زلزله، هلهله درون زمین است اَبرماه باعث زلزله تهران شد

دوباره زمين لرزيد و همه کارشناس صاحب نظر و خبره زمين شناسي و لرزه شناسي شدند و باز داستان تکراري جابه‌جايي پايتخت تکرار شد که البته واقعيتي بود که هيچگاه تا به امروز عملي نگرديده است. اما از دو منظر به واکاوي اين زلزله مي‌پردازيم. منظر اول اينکه به عقيده اينجانب زلزله دماوند که در تهران و ساير استان‌ها هم احساس شد، همزمان با پديده Supermoon بوده است (اَبرماه). ابرماه پديده‌اي است که ماه در کامل‌ترين حالت خود و در نزديک‌ترين فاصله از زمين قرار مي‌گيرد و زماني که زلزله دماوند رخ داد، شاهد اين پديده بوديم. در اين حالت نيروي جزر و مدي به حداکثر خود مي‌رسد و ما در آن روز بالاترين مد و پايين‌تر جزر را در آب‌هاي جنوب کشور داشتيم. سوال اصلي اينجاست که اين پديده چه تاثيري بر روي زلزله دارد؟ نيروي جزر و مد قوي‌ترين نيرويي است که به زمين وارد شده و باعث تغيير شکل مي‌شود، بنابراين مي‌تواند به‌عنوان يک نيروي محرکه در فعال‌سازي نيروي ذخيره شده در گسل‌ها عمل کند و آمارها نيز در جهان اين مورد را تاييد مي‌کند. در هنگام ماهِ کامل و هنگامي که هلال ماه ديده مي‌شود، آمار زمين‌لرزه‌ها بيشتر شده و در اين حال جاذبه ديگر سيارات روي زلزله تاثير مي‌گذارد يا باعث مي‌شود چند زلزله پي‌درپي رخ دهد. از نمونه‌هاي زمين لرزه‌هاي 20 سال گذشته مي‌توان به زمين‌لرزه‌هاي سوماترا اندونزي در سال 2004 به بزرگي 1/9 ريشتر، شيلي در سال 2010 بزرگي 8/8 ريشتر و توموکو اوکي ژاپن در سال 2011 بزرگي 9 ريشتر که همگي همزمان با وجود تنش‌هاي جزر و مدي بالا بوده‌اند، اشاره کرد. درست است جزر و مد به ميزان اندکي روي بارگذاري لايه‌هاي تکتونيکي در پوسته تاثير مي‌گذارد (حتي اگر اين مقدار يک سهم کوچک باشد)، کماکان مي‌تواند به ميزان نقشي باشد که در نتيجه کلي تاثيراتي دارد. منظر دوم اين است که خيلي از کارشناسان اظهار داشته‌اند که زلزله ارتباطي با فعاليت آتشفشان کوه دماوند نداشته که اين موضوع در اين مقطع مي‌تواند درست باشد، چرا که گسل مشا که نزديک‌ترين گسل در اين کوه آتشفشان است در طول تاريخ فعاليت‌هاي خود را داشته، اما به عقيده بنده بايستي به عکس اين قضيه نيز توجه کنيم که ممکن است حرکت گسل مشا و فعاليت‌هاي تکتونيکي در سال‌هاي اخير باعث فعال شدن آتشفشان دماوند شوند؟ به خاطر اهميت همين موضوع دائما بايد حرکات گسل‌هاي نزديک آتشفشان دماوند مورد پايش قرار گيرد. اينها سوالاتي است که بايد بررسي‌هاي زمين شناسي و ژئوفيزيکي به آن پاسخ دهد اما آنچه مهم است اين است که بدانيم زلزله هلهله درون زمين است، پس نداي درون زمين را جدي بگيريم.