوده تهران نوسازی شده است این نوسازی‌ها به واسطه اعطای حدود هزار میلیارد تومان تخفیف صدور پروانه توسط شهرداری و اعطای حدود ۱۶۵۰ میلیارد تومان تسهیلات توسط شبکه بانکی محقق شده است.»
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به افزایش هزینه‌های ساخت و ساز در یکسال گذشته، عنوان کرد: «سقف و وزن تسهیلات بانکی در حوزه عرضه از ۲۴درصد به ۱۸درصد کاهش پیدا کرده و درخواست ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران این است که در این حوزه تجدید نظری صورت پذیرد.»
علی اکبری در اوایل امسال هم درمورد کاهش تسهیلات نوسازی بافت فرسوده به خبرگزاری‌ها گفته بود: «در سال 97، تنها 2 درصد از بافت‌های فرسوده نوسازی شده است، مهمترین دلیل مترتب بر این موضوع، تفاوت در سیاست‌های تشویقی است که از سوی دولت اعمال میشود؛ در دوره‌هایی که تسهیلات بانکی به موقع و با سودهای پائین پرداخت می‌شده، نوسازی مسکن رشد بیشتری داشته و در دوره‌هایی که اعطای تسهیلات متوقف شده و یا با نرخ‌های بازار پرداخت شده است، استقبال از نوسازی مسکن کاهش یافته است.»
این همان موضوعی است که نژاد بهرام در گفت‌وگو با «همدلی» به آن صحه می‌گذارد، وی علاوه بر تایید رشد تنها 40درصدی از بازسازی مناطق فرسوده عنوان می‌کند:«تا به امروز حدود 40درصد از منازل مناطق موجود در بافت فرسوده به صورت درجاسازی نوسازی شده است. با توجه به اینکه محدودیت‌هایی طی دو سال گذشته در دریافت اعتبارات از طرف دولت پیش آمد، اعتباراتی که قرار بود در قالب تسهیلات به مالکین داده بشود تا بتوانند منازل خود را نوسازی بکنند ما قدری با یک توقف و محدودیت در نوسازی روبه‌رو شدیم، اما خوشبختانه گفته شده این تسهیلات فعال مجدداً شده است. ما امیدواریم که رویکرد نوسازی با شتاب بیشتری ادامه پیدا بکند و با توجه به تسهیلات وعده داده شده از سوی دولت و همچنین تسهیلاتی که شهرداری دارد در اختیار مالکان قرار می‌دهد ساخت و ساز در بافت فرسوده رونق بیشتری پیدا بکند.»
تا 1400 همه چیز بهتر میشود
با توجه به شرایط اقتصادی این روزهای کشور و کاهش سیاست‌های تشویقی دولت در راستای حمایت از نوسازی مناطق فرسوده و همچنین در آستانه 10 ساله شدن تصویب قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده در مجلس شورای اسلامی حالا با رشد تنها 40درصدی در پیشبرد نوسازی این مناطق روبه‌رو هستیم، گامی که به نظر می‌رسد با توجه به روح سند چشم انداز 1404 و همچنین اشاره هیئت دولت به همین سند در آئین نامه اجرایی قانون بهسازی و نوسازی مصوب سال 89 که در سال 93 توسط کابینه برای اجرا به وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ شد، نیاز به برنامه‌های جدی‌تر و موثرتری برای تکمیل این پروژه وجود داشته باشد.
زهرا نژادبهرام، عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در خصوص اقدام موثر برای رشد سریعتر نوسازی مناطق فرسوده به «همدلی» توضیح می‌دهد: «رویکرد شهرداری با توجه به تصویب قانون نوسازی و بازسازی کمی متفاوت شده است. یعنی اگر در گذشته تنها نوسازی پلاک‌ها مهم بود امروز موضوع بافت اهمیت بیشتری پیدا کرده است. برای همین شهرداری تهران حدود 18 پروژه پیشرو در ارتباط با بهسازی محیطی برای بافت فرسوده در نظر گرفته برای اینکه بتواند علاوه بر درجا سازی، بافت را هم تحت عنوان محله نوسازی بکند. بنابراین رویکرد اصلی تامین منابع برای «بهسازی محیطی» است.
در واقع فضاهای عمومی که می‌تواند در اختیار شهروندان در همان حوزه‌های بافت قرار بگیرد.»
عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با تاکید بر رویکرد بهسازی محیطی مناطق فرسوده به «همدلی» می‌گوید: «ما در بهسازی محیطی تمام تلاشمان این است که فضای سکونت را به شکلی طراحی بکنیم و به گونه‌ای خدمات بدهیم که ارزش سکونت در آن مناطق ارتقا پیدا بکند و ساکنین میل به ماندگاری داشته باشند و همچنین بتوانند کسانی را که علاقه‌مند هستند تا در آن مناطق زندگی کنند جذب بکنند. میل به بودن در مناطق میسر نمی‌شود جز با بهسازی محیطی»
وی خاطرنشان می‌کند: «ما تلاش می‌کنیم که بتوانیم با تغییر الگوی ساخت بافت فرسوده ضریب شتاب نوسازی بافت فرسوده را افزایش بدهیم. فکر می‌کنیم اگر بتوانیم با همین روند پیش برویم تا سال 1400 حداقل رشد مناسبی در حوزه نوسازی بافت فرسوده داشته باشیم.»
این عضو شورای شهر در انتها اضافه می‌کند: «در این خصوص با توجه به فعال شدن ستاد بازآفرینی شهر تهران که از سال گذشته فعالیت خوبی داشته است، به خصوص فعال شدن چهار کارگروه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیط زیستی به نظرم اتفاقات خوبی دارد در بافت به وقوع می‌پیوندد به خصوص که حداقل کارگروه زیرساخت به شکل یک هفته در میان به ریاست معاونت استاندار دارد تشکیل میشود و تمام موانع برای نوسازی را در مناطق مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد تا از تمام ظرفیت‌های دستگاه‌ها برای سرعت بخشی به نوسازی بافت فرسوده استفاده بکند، از جابه‌جایی تیرهای چراغ برق گرفته تا وجود برخی موانع دیگر مانند ترانسفورماتورها یا لوله‌های گاز، این کارگروه در تمام مناطق، از منطقه 7 به بعد که با بافت فرسوده مواجه هستیم تشکیل شده است، جز منطقه 9 که این هفته این کارگروه هم در آن منطقه تشکیل میشود.»
حال باید دید با تمام این کارگروه‌ها و سندهای چشم‌انداز آیا می‌توان قبل از اینکه اتفاقی غیر قابل جبران روی بدهد دستی بر سر و روی این مناطق فرسوده کشید و خطری بزرگ را از سر شهر تهران برداشت، نوسازی بافت فرسوده را از اغما و بی‌حرکتی بیرون آورد تا شهر جان دوباره‌ای بگیرد.
سایر اخبار این روزنامه
واکنش‌های جهانی نسبت به شهادت قاسم سلیمانی ادامه دارد دینامیت در قوطی کبریت
نگاهی به واکنش‌های مختلف چهره‌های هنری به خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی در فضای مجازی
به بهانه زاد‌روز بهرام صادقی بهرام گور گنبد هشتم؛ «صهبا»ی بی‌فروغ
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی: انتقام سخت مورد اشاره رهبری، معنایش جنگ نیست
پیکر مطهر شهید حاج قاسم سلیمانی امروز در چند شهر کشور تشییع میشود سردار در آغوش ایران
«همدلی» در گفت‌وگو با کارشناسان، چشم‌انداز بازار نفت و سهام را در پی شهادت سردار سلیمانی ارزیابی کرد
بعد از حدود 10 سال از تصویب قانون «احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده» فقط 40درصد در نوسازی رشد داشت، امیدها به 1400بسته شد
شهادت مشتاق تو بود
نماد وحدت ملی
شهادت در لحظه‌ای تاریخی
