روزنامه آفتاب یزد
1398/01/18
بازگشت نهنگ آبی این بار بر بنرهای سطح شهر!؟
وزارت ارشاد توضیح دهد چگونه مجوز این بنر را صادر کرده است؟آفتاب یزد- گروه اجتماعی: تبلیغات موضوعی است که با پیشرفت تکنولوژی رنگ و روی دیگری به خود گرفته است، با این حال هنوز هم همه شرکتهای عرضه کننده کالا یا تسهیلات از تبلیغات استفاده می‌کنند و شکل ظاهری این تبلیغات نه تنها با سال‌ها‌ی پیش فرقی ندارد بلکه در برخی از موارد به وضوح کج سلیقگی را می‌توان در آن دید. چند روزی است که در سطح شهر با بنرهای تبلیغاتی یک شرکت اپراتور تلفن همراه رو به رو هستیم، در این بنر که به رنگ آبی است نوشته شده « میخوای آهنگ دانلود کنی؟ با یوسیم نهنگ دانلود کن!» بعد هم یک نهنگ آبی بزرگ روی این بنر خودنمایی می‌کند! قرار بود این بنر تبلیغی برای سرعت اینترنت باشد اما در همان نگاه اول یادآوری کننده یک چیز است؛ « نهنگ آبی!».
نهنگ آبی از جمله بازی‌ها‌ی چالش بر انگیزی بود که جوانان زیادی را به دام‌انداخت و آنها را به کام مرگ کشید و حالا در سطح شهر به صورت بزرگ و علنی مورد تبلیغ قرار می‌گیرد! و معلوم نیست که این کار از عدم نظارت بر تبلیغات نشات می‌گیرد یا بدسلیقگی مسئولان ذیربط! هر چه که هست نشان از روزهایی دارد که 2 دختر نوجوان در اصفهان خودکشی را به زندگی ترجیح دادند!
> ماجرای نهنگ آبی چه بود؟
نهنگ آبی یک بازی روسی بود که توسط فیلیپ بودیکین ساخته شد. این بازی سال 2013 در روسیه منتشر شد و در زبان‌ها‌ی گوناگون اسم‌ها‌ی متفاوتی داشت اما در زبان ما به آن نهنگ آبی گفته می‌شد. در این بازی، بازیکن باید 50 وظیفه ای راکه توسط ادمین به او گفته می‌شد انجام می‌داد. بعد از انجام 49 مرحله نوبت به آخرین آنها می‌رسد که خودکشی بود! در این بازی ادمین از طریق مسنجرهای گوناگون مثل فیسبوک، واتس آپ و … با بازیکن چت می‌کرد، این بازی براساس رابطه بین شرکت‌کنندگان و گردانندگان بازی پیش می‌رفت و مجموعه‌ای از وظایف بود که هر روز یک بار در نیمه‌های شب به شرکت‌کنندگان محول می‌شد و آنان برای ورود به مرحله بعدی بازی باید آن را به انجام برسانند و مدارک و شواهد انجام آن را از راه اینترنت برای گردانندگان بازی ارسال کنند.
اطلاع دقیقی از مراحل مختلف بازی در دست نیست اما یافته‌هایی که از شرکت‌کنندگانی که بازی را به آخر برده‌اند به جا مانده و اظهارات کسانی که در تمام کردن آن ناموفق بوده‌اند، نشان می‌دهد بازی از مراحل ساده‌ای مثل ارسال عکس و اطلاعات شخصی برای گردانندگان آغاز می‌شد و تا بیدار شدن در ساعت مشخصی از نیمه‌شب و تماشای فیلم‌های ترسناک، نشستن روی بام و آویزان کردن پاها، رفتن روی لبه پل، بالا رفتن از جرثقیل‌های بلند ساختمانی، گردش شبانه در گورستان‌ها، حک کردن طرح یک نهنگ آبی روی ساعد با جسمی تیز، بریدن دست و فروکردن سوزن در بدن شرکت‌کننده را در بر می‌گیرفت؛ آخرین وظیفه -که معنای پیروزی را البته برای گردانندگان بازی کامل می‌کند- خودکشی بود! البته گفته میشود گردانندگان بازی با اتکا به اطلاعاتی که در طول بازی از شرکت‌کننده دریافت کرده بودند، او را تهدید می‌کردند که اگر مراحل بازی را به پایان نبرد، اعضای خانواده‌اش به خطر می‌ا‌فتند. بنابراین شرکت‌کننده باید از کارهایی که انجام داده فیلم و عکس تهیه کند تا به گردانندگان بازی اثبات کند که کارش را به خوبی انجام داده است.
چالش نهنگ آبی در کشورهای زیادی نفوذ کرده و مواردی از خودکشی یا اقدام به خودکشی در این کشورها نیز گزارش شده است: آرژانتین، برزیل، بلغارستان، شیلی، چین، کلمبیا، گرجستان، هند، ایتالیا، کنیا، پاراگوئه، پرتغال، عربستان سعودی، صربستان، اسپانیا، آمریکا، اروگوئه، ونزوئلا و ایران. این چالش در هند رواج زیادی پیدا کرده و حداقل پنج مورد خودکشی به آن مرتبط دانسته شده است. در کشورهای برزیل و عربستان سعودی نیز چندین مورد خودکشی که علت اصلی آن چالش نهنگ آبی ارزیابی شده بود گزارش شد!
این بازی نگرانی‌های شدیدی را در هند، روسیه و اروپای غربی از جمله فرانسه و انگلیس موجب شد تا جایی که برزیلی‌ها در واکنش به این بازی، جنبشی به نام «نهنگ صورتی» ایجاد کردند که با کمک و همکاری صدها داوطلب ایجاد شد. این جنبش بر اساس وظایف مثبتی ایجاد شده بود که به زندگی بها دهند و با افسردگی مبارزه کنند.
در آمریکا، سایتی که اسمش «چالش نهنگ آبی» بود، یک چالش ۵۰ روزه‌ی ارتقای سلامت ذهنی و تندرستی ارائه داد. یک نویسنده نیز گفته بود می‌خواهد فیلمنامه‌ای با نام «نیروی اراده» درباره این بازی بنویسد.
شرکتهای اینترنتی چین هم گروه‌های مجازی مشکوک به دست داشتن در این بازی را مسدود کردند. همچنین نتایج جست‌وجوی کلمات مرتبط با این بازی نیز در کیوکیو (شبکه اجتماعی ملی چین) مسدود شد.
مقامات هندی نیز از گوگل، فیسبوک و یاهو خواسته‌اند تمامی لینک‌هایی که کاربران را به چالش نهنگ آبی هدایت می‌کرد، حذف کنند.
اما در ایران خودکشی 2 دختر در اصفهان را به این چالش مربوط دانستند؛ این دو دختر نوجوان که با هم دوست صمیمی بودند از خود فیلمی گرفته و در آن با خنده گفته بودند که می‌خواهند به زندگی خود پایان دهند پس از آن هم روی پل رفته و از روی آن پریدند! یکی از دختران بلافاصله جان خود را از دست داده بود و دختر دیگر با اقدامات پزشکی نجات یافت. پس از این اتفاق خیلی‌ها از رواج بازی نهنگ آبی در ایران اظهار نگرانی کردند و پیگیری‌ها‌یی در این خصوص انجام شد هر چند بعد از گذشت چند روز ارتباط این خودکشی با چالش نهنگ آبی به طور کلی تکذیب شد.
> این گونه بنرها تعبیر معانی جریان چالش نهنگ آبی را به همراه خواهد داشت
علیرضا شریفی یزدی، جامعه شناس و آسیب‌شناس اجتماعی در رابطه با تاثیر این بنرها بر جوانان می‌گوید: «به طور کلی روی همه
تبلیغات، بنرها و همه اتفاقات تبلیغی که در سطح شهر رخ می‌دهد، نظارت‌ها‌یی صورت می‌گیرد و این نظارت‌ها از سوی وزارت ارشاد اعمال میشود نه از سوی شهرداری؛ در واقع شهرداری تنها مکان را در اختیار مطالبه گران قرار می‌دهد ولی وزارت ارشاد است که مجوز هر گونه تبلیغات را صادر می‌کند؛ اینکه چه تبلیغاتی در چه شکل و شمایلی و در کجا قرار بگیرد موضوعی است که وزارت ارشاد مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
در نتیجه می‌توان به این موضوع تاکید کرد که نظارت صورت می‌گیرد اما از جمله تبلیغ‌ها‌یی که در خصوص برند مذکور و به صورت بنر در سطح شهر گسترده شده باید بگویم که این نوع تبلیغات تاثیر بسیاری بر مردم دارد، بنابراین به نظر می‌رسند کسانی که این مجوز را صادر کرده‌اند یا ماجرای نهنگ آبی را فراموش کرده‌اند و یا اصلا نمی‌دانستند که چالش نهنگ آبی چیست و در سطح دنیا چه ضربه‌ها‌یی را به قشر جوان و نوجوان وارد کرد.»
وی افزود:« حتی در کشور خودمان هم شاهد بودیم که در اصفهان دو نوجوان خودکشی کردند که البته خوشبختانه یکی از آنها با خودکشی ناموفق روبه‌رو شد اما دیگری جان سالم به در نبرد و البته کلیپی هم از آنها در فضای مجازی منتشر شد، حتماً این گونه تبلیغات و بنرها تعبیر معانی جریان چالش نهنگ آبی را به همراه خواهد داشت، این در حالی است که به شدت کار شد و زحمت کشیده شد تا ماجرای چالش نهنگ‌آبی کم کم از ذهن اقشار جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان پاک شود. این نوع تبلیغات تداعی‌کننده همان چالش نهنگ آبی است که حالا بعد از چند سال دوباره در ذهن اقشار جوان و نوجوان جامعه جا خوش می‌کند!»
این آسیب شناس تاکید کرد: «به طور کلی وقتی که یک اتفاق سنگین در جامعه رخ می‌دهد و با یک تاریخ کوتاه از آن ما قرار است کار دیگری را انجام دهیم که ممکن است حتی به میزان ۲۰ درصد احتمال بازگشت و عودت به موضوعات قبل را بدهد و تداعی‌کننده رفتار غلط قبلی باشد، باید از آن جلوگیری کنیم و اجازه ندهیم که این اتفاق دوباره تکرار شود.»
سایر اخبار این روزنامه
ماجرای عجیب فروش چادر‌های امدادی هلال احمر در «دیوار»
سید علیرضا کریمی، سردبیر
کاری کنید که نظامیان امریکایی هرچه زودتر از عراق خارج شوند
بازگشت نهنگ آبی این بار بر بنرهای سطح شهر!؟
مدیریت بحران به دانش روز تجهیز نیست
شمردن دندان‌های اسب پیشکشی!
هشدار زلزله کرمانشاه را سال 92 به دولت داده بودند!
عروس پرنده در تهران!
اگر سدها را نمی‌ساختیم فجایع انسانی رخ می‌داد
هوشمندی عراق
همه چیز آرام است
گسترش همکاری‌ها راه عبور از تحریم
نگاه سیاسی داخلی و خارجی به سیل اخیر
خبر آخر
ناصر بزرگمهر، روزنامه‌نگار
ما برای تدفین زاده شدیم!
باران نعمت یا نقمت
سیل تلفات حوادث ترافیکی
