روزنامه ابتکار
1396/11/10
«ابتکار» حواشی افشاگری از سوی نمایندگان مجلس را بررسی می‌کند خط باریک قرمز
زهره احدیدر سال‌های اخیر پدیده‌ای در عرصه سیاسی کشور رواج یافته است که هر چند وقت یک بار یکی از مسئولان به افشاگری در رابطه با تخلفات شخص یا گروهی خاص دست می‌زند. این قضیه به خودی خود امری پسندیده است اما اگر این احتمال را هم در نظر داشته باشیم که این افشاگری‌ها به نتیجه‌ای مثبت که همان مجازات شدن افراد خاطی است نمی‌رسد، آیا باز هم می‌توان برداشتی مطلوب از این اتفاق داشت؟ به نوعی می توان گفت با پدیده ای مواجه هستیم که میان خطوط قرمز در حرکت است.
افشاگری کافی نیست
در ماه‌های گذشته، محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس لیستی از افرادی که طی سال‌های 84 تا 92 وام‌های کلان دریافت‌کرده بودند و از باز پرداخت امتناع کرده بودند را منتشر کرد اما آنطور که باید این قضیه پیگیری نشد و ما خبری از کوچک‌ترین برخوردی با اسامی آن لیست نشنیدیم. با وجود این اتفاق، این نماینده مجلس با رویکردی مشابه بار دیگر در خصوص پرونده سعید طوسی مدارکی را منتشر کرد اما این در حالی است این فرد از سوی قوه قضائیه تبرئه شده بود. بنابراین تاثیری در روند پرونده نتوانست داشته باشد. این اولین بار نیست که یکی از چهره‌های سیاسی دست به افشاگری‌های این چنینی می زنند، سابق بر این نمایندگانی مانند علی مطهری هم صحبت‌های جنجالی بسیاری داشتند. البته هنگامی که صحبت از افشاگری میشود، نمی‌توان از محمود احمدی نژاد و نقشی که در ترویج این عمل در عرصه سیاسی کشور داشت، یادی نکرد. شاید برخی این قبیل افشاگری‌ها را نوعی حرکت به سمت شفافیت بدانند اما اگر این افشاگری‌ها رخ دهد اما تغییری در اوضاع ایجاد نکند، آیا بازهم می‌توان این نوع اقدامات را مثبت تلقی کرد؟ علی دورانی فعال سیاسی اصولگرا در رابطه با افشاگری‌های اخیر در عرصه سیاسی کشور در گفت‌وگو با «ابتکار» اظهار کرد: « به هر صورت، نوع افشاگری‌ها هم در این میان اهمیت دارد. در مجموع، یکی از وظایف اصلی نمایندگان مجلس نظارت است و اولویت با نظارت جمعی است، چراکه آفت کم‌تری دارد و تاثیر بیشتری هم دارد و در قالب قوانینی که دارند به صورت جمعی و نقادانه برخورد کنند. گاهی اوقات، برخی از اتهامات در چارچوب افشاگری مطرح میشود و فارغ از اینکه قابل اثبات هستند یا خیر، صرفا مطرح می‌شوند.» وی در ادمه افزود: «گاهی این اتفاق بدون سنجیدن شرایط رخ می‌دهد، قوانین قضائی ما به قدری دقیق است که تا مرحله‌ای که حکم صادر نشده، نمی‌توان در خصوص اتهامات به صورت علنی قضاوت کرد. طبیعتا اینکه نماینده‌ای به یک سری اطلاعات دست پیدا کند، فارغ از درست یا غلط بودن آن اطلاعات، باید پیش از اینکه افشاگری را صورت دهند، احتمال اینکه شخص مقابل که در خصوصش افشاگری صورت می‌گیرد هم ممکن است مورد ظلم واقع شود.» دورانی با بیان اینکه صرفا اطلاع‌رسانی به مردم کافی نیست، مطرح کرد: «افشاگری در عرصه سیاست کشور سابقه‌ای طولانی دارد و آقای احمدی‌نژاد و اطرافیانش در این خصوص تجربه‌های بسیاری دارند و حتی برخی چهره‌های نظام در رابطه با این اقدامات عنوان کردند که خدا کسی که این افشاگری‌ها را رواج داد، لعنت کند. فکر می‌کنم آقای ناطق نوری بودند که این مسئله را مطرح کردند. صرف اینکه افشاگری کنیم حتی اگر نیت خوبی پشت آن داشته باشیم، کافی نیست و نمی‌تواند مورد توجه قرار گیرد، حتی آن مناظره‌های معروفی که آقای احمدی نژد داشتند، مقام معظم رهبری هم در آن خصوص اعلام موضع کردند.»
لزوم حرکت جمعی
برخی معتقدند که افشاگری‌های این چنینی به صورت یک شخص مطرح میشود، ممکن است صرفا در جهت خودنمایی باشد اما جدای از این مسئله توان و تاثیری است که یک فرد می‌تواند در پیشبرد این اتفاق داشته باشد. دورانی در خصوص این مسئله بیان کرد: « این قبیل افشاگری‌های شخصی و تک نفری در بیشتر مواقع دچار انحراف میشود اما اگر به صورت جمعی این اتفاق رخ دهد، می‌توانند از ابزارهایی که در اختیار دارند استفاده کنند، بر این اساس در خصوص نمایندگان مجلس می‌توان عنوان کرد که در صورت هماهنگی جمعی در این مسئله از طریق استفاده از ابزارهای نظارتی تغییراتی جدی‌تر را مشاهده خواهیم کرد.اگر از این طریق اتهامات را رسیدگی کنند، احتمال اینکه از اجحاف در حق فرد خاطی هم جلوگیری شود، بیشتر میشود.» وی در ادامه افزود: « به هر صورت به نظر می‌رسد ، آنچه که به عنوان افشاگری مطرح می‌کنند و به صورت فردی رخ می‌دهد، عملی جامع و مانع نیست و باید به صورت جمعی و گروهی صورت گیرد تا بتوان از طریق قانونی هم پیگیری بیشتری در این خصوص صورت داد.»
افشاگری یا باج‌گیری؟
قبل از اقدامی برای مشخص شدن نیت و هدف پشت افشاگری‌ها می‌توان به سابقه این پدیده در عرصه سیاسی کشور بازگشت. دورانی با استناد به سابقه این پدیده در کشور مطرح کرد: «بسیاری از اینگونه افشاگری‌ها به نیت باج‌گیری است و به دنبال این هستند که سازمان یا نهادی را تحت فشار قرار دهند تا به خواسته خود برسند و در حقیقت این رویکردی بسیار مذمون است. ما تجربیات خوبی در این حوزه نداشته‌ایم و بیشتر آنها افشاگری‌های شخصی بوده است و بعدها مشخص شد که یا دروغ بوده و یا ترکیبی از راست و دروغ ارائه کرده‌اند و در نهایت در حق فردی که در خصوص وی افشاگری صورت گرفته، ظلم شده است.» وی در ادامه افزود: « البته من نمی‌گویم که آن فرد هیچ اشتباه و یا تخلفی نداشته است، بلکه منظور این است که حتی فرد خاطی هم نباید با این شیوه مورد ستم قرار گیرد.»
تبعات منفی افشاگری
تا به امروز هرگاه از تبعات ناشی از این اقدام صحبت شده صرفا به تاثیری که می‌تواند در سطح جامعه داشته باشد، اشاره کرده‌اند اما چنین افشاگری‌هایی می‌تواند تغییری در روند پرونده هم داشته باشد و پیشبرد آن را با اختلال مواجه کنند. دورانی با اشاره به اینکه این قبیل افشاگری‌ها در روند پرونده تاثیر می‌گذارد و بیرون رفتن اطلاعات ممکن است که روند پرونده را با مشکل مواجه کند، بیان کرد: « درخصوص پرونده بابک زنجانی این اتفاق رخ داد و با انتشار اطلاعات روند این پرونده کند شد. مشخص است که قصد و غرضی در این افشاگری‌ها وجود دارد. بنابراین بهتر است که اگر شخصی دلیل و مدرکی دارد آنها به نهادهای قضائی ارائه کند تا آنها رسیدگی لازم را صورت دهند.» این فعال سیاسی اصولگرا در ادامه افزود: «مسلما این قبیل افشاگری‌ها تبعات منفی زیادی در جامعه خواهد داشت. ممکن است این افشاگری‌ها ضریبی از حقیقت را داشته باشند اما اگر ضریب موارد منفی آن زیاد باشد، منجر به سیاه نمایی شود.» وی تصریح کرد: « اصل تخلف بحثی است و استفاده از رسانه هم بحث دیگری است. واقعیت این است که بسیاری از این اطلاع‌رسانی‌ها منجر به دستیابی به حق نمی‌شود بلکه ما را به بدبینی مردم می‌رساند.» محمد صادق جوادی حصار نیز در گفت‌وگو با «ابتکار» در رابطه با تبعات این امر، گفت: « نمایندگان مجلس به عنوان بخش ترمیمی و نظارتی برحوزه اجرا می‌توانند، از سایر مسئولان بخواهند که به وظایف خود برسند و مسائل را موشکافانه بررسی کنند، اقدامی پسندیده است اما نتایج ملموس و رضایت‌بخشی را در ادامه نداشته باشد، یاس و ناامیدی به وجود می‌آید و در ادامه روند عادی سازی چنین رویکردی را در جامعه مشاهده خواهیم کرد.» وی در ادامه افزود: «در حقیقت به سایرین این مسئله القا میشود که در صورت چنین اعمالی کسی با فرد خاطی کاری ندارد و امری عادی است و این به نظر من اثری منفی و بد در جامعه و مردم خواهد داشت و در حقیقت از این اتفاق حساسیت‌زدایی می‌کند.» جوادی حصار خاطرنشان کرد: «به نظر من دوستان ما در مجلس از طریق همان سازوکارهای نظارتی که دارند، استفاده کند و از طریق قانون مسائل را پیگیری کنند و تا حدممکن این مسائل رسانه‌ای نشود.»
افشاگری؛ اقدامی بی نتیجه
با توجه به افشاگری‌هایی که در سال‌های گذشته شاهدشان بوده‌ایم، باید این را هم در نظر داشته باشیم که چنین رویکردی تا چه حد کاربردی بوده و سیاستمداران کشور را به خواسته آنها رسانده است. دورانی در همین راستا عنوان کرد: «اگر این اتفاق تاثیر مثبتی دارد، پس چرا همه گیر نیست؟ چرا سایرافرادی که به این اطلاعات دسترسی دارند، اقدامی صورت نمی‌دهند؟ طبیعتا نمی‌توان چنین رویکردی را به عنوان یک اقدام اساسی در نظر داشت. چرا سایرین این روند را دنبال نمی‌کنند؟ مگر بقیه دلسوز نظام نیستند؟ مطمئن باشید بسیاری این اطلاعات را داشته‌اند اما به دنبال راه‌حل معقول‌تری می‌گشتند.» جوادی حصار نیز در این خصوص مطرح کرد: « باید سابقه این رفتارها را بررسی کرد و دید که در چند مورد با این رویکرد نتیجه گرفته‌ایم و اگر نتیجه نهایی رضایت‌بخش نبود، تجدید نظری در این قضیه داشته باشیم و من فکر می‌کنم که این رویکرد در زمان انتخابات ریاست جمهوری در سال‌های گذشته باب شد و همین نوع افشاگری‌های بی پاسخ بود و در حقیقت نه سوال کننده پاسخی گرفت و نه مسئول پاسخی داد.» وی در ادامه افزود: « این اتفاق تنها افکار عمومی را آزرده خاطر کرد و بی‌اعتمادی در متن جامعه جاری شد و احساس عمومی به اینجا رسید که اختلاف مسئولان و سیاستمداران را صرفا بر سر دسترسی بیشتر جریان‌های سیاسی به منابع مالی دانستند.» با این تفاسیر می‌توان به این نتیجه رسید که پدیده افشاگری با ویژگی‌های خاصی که قوانین قضائی کشور دارد، اقدامی بس خطرناک است، چراکه این اتفاق تبعات منفی بسیاری در افکار عمومی خواهد داشت. در حقیقت مسئولان سال‌ها است که با این روش به افشاگری دست می‌زنند و سال‌ها است که به نتیجه‌ای هم نمی‌رسند، بنابراین زمان آن رسیده است که تغییری در این رویکرد ایجاد کنند.
سایر اخبار این روزنامه
گزارش «ابتکار» از سرانجام فیلم های مستند در بخش سودای سیمرغ فیلم فجر
وقتی سر نخواستن مستند دعوا ست
«ابتکار» حواشی افشاگری از سوی نمایندگان مجلس را بررسی می‌کند
خط باریک قرمز
مهدی قائدی بازیکن استقلال دچار سانحه رانندگی شد
وضعیت قرمز برای جوان اول آبی ها
جلال خوشچهره
بهانه «غافلگیری» از سکه افتاده است
«ابتکار» از یک روز خوب در مدرسه کودکان سندروم دان و اوتیسم گزارش می‌دهد
سندروم عشق
کنگره گفت و گوهای ملی سوریه در روسیه کلید خورد
سوچی در سایه بحران‌های جدید
«ابتکار» دلایل رد کلیات بودجه 97 در صحن علنی مجلس را بررسی کرد
یخ زدن بودجه در سرمای بهارستان
زمستان چه جایگاهی نزد شاعران داشته است؟
رد پای شعر روی برف ها
مونسان مخالفت خود را با طرح منطقه آزاد شوش اعلام کرد
لرزه بر تن چغازنبیل
«ابتکار» کسب و کار روزهای سفید شهر را بررسی کرد
اقتصاد برفی
