سلامت و رویای محوریت توسعه پایدار

هوشمند سفیدی
"سلامت" به اقليم، آسودگي است (حکيم نظامي).
اين روزها شاهد برگزاري "هفته سلامت" در کشور هستيم و اين، بهانه مناسبي است تا بر اهميت و نقش سلامت تأکيد شود، اگر تعريف "سلامت" را از نظر سازمان جهاني بهداشت مورد توجه قرار دهيم، مي تواند آغاز خوبي براي اين تأکيد باشد، گرچه گفته حکيم نظامي مبني بر اينکه سلامت عامل آسودگي يک سرزمين و اقليم است، مويد اين نکته است.
سازمان جهاني بهداشت، سلامت را اين گونه تعريف مي کند: "برخورداري از آسايش کامل جسمي، رواني و اجتماعي و نه فقط نداشتن بيماري و نقص عضو".


همانطور که مي بينيم ابعاد سلامت بسيار گسترده است و توجه به آن و اهتمام در تحقق حداکثري اهداف آن، مي تواند جامعه را در رسيدن به يک توسعه پايدار ياري رساند، دقيقاً به همين دليل در سال 1382 "سلامت؛ محور توسعه پايدار" به عنوان شعار "هفته سلامت" انتخاب شد و تلاش شد تا اين شعار به يک معرفت عمومي تبديل شود.
امروزه شاهديم که جامعه ما به دلايل مختلف از ضعف و ميزان پايين سلامت رواني واجتماعي رنج مي برد؛ منشأ و دليل اين، بيماري جسمي نيست! بلکه اين وضعيت، نماد ضعف در سياست هاي اجتماعي و اقتصادي و حتي سياسي و فرهنگي است، اگر اين گزاره را بپذيريم، آنگاه چگونه مي توان به سلامت جامعه کمک کرد، بي آنکه ملاحظات سلامت در سياستگذاري هاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي ملحوظ شود. راستي، چگونه مي توان به اين آرمان دست يافت، به نظر مي رسد اين اتفاق زماني مي افتد که نظام سلامت کشور، تلاشي در خور و مضاعف براي تبيين اهميت و جايگاه سلامت در توسعه پايدار انجام دهد، به گونه اي که براي همه، و در همه جا اين مفهوم، ملموس باشد. واقعيت امر اين است که ما وقتي در تبيين اهميت سلامت جسماني نيز عاجز بوده ايم و نتوانسه ايم آنچنان که بايد و شايد اهميت اينقضيه را روش سازيم و دليل اصلي آن هم، عدم تأمين بودجه آن و سرانه سلامت مورد نياز است، امروز که در "هفته سلامت" به سر مي بريم، بايد هم جا و هر لحظه در تبيين اين مفهوم تلاش کنيم و اصرار ورزيم. شايد يکي از ابزارهاي تحقق اين آرمان، شکل‌گيري "شورايعالي سلامت کشور" به رياست عاليترين مقام اجرايي کشور باشد و اين که تنها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي نمي تواند عامل تحقق آرمان مذکور باشد و بايد کل نظام در اين راستا جهت گيري کند و بکوشد، مشروط بر اينکه وزارتخانه مذکور نيز، اهتمام بيش از پيش را در اين راه داشته باشد، آن گاه ما مي توانيم آرمان ياد شده را تحقق بخشيم و از تبديل شدن آن به رويا جلوگيري کنيم.