روزنامه آفتاب یزد
1397/12/11
سایه برجام بر سر مذاکرات ترامپ و کیم ؟
آفتاب یزد- گروه سیاسی: بامداد هشتم اسفندماه رئیسجمهوری آمریکا به منظور شرکت در دومین نشست خود با رهبر کره شمالی، وارد پایتخت ویتنام شد. هواپیمای شماره یک نیروی هوایی آمریکا وارد فرودگاههانوی شد. این یک دیدار دیگر بین رهبران دو کشور آن هم در جایی به شمار میآمد که بسیاری آن را به عنوان نماد جنگ آمریکا و ویتنام میشناختند، اما اکنون به منظور نشان دادن حسن نیت و صلح ویتنام مرکز این دیدار شده بود. همین موضوع بهانهای بود تا رئیس جمهوری آمریکا بگوید اگر کره شمالی خلع سلاح اتمی شود، همانند ویتنام رونق مییابد و رشد میکند.رهبران آمریکا و کره شمالی برای دومین بار در ویتنام با یکدیگر دیدار کردند. ترامپ در این دیدار تاکید کرد که از درخواستهای آمریکا برای خلع سلاح هستهای کره شمالی عقبنشینی نخواهد کرد.
آن طور که ایسنا مینویسد؛ در نخستین روز این دیدارترامپ گفت که دیدار با رهبر کره شمالی برای وی یک افتخار است و امیدوار است که نشست دوم نیز به موفقیت نشست اول باشد.
رئیسجمهور آمریکا تاکید کرد: افتخاری است دیدار با رئیس کیم، افتخاری است که با هم هستیم، افتخار بزرگی است که با شما هستم. ما دیدار موفق و خوبی داشتیم، امیدوارم این دیدار نیز مانند همان دیدار یا موفقتر از آن باشد. ما پیشرفتهای زیادی داشتیم و فکر میکنم بزرگترین پیشرفت در روابط ما حاصل شد. روابط ما واقعا خوب است.
با این حال ترامپ تاکید کرد که از خلع سلاح هستهای کره شمالی عقبنشینی نخواهد کرد.
وی همچنین ظرفیت اقتصادی کره شمالی را ستود و گفت: همانطور که بارها گفتم و اکنون نیز در حضور رسانهها میگویم، به کسانی که دوست دارند بشنوند میگویم، به نظر من کشور شما دارای ظرفیت اقتصادی غیرقابل باور و نامحدودی است و فکر میکنم آینده بزرگ و باشکوهی با این رهبر بزرگ در انتظار شماست. من چشم انتظار این رخداد هستم و برای وقوع آن کمک خواهم کرد.
ترامپ در پاسخ به سوالی درباره اعلام رسمی پایان جنگ کره گفت: تا ببینیم.
رهبر کره شمالی نیز با اظهار این نکته که آنها موانع زیادی برای برگزاری نشستهانوی پشت سر گذاشتهاند، ابراز امیدواری کرد که نشست ویتنام مثمرثمر باشد.
کیم گفت: امیدوارم بتوانیم به نتایجی دست پیدا کنیم که مورد قبول همه باشد. من معتقدم که ما توان این مهم را داریم.
اظهارنظرهای روز نخست آنقدر مثبت بود تا به ضیافت شامی دونفره بینجامد. خود ترامپ که اظهار داشته بود گفتوگوی یک به یک این دو پیش از صرف شام خوب و مفید بوده است. اما زمان که گذشت جو نیز با تغییراتی همراه شد.
نوبت به پنجشنبه نهم اسفندماه دومین روز این دیدار رسید. کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی به آمادگی خود برای خلع سلاح هستهای شبهجزیره کره تصریح کرد و ضمن صحبت از امکان خلع سلاح هستهای گفت: اگر آماده ادامه خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره نبودم اینجا در ویتنام با رئیسجمهوری آمریکا دیدار نمیکردم.
او همچنین در پاسخ به خبرنگاران در جریان دیدارش با دونالد ترامپ از افتتاح دفتر تماس آمریکا در پیونگ یانگ استقبال کرد.
کیم جونگ اون اظهار کرد، تمام جهان در حال حاضر به این نشست چشم دوخته و او امید دارد که مذاکره خوب انجام شود.
دونالد ترامپ در گفتوگو با خبرنگاران اظهار کرد که کره شمالی میتواند به یک پایگاه قدرت اقتصادی تبدیل شود و او در این راستا به دنبال کمک به تحقق این امر است.
>خبر شوکهکننده
اما چند ساعت بعد خبر شوکهکننده همه را متحیر کرد. «پایان بدون توافق نشست ترامپ و اون درهانوی»
این خبر در حالی منتشر شد که بسیاری انتظار نوشتن یک توافق یا قطعنامه یا یک نشست خبری پیروزمندانه دو طرفه را داشتند اما ظاهرا نوع لغو تحریمها و نوع تعطیلی تسلیحات هستهای کره چیزی بود که هیچ یک در آن به توافق نرسیدند.
کاخ سفید از عدم حصول توافق بین ترامپ و اون در جریان مذاکرات و امکان برگزاری نشستی دیگر بین این دو خبر داد.
کاخ سفید افزود، ترامپ و اون بدون اعلام هیچ گونه توافقی محل نشست خود را ترک کردند و به هتلهای به محل اقامت خود بازگشتند.
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید در بیانیهای گفت، رهبران آمریکا و کره شمالی نشستهای بسیار خوب و سازندهای داشتند و احتمال برگزاری یک نشست دیگر در آینده را مطرح کردند.
در ادامه این بیانیه آمده است: رهبران آمریکا و کره شمالی درباره راههای مختلف برای دستیابی به خلع سلاح اتمی شبه جزیره کره و اهداف اقتصادی مذاکره کردند. در حال حاضر هیچ توافقی حاصل نشده اما تیمهای هر دو کشور به دنبال نشستی در آینده هستند.
>نفوذ پامپئو
در کنفرانس خبریای مشترک با پامپئو بعد از پایان نشستهانوی، ترامپ در کنفرانس خبری بدون حضور کیم اظهار کرد درخواست کیم برای لغو تحریمهای کرهشمالی را رد کردیم. در سخنان ترامپ البته نفوذ سخنان پامپئو وزیر امور خارجه او نیز دیده میشد، کسی که یکی دو ساعت پیش ازاین نشست خبری اعلام کرد.
کره شمالی درحالی در جریان نشستهانوی خواستار لغو کامل تمامی تحریمها شد که درباره تعطیلی و انهدام تاسیسات اتمی یانگبیون شفافسازی کاملی صورت نداده است.
او اظهار کرد : کره شمالی در نشستهانوی از ما خواست تا به طور کامل تحریمها را برداریم اما هنوز درباره وضعیت تاسیسات اتمی یانگبیون شفافسازی صورت نگرفته است. آنها گفته بودند که آماده توقف کامل فعالیت این تاسیسات و انهدام آن هستند اما هنوز چیزی معلوم نیست.
وی ادامه داد: آمریکا برای بازگشت به میز مذاکره برای ادامه گفتگو مشتاق است. کره شمالی خواستار لغو تمامی تحریمهاست.
همین موضوع باعث شد تا رئیس جمهورآمریکا در کنفرانس خبری بگوید:کره شمالی برای خلع سلاح اتمی در برخی مناطق اعلام آمادگی کرد که این غیر از آن چیزی بود که ما میخواهیم.
هرچند با اشاره به همکاری کارگروههای دو طرف درباره این توافق ابراز امیدواری شد که در روزها و هفتههای آتی نشستی درباره این مسئله میان دو طرف برگزار شده و خلع سلاح اتمی شبه جزیره کره که خواست مردم جهان است، محقق شود.
وی اعلام کرد درباره پیشرفت در نشستهانوی احراز کردیم و از رهبر کره شمالی میخواهیم اقدام بیشتری کند.
این بدان معناست که ترامپ و اون پیشرفتی را در این مذاکرات داشتند اما نتوانستند قدمی در تحقق توافق بردارند.
با این حال رهبر کره شمالی وعده داد دست به آزمایش اتمی یا آزمایش موشکی نزند و از سویی آمریکا و کرهجنوبی نیز مانور مشترکی در منطقه شبه جزیره نداشته باشند تا با پایان موقت این خودنماییهای نظامی حسن نیتشان را برای ادامه مذاکرات در نوبتهای بعدی نشان دهند.
>الهامی که دو طرف از برجام گرفتند
اما آنچه که نتایج این دیدارها را بینتیجه گذاشت و باعث شد تا اینگونه مذاکرات بدون ضیافت شام روز دوم و زودتر از وقت موعود به پایان برسد چیست؟ چه طور کره شمالی که برای خلع سلاح اتمی خود ابراز آمادگی کرده بود بر سر مفاد توافق کنار نیامد و آمریکا نیز نپذیرفت تا دست به رفع همه تحریمهای کره بزند ؟
شنیدهها حاکی از آن است که کیم اعلام داشته در ازای بستن بخشهای بزرگی از فعالیتهای اتمی اش میخواهد تا رفع همه تحریمها ی این کشور نیز به صورت آنی انجام شود. اما از سویی دیگر آمریکا حاضر به رفع همه تحریمها به صورت لحظهای نشده و خواستار بسته شدن تمام و کمال فعالیتهای تسلیحاتی و اتمی کره است. به نظر میآید این نگاه دو طرف و پافشاری ترامپ و کیم نسبت به مواضعشان بیارتباط با تجربه برجام نباشد.
دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا که همواره از برجام به عنوان بدترین توافق حیات آمریکا یاد میکرد و از همین رو از آن خارج شد اصلا دوست ندارد تا خود با دادن امتیازاتی نسبی به طرف مقابل و پایان تحریمها، چیزی شبیه برجام را کلید بزند. از طرفی دیگر اما کیم نیز شاهد تجربهای به نام توافق هسته ایران در جهان است که در آن بعد از سالها مذاکره شکل گرفت یک رئیس جمهور آمریکا آن را امضا زد و رئیس جمهور دیگر از آن خارج شد و با این کار همه معادلات را به هم ریخت. از سویی برجام بی آنکه دستاوردی برای ایران داشته باشد و منجربه رفع همه تحریمها در لحظه (توافق) شود، بعد از گذشت ماهها با خروج ترامپ زمینه بازگشت تحریمها به علاوه تحریمهای جدید را نیز منجر شد. اکنون کیم با علم به این موضوع و عدم اطمینان به ترامپ و آمریکا، مصر به رفع تمامی تحریمها در لحظه توافق است تا سرنوشت برجام تکرار نشود.
اکنون با به نتیجه نرسیدن دیدارترامپ و کیم این سوال مطرح است که آیا این موضوع بدان معناست که در مذاکرات میان دو کشور وقفهای طولانی خواهد افتاد یا اساسا راه صلح به بنبست میرسد؟ و تا چهاندازه این شکست ناشی از سایه برجام بر سردیدار ترامپ و کیم است؟
>چالشهای پیش رو
سید جلال ساداتیان کارشناس مسائل اروپا درباره چالشهای پیش روی آمریکا و کره که مذاکرات دوطرف را تا این حد دشوار کرده است، با بیان اینکه کره شمالی تمام نیرویش به این سلاح هستهای است به آفتاب یزد گفت: «اساسا سلاح هستهای اسباب بازی کره شمالی است یکبار با آن آمریکا و یکبار کرهجنوبی را تهدید میکند. اگر آن ابزار را از دست بدهد مگر چه چیزی میخواهد در مقابلش به دست بیاورد یا گرفته است؟ هیچ.»
وی ادامه میدهد: «ترامپ میگوید کره شمالی باید تمام ابزارهای تسلیحاتی هستهای اش را تعطیل کند تا بعدا صرفا تحریمهای این کشور را بردارد. اما واقعا ترامپ به دنبال چیست؟ او میخواهد اقتصاد کره شمالی را احیا کند؟ میخواهد کیم را متحد کرهجنوبی بنامد و آنچه که در آلمان اتفاق افتاد بیفتد؟ ثبات اداره اموردر صورت اتحاد دوکره به بعد چگونه خواهد بود؟ کرهشمالی و کیم چه نقشی در آینده کره متحد خواهند داشت؟ چه نقشی در اداره امور خودشان خواهند داشت؟ چه بحرانی ممکن است دامن آنها را بگیرد؟ جواب هیچ یک از این سوالات در این دیدارها نه داده میشود و نه دو طرف اصلا به آن ورود پیدا میکنند.»
ساداتیان میگوید: «یعنی کیم آن قدر نمیفهمد و اینقدر مشاور ندارد که به او بگوید دراین مذاکرات چه میدهد و چه میگیرد؟ ترامپ مرتب به آنها میگوید بروید خلع سلاح شوید تا بعد بیاییم باهم مذاکره کنیم. این نشان میدهد که این مذاکرات شدنی نیست.»
>ابزار چین
وی اظهار میکند:« کره شمالی ابزار دست چین است. چینی که میخواهد مسائلش را با آمریکا با نیروی کره شمالی حل و فصل کند. اما نه چینیها مسائلشان با آمریکا حل شده است و نه کره شمالی. رهبران کره شمالی و آمریکا فعلا درحد سرگرمی رفت و آمد و گفتگو میکنند و بابی را باز کردند تا مثلا درآینده به نتیجه برسند. اما حقیقت این است که امروز کره شمالی با این گفتگوها تلاش دارد تا حدی فشار را از روی خودش بردارد. ولی آمریکا میخواهد تا آنچه را که ترامپ میخواهد کیم انجام دهد »
>شکست مذاکرات ؟
اما با توجه به اظهارات ساداتیان، آیا باید پایان زودهنگام این دیدار را به معنای شکست قطعی و پایان مذاکرات صلح کره بدانیم؟ موضوعی که محسن جلیلوند استاد حقوق بین الملل به آن اعتقاد ندارد و اظهار میدارد که نباید این مذاکرات را شکست دانست و ازهمین رو بنبستی هم در توافقات صلح نیست. او به آفتابیزد میگوید: «در حال حاضر هم کرهشمالی آزمایشات موشکی خود را بعد از این دیدار به تعویقانداخت و تعطیل کرد و هم از سویی آمریکا اعلام داشت دیگر تحریم جدیدی در کار نیست و مانور نظامی نخواهد داشت که خود این یک دستاورد کوچک است. معمولا در مذاکرات حداکثرها در نظر گرفته میشود تا لااقل به حداقلها دست پیدا کنید. اتفاقی که در دیدار هفته گذشته رخ داد و دو طرف به هم بازهم امتیازاتی دادند، این موضوع یکی از اصول مذاکره است.»
این استاد حقوق بین الملل ادامه میدهد: «دوطرف هم میدانستند که در کوتاه مدت توقعات دوطرف باید چه باشد که به نظر میآید توقعات کوتاه مدت فعلا اتفاق افتاده است. صحبتهای آخر آنها نیز خیلی مهم بود، اینکه تاکید داشتند آنها مذاکرات را ادامه میدهند.»
وی اضافه میکند:« فراموش نکنیم این توافقات توافق سنگین بین المللی است، توافقاتی است که قرار است به جنگ هستهای پایان بدهد. چند ماه گذشته دوطرف تا پای جنگ رفته بودند به همین خاطر ممکن است این دوره از مذاکرات شکست خورده باشد اما شکست کلی نباید تلقی شود.»
>نقش برجام
اما چه قدر سرنوشت برجام در پافشاری دوطرف در مواضعشان نقش داشته است؟ ساداتیان پیرامون این موضوع که تا چهاندازه ماجرای توافق هستهای وحشت دو طرف از توافق را بیشتر کرده است میگوید : «قاعدتا قبل از خروج ترامپ از برجام هم دو طرف مسائل زیادی باهم داشتند و اینگونه نیست که فقط آنها نتایج برجام را ببینند و چون نتیجهبخش نبوده محافظه کاری کنند. آنها از قبل هم میدانستند که چه اتفاقی میافتد. اما ممکن است نتایج برجام نیز آنها را دچار تردید بیشتری کند یعنی کرهایها ببینند که ایران با همه قدرت دیپلماتیکش با آمریکاییها وارد مذاکره شده و دست آخر به این نتایجی که میبینید رسیده است و حالا آنها در این دیدارها حواسشان را بیشتر جمع کنند. اما همه آنها تفکرات خودشان را نیز دنبال میکنند.»
جلیلوند هم معتقد است :«شاید برجام تم محافظهکاری کره را بالا برده باشد اما برجام یک توافق نبود، یک برنامه جامع اقدام مشترک بود. ولی این بار بحث توافقی بزرگ برای جلوگیری از جنگ تسلیحاتی هستهای مطرح است و این موضوع به توافق رسیدن را دشوارتر میکند.»
سایر اخبار این روزنامه
پولتیک پوتین!
خبر آخر
خودروی گران بومی بی کیفیت
اختلاف ایران و روسیه، آرزوی نتانیاهو
آغاز حمله به ظریف
کادیلاک یا سمند؛ کدام را انتخاب میکنید؟
گوشتهای وارداتی تا محل فروشگاههای توزیع اسکورت میشود
چادرملو دولتی است یا خصوصی؟!
همه در برابر قانون برابرند
کارگروه مشترک روسیه و رژیم صهیونیستی تشکیل میشود
نباید بگوییم چون مردم مقاومت میکنند پس کاری نکنیم
نماینده مجلس: گشت ارشاد به تذکر اکتفا کند
مرگ زودهنگام و نابهنگام مشاهیر کشور؛ چرا؟
سایه برجام بر سر مذاکرات ترامپ و کیم ؟
کارخانههای لبنی باز هم خواستار افزایش قیمت شدند!
حمله بیسابقه به ظریف روی آنتن زنده صداوسیما