شیوع کرونا در آمریکا گمانه‌زنی درباره تضعیف اقتصاد این کشور و اثر آن بر انتخاب مجدد رئیس‌جمهور فعلی را افزایش داده است

کرونا رقیب جدی ترامپ
آفتاب یزد-گروه سیاسی: هشت ماه زمان زیادی است، اما شاید دست کم براساس وضعیت کنونی بگوییم مهمترین رقیب دونالد ترامپ در انتخابات نوامبر 2020 (پاییز 98) نه برنی سندرز، نه الیزابت وارن یا نه حتی جوبایدن است. آنچه این روزها در میان تحلیلگران آمریکایی مورد توجه قرار گرفته این است که رقیب انتخاباتی ترامپ
هم ویروس کرونا خواهد بود! در نگاه اول شاید عجیب باشد اما کرونا همان ویروسی است که موجب شده تا صادرات چین افتی چشمگیر داشته باشد بنابراین زنگ خطر اقتصادی حالا کم کم برای ایالات متحده هم به صدا در آمده است. روز شنبه بود که گمرک چین آمار صادرات این کشور را اعلام کرد که حاکی از کاهش 17.2 درصدی نسبت به سال قبل بود. این یعنی حدود یک پنجم درآمدهای چین از دست رفته است، پس کرونا نه تنها با جان آدمیزاد شوخی ندارد که با اقتصاد نیز سر ناسازگاری بسیاری خواهد داشت. در همین زمینه شو شیااوچان، اقتصاددان شرکت مودیز آنالیتیکس به خبرگزاری فرانسه گفت:«کندی فعالیت اقتصادی همچنان در مارس ادامه خواهد داشت. آماری مانند مصرف زغال سنگ و انرژی و همچنین استفاده از مترو نشان میدهد که کارگران همچنان به کندی به سرکار خود برمیگردند. شیوع در کشورهای دیگر مانند کره جنوبی و اروپا مانع رشد صادرات چین خواهد شد زیرا تقاضای خارجی کمتر می‌شود.» این تاثیرات بر اقتصاد چین برخی را بر آن داشت که حتی ادعای اینکه کرونا ویروسی دست پرورده ایالات متحده است و در راستای جنگ بیولوژیک علیه چین استفاده شده را مطرح کنند ادعایی که البته چندان مورد توجه قرار نگرفت. در واقع نشان رد این ادعا را باید این موضوع دانست که حالا خود آمریکا با چالش اثر کرونا بر اقتصادش مواجه شده است. البته هنوز تعداد مبتلایان در این کشور که بالغ بر 300 میلیون جمعیت دارد زیاد نیست. دیروز شبکه تلویزیونی CNN اعلام کرد:«شمار مبتلایان به ویروس کرونا در آمریکا به 722نفر و شمار قربانیان آن نیز به 26 نفر افزایش یافت. این در حالی است که ویروس کرونا در 35 ایالت از 50 ایالت آمریکا مشاهده شده است.» سرعت شیوع بیماری کرونا در آمریکا در هفته گذشته ناگهان افزایش یافته به‌طوری‌که از روز شنبه به طور میانگین بالای 100 نفر مبتلا شدند. همین موضوع شدت شیوع نگرانی‌هایی را به وجود آورده و بورس ایالات متحده نیز دیروز واکنشی بسیار منفی به تحولات داشت. به ویژه اینکه وضعیت فعلی با جنگ نفتی روسیه و عربستان نیز همزمان شده و قیمت طلای سیاه نیز بیش از حد معمول کاهش یافته است. روز دوشنبه به وقت آمریکا و بامداد سه‌شنبه در ایران بازار سهام بدترین روز خود را در افت اقتصادی از زمان رکود سال ۲۰۰۸ میلادی تجربه کرد. سقوط قیمت نفت باعث افت نزدیک به ۸ درصد در شاخص داو جونز شد. در وال استریت برای جلوگیری از خرید و فروش‌های ناشی از وحشت سهام‌داران معاملات سهام برای نزدیک به ۱۵ دقیقه متوقف شد. مشخص نیست طرح‌های اقتصادی احتمالی دولت آمریکا تا چه حد می‌تواند نگرانی‌های بازار را برطرف کند. شاخص صنعتی «داو جونز» بیش از ۱۸۰۰ واحد سقوط کرد و شاخص «استاندارد‌اند پور» نیز به محض نواخته شدن زنگ‌ شروع کار بازار، حدود ۷درصد کاهش یافت.
چنین روندی اگر ادامه یابد که دست کم در کوتاه مدت احتمال آن زیاد است می‌تواند برای دونالد ترامپ به یک کابوس تبدیل شود آنهم درحالی که نظرسنجی اخیر گالوپ نشان می‌دهد محبوبیت ترامپ از ۳۹درصد در نظرسنجی پیشین اکنون به ۴۵درصد رسیده و این رقم برای ریاست جمهوری آمریکا قابل قبول و حتی خوب ارزیابی می‌شود. یکی از مهمترین فاکتورهایی که باعث شده تا ترامپ از محبوبیت مناسبی برخوردار باشد رشد شاخص‌های اقتصادی و کاهش آمار بیکاری است. فاکتورهایی که حالا با ویروس کرونا


تهدید می‌شوند.
> آماده بودیم رکورد بزنیم!
رئیس جمهور آمریکا به تازگی گفته است:«آماده بودیم تا شاخص داو جونز به ۳۰ هزار برسد، این رقمی است که هرگز کسی به آن نزدیک هم نشده است.» اما از ۱۲ فوریه که داو جونز به اوج ۲۹هزار و ۶۰۰ رسید، این شاخص بازار سهام اکنون بر اثر نگرانی‌ها از انتشار ویروس کرونا، ضعیف شده است. دونالد ترامپ هم به خوبی به
این شرایط آگاه است به همین دلیل است که تصاویری از او منتشر می‌شود که به میان حامیانش رفته و با آنها دست می‌دهد و خوش و بش می‌کند تا نشان بدهد نگرانی از کرونا در آمریکا جدی نیست. سیگنال‌های یک رئیس جمهور تاجر به بازاری‌ها که نگران نباشند هرچند که طبیعت بازار سرمایه داری محافظه کاری است و به همین دلیل شاخص‌ها با کمترین اثرات کرونا ریزش کرد. ترامپ یک توئیت هم درباره مقایسه آنفلوآنزا و کرونا نوشت تا تلاش کند کرونا در ایالات متحده را کم اهمیت جلوه دهد. رئیس جمهور آمریکا نوشت: «سال گذشته ۳۷ هزار آمریکایی بر اثر ابتلا به آنفلوآنزای معمولی مرده‌اند. او گفته بر این حساب هیچ چیز در آمریکا تعطیل نخواهد شد و زندگی و اقتصاد روند خود را ادامه خواهد داد.» حالا ترامپ برای گفت‌وگو درباره تخفیف‌های مالیاتی احتمالی با رهبران جمهوری خواه کنگره دیدار می‌کند. برخی در شبکه‌های اجتماعی وضع امروز را با یک توئیت از سال 2012 که دونالد ترامپ نوشته به رخ خود او می‌کشند. ترامپ در آن سال گفته بود: «اگر سهام «دو» در دو روز هزار واحد سقوط کند، رئیس جمهور باید فورا استیضاح شود.» این درحالی است که سقوط دو تقریبا بیش دو برابر آن چیزی است که ترامپ در توئیت خود مطرح کرده بود. با این حال ترامپ گفته: « همه باید آرامش خود را حفظ کنند. همه چیز درست خواهد شد. ما برای هر احتمالی برنامه داریم و به نظر من این همان کاری است که باید بکنیم.» از سوی دیگر بانک مرکزی فدرال رزرو نیویورک گفت: «برای جلوگیری از گردش بی‌نقص جریان سیستم از طریق سیستم مالی‌، میزان وام‌های کوتاه مدت ارائه شده به بانک‌ها را افزایش می‌دهد.» درباره نگرانی‌هایی که ترامپ نسبت به انتخابات آتی می‌تواند داشته باشد محسن جلیلوند به «آفتاب یزد» می‌گوید:«در شرایط فعلی شاخص‌های اقتصادی آمریکا به نحوی است که کار برای رقبای دموکرات او بسیار سخت خواهد بود که بخواهند ترامپ را از رسیدن به دور دوم ریاست جمهوری باز دارند.» او افزود: «پیش‌بینی وضعیت از الان برای پاییز دشوار است اما در واقع تنها شانس دموکرات‌ها برای دستیابی به موفقیت همین است که اقتصاد آمریکا ضربه ببیند و برنامه‌های ترامپ کار ساز نباشد چرا که مردم ایالات متحده در انتخابات بیش از هر چیز مسائل مربوط به رفاه و جیبشان را در نظر می‌گیرند.» در همین حال اقدامات وزارت خزانه داری آمریکا برای مقابله با این وضعیت نیز ادامه یافته است. بانک مرکزی آمریکا برای مقابله با تبعات اقتصادی ویروس کرونا، بدون برنامه‌ریزی قبلی و بطور ناگهانی نرخ سود بانکی را ۰/۵ درصد کاهش داده است. نرخ پایه سود بانکی در آمریکا با تصمیم جدید به ۱ تا ۱/۲۵ درصد رسیده است. آخرین باری که آمریکا بطور ناگهانی نرخ سود را کاهش داده بود به دوران بحران اقتصادی جهان در سال ۲۰۰۸ میلادی باز‌می‌گردد. خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای که منتشر کرده آورده است:«پایه اقتصاد آمریکا همچنان قوی است، اگر چه ویروس کرونا تهدیدی فزاینده برای فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود.»
> دور جدید مجادلات رسانه ای
به نظر می‌رسد کرونا بار دیگر مجادله‌ای همیشگی را میان ترامپ و رسانه‌های آمریکایی افزایش داده است. بسیاری از رسانه‌های آمریکایی موضوع اینکه کرونا می‌تواند بر انتخاب مجدد رئیس جمهور آمریکا اثر بگذارد را پوشش داده‌اند. از جمله NBCNEWS تیتر زده:« نگاه حداقلی ترامپ در مورد بحران کروناویروس، انتخاب مجدد وی را در معرض خطر قرار می‌دهد»، واشنگتن پست هم تیتر زده «کووید-19 ممکن است ترامپ را از انتخاب مجدد بازدارد.» جیمز پتوکوکیس در The Week نیز می‌نویسد:«بحران بازار سهام به دلیل شیوع ویروس کرونا ممکن است هشداری مبنی بر یک دوره‌ای بودن ریاست جمهوری ترامپ باشد. بانک‌های وال‌استریت در حال حاضر پیش‌بینی‌های رشد اقتصادی خود را برای نیمه اول سال کاهش می‌دهند. فراتر از آن، آنها چندان مطمئن
به ثبات در بازار نیستند. پیش‌بینی‌های اقتصادی در مورد تقاضای مصرف‌کننده و اختلال در زنجیره عرضه هم اکنون نیز وجود دارد. جی‌پی مورگان فقط پیش‌بینی سه ماهه دوم خود را برای رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا به 1.75 درصد کاهش داد.» علاوه بر این مارک زندی، تحلیلگر ارشد موسسه اعتبارسنجی مودیز به شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفت: «هم اکنون ما اعتماد چندانی به هم نداریم، منظورم این است که ترامپ و کارشناسان نمی‌توانند در اغلب موارد به فهم مشترک دست یابند. معتقدم خطرکرونا انتخاب مجدد وی به‌عنوان رئیس‌جمهوری را تهدید می‌کند.» این درحالی است که ترامپ همچون همیشه این رسانه‌ها را با لقب Fake News (اخبار جعلی) خطاب داده و گفته رسانه‌ها می‌خواهند از کرونا ابزاری برای تخریب دولت او استفاده کنند. رئیس جمهور ایالات متحده البته در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی محبوبش یعنی فاکس نیوز ترامپ ضمن دفاع از نحوه مدیریتش در زمینه بحران کرونا و تاثیرش بر اقتصاد این کشور گفت: «مطمئنا تاثیر منفی خواهد گذاشت. اما باید بگویم که مردم در داخل آمریکا باقی می‌مانند و پولشان را در همین کشور خرج می‌کنند. من این را دوست دارم.» او افزود: «این موثر خواهد بود، همه باید آرامش خود را حفظ کنند، ما برای هر احتمالی به صورت جداگانه برنامه داریم و می‌دانیم چه کار بکنیم اما امیدواریم زیاد طولانی نباشد.»
از ژانویه 2017 که ترامپ رسما به کاخ سفید آمده تا امروز او با چالش‌هایی سیاسی مواجه بوده اما توانسته با ابزار موفقیت‌های اقتصادی بر این چالش‌ها فائق‌اید حالا به نظر می‌رسد این تاجر کهنه‌کار در آزمون تخصصی خودش یعنی اقتصاد قرار گرفته است. حالا احتمالا چشم دموکرات‌ها هم به کرونا خواهد بود چرا که اعضای واقع‌گرای این حزب حتما به خوبی می‌دانند در یک شرایط عادی بعید است بتوانند ترامپ را یک دوره‌ای کنند. اما آیا رئیس جمهور آمریکا می‌تواند تبعات اقتصادی ناشی از کرونا را مدیریت کند یا قرار است اقتصاد درس جدیدی به او بدهد؟ این درس البته می‌تواند با پایانی بر قدرت او به عنوان مرد شماره یک ایالات متحده همراه باشد!