دامی برای جست و جوگران گنج 25 تومانی

آرمان امروز: سراسر وب پر شده است از آگهي‌هاي فروش سکه‌هاي 25 توماني. در ادامه، سکه‌هاي 10 توماني، 5 توماني و 500 توماني هم به ليست فروشندگان اضافه شده‌اند. البته با قيمت‌هايي کمتر نسبت به سکه‌هاي نظرکرده بازار يعني سکه 25 توماني زرد رنگ و دو رنگ! اما چرا اين سکه‌هاي 5 تا 10 گرمي که نهايتا تا 30 سال قدمت دارند، با چنين قيمتي عرضه شدند؟ آيا مانند چرخ‌هاي خياطي و تلويزيون‌هاي قديمي، پاي جنس و ماده‌اي کمياب (جيوه قرمز در چرخ خياطي) در اين سکه‌ها مطرح است يا ارزش کلکسيوني‌ دارند؟ سکه‌هاي ضرب چه سالي محبو‌ب‌تر هستند و چرا؟
 سکه‌ 25 توماني که سال‌هاست دوره مصرفش تمام شده و جايي در تبادلات بازار ندارد، اين روزها در صدر اخبار فضاي آفلاين و آنلاين قرار گرفته ‌است. داستان از جايي شروع شد که اين سکه‌ تا 5 ميليون تومان عرضه شد و در ادامه قيمت‌هاي متفاوتي براي آن اعلام شد. البته با وجود صدها آگهي براي فروش سکه‌هاي 25 توماني در طرح و رنگ‌هاي مختلف، خريداران اندکي وجود دارند.
همين عدم تناسب عرضه و تقاضا مي‌تواند نشان‌دهنده عدم اطمينان خريداران نسبت به قيمت‌هاي فضايي سکه‌ها باشد. اين سکه‌هاي قديمي از ترکيب يک تا سه فلز يعني کروم، برنز و نيکل ساخته شده‌اند. کروم و برنز اهميت زيادي در صنايع دارند اما قيمت‌شان فضايي نيست. در مورد ارزش نيکل هم اتفاق نظر وجود ندارد.
برخي آن را ماده‌اي گرانبها مي‌دانند که قيمتش لحظه‌اي اعلام مي‌شود و طي چند سال اخير در بازار رشد زيادي داشته است. نيکل يک آلياژ رساناي جريان برق است و در بسياري از صنايع کاربرد راهبردي دارد.


در هر حال، بايد محاسبه کرد که چه تعداد سکه 25 توماني بايد جمع شود تا نيکل آن به حد قابل قبولي براي فروش و درآمدزايي برسد. با اين حساب شايد اين سال ضرب باشد که در ارزشگذاري سکه‌ها تاثير بيشتري دارد. البته برخي افراد که بيشتر فلزشناس هستند و در آزمايشگاه‌ها مشغول‌اند، معتقد هستند که در سکه‌هاي سال 1380، نيکل بيشتري به کار رفته و به اين دليل گران‌تر است. همچنين برخي سکه‌ها دولايه بوده و در هر صورت بايد در ضرابخانه و به صورت تخصصي ميزان فلزات تشکيل‌دهنده آنها سنجيده و ارزش‌گذاري شوند. البته يکي از کلکسيون‌دارهاي قديمي سکه که نخواست نامش فاش شود، به تجارت‌نيوز مي‌گويد: همه داستان سکه‌هاي 25 توماني که اين روزها همه افتاده‌اند دنبال خريد و فروشش، برمي‌گردد به ارزش کلکسيوني سکه 25 توماني که در سال 1380 ضرب شده است. بقيه‌اش ارزش کلکسيوني بالايي ندارند. بنابراين قيمت‌گذاري‌هاي فضايي هم درست نيست.
با وجود اين، به طور اعجاب‌آوري و بنابر پست‌هاي اينستاگرامي قيمت سکه‌هاي 25 توماني ضرب 1380 تا 1382 در بازار به 5 ميليون تومان رسيده‌است، گفتني است که بسياري از سايت‌ها اين سکه‌ها را در بازه قيمتي 800 هزار توماني تا يک ميليون و 200 هزار توماني خريد و فروش مي‌کنند.همزمان با داغ شدن بحث خريد و فروش سکه‌هاي 25 توماني با نرخ‌هاي نجومي در بازار، بسياري از سايت‌ها اين کالا را ناموجود کردند؛ شايعه‌هايي در فضايمجازي مطرح شده‌است که قيمت سکه 50 توماني نيز در بازار سر به فلک کشيده‌است.
با اين وجود اين قبيل شايعه‌ها حاکي از آن نيست که اين سکه‌هاي قديمي به راستي با اين قيمت‌هاي نجومي در بازار خريد و فروش مي‌شوند؛ پيش از اين نيز بحث جيوه قرمز در فضاي مجازي داغ شده‌بود که منجر شد قيمت چرخ‌خياطي‌هاي قديمي در بازار و در بسياري از سايت‌ها سر به فلک بکشد اما در نهايت وجود جيوه قرمز در چرخ‌خياطي‌هاي قديمي تکذيب شد و آشکار شد که اين اتفاق يک شايعه قديمي‌است که عمر آن به اوايل دهه 2000 باز مي‌گردد که دوباره داغ شده‌است.
اما هم اکنون در پلتفرم‌هاي خريدوفروش آنلاين، نسبت فروشنده‌ها به خريداران بيشتر است. انگار مسئله فروش سکه‌هاي 25 توماني باعث شده‌است خيلي‌ها حين جست‌وجوي اين سکه‌ها در انباري و ميان وسيله‌هاي قديمي، چيزهاي بهتري براي فروش پيداکنند. سکه‌هاي 50 توماني دورنگ يکي از همين اشياست که بعضي از فروشنده‌ها در توضيح‌شان آن را باارزش‌تر از سکه‌هاي 25 توماني مي‌دانندو حتي آن‌ها را به صورت عددي و با قيمت 5 ميليون تومان براي فروش گذاشته‌اند.
دامي براي مردم دنبال گنج
سيدمحمد عبدالهي، رئيس اتحاديه فروشندگان اشياي قديمي و صنايع دستي تهران در گفت‌وگو با «آرمان امروز» ضمن هشدار به مردم در مورد خريد اين سکه‌ها گفت: موارد مطرح شده در مورد سکه‌هاي 25 توماني واقعيت ندارد.
گاها اينگونه موارد از سوي افراد سودجو در بازار مطرح مي شود، براي نمونه زماني وجود الماس يا جيوه در چرخ خياطي را شايعه مي‌کنند اکنون نيز افرادي بحث سکه داغ است.
اما به باور من، اين سکه ارزش آنچناني ندارد و شايد افرادي آن را با قيمت بالاتر از قيمت اصلي براي کلکسيون خود خريداري کنند اما در مجموع قيمت‌هاي فضاي مجازي تصورات پوچ و بي اساس است‌.
بايد توجه داشت که در خريد از «ديوار» هم نسبت به داد و ستدهاي مشکوک هشدار  داده مي شود. بنابراين يک مرجع غير رسمي نمي‌تواند مرجع قيمت گذاري باشد.
وي در مورد دليل باور پذيري شايعات از سوي مردم گفت: اين موضوع ريشه در شرايط اقتصادي مردم دارد. ار نظر روانشناسي اقتصاد جامعه، در اين شرايط همه به دنبال گنج و اشياء گران قيمت مي‌روند و افراد سودجو نيز با بهره گيري از اين شرايط و تورم بهره اينگونه مسائل را مطرح مي‌کنند.
در مقابل نيز جامعه آماده بوده و تشنه اينگونه موضوعات است.بنده تاکيد مي‌کنم که در اين مسائل مردم بايد به مراجع رسمي مراجعه کنند تا مردم با تصور چند برابر کردن سرمايه خود، کل آن را از دست نداده و هيچ داد و ستدي را بدون نظر اتحاديه ندهند.
پيش‌بيني مي‌کنم در آينده شکايت‌هايي در مورد‎‌ها در به دست ما خواهد رسيد چون هنوز مردم با اتحاديه آشنا نيستند.
البته ما شديدا به دنبال اطلاع رساني هستيم تا از متضرر شدن مردم جلوگيري کنيم.
 اين مسئول صنفي متذکر شد: فقط اينکه سکه‌هاي 25 توماني سال 1380 اندکي کمياب است.
البته آن نيز هنوز نرخي ندارد، معامله اي نشده است و بيشتر کلکسيون‌ها به دنبال آن هستندو در اين مورد نيز مردم بايد  هرگونه قيمت را از سوي اتحاديه دنبال کنند. چون اخيرا موردي بود که سکه 5 هزار توماني را چهارصد هزار تومان فروختند. بايد توجه داشت که افراد سودجو زمينه را از قبل خريداري کرده تا با قيمت بالا سکه‌هاي خود را بفروشند.