«برگزیت» پایان«جانسون»!؟

تفاوت تعلیق فعلی با تعلیق‌های دیگر آن است که انگلستان نمی‌تواند تصمیمی برای درون کشور انگلستان بگیرد و آن را به اتحادیه اروپایی دیکته کند به تعبیر ساده‌تر اگر پیشتر پارلمان انگلستان تعلیق شده به خاطر مسائل داخلی انگلستان بوده است اما این بار تعلیق پارلمان به مسائل «فرا انگلستان» مربوط است
اگر این روزها می‌بینیم حزب ملی اسکاتلند با حزب کارگر همراهی می‌کند یکی از دلایل عمده آن این است که حزب کارگر با محافظه کاران در تقابلی اساسی قرار گرفته است. اگر به گذشته سیاست داخلی بریتانیا دقت کنیم هر بار که رای گیری برای استقلال اسکاتلند انجام شده، معمولا آرای موافق و مخالف بسیار نزدیک بوده است. تحولات اخیر اسکاتلندی‌ها را امیدوار کرده است که بتوانند از فضای موجود برای به دست آوردن استقلال خود بهره برداری کنند
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: جانسون مجبور است سفر خود به نیویورک را نیمه تمام رها کند و هر چه زودتر خود را به لندن برساند. به دنبال لغو تعلیق پارلمان انگلیس توسط دیوان عالی این کشور جانسون سفر نیویورک خود را زودتر از موعد به پایان می‌رساند تا بتواند در نشست پارلمان حضور یابد. نخست وزیر انگلستان ضمن مخالفت شدید با تصمیم دیوان عالی انگلیس اعلام کرد که این اقدام تصمیم درستی نبود. منابع نزدیک به دفتر نخست وزیر انگلیس نیز به رسانه‌های این کشور گفته اند: جانسون قصدی برای استعفا ندارد.
با این حال؛ نخست وزیر انگلستان همچنان بر سر حرف‌های همیشگی خود ایستاده است! او می‌گوید به رای دیوان عالی کشور احترام می‌گذارد. او همچنین می‌گوید من نهایت احترام را برای این رای قائلم البته با این موافق نیستم و در ادامه می‌گوید: ما ۳۱ اکتبر از اروپا خارج می‌شویم.


دکتر علی بیگدلی در گفت‌وگو با روزنامه آفتاب‌یزد با تاکید بر مصاحبه‌های قبلی خود با این روزنامه می‌گوید: من پیشتر گفته بودم که اگر جانسون خواسته باشد بر همین مسیرِ پیش روی، پای فشاری کند قطعاً سرنوشتی بدتر از ترزا می‌در انتظار او خواهد بود البته با بررسی اتفاقات اخیر در می‌یابیم که بوریس جانسون در حال حاضر کم‌کم دارد به همان مسیری که ترزامی پیموده بود نزدیک می‌شود!
این استاد دانشگاه معتقد است تنها راه پیش روی نخست وزیر انگلیس آن است که پس از مهلت سه ماهه با اتحادیه اروپا وارد مذاکرات مجدد شود. او تاکید می‌کند البته اتحادیه اروپا به این سادگی‌ها در برابر انگلستان نرمش نشان نخواهد داد زیرا اگر قرار بر نرمش نشان دادن بود این نرمش شامل حال خانم ترزامی می‌شد.
وی ادامه می‌دهد حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که اتحادیه اروپایی از شروع قبلی خود پا پس بکشد احتمالاً انگلستان باید به یک رفراندوم جدید تن در دهد که برخی معتقدند این رفراندوم خروج از اتحادیه اروپایی را تایید نخواهد کرد. بیگدلی همچنین می‌گوید: همچنان ابهاماتی بر سر راه این موضوع وجود دارد که با بازگشایی مجدد پارلمان و پیشتر از مدت زمان تعلیق، بسیاری از این ابهامات رفع خواهد شد.
نکته ی مهم دیگر این که: از آنجایی که حزب کارگر با تصمیم بوریس جانسون و نیز حمایت ملکه از این طرح مخالف بود حال که دیوان عالی انگلستان رای به غیرقانونی بودن تعلیق پارلمان داده است باید منتظر یکپارچه شدن همه ی آراء در پارلمان باشیم و این برای بوریس جانسون ومحافظه کارانِ موافق وی خطری بسیار جدی و تعیین کننده خواهد بود.
>مقاومت بی حاصل بوریس جانسون
از دکتر علی بیگدلی پرسیدیم آیا روندی که این روزها شاهد آن هستیم یعنی تعلیق پارلمان و همراهی ملکه با طرح پیشنهادی نخست وزیر به شکلی که هم پارلمان تعلیق شود و هم دیوان عالی کشور طرح تعلیق را غیرقانونی کند آیا این مسئله مسبوق به سابقه بوده است یا خیر؟
بیگدلی در پاسخ به سوال ما می‌گوید: قطعاً تعلیق پارلمان و نیز همراهی ملکه در تاریخ سیاسی انگلستان مسئله ی تازه‌ای نیست اما آنچه این مسئله را اندکی ویژه و خاص می‌کند آن است که تصمیم جانسون و همراهی ملکه در تقابل با اتحادیه اروپایی است و این در نوع خود بی‌نظیر است یعنی تاکنون پارلمان برای تقابل با اتحادیه اروپایی تعلیق نشده و این برای اولین بار است که در تاریخ سیاسی انگلستان چنین اتفاقی رخ‌می‌دهد.
دکتر بیگدلی در ادامه می‌افزاید: تفاوت تعلیق فعلی با تعلیق‌های دیگر آن است که انگلستان نمی‌تواند تصمیمی برای درون کشور انگلستان بگیرد و آن را به اتحادیه اروپایی دیکته کند به تعبیر ساده‌تر اگر پیشتر پارلمان انگلستان تعلیق شده به خاطر مسائل داخلی انگلستان بوده است اما این بار تعلیق پارلمان به مسائل «فرا انگلستان» مربوط است و به نوعی می‌توان گفت که انگلستان برای ایجاد خلل در تصمیم اتحادیه اروپا دست به این کار زده است که اگرچه در همان ابتدا نیز تحلیلگران گفته بودند که این تعلیق نمی‌تواند تاثیری بر اتحادیه اروپایی داشته باشد اما جانسون از آنجایی که در عالم سیاست به «کله‌شقی» معروف است، روی تصمیم خود ایستاد و عملاً خود و محافظه کاران را در یک وضعیت خطرناک و شکننده قرار داد. دکتر بیگدلی به این مسئله نیز اشاره می‌کند که جانشین خانم موگرینی در سیاست خارجه اتحادیه اروپا تفکرات سوسیالیستی داشته و طبیعتاً نگاه سابق به انگلستان دیگر وجود ندارد و جانشین خانم موگرینی قطعاً اگر قرار بود نرمش‌هایی هم داشته باشد از اینجا به بعد آن نرمش‌ها نیز احتمالش به صفر رسیده است.
سوال دیگری که از آقای بیگدلی پرسیدیم آن است که از زمان آغاز پروژه برگزیت دو نگرانی بسیار عمده وجود داشت؛ نخست مسائل مرزی مابین ایرلند شمالی و ایرلند جنوبی و دیگر استقلال خواهی اسکاتلندی‌ها حال که انگلستان نتوانسته است به نتیجه دلخواه برسد این مسئله نگران کننده تر از همیشه پیش روی بریتانیایی‌ها قرار دارد یعنی هم اسکاتلندی‌ها بر مسئله استقلال بیشتر پافشاری خواهند کرد و هم مسائل مرزی ایرلند شمالی به یک معضل لاینحل برای بریتانیای کبیر تبدیل خواهد شد. آیا احساس نمی‌کنید این دو مسئله با توجه به تحولات اخیر به یک مسئله بدون بازگشت تبدیل شده باشد؟
>هم اسکاتلند را از دست می‌دهند
هم برگزیت را!
دکتر بیگدلی در پاسخ می‌گوید: اگر این روزها می‌بینیم حزب ملی اسکاتلند با حزب کارگر همراهی می‌کند یکی از دلایل عمده آن این است که حزب کارگر با محافظه کاران در تقابلی اساسی قرار گرفته است. اگر به گذشته سیاست داخلی بریتانیا دقت کنیم هر بار که رای گیری برای استقلال اسکاتلند انجام شده، معمولا آرای موافق و مخالف بسیار نزدیک بوده است. تحولات اخیر اسکاتلندی‌ها را امیدوار کرده است که بتوانند از فضای موجود برای به دست آوردن استقلال خود بهره برداری کنند.
اسکاتلند و بریتانیا حالا در دو تقابل با یکدیگر قرار گرفته‌اند یعنی از یک سو اسکاتلند می‌خواهد در اتحادیه اروپا بماند و بریتانیا نمی‌خواهد این اتفاق بیفتد. از سوی دیگر اسکاتلندی‌ها به دنبال استقلال هستند و در این مورد خاص نیز بریتانیایی‌ها با استقلال اسکاتلندی‌ها چندان موافق نیستند. پس به خودی خود، این مسئله می‌تواند باعث نگرانی شدید محافظه کاران شود زیرا الان دو مسئله یعنی مسائل مرزی و استقلال‌خواهی اسکاتلندی‌ها می‌تواند فشار بسیار زیادی بر محافظه‌کاران وارد کند.
از دکتر بیگدلی می‌پرسیم آیا شما از آن دسته کارشناسانی بودید که از همان ابتدا برگزیت را طرحی بی سرانجام می‌دانستید؟
این استاد دانشگاه در پاسخ می‌گوید: اساساً رای گیری برای برگزیت در یک شرایط بسیار حاد یا به تعبیری در یک شرایط احساسی برگزار شد پس طبیعی است که رسیدن به یک نتیجه منطقی بسیار سخت است، آن هم تصمیمی که در یک فضای حاد و احساسی گرفته شده باشد. از منظری دیگر، شاهد هستیم که روز به‌روز شرایط با آن چه در روزهای نخست رخ داد فاصله دارد. پس باید پذیرفت این روزها نه تنها بریتانیا با شکست نهایی برگزیت رو در رو است بلکه ممکن است اسکاتلند را نیز در یک تلاش استقلال خواهانه از دست بدهد و نیز مسائل مرزی دو ایرلند وضعیت را خراب‌تر از همیشه کند پس باز می‌گردیم به همان ابتدای مصاحبه و این که انگلستان کم کم دارد به سمت یک رفراندوم مجدد گام بر می‌دارد!
دکتر بیگدلی معتقد است اگر سیاستمداران انگلیسی به یک جمع‌بندی و تصمیم درست نرسند هم با شرایطی سخت‌تر از همیشه باید در اتحادیه ی اروپایی باقی بمانند و هم این احتمال وجود دارد که اسکاتلند را از دست بدهند مضاف بر این که سایه شوم بیکاری و رکود اقتصادی نیز به یک معضل اساسی دیگر در حال تبدیل شدن است که می‌تواند برای مدت‌هایی مدید، محافظه‌کاران را از اریکه ی قدرت دور سازد.