روزنامه جهان صنعت
1396/06/19
تعیینتکلیف حسابهای بدون گردش مالی
تعداد بسیار زیاد حسابهای سپرده بانکی بدون گردش مالی، یکی از مشکلاتی است که نظام بانکی طی سالیان اخیر با آن مواجه بوده است. این موضوع باعث شده هزینههای گزافی بر بانکها و موسسات اعتباری از بابت نگهداری حسابها تحمیل شود و از سوی دیگر حجم بالای حسابها، امکان سوءاستفاده از آنها را افزایش میدهد. از این رو بانک مرکزی حدود دو هفته قبل دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیینتکلیف حسابهای مطالبهنشده و مازاد ریالی را ابلاغ کرده است. براساس این بخشنامه در صورتی که حساب قرضالحسنه پسانداز پس از هفت سال، کوتاهمدت عادی پس از پنج سال و قرضالحسنه جاری پس از چهار سال شناسایی نشود، به سرفصل حسابهای بلاتکلیف منتقل میشوند.در همین حال حمیدرضا غنیآبادی، مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی هدف از تدوین و ابلاغ دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیینتکلیف حسابهای مطالبهنشده و مازاد ریالی را ارتقای شفافیتهای مالی بانکها، ایجاد رویه واحد حسابداری در ثبت و نگهداری وجوه مزبور در بانکها و به تبع آن، امکان مقایسه ارقام مندرج در سرفصل حسابهای موجود در نظام بانکی و همچنین کاهش احتمال سوءاستفاده از وجوه یادشده و نیز تقلیل هزینههای دفترداری بانکها عنوان کرد و گفت: یکی از مشکلاتی که نظام بانکی طی سالهای اخیر با آن مواجه بوده، تعداد بسیار زیاد حسابهای سپرده بانکی بدون گردش مالی است به نحوی که این موضوع باعث شده هزینههای گزافی بر بانکها و موسسات اعتباری از بابت نگهداری حسابها تحمیل شود و از سوی دیگر حجم بالای حسابها، امکان سوءاستفاده از آنها را افزایش میدهد.
وی درباره دلایل حجم بالای حسابهای مطالبهنشده و مازاد ریالی شبکه بانکی تصریح کرد: از جمله دلایل افزایش این قبیل حسابها، کاهش ارزش معنادار در مانده موجودی بسیاری از این حسابها ناشی از تورم و افزایش سطح عمومی قیمتها، فراموشی صاحبان سپرده، فوت آنها، عدم اطلاع وراث و قائم مقام قانونی سپردهگذاران یا عدم شناسایی و مراجعه آنها بوده است به این معنا که حسابهایی از این دست به لحاظ تعدادی، زیاد و از نظر مبلغی، پایین هستند اما در هر حال مجموع مبلغ کلی این حسابها بالاست.
این مقام مسوول بانک مرکزی پیشگیری از وقوع پولشویی را از دیگر دلایل ابلاغ این بخشنامه عنوان کرد و گفت: افرادی که قصد پولشویی دارند، بعضا اقدام به گشایش تعداد متعددی حساب با رقم و حجم پایین میکنند تا از این طریق در مظان اتهام کمتری قرار گیرند و احتمال رصد و پایش تراکنشهای حسابهای آنها کاهش یابد که بر این اساس، یکی دیگر از کارکردهای دستورالعمل یادشده به این مهم معطوف بوده است.
به گفته غنیآبادی، تاکنون دستورالعملی در این زمینه به صورت منسجم وجود نداشته و تنها به صورت پراکنده، بخشنامههایی صادر شده بود.
وی درباره شمول این دستورالعمل خاطرنشان کرد: این دستورالعمل سپردههای زیر دو میلیون تومان را شامل میشود چراکه معتقدیم سپردهگذاری که رقم سپردهاش بیش از دو میلیون است، به احتمال زیاد مجدد به آن مراجعه خواهد کرد. همچنین این بخشنامه سه ماه پس از تاریخ ابلاغ، لازمالاجراست.
غنیآبادی درخصوص ضوابط مدنظر برای اجرایی کردن این دستورالعمل گفت: در صورتی که سپرده کوتاهمدت عادی، دو سال، سپرده قرضالحسنه پسانداز، سه سال و سپرده قرضالحسنه جاری، پس از وصول آخرین برگه چک پس از یکسال، راکد و بدون تراکنش باقی بماند، این سپردهها به سرفصل حسابهای راکد منتقل میشود.
این مقام مسوول در بانک مرکزی خاطرنشان کرد: البته لازم است بانکها و موسسات اعتباری، گزارشی از حسابهای راکد را از سطح شعب به دفتر مرکزی ارسال کنند. پس از آن سپرده کوتاهمدت عادی پس از یک سال و قرضالحسنه پسانداز پس از دو سال و حساب جاری پس از یک سال به سرفصل مطالبهنشده انتقال مییابد ضمن اینکه بانک وظیفه دارد ضمن شناسایی مشتری، وی را با ارسال پیامک یا به انحای مختلف از وضعیت حساب آگاه کند.
وی در ادامه درباره فرآیندی که طی آن، یک حساب بلاتکلیف تلقی میشود، گفت: در نهایت و پس از گذشت دو سال، چنانچه صاحب حساب شناسایی نشود یا به بانک برای تعیین تکلیف مراجعه نکرده یا حساب فعالی نزد همان موسسه اعتباری نداشته باشد، این حسابها، بلاتکلیف تلقی میشوند بنابراین در صورتی که سپردهگذار شناسایی نشود و به بانک یا موسسه اعتباری مراجعه نکند، بانک ملزم است که حساب دیگر شخص را در همان بانک بیابد و این مبلغ را به آن حساب فعال منتقل کند.
به گفته مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی، حساب قرضالحسنه پسانداز پس از هفت سال، کوتاهمدت عادی پس از پنج سال و قرضالحسنه جاری پس از چهار سال به سرفصل حسابهای بلاتکلیف منتقل میشود.
وی در ادامه افزود: در صورتی که بانک مرکزی کارمزدی را برای حسابها تعیین کند، بانکها میتوانند از وجوه مندرج در هریک از حسابهای راکد، مطالبه نشده و وجوه بلاتکلیف با مبلغ زیر ۵۰ هزار تومان براساس مقررات بانک مرکزی کارمزد دریافت کنند تا در نهایت مبلغ این سپردهها به صفر میل پیدا کند.
غنیآبادی درخصوص محدودیتهای در نظر گرفته شده برای تعداد حسابهای یک فرد در بانک و موسسه اعتباری اظهار کرد: به موجب این دستورالعمل هر فرد در هر بانک یا موسسه اعتباری میتواند یک حساب جاری مشترک و یک حساب جاری انفرادی، یک حساب کوتاهمدت عادی مشترک و حساب کوتاهمدت عادی انفرادی، یک حساب قرضالحسنه مشترک و یک حساب قرضالحسنه انفرادی داشته باشد.
مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی درباره سایر مواردی که مشمول این دستورالعمل میشوند، افزود: جدای از سپردهها، برخی اقلام در حساب بستانکاران موقت وجود دارد که فرد درباره آنها قراردادی با بانک ندارد؛ اما از بانک یا موسسه اعتباری طلبکار است. برای مثال زمانی که بانک، چک بانکی صادر میکند، برگ چک نزد شخص باقی بماند یا اوراق مشارکت زمان سررسیدش رسیده؛ اما سپردهگذار برای دریافت آن مراجعه نمیکند یا سود علیالحساب سرمایهگذاری به حساب تعلق گرفته اما سپردهگذار حساب خود را بسته است و در این حالت فرد از بانک طلب دارد. وی افزود: یکی دیگر از این موارد مربوط به زمانی است که فرد کارت هدیه خریداری کرده و پول پرداخت شده؛ اما از این کارت استفاده نکرده یا حساب قرضالحسنه پسانداز فرد در دورهای که مشمول طرح بوده است، در قرعه کشی برنده شده، اما حساب فرد بسته شده است. در خصوص چنین مواردی کـه تحت سرفصل بستانکاران موقت ثبت میشوند باید مطابق مهلتهای تعیین شده در دستورالعمل عمل شود.
غنیآبادی همچنین از بسته شدن حسابهای غیرمتمرکز(سنتی) ظرف مدت شش ماه پس از لازمالاجرا شدن این دستورالعمل خبر داد و اظهار داشت: بانک یا موسسه اعتباری موظف است آمار مرتبط با حسابهای راکد را در مقاطع شش ماهه به هیاتمدیره، واحد بازرسی، حسابرسی داخلی و بانک مرکزی ارسال کند.
سایر اخبار این روزنامه
بحران به بانک مرکزی میرسد
انتقاد بخشخصوصی از دور باطل سیاستهای دولت؛
17 شرکت خارجی عازم ایران؛
تعیینتکلیف حسابهای بدون گردش مالی
چالش آب و هوایی گریبانگیر ترامپ
آمریکاییها آرزوی بازدید از مراکز نظامی ایران را به گور خواهند برد
در آستانه اهدای جوایز جشنواره ونیز؛
یک شبانهروز با رانندههای شهرستانی اپلیکیشندار در تهران؛
جامه عمل
توریست مدل 1950، سالم
خروج از برجام، کمکی به آمریکا نمیکند
تحلیل «جهانصنعت» از چشمانداز بازار مسکن؛
بررسی راهبرد ترامپ علیه ایران
رونق بورس پایدار میشود؟
بیکاری؛ تعمیق شکاف دولت و ملت
بیکاری؛ تعمیق شکاف دولت و ملت
رفع موانع یکسانسازی نرخ ارز
رفع موانع یکسانسازی نرخ ارز