توافق تاریخی آمریکا و طالبان

توافقنامه صلح ميان آمريکا و طالبان سرانجام با تمام فراز و نشيب‌ها به امضا رسيد. محورهاي اصلي اين توافق در اختيار رسانه‌ها قرار گرفت اما جزئيات آن شايد به دليل برخي ملاحظات دولت افغانستان منتشر نشد. محورهاي اصلي اين توافق عبارتند از کاهش نيروهاي آمريکايي در افغانستان و در نهايت خروج نيروهاي نظامي ايالات متحده از خاک افغانستان، آتش بس و برگزاري مذاکرات بين‌الافغاني، عدم حمله به منافع آمريکا و همپيمانانش در خارج از افغانستان و همچنين تضمين براي عدم استفاده از خاک افغانستان براي حمله به مواضع آمريکا. روي اين محورها مذاکره صورت گرفته و دو طرف به توافقاتي دست يافته‌اند. همه اميدوارند که افغانستان پس از چهار دهه درگيري آرام گيرد و صلح را تجربه کند. از سال 1356 افغانستان درگير جنگ و نزاع است و از آن زمان تاکنون مردم روي آرامش به خود نديده‌اند. از زمان سرنگوني محمدداودخان رياست جمهوري وقت افغانستان و بر سر کار آمدن دست نشانده شوروي تا اتفاقاتي که به اشغال نظامي اين کشور، حکومت طالبان و درگيري طالبان و ايالات متحده آمريکا انجاميده، مردم افغانستان هنوز صلح را لمس نکرده‌اند. هم مردم افغانستان و هم مردم منطقه اميدوارند که توافق فعلي به نتيجه برسد و روزي جنگ در اين کشور پايان يابد. ريسک‌ها و تبعات زيادي نيز در مسير توافق کنوني وجود دارد که ممکن است مانع از صلح پايدار شود. از جمله اين آسيب‌هايي که ممکن است رقم بخورد، تبديل جنگ طالبان با آمريکا به جنگ طالبان با نيروهاي افغانستاني است. در نبود نيروهاي آمريکايي ممکن است اين جنگ به جنگ داخلي بدل شود. جمهوري اسلامي به‌عنوان يکي از کشورهايي که همواره حامي صلح و ثبات در منطقه خاورميانه بوده است، تأکيد داشته که با در نظر گرفتن تمهيداتي مناسب ممانعت لازم از آغاز جنگ داخلي به عمل آيد. در بيانيه‌اي نيز که روز گذشته از سوي هيأت‌هاي مذاکره‌کننده قرائت شد، نام ايران به‌عنوان يکي از کشورهايي که در مسير صلح تشريک مساعي داشته اعلام شد. يکي ديگر از مسائل، اختلاف نظر داخلي براي تشکيل دولت در افغانستان است. اشرف غني و عبدا... عبدا... تاکنون براي رياست جمهوري به توافق نرسيده‌اند و رفتار آمريکا نيز تنش‌ها را تشديد کرده است. نوع رفتار آمريکا با طالبان در چند سال اخير به نحوي بوده است که به تضعيف دولت مرکزي انجاميده است. از طرفي مديريت ايالات متحده در موضوع انتخابات به جاي آنکه ثبات و دموکراسي را در اين کشور تقويت کند، به دوگانگي و بي‌ثباتي در افغانستان انجاميده است. اين ضعف دولت مرکزي مي‌تواند زمينه را براي از بين رفتن توافق در ميان مدت مهيا کند.