افزایش قیمت چندباره گوشت، مرغ، ماهی و تخم‌مرغ

گروه بازرگانی- با پشت سر گذاشتن ماه‌های محرم و صفر و ورود به روزهای سرد سال، میزان تقاضا برای خرید محصولات پروتئینی نظیر گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و ماهی افزایش یافته‌. به دنبال سیاست‌های نابسامان دولت در اوایل سال‌جاری و نوسان نرخ ارز‌، گرانی خیلی وقت است که در بازار شدت گرفته به طوری که از اول سال تاکنون قیمت بسیاری از کالاهای پرمصرف با افزایش سه تا چهار برابری روبه‌رو شده است‌. این در حالی است که مسوولان افزایش حجم قاچاق دام زنده، کاهش صید، افزایش هزینه‌های جانبی تولید، سودجویی دلالان و‌.‌.‌. را عوامل اصلی گرانی گوشت، مرغ، ماهی و تخم‌مرغ می‌دانند در حالی که به دنبال سودجویی دلالان و خرده‌فروشان، این کالاها با قیمت‌های متفاوتی در مناطق مختلف به فروش می‌رسد‌.
قاچاق، بازار گوشت را به هم ریخت
شواهد حاکی از آن است که به دلیل افزایش حجم قاچاق دام زنده، عرضه گوشت قرمز در بازار کاهش یافته که به تبع آن قیمت این کالا نیز بیش از پیش افزایش خواهد یافت‌. در همین رابطه رییس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی به ایسنا گفت: وجود پدیده قاچاق دام زنده به دلیل سودآوری بالای آن در پی نوسانات نرخ ارز، عاملی شده تا عرضه گوشت تازه در بازار مصرف داخلی کاهش یابد‌.
علیرضا ملکی با تاکید بر اینکه قاچاق دام زنده کمبود در بازار داخلی را رقم خواهد زد، ادامه داد: بازار در حال حاضر آرامش همیشگی را ندارد و با پشت سر گذاشتن ماه‌های محرم و صفر و ورود به روزهای سرد سال، میزان تقاضا برای گوشت قرمز افزایش پیدا می‌کند‌.


وی با بیان اینکه تعداد زیادی دام به صورت قاچاق از غرب کشور به ویژه استان‌های ایلام و کرمانشاه خارج می‌شود، یادآور شد: به همین دلیل امکان عرضه دام در بازار کاهش یافته و این موضوع تا زمانی که بره تازه در اسفند ماه به بازار عرضه شود، ادامه خواهد داشت‌. به همین دلیل پیش‌بینی می‌کنیم که در سه ماه آینده کاهش قیمتی در بازار گوشت قرمز تازه رخ ندهد‌. رییس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی یادآور شد: واحدهای صنفی هر کیلو گوشت قرمز شقه بدون دنبه را به قیمت ۵۲ تا ۵۳ هزار تومان خریداری و با سود ۱۰ درصدی به مشتریان عرضه می‌کنند‌.
مرغ و ماهی ارزان نمی‌شود
گرانی قابل توجه گوشت در بازار در حالی است که در چند روز اخیر به دلیل کاهش عرضه مرغ در بازار، قیمت این محصول نیز با رشد ۱۰۰۰ تومانی در هر کیلو روبه‌رو شده است‌. در این میان بازار ماهی نیز چندان شرایط مناسبی ندارد و با قیمت‌های بالا در بازار به فروش می‌رسد‌. در همین رابطه رییس اتحادیه فروشندگان ماهی و پرنده در رابطه با شرایط بازار ماهی و مرغ با بیان اینکه با سرد شدن هوا مصرف محصولات آبزی افزایش می‌یابد، اظهار کرد: با توجه به تجربه هر ساله در شش ماهه دوم سال قیمت ماهی و محصولات آبزی افزایش می‌یابد این در حالی است که در سال‌جاری قیمت محصولات آبزی به ویژه ماهی رشد قابل توجهی را به ثبت رسانده است‌.
مهدی یوسف‌خانی تاکید کرد: در سال‌جاری قیمت ماهی نسبت به سال گذشته، رشد بیش از دو برابری را به ثبت رسانده که از دلایل آن می‌توان به کاهش میزان پرورش ماهی به واسطه کم‌آبی و کاهش صید اشاره کرد‌.
ماهی سفید کیلویی ۱۳۰ هزار تومان
وی با بیان اینکه هر کیلو ماهی سفید ۱۳۰ هزار تومان،‌ کفال ۸۰ هزار تومان و ماهی قزل‌آلا که در سال گذشته به قیمت ۱۳ هزار تومان عرضه می‌شد در شرایط فعلی کیلویی ۲۷ هزار تومان به فروش می‌رسد، خاطرنشان کرد: در کنار کاهش میزان صید، خرید دلالان افزایش یافته و از سوی دیگر بسیاری از افراد حجم قابل توجهی از صید شمال و جنوب را برای شهرستان‌ها و صادرات خرید می‌کنند و بار کمی به بازار تهران عرضه می‌شود‌.
یوسف‌خانی در ادامه از افزایش قیمت مرغ در بازار نیز خبر داد و گفت: هر کیلو مرغ گرم در چند روز اخیر با رشد ۱۰۰۰ تومانی به قیمت ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان به فروش می‌رسد و پیش‌بینی می‌شود در صورتی که رشدی به ثبت نرسد، کاهش قیمتی نیز وجود نخواهد داشت‌.
رییس اتحادیه فروشندگان ماهی و پرنده از دلایل افزایش قیمت مرغ در روزهای گذشته به کاهش کشتار، افت عرضه در بازار و اعلام کمبود بار از سوی تولیدکنندگان اشاره و خاطرنشان کرد: اعلام کاهش بار از سوی تولیدکنندگان می‌تواند به دلیل کمبود تولید یا اعتراض به قیمت عرضه مرغ باشد‌. اگر تولیدکننده برای یک شب محصول خود را به بازار عرضه نکند، رشد قیمت ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومانی در هر کیلو را می‌توان متصور بود‌.
وی تصریح کرد: هر کیلو مرغ زنده قیمتی حدود ۷۵۰۰ تومان و هر کیلو گوشت مرغ تازه برای مصرف‌کننده، ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان است که این قیمت برای تولیدکننده کاملا ایده‌آل است، زیرا در هر کیلو برای تولیدکننده ۵۰۰ تومان سود وجود دارد‌.
یوسف‌خانی اظهار کرد: ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با توجه به قیمت مصوبی که در گذشته اعلام کرده‌اند قیمت‌های فعلی در بازار را قبول ندارند و به نظر می‌رسد در صورت اصلاح، قیمت هر کیلو گوشت مرغ تازه برای مصرف‌کننده را حدود ۹۰۰۰ تومان تعیین کنند که به نظر قیمت معقولی نیست‌.
سود 20 هزار تومانی واسطه‌ها و خرده‌فروشان
روند تغییرات قیمت گوشت از مزرعه تا سفره نشان می‌دهد برخی از حلقه‌های اتصالی زنجیره تولید در این مسیر هزینه تولید را افزایش داده و باعث می‌شود این محصول تا رسیدن به سفره‌ قیمت نجومی به خود بگیرد‌. بنابراین سبد خرید مردم به علت قیمت بالای گوشت خیلی میزبان این محصول نیست‌. برخی معتقدند اگر برای تهیه خوراک دام از علوفه و مرتع استفاده شود، هزینه‎های تولید هر کیلو گوشت به نصف کاهش می‌یابد، چرا که یکی از حلقه‌های پرهزینه تولید گوشت، خوراک و نهاده‌های دامی است‌. از این رو افزایش قیمت نهاده‌های دامی و هزینه‌های حمل‌ونقل یکی از عوامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت گوشت است‌.
بر همین اساس منصور پوریان رییس شورای صادرکنندگان دام زنده در خصوص هزینه‌های دخیل در قیمت یک کیلوگرم گوشت قرمز توضیح داد: برای تولید یک کیلوگرم گوشت گوسفندی هزینه‎های مختلفی چون هزینه خوراک دام، هزینه‌های کارگری، دارو و واکسن، هزینه‌های آب و برق و گاز و همچنین عملیات‌های بهداشتی و شست و شو مطرح است‌.
او در ارتباط با بیشترین هزینه‌ای که تولید یک کیلو گوشت را شامل می‌شود گفت: محصولاتی چون جو، یونجه، گندم شکسته و... برای خوراک دام مصرف می‌شود که این هزینه به علاوه هزینه‌های مربوط به دارو و واکسن حدود 22 هزارتومان برای تولید یک کیلو گوشت گوسفندی محاسبه می‌شود‌. سایر هزینه‌ها مانند هزینه‌های کارگری و هزینه‌های مربوط به آب، برق و گاز نیز برای تولید هر یک کیلوگرم گوشت هزار تومان در نظر گرفته می‌شود که در کل 23 هزارتومان هزینه‌های مربوط به خوراک و هزینه‌های جانبی تولید (کارگری و برق و...) را دربرمی‌گیرد‌.
رییس اتحادیه صادرکنندگان دام زنده با اشاره به فواید استفاده از مرتع در کاهش هزینه‌های تولید گوشت قرمز گفت: بیشترین هزینه در تولید یک کیلوگرم گوشت گوسفند و گوساله مربوط به علوفه است که به خاطر نبود مرتع لازم و خشکسالی‌های اخیر، این هزینه با خرید خوراک و نهاده‌های دامی افزایش قابل توجهی می‌یابد‌. اگر نهاده‌های ارزان‌قیمت و علوفه‌های مناسب در اختیار دامداران قرار گیرد و یارانه لازم به آنها داده شود، هزینه تولید به نصف کاهش می‌یابد‌.
پوریان در ارتباط با هزینه‌های فرآوری گوشت گفت: هزینه‌های فرآوری گوشت مانند هزینه‌های مربوط به بسته‌بندی، چربی‌گیری، استخوان‌گیری، حمل‌ونقل و سایر هزینه‌های مرتبط قیمت یک کیلو گوشت را از 23 هزار تومان تولید به حدود 40 تا 43 هزار تومان می‌رساند‌. توزیع گوشت در خرده‌فروشی‌ها و قصابی‌ها این نرخ را دستخوش تغییراتی می‌کند تا جایی که قیمت به بیش از 50 هزار تومان هم می‌رسد‌. به این ترتیب به نظر می‌رسد بازی واسطه‌ها قیمت گوشت در خرده‌فروشی‌ها را به حدود 60 هزار تومان رسانده و نوسانی رو به رشد را به بازار گوشت قرمز آورده است‌؛ حاشیه سودی عالی برای واسطه‌هایی که گوشت کیلویی 43 هزار تومانی را در بازار خرده‌فروشی به بیش از 60 هزار تومان می‌رسانند‌.
افت تولید عامل گرانی تخم‌مرغ
از سوی دیگر نگاهی به بازار تخم‌مرغ به عنوان یکی دیگر از محصولات پروتئینی نشان می‌دهد که با وجود کنترل بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان که سال‌ گذشته حجم زیادی از تولید تخم‌مرغ را از بین برد، قیمت این محصول در بازار همچنان رو به افزایش است‌ به طوری که قیمت هر شانه تخم‌مرغ در برخی مغازه‌ها به 22 هزار تومان رسیده است‌. این در حالی است که به گفته رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران، متوسط قیمت هر کیلو تخم‌مرغ جلوی در مرغداری هشت هزار و 300 و شانه‌ای 16 هزار و 600 تومان است‌.
ناصر نبی‌پور افت تولید ناشی از تاخیر در ورود نهاده‌های دامی به واحدهای مرغداری را دلیل اصلی افزایش قیمت تخم‌مرغ در بازار اعلام کرد و گفت: باوجود افزایش دو برابری قیمت کرایه‌ها و دریافت مبلغ جداگانه پشت بارنامه، مشکل حمل‌ونقل نهاده‌های دامی همچنان ادامه دارد به طوری که مرغداری‌ها خالی از دان هستند‌.
وی افزود: تاکنون تولید تخم‌مرغ در تمامی واحد‌های مرغداری ناشی از تاخیر در ورود نهاده‌ها و نبود ذخیره حداقل 10 تا 12 درصد افت داشته است‌.
نبی‌پور اظهار کرد: با رفع مشکلات حمل‌ونقل و ورود نهاده‌های دامی به واحد‌ها، قیمت تخم‌مرغ کاهش خواهد یافت درحالی که هم‌اکنون به سبب اعتصاب اخیر کامیون‌داران و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، مرغداران از یکدیگر دان قرض می‌کنند‌.