مهدی مطهرنیا کارشناس بین الملل

حضور نمایندگان چند کشور در باره تصمیم گیری پیرامون آینده یک کشور دیگر نشاندهنده تغییر عظیم در نظام بین‌الملل است. اکنون در باب بحران سوریه سه کشور ترکیه، روسیه و ایران در نشست آنکارا تصمیم می‌گیرند و در آن سوی دنیا نیز کشورهایی دیگر با دولت‌هایی دیگر و متفاوت با منافع این سه کشور در همین باب به صحبت می‌نشینند و تصمیمات متفاوتی را در خروجی نشست‌ها‌ی خود مد نظر قرار می‌دهند.
این بیانگر آن است که سوریه دیگر یک کشور مستقل نیست. پرسشی که اکنون باید در افکار عمومی جهان مطرح باشد این است که سوری‌ها کجا هستند؟ مردم سوریه در این مذاکرات چه جایگاهی دارند؟ اینکه سوریه و مردم سوریه چه مخالفان اسد و چه موافقان اسد و چه گروه‌های مختلفی که در سوریه دارای حق آب و گل دراین سرزمین تاریخی هستند کجایند؟ این نکاتی است که در مرحله نخست باید به آن اندیشید ؟مثلااگر در باب آینده ترکیه کشورهای دیگر تصمیم بگیرند آیا مردم ترکیه پذیرای آن خواهند بود وآیا آن را بیانگر نفوذ آن کشورها در کشور خود نمی دانند؟ اکنون در یک پایتخت غیر از دمشق کشورهایی غیر از سوریه بدون اینکه نمایندگانی از مردم سوریه به طور رسمی در آن حضور داشته باشند چنین نشستی برگزار کرده‌اند. آیا نباید مردم این موضوع را حرکتی برای ایجاد تسلط بر موضع داخلی سوریه بدانند.
پس بیش از آنکه بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که در نبود کشورهای اروپایی در این نشست معضل سوریه حل می‌شود یا نه به جای خالی سوری‌ها در این نشست اشاره کنیم هر چند به نظر می‌رسد به نسبت کشورهای دیگر ایران بیشتر جانب مردم سوریه را گرفته و معتقد به مذاکرات
سوری - سوری است.


از طرفی دیگر باید بپذیریم که امروز سوریه به محلی برای هدف گذاری مدیریت منازعه بین قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده است.
بی‌تردید اگر چه طرفین در ادامه همکاری در استقرار صلح در سوریه بر همکاری سه جانبه خود تاکید دارند اما عدم حضور قدرت‌های غربی و حتی شرق مانند چین از یک‌سو و اختلافات درونی هر سه این کشورها در باب آینده سوریه و منافع هریک از این دولت‌ها در آینده بروز و ظهور بیشتری می‌یابد.
فراموش نکنیم امروز روس‌ها به عنوان محور اصلی اتحاد میان ترکیه و ایران جهت مدیریت منافع آینده این اتحادیه در سوریه به دنبال بیشترین امتیاز برای خود و کمترین امتیاز برای ایران هستند. به عبارتی دیگر، ایران بالاترین هزینه‌ها را در سوریه داشته ولی کمترین امتیازها را می‌تواند دریافت کند. همین طور سوریه در آینده با چالش‌های جدی‌تری مواجه خواهد بود.این بیانگر آن است که سوریه دیگر یک کشور مستقل نیست. پرسشی که اکنون باید در افکار عمومی جهان مطرح باشد این است که سوری‌ها کجا هستند؟ مردم سوریه در این مذاکرات چه جایگاهی دارند؟ اینکه سوریه و مردم سوریه چه مخالفان اسد و چه موافقان اسد و چه گروه‌های مختلفی که در سوریه دارای حق آب و گل دراین سرزمین تاریخی هستند کجایند؟ این نکاتی است که در مرحله نخست باید به آن اندیشید ؟مثلااگر در باب آینده ترکیه کشورهای دیگر تصمیم بگیرند آیا مردم ترکیه پذیرای آن خواهند بود وآیا آن را بیانگر نفوذ آن کشورها در کشور خود نمی دانند؟ اکنون در یک پایتخت غیر از دمشق کشورهایی غیر از سوریه بدون اینکه نمایندگانی از مردم سوریه به طور رسمی در آن حضور داشته باشند چنین نشستی برگزار کرده‌اند. آیا نباید مردم این موضوع را حرکتی برای ایجاد تسلط بر موضع داخلی سوریه بدانند.
پس بیش از آنکه بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که در نبود کشورهای اروپایی در این نشست معضل سوریه حل می‌شود یا نه به جای خالی سوری‌ها در این نشست اشاره کنیم هر چند به نظر می‌رسد به نسبت کشورهای دیگر ایران بیشتر جانب مردم سوریه را گرفته و معتقد به مذاکرات
سوری - سوری است.
از طرفی دیگر باید بپذیریم که امروز سوریه به محلی برای هدف گذاری مدیریت منازعه بین قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده است.
بی‌تردید اگر چه طرفین در ادامه همکاری در استقرار صلح در سوریه بر همکاری سه جانبه خود تاکید دارند اما عدم حضور قدرت‌های غربی و حتی شرق مانند چین از یک‌سو و اختلافات درونی هر سه این کشورها در باب آینده سوریه و منافع هریک از این دولت‌ها در آینده بروز و ظهور بیشتری می‌یابد.
فراموش نکنیم امروز روس‌ها به عنوان محور اصلی اتحاد میان ترکیه و ایران جهت مدیریت منافع آینده این اتحادیه در سوریه به دنبال بیشترین امتیاز برای خود و کمترین امتیاز برای ایران هستند. به عبارتی دیگر، ایران بالاترین هزینه‌ها را در سوریه داشته ولی کمترین امتیازها را می‌تواند دریافت کند. همین طور سوریه در آینده با چالش‌های جدی‌تری مواجه خواهد بود.