خروج از برجام، کمکی به آمریکا نمی‌کند

علی خرم*- موضوع فرض جابه‌جایی در سیاست خارجه آمریکا و آمدن نیکی هیلی به جای تیلرسون اولین تجربه دولت آمریکا و ترامپ نیست. دولت ترامپ تا به حال شاید بیش از 15 نفر از کسانی را که پست مهمی به آنها داده بود در فاصله کوتاهی عوض کرده است. البته تیلرسون واقع‌گرا است و مسایل را از بعد تندروی، غیرمنافع ملی آمریکا و صلح امنیت جهانی نگاه نمی‌کند بلکه او در زاویه‌‌ای همسو با جان کری که یکی از وزرای خارجه آمریکا بود قرار دارد. از این نظر رفتار تیلرسون مطلوب ترامپ نیست. ترامپ کسانی را می‌خواهد که بزنند، بکوبند و متعهد به قوانین بین‌المللی نباشند و شاید نیکی هیلی از این نمونه است. ضمن اینکه مقید به قوانین بین‌المللی نیست و بیشتر می‌خواهد هیاهو به پا کند و اهداف شخصی آقای ترامپ را جلو ببرد. از این نظر این فرد مطلوب ترامپ قرار می‌گیرد وگرنه ماندن یا بیرون رفتن از برجام ربطی به جابه‌جایی در سیاست خارجه آمریکا ندارد. البته تیلرسون پایبندی ایران به برجام را تایید کرد طوری که ترامپ عصبانی شد ولی هیلی گفت باید راهی پیدا کنیم تا ثابت کنیم ایران به برجام پایبند نبوده است. با این وجود آمریکا و دولت ترامپ چه تیلرسون باشد یا نباشد، می‌تواند از برجام بیرون بیاید و با آمدن هیلی تغییری در عملکردش به‌وجود نخواهد آمد.
اما درخصوص گزارش بلومبرگ که مقامات آمریکایی مدعی‌ شدند یک راهبرد جدید درخصوص توافق هسته‌ای تدوین شده که به جای نابود کردن توافق هسته‌ای، آن را تقویت می‌کند، باید گفت حتی اگر این پیشنهاد وجود داشته باشد دولت آمریکا می‌خواهد بدترین پیشنهاد را با حداقل نقض قوانین بین‌المللی ارائه کند. از طرفی آنها نمی‌توانند قوانین بین‌المللی را بشکنند و به همین دلیل می‌خواهند با حداقل هزینه و در بدترین شکل ممکن پیشنهادی ارائه دهند. بنابراین با این دو ملاحظه آمریکا پیشنهاد خود را ارائه می‌دهد اما هدف آمریکا سختگیری بیشتر و تنگ کردن این حلقه است. آمریکا به‌دنبال آن است تا حلقه محاصره اطراف ایران را تنگ‌تر و شرایط را سخت‌تر کند تا اینکه از دید ترامپ، ایران نتواند تکان بخورد. با این وجود در نهایت خارج شدن آمریکا کمکی به این کشور نمی‌کند. اگر خارج شدن برایشان کمک‌کننده بود تا به حال این کار را می‌کردند. آنها مجبور هستند داخل این توافق باشند و ایران را به عدم پایبندی بر برجام متهم کنند.
* کارشناس مسایل بین‌الملل