محکومانی که حامی کودکان سرطانی شدند!

 گروه اندیشه
info@khorasannews.com

«آزادی به شرط آزادی زندانیان جرایم غیرعمد»، طرحی بسیار جدید در اجرای مجازات جایگزین حبس است که توسط قاضی «صمد چوبینه» در شهرستان فیروزآباد فارس اجرا می‌شود؛ این قاضی معتقد است که این طرح می‌تواند باعث کاهش آمار زندانیان و آزادی حبس شدگان جرایم غیرعمد شود. قاضی «صمد چوبینه» از قضات جوان و پیشرو در اجرای مجازات‌های جایگزین حبس، ۳۶ ساله و دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی است و قضاوت را از سال ۸۴ به عنوان دادیار در استان قزوین آغاز کرد. او مسئولیت‌هایی مانند ریاست شعبه جزایی فیروز آباد، ریاست دادگستری فراشبند، ریاست دادگستری فیروزآباد و دادرس دادگاه انقلاب را در کارنامه فعالیت خود دارد. چوبینه معتقد است که با مجازات جایگزین حبس، باید هم به مجرمان جوان و هم کسانی که ناخواسته دست به جرم می‌زنند، کمک کرد و این اقدام، باعث افزایش سطح فرهنگ جامعه خواهد شد. وی در گفت‌وگویی با خبرگزاری میزان، به بیان دیدگاه‌های خود در زمینه مجازات‌های جایگزین حبس پرداخته است.
زمان استفاده از مجازات جایگزین


قاضی چوبینه می‌گوید: در موارد متعددی که احساس کردم زمینه اصلاح مجرم وجود دارد، به سَمْت صدور مجازات جایگزین پیش رفتم و این مجازات، برای مجرمانی در نظر گرفته شد که به صورت اتفاقی، جرمی را مرتکب می‌شدند یا برای اخذ رضایت شاکی، اقدام کرده بودند و همچنین، زمینه اصلاح و باز پروری در خارج از زندان، برای آن‌ها فراهم بود. وی با بیان این‌که استفاده به جا، از ظرفیت مجازات‌های جایگزین، زمینه ساز اصلاح جامعه می‌شود، می‌افزاید: تنبیه و بازاجتماعی کردن بزهکاران، یکی از اهداف ما در اعمال مجازات است؛ حال آن‌که در صورت زندانی کردن فرد بزهکار، علاوه بر اضافه کردن یک خانواده به جمع خانواده‌های بی سرپرست، احتمال ایجاد شرایط رشد سایر جرایم در فرد نیز، فراهم می‌شود. رئیس دادگستری فیروزآباد تصریح می‌کند: دیدگاه‌های جامعه شناختی و روان شناختی قضات، در کنار استفاده مناسب از ظرفیت‌های قانونی در مجازات‌های جایگزین، زمینه اصلاح، بازاجتماعی و تنبیه کردن مجرمان، بدون استفاده از حبس و زندان را فراهم می‌کند. چوبینه خاطر نشان می‌کند: ارائه فرصت برگشت به متهم، در راستای اصلاح آن ها، اگر تأثیری بیشتر از مجازات حبس نداشته باشد، تأثیر کمتری نخواهد داشت؛ لذا در زمینه صدور احکام جایگزین حبس، فعالیت‌های قابل توجهی داشته‌ام.
طرح‌های ابتکاری به جای مجازات حبس
رئیس دادگستری شهرستان فیروزآباد طرح‌های مجازات جایگزین حبس را در قالب چند طرح، مانند کتاب به جای زندان، آزادی به شرط آزادی زندانیان جرایم غیرعمد، آزادی به شرط کمک به کودکان یتیم، آزادی به شرط کمک به کودکان سرطانی و آزادی به شرط ترک اعتیاد جوانان دسته بندی کرده است. به گفته این قاضی دادگستری، احکام جایگزین صادره، محدود با این پنج مورد نیست. چوبینه می‌گوید: در اجرای طرح کتاب به جای زندان، از متهم خواستم به جای زندان، کار تحقیقاتی انجام دهد؛ چندی قبل جوانی به اخلال در نظم عمومی اقدام کرده بود که طبق قانون، باید به زندان محکوم می‌شد؛ از آن جایی که متوجه شدم این فرد نادم و در اثر تحریک دیگران این کار را انجام داده است، او را به تحقیق و جمع آوری از وصیت نامه شهدای محل، مکلف کردم و این‌که در چه عملیاتی حضور داشته‌اند تا به این وسیله، با زندگی نامه آن‌ها آشنا شود و یاد بگیرد که شهدا به میدان جنگ رفتند و جانشان را برای آرامش ما فدا کردند تا بتوانیم با آرامش زندگی کنیم.
مجرمان پژوهشگر!
وی همچنین به مورد دیگری اشاره می‌کند و می‌افزاید: جوانی در اثر اشتباه و درگیری خیابانی، کسی را مصدوم کرده بود که در واقع باید به زندان محکوم می‌شد و با توجه به این که رضایت شاکی را جلب کرده بود، ترجیح دادم تحقیقی درباره این‌که در طول 10سال گذشته، چند نفر در ایران بر اثر اصابت چاقو و درگیری کشته شده اند، انجام دهد و به صورت خاص هم گفتم که درباره نحوه قتل روح ا... داداشی که در اثر نزاع خیابانی به قتل رسید، تحقیقاتی انجام دهد و فرایند آن را ذکر کند. با این طرح به متهم فهماندم که حمل چاقو، بالقوه دارای چه خطراتی است و این‌که خشم و عصبانیت لحظه‌ای را کنترل کند.
آزادی به شرط آزاد کردن دیگران
طرح «آزادی به شرط آزادی زندانیان جرایم غیرعمد» از دیگر طرح‌های موفقی است که به گفته قاضی چوبینه، بسیار مورد توجه قرار گرفته و قرار است در معاونت فرهنگی قوه قضاییه به عنوان یک طرح ملی پیگیری شود. با حکم شعبه دادگاه انقلاب اسلامی فیروزآباد، متهمی که به شش سال حبس محکوم شده بود، با رأی قاضی پرونده و با اعمال مجازات جایگزین حبس، موظف شد سه زندانی جرایم مالی غیر عمد را از زندان آزاد کند. محکوم جوان این پرونده که از جرم ارتکابی خود به شدت پشیمان است، علاوه بر آزاد کردن سه زندانی جرایم مالی غیر عمد، موظف است به مدت دو ماه به ارائه خدمات در زمینه ترک اعتیاد جوانان و نوجوانان، در یکی از مراکز ترک اعتیاد شهرستان فیروزآباد بپردازد. وی با اشاره به اجرای این طرح و آزادی زندانیان تصریح می‌کند: با این حکم، هم زندانیان مالی و غیر عمد از زندان آزاد شدند و هم زندانیان اعتیاد، با کمک این زندانی، از حقارت بیماری اعتیاد آزاد شدند و هم خود این فرد محکوم، از زندان آزاد شد. یعنی با یک حکم جایگزین، سه گروه از زندان آزاد شدند. قاضی فیروزآبادی در ادامه، هدف از اجرای این طرح را آزادی زندانیان جرایم غیرعمد، همچون تصادفات، بدهی، دیه، مهریه و نفقه دانست و گفت: دراین طرح، به آمار زندانیان کشور اضافه نمی‌شود و از طرف دیگر، این افراد مکلف می‌شوند که زندانیان جرایم غیرعمد را آزاد کنند.
مجازات زندان فقط برای مجرمان خطرناک
به گفته رئیس دادگستری شهرستان فیروزآباد، حدود 400 شهرستان وجود دارد که اگر روزانه بتوانیم از این طرح در شهر‌ها استفاده کنیم می‌توانیم از ورود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از افراد به زندان‌ها جلوگیری کنیم و به واسطه این طرح، این تعداد زندانی جرایم غیرعمد از زندان آزاد شوند. در بازه زمانی یک ماهه تا یک‌ساله درمی یابیم که اجرای این طرح، چه کمک بزرگی به نظام قضایی و سازمان زندان‌ها خواهد کرد؛ زندان‌ها خلوت‌تر می‌شوند و مجازات زندان،‌ فقط به مجرمان خطرناک و افرادی که چاره‌ای جز نگهداری آن‌ها در زندان نیست، اختصاص می یابد.
حمایت از ایتام به جای زندان
طرح بسیار جدیدی که از طرف این قاضی اجرا شده، جایگزینی مجازات زندان با تحت پوشش قرار دادن کودکان یتیم و بی سرپرست یا بد سرپرست در طرح اکرام ایتام بوده است. متهمی که باید در زندان بماند، از زندان آزاد می‌شود، با این شرط که با مراجعه به اداره بهزیستی و کمیته امداد شهرستان، در طرح اکرام ایتام شرکت و حداقل یک کودک را به مدت دستکم ۱۲ ماه، با پرداخت ماهانه حداقل مبلغ ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان تحت پوشش قرار دهد. مبلغ پرداختی ماهانه و مدت زمان تحت پوشش قرار دادن ایتام، با توجه به وضعیت مالی فرد محکوم و نوع جرم و شرایط دیگر، تعیین می‌شود و برای متهمان مختلف متفاوت است.
حمایت از کودکان سرطانی به جای حبس
وی در ادامه، از اجرای طرح حمایت از کودکان سرطانی به جای زندان سخن می گوید و تصریح می‌کند: طرح دیگری نیز در زمینه شرکت در طرح‌های موسسه «محک»(حمایت از کودکان سرطانی) وجود دارد که آزادی به شرط حمایت از کودکان سرطانی است. همانند طرح قبلی، فرد به جای زندان رفتن، از کودکان سرطانی محک و سایر نهادهای خیریه رسمی حمایت و ماهانه مبالغی را به حساب رسمی آن‌ها واریز می‌کند. آزادی به شرط ترک اعتیاد جوانان نیز، از دیگر طرح‌های این قاضی پیشرو در مجازات جایگزین حبس است که مورد استقبال قرار گرفته است. این طرح، برای برخی از خرده فروشان مواد مخدر اجرا می‌شود؛ به این صورت که افراد نادم و پشیمان از ارتکاب این جرم، با توجه به سوابق شخصیتی و تعهداتشان درخصوص تکرار نکردن جرم، به کار کردن افتخاری در کمپ‌های ترک اعتیاد به مدت ۳۰۰ تا ۴۰۰ ساعت و به صورت معین، مکلف می‌شوند و تعهد می‌دهند که یک نفر معتاد را از بیماری اعتیاد رهایی بخشند.