روزنامه آفتاب یزد
1398/01/18
شمردن دندانهای اسب پیشکشی!
آفتاب یزد- گروه سیاسی: سیل که آمد، نخستین موضوعی که در میان اصحاب رسانه، مردم، سلبریتی و البته مسئولین مطرح میشد این بود که اکنون چگونه و از چه طریقی باید به سیل زدگان کشور کمک کرد؟ از همین رو پیش از هر چیز شماره حسابهای هلال احمر برای کمکهای مردمی اعلام و البته وعدههایی از سوی دولت مبنی بر اینکه هزینههای مالی این سیل تمام و کمال به سیل زدگان پرداخت میشود داده شد.اما بدیهی است که به رسم هر حادثه غیرمترقبه در یک کشور، ارسال کمکهای بشردوستانه سایر کشورها نیز در این میان مطرح میشود. کمکهایی که باید فارغ از جریانها و سوءگیریهای سیاسی انجام گیرد کما اینکه در حوادث گذشته مانند زلزله بم یا کرمانشاه شاهد ارسال کمکهایی از سوی کشورهای مختلف در این زمینه بودیم.
این بار اما ماجرا فرق میکرد چرا که موضوع ارسال کمکهای بشر دوستانه در این میان رنگ و بوی سیاسی به خود گرفت، استارت این سیاسی شدن زمانی خورد که ماجرای این کمکها به تحریمها پیوند خورد. مسئولان ایران در روزهای گذشته تحریمهای ایالات متحده را «عامل کندی روند کمکرسانی بینالمللی» به این کشور معرفی کردهاند.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز سهشنبه ۱۳ فروردین ۹۸ به ایرنا گفت: «آمریکا حسابهای هلال احمر را مسدود کرده و با این اقدام عملا کمکرسانی از کشورهای دیگر به مردم سیل زده را مختل کرده است.» و در ادامه عنوان کرد که «این موضوع باعث شده تا هیچ شهروند خارجی یا ایرانی مقیم خارج نتواند کمکی به مردم سیل زده ارسال کند. »
بعد از آن نوبت به توئیت ظریف در این باره رسید که اظهار داشت: «سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و در کمکرسانی هلال احمر ایران به تمامی مناطق آسیب دیده در این سیل بیسابقه، اختلال ایجاد کرده است. تجهیزات منع شده شامل هلیکوپترهای امداد میشود. این تنها جنگ اقتصادی نیست بلکه این تروریسم اقتصادی است.»
این در حالی بود که وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای با تسلیت وقوع سیل به مردم ایران ادعا کرد که «ما مانند همیشه آماده کمک هستیم.»
ماجرای بسته شدن حسابهای هلال احمر یا منع ارسال کمکهای خارجی به دلیل تحریمهای آمریکا به قدری بالا گرفت که خبرنگاران از رابرت پالادینو، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره پرسیدند که او هم به شدت موضوع تحریمهای غذا و دارو اقلام بشردوستانه را رد کرد و مدعی شد که آمریکا خود نیز آمادگی کمک به سیل زدگان را دارد. بعدها اخباری جسته و گریخته نیز منتشر شد که صلیب سرخ جهانی توقف کمک بین المللی به خاطر تحریمهای آمریکا را رد کرده است.
این در حالی بود که حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در انگلیس نیز همگام با سایر مقامات وزارتخارجه از توقف کار صلیب سرخ جهانی درکمک به سیلزدگان میگفت.
به هر حال پس از این ماجرا و جدال سیاسی، خبرهایی از کمکها یا اعلام آمادگی برای کمک به سیل زدگان ایران از سوی نهادهای مختلف خارجی منتشر میشد. مثلا دفتر امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (OCHA) در بیانیهای اعلام کرد: «برای ارسال کمک به ایران آمادگی دارد.»
صلیب سرخ انگلستان هم رسما اظهار داشت به محض دریافت فهرست مورد نیاز اقلام فوری کمک رسانی و تجهیزات مقابله با سیل از سوی هلال احمر ایران، موارد موردنیاز را به صورت فوری به ایران ارسال کند.
در همین حین کشورهای اروپایی نیز بودند که خبر از ارسال کمکهای بشردوستانه خود به ایران دادند، مثلا سفیر آلمان در تهران نوشت: «آلمان کمکهای انسان دوستانه خود را برای قربانیان سیلهای اخیر در قالب 40 قایق و تجهیزات ایمنی توسط صلیب سرخ آلمان برای هلال احمر ایران فراهم کرد.»
از طرفی دیگر اما اتحادیه اروپا نیز در بیانیه ای خبر از اختصاص 1.2 میلیون یورو به سیل زدگان ایران داد و در آن نوشت : «در پی سیلابهای شدید در ایران با هدف پشتیبانی اضطراری، مقدار اولیه 1.2 میلیون یورو را برای کمک به آسیبپذیرترین جوامع در ایران در نظر گرفتهایم. ما در این زمان سخت با همبستگی کامل در کنار مردم ایران ایستادهایم.» کمکهای اروپایی به اتحادیه اروپا، آلمان و بریتانیا ختم نمیشود و فرانسه را نیز باید به این جمع اضافه کرد.
>گلایه از کمک کم
اما در حالی که مسئولین تا پیش از این از عدم ارسال این کمکها گلایه داشتند، این بار بودند اشخاصی که نوعی دیگر به این جریان نگاهانداختند. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری ایران در پاسخ به برخی انتقادها درباره «کوتاهی جامعه بینالمللی در کمک به ایران» گفت: «کشوری که این همه ثروت دارد دستش را برای کمک دراز نمیکند.»
در این میان برخی چهرههای سیاسی نیز اظهار داشتند این میزان یاری رسانی اروپاییها بسیاراندک و بیشتر جنبه عوام فریبی دارد. چهرههایی مانند حسین دهباشی فعال رسانه ای از همین دستهاند که به شدت کمکهای اتحادیه اروپا را مورد نقد قرار داده است و در توئیترش اینگونه نوشته است که: «اتحادیه اروپا (شامل ۲۸کشور اروپایی) لطف کرده و حدود بیست میلیارد تومان(!) به سیلزدگان کشورمان کمک کردند. این حدود یکدهم خسارتی است که تنها آلمان و فرانسه با قطع پروازها در ماه گذشته به هواپیمایی ماهان زدند. جهانگیری یکچیزی میدانست که از همان اول گفت کمکشان را نمیخواهیم.»
حمله به طرف اروپایی و نوع کمکهایش در حالی است که کمکهای بشردوستانه کشور دوست ایران نیز چندان خیره کننده نیست. روسیه روز گذشته و بعداز کشورهای اروپایی در بیانیه ای که البته جمله – به درخواست طرف ایرانی!- در آن قید شده است خبر از ارسال تنها 4 هزار بسته کمکی داده است کمکی که ظاهرا به صورت مشترک نیز ارسال شده. در این بیانیه روسیه آمده است: "با توجه به درخواست طرف ایرانی، نیروهای وزارت حوادث غیر مترقبه روسیه با همتایان خود در کشور ارمنستان، آمادگی خود مبنی بر ارسال 4 هزار بسته کمکی (پتو، چادر و دیگر مایحتاج حیاتی) را با کمک نیروهای وزارت حوادث غیرمترقبه روسیه و وزارت امور خارجه ارمنستان، به هزینه روسیه به ایران ارسال میکند".
در ادامه این بیانیه آمده است: "بارندگیهای شدید در ایران همچنان ادامه دارد و سیل و سیلابهای ناشی از آن منجر به قربانی شدن، از جمله مرگ 63 نفری شده است که آسیب جدی به بخش کشاورزی، زیرساختها و ساختمانهای مسکونی در بیشتر استانهای ایران را به همراه داشته است. ما بدینوسیله همدردی و حمایت خود ر از تمامی مردم جمهوری اسلامی ایران بیان میکنیم و آرزوی غلبه بر نابسامانیهای بوجود آمده در این کشور دوست را خواستار هستیم".
>کدام موضعگیری؟
سوال اینجاست که پس از چه روی اکنون کمکهای اروپایی تا این حد حرف و حدیث به همراه داشته است؟ آیا کم بودن میزان این کمکها و یا آنچه که جهانگیری از آن با عنوان کوتاهی جوامع بین المللی از آن یاد میکند، دلیل خوبی برای نپذیرفتن این اقلام است و کشور ما از آنجایی که خود از عهده پرداخت خسارت سیل برمیآید نباید این کمکها را بپذیرد و در اقدامی نمادین آنها را پس بزند؟ و یا اظهارات برخی چهرههای سیاسی مبنی بر میزان پایین یاری رسانیهای اروپاییها، مانند شمردن دندانهای اسب پیشکشی میماند و بهتر است به جای چانهزدن بر سر قیمت و مقدار این اقلام، آن را پذیرفته و از بیان اظهاراتی توام با درونمایههای سیاسی و پرتنش خودداری کرده و به جای حواشی به متن پرداخته شود؟
چرا باید کمکهای انسان دوستانه به این دلیل که میزان و رقم آن پایین است و سستی در کار صورت گرفته با اما و اگرهایی در بحبوحه نیاز مردم سیلزده به کمکهای مردمی از داخل و خارج از کشور تحت الشعاع قرار بگیرد؟ از سویی موضعگیری جهانگیری و دولت را در این راستا باید چگونه ارزیابی کرد آیا اساسا باید این کمکها را پذیرفت یا رد کرد؟
>جفا به مردم
در این باره حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی به آفتاب یزد میگوید: «کمکهای انسان دوستانه یکی از بحثهایی است که همیشه در چنین مصائبی مطرح بوده است و جمهوری اسلامی نیز تاکنون دست رد به پذیرفتن این کمکها نزده و هیچ گاه این مسائل را به مسائل سیاسی گره نزده و همواره درها را برای دریافت این کمکها باز کرده است.»
اما اگر همه چیز آنگونه است که کنعانی مقدم میگوید پس چرا این بار موضوع این کمکها به سمت مسائل سیاسی گرایش پیدا کرده است ؟ دبیر کل حزب سبز ایران در این باره معتقد است که رفتارهای برخی از مسئولین در شرایط فعلی حاکی از این است که آنها میخواهند دراین شرایط بعضی از مطالبات خودشان را مطرح کنند. از جمله با بیان عدم امکان ارسال کمکهای نقدی به حساب هلال احمر یا اینکه ایرانیهای خارج از کشور به دلیل بسته شدن حسابهای بانکی توان ارسال کمک را ندارند تلاش دارند مظلومیت کشور را بعد از تحریمها به نمایش بگذارند. هر چند نباید هم فراموش کنیم که عمده کمکهایی که در حال حاضر نیز ارسال میشود کمکهای کالایی است و نه نقدی که البته در مسیر کمکهای کالایی تاکنون مانعی وجود نداشته است.
کنعانی مقدم میگوید: «از سویی در شرایط فعلی برخی کشورهایی هم که مشکل سیاسی با ایران دارند سعی میکنند که از طریق NGOهایی که خودشان نظارت بر عملکردشان دارند این کمکها را ارسال کنند.»
وی ادامه میدهد: «البته آثار تحریم را هم اکنون در نحوه کمک رسانی به سیل زدگان میتوانیم ببینیم، مثلا باید در حالی که عمده کمکهای سیل زدگان به وسیله هلیکوپتر انجام شود به دلیل اینکه ما در سالهای گذشته نتوانستیم هلیکوپترهایی را برای امداد و نجات داشته باشیم اکنون خیلی از کمک رسانیهایمان با مشکل مواجه شده است.»
این فعال سیاسی با تمامی این احوال تاکید میکند:«ولی به نظر میآید که دولت در این مسیر باید راه را باز بگذارد و افراد حقوقی بتوانند در این عرصه وارد فعال شوند و البته همه بتوانند خارج از کشور کمک کنند. مطمئنا اینکه امثال برخی مقامات کشور(جهانگیری) بگویند ما نیازی به این کمکها نداریم و خودمان از عهدهاش برمیآییم جفا به مردم سیل زده است.»
>مانور سیاسی
کنعانی مقدم در پاسخ به اینکه بسیاری رقم کمکهای کشورهای اروپایی از جمله اتحادیه اروپا را پایین بر میشمرند و آن را نمایشی میدانند میگوید: «باید پذیرفت که کمک اتحادیه اروپا یک مانور سیاسی است و همه میدانند که ابعاد خسارات سیل در ایران بسیار وسیع تر از این میزان کمک اتحادیه است از همین رو عدهای این کمک را به منزله توهین به مردم ایران ارزیابی میکنند. اما موضع گیری ایران در این زمینه باید این باشد که بی برو برگرد تمام کمکها را بپذیرد اگرچه با دیپلماسی نکات و کوتاهیهای اینچنینی را نیز مورد تذکر قرار دهد.»
وی میگوید: «همانطور که میدانید، کمکهای ایران به سیل زدگان در پاکستان خیلی رقمهای بالاتر از اینهاست. این که کشورها بخواهند معادل همان کمکهایی که ما به سایر کشورها مثل پاکستان در این مواقع کردهایم بکنند. مطمئنا رقمهای آن خیلی بالاتر از این یک میلیون یورو اتحادیه اروپاست.»
با این حال حسین کنعانی مقدم تاکید میکند: « اما اینکه میبینید رفتار مقامات ایران نسبت به این کمکها رفتاری توام با موضع گیریهای سیاسی است، نه پایین بودن میزان این کمکها بلکه برای آن است تا از فرصت به دست آمده درست استفاده کرده و افکار عمومی و حتی ملت خودمان را به این سمت سوق دهند که تحریمهای آمریکا تحریم علیه ملت ایران است و نه حکومت و این مردم هستند که بیشترین آسیب را در این تحریمها میبینند.»
این فعال سیاسی اما در اظهاراتی که میتوان آن را نتیجه گفتههایش در این باره دانست تاکید میکند: «در هر صورت انکار این کمکها، پس زدن آنها یا اظهارات شعار گونه مثل اینکه ما نیازی به این کمکها نداریم بی تردید اقدام مناسبی از سوی مسئولین نسبت به سیل زدگان و مردم نیست.»
سایر اخبار این روزنامه
ماجرای عجیب فروش چادرهای امدادی هلال احمر در «دیوار»
سید علیرضا کریمی، سردبیر
کاری کنید که نظامیان امریکایی هرچه زودتر از عراق خارج شوند
بازگشت نهنگ آبی این بار بر بنرهای سطح شهر!؟
مدیریت بحران به دانش روز تجهیز نیست
شمردن دندانهای اسب پیشکشی!
هشدار زلزله کرمانشاه را سال 92 به دولت داده بودند!
عروس پرنده در تهران!
اگر سدها را نمیساختیم فجایع انسانی رخ میداد
هوشمندی عراق
همه چیز آرام است
گسترش همکاریها راه عبور از تحریم
نگاه سیاسی داخلی و خارجی به سیل اخیر
خبر آخر
ناصر بزرگمهر، روزنامهنگار
ما برای تدفین زاده شدیم!
باران نعمت یا نقمت
سیل تلفات حوادث ترافیکی