تصمیمات سلیقه‌ای درباره جوایز سینمایی چقدر به بهبود حال و روز سینما کمک می‌کند؟ سیمرغ های سرگردان

سعید طاهری
سیمرغ‌های جشنواره سی‌وششم کم می‌شوند؟ اتفاقی که در دوره بیست‌ویکم افتاد و سیمرغ‌‌های مکمل نقش دوم زن و مرد، سیمرغ فیلمبرداری، چهره‌پردازی، صدابرداری، صداگذاری و تدوین حذف و دو جایزه با عنوان دستاورد هنری جایگزین شدند و سال بعد همه‌چیز به حالت اولش بازگشت. تصمیم‌های اینچنینی برای سینما و سینماگران تازگی ندارد و هر دوره، سلیقه‌های تازه و جهت‌گیری جناحی مدیران تازه از راه رسیده، بلای جان اهالی آنجا می‌شود...
جبار آذین، منتقد سینما درمورد تصمیم‌های سلیقه‌ای که سال‌هاست بلای جان سینما و سینماگران شده، می‌گوید:‌« انگیزه اصلی برگزاری جشن خانه سینما توسط صنوف سینمایی ارائه پاسخی به عملکردهای غیر تخصصی جشنواره فیلم فجر بود، اما به دلایل فراوان برگزارکنندگان جشن خانه سینما و صنوف سینمایی از جمله مشکلات داخلی بحران‌های صنوف و انشعاب‌های متعدد خانه سینما در کنار دخالت‌های مالی و سیاسی و سلیقه‌ای سازمان موسوم به سینمایی ارشاد همه چیز را در هم ریخت و بازی‌های سیاسی و منعفت‌طلبی گروهی و فردی بر نگاه و عملکرد صنفی و فرهنگی خانه سینما سلطه یافت و بر بیماری‌های گوناگون سینمای ایران افزود.»
او معتقد است: «از آنجا که هیچ‌کدام از جشنواره‌های سینمایی کشور حرفه‌ای و استاندارد نیستند و از اصول و مولفه‌های مشخص جهانی بهره نمی‌برند براساس نگرش سلیقه‌ای اداره و اجرا می‌شوند. نمونه فاجعه‌آمیز این اقدام را در برگزاری جشن‌پاره سابق فجر به دو صورت کاملا جدا و غلط تجربه کرده‌ایم. در همین جشن‌پاره ارزیابی‌ها و قضاوت‌های هیات‌های غیرسینمایی آن با جنجال‌های فراوان رو به رو شد. از همین رو با توجه به مشکلات سودجویی‌ها و نگاه‌های شخصی و سلیقه‌ای و درگیری‌های گروهی در انتخاب‌ها و حتی برگزاری جشن خانه سینما، چیز غریبی نسیت. چنانچه دست‌اندرکاران خانه سینما فارغ از تحمیل‌های سلیقه‌ای و تطمیع‌های مالی و بر اساس حرفه و انصاف و تخصص جشن خود را برگزار می‌کردند، می‌توانست این قبیل اتفاقات ناخوشایند در آن رخ ندهد. در هر حال تغییرات انجام گرفته حاصل ندانم‌کاری و تظارب آرا و تصادم منافع است که با موجودیت و حیات سینمای ایران مغایرت دارد.»


آذین با گلایه از مدیران و مسئولان سینمایی می‌گوید:‌ «در سینمای سلامت ملی جشنواره های سینمایی همراه همسو و مکمل یکدیگرند، اما در سینمای بیمار ما هر کدام از جشنواره‌ها ساز خود را می‌زنند و از آنجا که هیچکدام هم حرفه ای و استاندارد نیستند بیراه رفته و پول بیت‌المال به هدر می‌دهند. حذف‌ها، کم و سیاه شدن بخش‌ها و چگونگی اجرای جشن‌ها جشنواره‌ها و جشن‌پاره‌هایشان دهنده انحراف آنها از مضامین و مصادیق فرهنگی و سینمایی است و متاسفانه جشن خانه سینما هم به همان مسیر اشتباه و انحرافی فجر می‌رود و این دیکته پرغلط نمی‌تواند از سینماگران رسانه‌ها منتقدان و مردم نمره قبولی بگیرد چرا که در مسیری جدا از اهداف و آرمان‌های سینمای ملی و مردمی حرکت می‌‌کند. بدهی است که این اقدام‌های غلط به بهبود و اصلاح حال جشن سینما و سینماگر کمک نمی‌کند بلکه باعث سردرگمی، بی‌انگیزگی و ناامیدی آنها شده و سینمای کشور را سرگشته سرگردان و بلاتکلیف می‌نماید.
در نهایت جشنواره‌های سینمایی کشور نزد مردم احترام و آبرو از دست داده‌اند؛ به دلیل عملکرد غلط و شعارهای گوناگون دست‌اندرکاران جشنواره و غلط‌های بی‌شمار در انتخاب جوایز و اهداهای بی‌ربط...»
جای تصمیمات سردرگم داوری‌ را ارتقا دهید
محسن روزبهانی، متخصص جلوه‌های ویژه میدانی و رئیس سابق انجمن جلوه‌های ویژه میدانی که هشت سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه را در کارنامه‌اش دارد، درباره حذف احتمالی سیمرغ‌های بخش فنی جشنواره می‌گوید: «مسلما این اتفاق انگیزه‌ها را می‌گیرد روی سینماگران جوان تاثیر منفی می‌گذارد. من دستیارانی داشته‌ام که در سال‌های اخیر کارهای درخشانی انجام داده‌اند و سیمرغ گرفته‌اند و مطمئنم این اتفاق روی آن‌ها تاثیر منفی می‌گذارد.
با این تصمیم مخالفم، و حذف جایزه اشتباه است و انگیزه را می‌کشد.» روزبهانی معتقد است: «اگر دلیل چنین تصمیمی نبود زمان کافی و دور شدن از داوری دقیق باشد، چرا در این دو ماه که فرصت دارند - از زمانی که فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره ارسال می‌شوند – فیلم‌ها را بررسی نمی‌کنند؟ جالب است اگر هم توجیه این تصمیم، داوری دقیق و حرکت سمت جشنواره‌ای حرفه‌ای است، ما در سال‌های قبل شاهد داوران با انتخاب‌های عجیب‌شان همه را شکه کردند؟ فیلمی نامزد بخش جلوه‌های ویژه میدانی می‌شود که تنها یک پلان باران دارد و صدای کارگردان اثر هم در می‌آید و به داوری اعتراض می‌کند. منظورم این است که باید داوری‌های جشنواره را ارتقا بدهند و نه سیمرغ‌ها را کم کنند.»
روزبهانی که این روزها با ابراهیم حاتمی‌کیا برای «پرواز به وقت شام» همکاری می‌کند، درمورد ضعف داوری‌ می‌گوید: «یادم می‌آید یکی از صحنه‌های فیلم «روز سوم» روی دوش یکی از بازیگران انفجار داشتیم و داوران فکر می‌کردند، ما از ماکت استفاده کردیم و متوجه شخصیت واقعی و انفجار روی دوشش نشده بودند.
داورانی که واقعا نمی‌توانند فرق جلوه‌های ویژه میدانی و کامپیوتری را تشخیص بدهند، مشکل اصلی جشنواره‌ها و جشن‌ها هستند و مشکل اصلی ما اینجاست. این اتفاق در جشن خانه سینما هم رخ می‌دهد؛ برای مثال اگر بهترین گریم یا جلوه‌های ویژه را در فیلم داشته باشی، اما فیلم جزو نامزدهای نهایی نباشد، کار نادیده گرفته می‌شود، در حالی که من کار خودم را به درستی انجام داده‌ام و چرا باید زیر سایه کیفیت دیگر عوامل قرار
بگیرم؟»
او در آخر می‌گوید: «تفاوت بسیار زیادی میان جشنواره فجر و جشن خانه سینما وجود دارد. فجر رویدادی است که در جهان شناخته شده و معتبر است. جشن خانه سینما، جشنی صنفی است و حتی اگر بهترین کار سال را داشته باشید و جزو صنوف نباشید، جایزه شامل حال‌تان نمی‌شود؛ همانطور که به خاطر فیلم «سرزمین خورشیدِ» درویش، چون عضو صنف نبودم، جایزه نگرفتم.»
قارچ سمی
اهالی طوفان‌زده سینما، سال‌های سختی را از سر گذراندند و می‌گذرانند. تصمیمات سیاست‌زده مسئولان تازه‌نفس تمام ابعاد فیلم‌سازی‌ آنها را تحت شعاع خودش قرار می‌دهند و گاه با رخنه میان سینماگران، آن‌ها را به شبه‌سینماگر/ مدیر بدل می‌کند. از ظاهر ماجرا که بگذریم، آب از سرچشمه گل‌آلود است و آمد و شد رئیسان و مدیران و دبیران و... کارگر نیست. وقتی تصمیمات درونی سازمان سینما را بیرونی‌ها می‌گیرند و به آن‌هایی که داخلند، ابلاغ می‌کنند و بدون چون و چرا اجرا می‌شوند، حضور مدیران هم‌سو، به پوشیدن رخت‌های تازه شب عید می‌ماند که تازگی‌شان ماندگاری ندارد و چندی بعد کنده می‌شوند. از طرفی وزارت ارشاد هم برای سازمان سینمایی - سازمانی که از اسمش برمی‌آید استقلال داشته باشد – اعتبار و ارزش قائل نیست و با کوچک‌ترین حاشیه‌ای پشتش را خالی می‌کند و سازمان و سینماگران را با ارگان‌ها و نهادهای مختلف و بی‌ربط در می‌اندازد و نتیجه‌اش نگفته معلوم است.
ابراهیم داروغه‌زاده به عنوان دبیر دوره سی‌و‌ششم جشنواره فیلم فجر، جایگزین محمد حیدری‌ای شد که حضور نتوانست عملکرد مثبتی از خود جای بگذارد. وقتی انتخاب‌ها و عملکردها جای اینکه متاثر از فرهنگ باشد، تحت تاثیر سیاست است، نمی‌توان خوش‌بین بود. این تغییرات نمی‌تواند تکلیف سازمانی را مشخص کند که تکلیفش با خودش مشخص نیست. امسال جایزه‌ها کم می‌شوند سال بعد جایزه‌ها اضافه می‌شوند، سال بعد اتفاق دیگری می‌افتد و در ادامه‌اش درمانی برای ش پیدا می‌کنند، اما مسلما سرطان را نمی‌توان با مسکن ضعیف درمان کرد وتنها جراحی می‌تواند غده سرطانی را دور بیندازد.
سایر اخبار این روزنامه
آمانو با دیگر در شورای حاکم آژانس اجرای تعهدات ایران را مورد تائید قرار داد ساز مخالف آژانس بین المللی انرژی اتمی در برابر آمریکا چرا چالش پروژه های ناتمام عمرانی برای دولت ها به پایان نمی رسد؟ عمران، زیر تیغ نفت حسن روحانی: ایران آماده همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم و توسعه صلح است جلال خوشچهره چاپلوس‌های سوداگر گزارش «ابتکار» از توهین‌هایی‌ که در قالب حرکات دست تعریف می‌شوند لایک هایی که لایک نیست! قانون به تنهایی از پس سارقان اشیاء تاریخی بر نمی‌آید، پلیس ویژه نیاز است کم زوری قانون در برابر دزدان تاریخ تصمیمات سلیقه‌ای درباره جوایز سینمایی چقدر به بهبود حال و روز سینما کمک می‌کند؟ سیمرغ های سرگردان «ابتکار» دلایل تغییرات ناگهانی مدیران یک شرکت حفاری را بررسی کرد سکوهای نفتی در غبار ابهام «ابتکار» از رفت‌‎وآمدها در استانداری ها گزارش می‌دهد اصلاحات اصلاح‌طلبانه در وزارت کشور گزارش تخلفات نفتی دولت‌های نهم و دهم در کمیته کمیسیون بودجه مجلس بررسی می شود تخلفاتی به قطر یک کتاب زندگى در پس «تصوّرات»! یک پایگاه خبری آمریکایی در صورت خروج یک‌جانبه از برجام آمریکا تنها خواهد ماند