چرا ظریف تند شد؟

مهدی مطهرنیا‪-‬ فشارهای متفاوت از لایه‌های گوناگون بر دولت حاکم ایران موجب شده است که ظریف به عنوان وزیر خارجه ایران، امروز حتی تندتر از کسانی که موسوم به دلواپسان هستند وارد عمل شده و سخن خروج ایران از NPT را مطرح کند. فراموش نکنیم قوه مجریه به عنوان عضوی از ارکان‌های نظام در حوزه تصمیم‌سازی است اما تصمیم‌گیرنده نیست. اظهارات اخیر ظریف مبنی بر اینکه اگر پرونده ایران به شورای امنیت برود خروج ایران از NPT کلید می‌خورد، بیانگر همین موضوع و ناشی از فشارهایی است که بردولت آمده است تا حدی که حتی تندروتر از برخی نمایندگان سخن بگوید که پیشتر خواستار خروج از پروتکل الحاقی و نه NPT شده بودند. تهدیدهای آمریکا در کنار همگرایی بیشتر اینروزهای اروپا و حتی چین و روسیه علیه ایران اکنون باعث شده در ایستگاه آخر، خروج از NPT کلید بخورد. این امر نشان می‌دهد که ظریف به عنوان یک دیپلمات برجسته دیگر امیدی به مذاکره در جهت حل و فصل مسائل ندارد. ترامپ نیز در پاسخ مشاور امنیت ملی خود در ارتباط با احتمال نشستن ایران پای میز مذاکره در آینده نزدیک اظهار کرده بود این موضوع را چندان مهم نمی‌بیند. چرا که می‌داند ایران بر اساس موضع گیری‌های اخیر نظام، با آنها مذاکره نخواهد کرد.
دولت امروز نه به عنوان دولت تصمیم گیرنده بلکه به عنوان تبلیغ کننده و اجرا کننده تصمیمات خارجی، موضوع خروج از NPT را مطرح کرده است. اما این اظهارنظر از سوی ظریف نه تنها به عنوان عاملی بازدارنده برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت عمل نمی‌کند بلکه چنین بیاناتی می‌تواند به این روند سرعت ببخشد و بهانه‌ای برای درست بودن فرضیه ترامپ در ارتباط با ایران و همگرایی بیشتر سیاست‌های اروپا با وی باشد.
قاعدتا این موضوع پیامدهای متعددی خواهد داشت. پذیرش رفتارهای جمهوری اسلامی همانگونه که آمریکایی‌ها در گزاره‌های خود مطرح می‌کنند از سوی افکار عمومی و همگرایی بیشتر کشورهای اروپایی و نهادهای بین المللی علیه ایران یکی از تبعات این موضوع است. با این شرایط محدوده بازی روسیه و چین نیز نسبت به گذشته محدود می‌شود.