روز جهانی آزادی مطبوعات را پاس بداریم

هوشمند سفیدی
ن والقلم و مایسطرون (سوگند به قلم و آنچه می نویسد) قرآن کریم
سوم ماه "مه" مصادف است با روز جهانی آزادی مطبوعات از سال 1993 هر سال در کشورهای مختلف، گرامی داشته می شود؛ درواقع، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر سال 1993 در چهل و هشتمین اجلاس خود، روز سوم ماه "مه" را به عنوان روز جهانی آزادی مطبوعات اعلام کرد که خود از مصوبه یونسکو تحت عنوان "ارتقای آزادی مطبوعات در دنیا" نشأت می گرفت.
پيام اين رويداد، اين است که آزادي مطبوعات – به عنوان يکي از ارکان آزادي هاي سياسي – بر اثر مبارزات سخت و خستگي ناپذير انديشه منداني به وجود آمده که بر اثر عشق و علاقه فراوان براي تأمين آزادي و رهايي از اسارت انسان ها و بيان آزاد انتطارات و خواسته هاي مردم، تلاش کرده اند و چه بسا در اين راه، مشقت هاي مختلف همچون فشار سياسي، زندان و حتي جان فشاني را تجربه کرده اند.


در قانون اساسي جمهوري اسلامي و در اصل 24 آزادي مطبوعات تضمين شده است، گرچه تفاسير مختلف از آن، مسائلي را در پي داشته است. اما در کل، اصل، آزادي مطبوعات است، اين اصل، حق شهروندان را در دسترسي آزاد به اطلاعات ضمانت مي کند و يکي از ارکان دولت قانونمند به حساب مي آيد. امروزه مطبوعات و رسانه ها، رکن چهارم دموکراس به حساب مي آيند و نقش مهمي را در آگاه سازي جامعه و پاسخگو کردن مسولان بر دوش دارند و با اين دو اقدام موثر، جايگاه ويژه اي را  در مشارکت سياسي مردم به عهده مي گيرند. جملگي اين اقدامات و تأثيرات، مطبوعات، آن را در جايگاه سترگي قرار مي دهد که شايسته تکريم و صيانت مي سازد و مويد اين نکته است که هرگونه تحديد و تهديد اين نقش آفريني مي تواند ميزان مشارکت سياسي را کاهش دهد؛ از طرف ديگر، آنچه که نمي توان از کنار آن به سادگي گذشت اين واقعيت است که توسعه آزادي مطبوعات مي تواند در تحقق مبارزه با فساد سياسي، حاکميت قانون، توسعه دموکراسي، رساتر کردن صداي مردم و نظارت بر عملکرد مسولان و پاسخگو ساختن آنان، نقش اساسي داشته باشد، نکته ديگر در توسعه ازادي مطبوعات، امکان استقلال اقتصادي ان هاست که تنها در يک بستر اقتصاد پويا به دست مي آيد و اين زماني است که هم مردم امکان خريد آن ها را داشته باشند و هم فعالان اقتصادي امکان مالي لازم را براي استفاده از بستر مطبوعات به لحاظ شرايط اقتصادي داشته باشند. امروز گرچه دستاوردهايي را در اين زمينه داشته ايم، اما به تلاشهاي بيشتري نياز داريم، تا مطبوعات به واقع زبان گوياي مردم و زنگ بيداري مسئولان باشند.