مقابله تجاری به هر قیمت

آمریکا این بار خیلی جدی تر از قبل روی چین متمرکز شده و این نشان می‌دهد دونالد ترامپ در حال عمل به وعده‌ای است که در کارزار انتخاباتی داده بود. او گفته بود وقتی قدرت را در اختیار بگیرد به تدریج تعرفه روی کالاهای چینی را تا 45 درصد افزایش می‌دهد و تا کنون بخش عظیمی از این قول خود را عملی کرده و از یک ماه دیگر این اتفاق خواهد افتاد. چین می‌گوید مازاد تجاری 275 میلیارد دلاری در برابر آمریکا دارد، اما آمار واشنگتن رقم 375 میلیارد دلار را ثبت کرده است.
این در حالی است که جنگ تجاری واشنگتن و پکن قیمت جهانی نفت را کاهش داده و اثر مستقیمی روی شاخص بورس گذاشته است، در پی این اقدام، شاخص «پن یوروپین استاکس ۶۰۰» که متشکل از سهام ۶۰۰ شرکت بزرگ اروپایی است، 5/0 درصد کاهش یافت. در آلمان نیز شاخص «دکس» 4/0 درصد کاهش یافت.
دیروز قیمت آتی نفت خام برنت (برای تحویل در ماه ژوئن) نسبت به قیمت بسته شده در اواخر پنجشنبه گذشته با کاهشی ۳۲ سنتی (5/0 درصد) 01/68 دلار در بازار معامله شد. این در حالی است که معامله آتی نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا با ۳۵ سنت (6/0 درصد) کاهش بشکه‌ای 19/63 دلار صورت گرفت.
دولت چین به هشدار رییس‌جمهور‌ آمریکا در مورد احتمال وضع تعرفه بر تعداد بیشتری از اقلام وارداتی از آن کشور واکنش نشان داده است. سخنگوی وزارت بازرگانی چین دیروز در واکنش به احتمال افزایش تعرفه گمرکی بر کالاهای چین به مبلغ 100 میلیارد دلار از سوی آمریکا گفت که درصورتی که طرف آمریکایی بدون توجه به مخالفت چین و جامعه بین‌الملل‌ همچنان بر یکجانبه‌گرایی تجاری و شیوه حمایتی پافشاری کند، چین تا با آخر و با هر هزینه‌ای که باشد آماده مبارزه در این جنگ تجاری است.


سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفته است که ما خواستار جنگ تجاری نیستیم، اما از مبارزه در چنین جنگی هم هراس نداریم. موضع گیری وزارت بازرگانی چین در حالی منتشر می‌شود که دونالد ترامپ ساعاتی پیشتر تهدید کرده بود که ممکن است اقلام وارداتی بیشتری از چین را مشمول تعرفه قرار دهد. ترامپ گفت که در واکنش به تصمیم دولت چین به وضع محدودیت‌هایی بر برخی اقلام وارداتی از آمریکا شامل میوه تازه، گوشت خوک و آلومینیوم بازیافتی، ممکن است بازهم بر اقلام وارداتی از چین به آمریکا به ارزش سالانه حدود ١٠٠ میلیارد دلار تعرفه وضع کند. ارزش صادرات میوه، گوشت خوک و آلومینیوم صادراتی آمریکا به چین سال گذشته به سه میلیارد دلار رسید.
اقدام چین در وضع تعرفه بر این اقلام واکنشی تلافی‌جویانه نسبت به تصمیم قبلی ترامپ به وضع تعرفه‌های سنگین بر واردات فولاد و آلومینیوم از چین است که نقش مهمی در صادرات خارجی این کشور دارد. سه‌شنبه گذشته، دولت آمریکا فهرستی از اقلام وارداتی از چین به ارزش سالانه حدود ۵٠ میلیارد دلار را منتشر کرد و گفت که این اقلام مشمول محدودیت‌های تجاری خواهد شد.
طی سه دهه اخیر‌ چین با دنبال کردن سیاست آزادسازی اقتصادی و ایجاد فضای مساعد اقتصادی و اجتماعی برای جلب سرمایه‌گذاری خارجی، از رشد اقتصادی سریعی برخوردار بوده که محور اصلی آن را گسترش چشمگیر صادرات تشکیل داده است.
این کشور در تجارت با بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایالات متحده از مازاد تجاری برخوردار است اما این کشورها در مواردی دولت چین را به تخطی از اصول تجارت آزاد از جمله دادن یارانه به صنایع داخلی و تثبیت تصنعی نرخ برابری پول آن کشور متهم کرده و این اقدامات را باعث آسیب به صادرات خود به آن کشور و سایر بازارهای جهانی دانسته‌اند.
دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی صادرکنندگان خارجی به خصوص چین را به دنبال کردن رابطه تجاری غیرمنصفانه با ایالات متحده متهم کرده و آن را باعث رکود صنایع و از میان رفتن فرصت‌های شغلی در این کشور دانسته بود.
ترامپ گفته بود که در صورت انتخاب به ریاست جمهوری، اقداماتی را در جهت حمایت از صنایع داخلی در برابر واردات بی‌رویه به اجرا بگذارد و به این وسیله، به افزایش اشتغال در آمریکا کمک کند.
اقدامات اخیر دونالد ترامپ در قبال روابط تجاری آمریکا و چین باعث نگرانی در مورد وقوع جنگ تجاری بین دو کشوری شده که در مجموع، بخش قابل توجهی از اقتصاد جهانی را در اختیار دارند. در حالی که اقتصاد جهانی هنوز گرفتار از رشد ماندگی ناشی از بحران مالی یک دهه پیش است، هرگاه محدودیت‌های تجاری این دو کشور باعث کاهش رشد اقتصادی آنها به خصوص رشد اقتصادی چین شود، ممکن است احیای اقتصاد جهان با دشواری بیشتری مواجه شود.
همچنین‌ این احتمال هم وجود دارد که سیاست ترامپ در محدود کردن واردات تنها به روابط تجاری با چین منحصر نشود بلکه به تدریج به تجارت با سایر کشورها‌ تسری یابد. برخی ناظران گفته‌اند که علت خودداری رییس‌جمهور‌ آمریکا از وضع محدودیت تجاری علیه کشورهای دیگر در حال حاضر ممکن است حفظ حمایت آنها در سیاست محدودیت واردات از چین باشد.خبرگزاری فرانسه در این باره می‌نویسد‌ آمریکا می‌خواهد با اعمال این تعرفه‌ها چین را به دلیل رعایت نکردن احتمالی حق مالکیت معنوی مجازات کند. به علاوه، کسری تجاری شدید آمریکا برای ترامپ گران تمام شده است. دعوای تجاری پکن و واشنگتن در سراسر جهان به نگرانی‌ها در مورد یک جنگ تجاری دامن زده است.
شکایت چین از آمریکا
به دنبال بالا گرفتن جنگ تجاری میان چین و آمریکا، پکن اعلام کرد در سازمان تجارت جهانی از آمریکا شکایت کرده است. وزارت بازرگانی چین با انتشار بیانیه‌ای در این زمینه اعلام کرد: با توجه به خودداری آمریکا از مذاکره با چین درباره جبران خسارت در ارتباط با اعمال تعرفه بر کالاهای این کشور براساس ضوابط سازمان تجارت جهانی، چین ناچار به آغاز فرآیند حل مناقشات در این سازمان به منظور دفاع از حقوق و منافع مشروع خود شده است.
در این بیانیه آمده است: بازرسی 232 آمریکا به بهانه حفظ امنیت ملی صورت گرفته است اما هدف واقعی آن حمایت‌گرایی تجاری است. آمریکا از یک سو برخی کشورها و مناطق را از این بازرسی معاف کرده اما از سوی دیگر از برخی اعضای سازمان تجارت جهانی از جمله چین عوارض گمرکی اخذ می‌کند.
این بیانیه می‌افزاید‌ این اقدام آمریکا با اصل عدم تبعیض نظام تجارت چندجانبه مغایرت داشته و تعهدات آن کشور به سازمان تجارت جهانی درباره کاهش تعرفه عوارض گمرکی و منافع مشروع چین را نقض کرده است. بازرسی 232 به بازرسی دولت آمریکا از کالاهای وارداتی مظنون به آسیب رسان به امنیت ملی این کشور توسط وزارت بازرگانی بر اساس ماده 232 قانون گسترش تجارت مصوبه سال 1962 اطلاق می‌شود.